kraambed
Hoofdstuk 1 – De Gezonde Vrouw
1. Gezondheid en gezonde levensstijl
De klassieke WHO-definitie van gezondheid uit de 20e eeuw (“een toestand van volledig
fysiek, mentaal en sociaal welbevinden”) is te statisch.
Ze houdt geen rekening met het feit dat veel mensen vandaag met een chronische
aandoening leven.
Nieuwe, moderne visie (Huber, 2016):
Gezondheid = het vermogen om zich aan te passen en eigen regie te voeren, ook bij
ziekte.
De nadruk ligt op positief welbevinden en veerkracht.
Werken vanuit een gezondheidsmodel i.p.v. een klachtenmodel.
Gezondheid als levenslang proces:
Gezonde ontwikkeling start al in de kindertijd.
Gezondheidsvoorlichting en -begeleiding moeten geïntegreerd worden op school en
thuis.
Gezondheid krijgt aandacht gedurende de hele levenscyclus (“circle of life”).
Belang van levensstijl:
Gezonde voeding vormt de basis van een gezonde levensstijl.
Belangrijk voor toekomstige ouders: gezonde voeding beïnvloedt de ontwikkeling van
de foetus.
Goede gewoontes worden vaak doorgegeven van generatie op generatie.
Gezonde voeding is slechts één aspect; ook psyche, omgeving en bevallingsplaats
spelen een rol.
1.1 Gezonde voeding
Gezonde voeding vóór en tijdens de zwangerschap is cruciaal voor een gezonde baby.
Factoren die zwangerschapsuitkomst beïnvloeden:
Genetica
Traumatische ervaringen
Stress
Infecties tijdens zwangerschap
Schadelijke stoffen (roken, drugs, alcohol)
Overgewicht en obesitas
, Berekening via BMI = gewicht (kg) / lengte² (m²).
o 25–30 → overgewicht
o ≥30 → obesitas
In België: ± 50% van volwassenen te zwaar; ± 14% heeft obesitas.
Bij vrouwen met BMI <18 of >35 vóór zwangerschap → hoogrisicozwangerschap.
Europese prevalentie bij vrouwen: 10–25%.
Voedingspatroon in België
Gemiddeld eten we:
te weinig groenten, fruit, bruin brood, water en melkproducten;
voldoende kaas, aardappelen en smeervet;
te veel vlees en producten uit de “restgroep”.
Vlaamse voedingsaanbevelingen (actieve voedingsdriehoek, 18–51 jaar)
30 min. lichaamsbeweging per dag
1,5–2 L water
3–5 aardappelen (175–280 g)
7–12 sneden bruin brood
300 g groenten
2–3 stukken fruit
3–4 glazen melk of melkproducten
1–2 sneden magere kaas
75–100 g vlees, vis, ei of vervanging (2×/week vis, 1× vette vis)
5 g smeervet/sneede brood
10–15 g bereidingsvet
Restgroep max. 150 kcal/dag
Evenwichtige voeding + beweging = gezondheidswinst op lange termijn, vooral bij vrouwen
in de reproductieve leeftijd.
Belang van voeding voor moeder en kind
Alles wat de moeder eet, bereikt ook de baby.
Het metabolisme van de baby wordt al in de baarmoeder beïnvloed.
Zowel voor als tijdens de zwangerschap heeft de voeding invloed op de geboorte-
uitkomst.
Belangrijke voedingstekorten in België
Jodium, calcium en ijzer zijn vaak te laag.