17/11/2023
Psychologie
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische wetenschap
Psychologie is de wetenschap van gedrag en geestelijke processen. De psychologie is dus
gebaseerd op wetenschap.
We kunnen onze observaties opdelen in 2 processen.
- Geestelijke processen (intern)
- Waarneembare processen (extern)
Waar werkt de psycholoog?
We kunnen de psychologen onderverdeling in 3 grote categorieën.
- Experimentele psychologen: zij gaan wetenschappelijk onderzoek uitoefen en zorgen
ervoor dat dat wat wij leren ook wetenschappelijk aantoonbaar is.
- Docent psychologen: gaan de theorieën aan ons overbrengen. Ze geven vaak les in de
Unief of hogeschool
- Toegepaste psychologen: zij gaan de kennis die vergaard is door de experimentele
psychologen gebruiken om zo de problemen van de patiënten te kunnen behandelen.
Vb. sportpsycholoog, schoolpsycholoog, klinisch psycholoog,…
1. Psychologie vs pychiatrie
Een psychiater heeft een medische opleiding gevolgd. Zij behandelen mensen die zware
psychologische stoornissen hebben en hierbij ook medicatie nodig heeft. Het is een arts die
bepaalde diagnoses mag stellen.
Eetstoornissen, depressie,..
Een psycholoog zal mensen begeleiden in moeilijke situaties maar deze mag geen diagnose
stellen of medicatie voorschrijven.
Pseudopsychologie: psychologische aannames die niet wetenschappelijk onderbouwt zijn.
Het is niet schadelijk maar we moeten er wel voor opletten.
Vb. lobotomie => hersenen scheiden om mentale beperkingen weg te halen.
2. Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie
Er zijn 6 belangrijke perspectieven die ontstaan zijn door de geschiedenis heen.
De psychologie is ooit ontstaan door de psychoanalyse.
Er zijn andere stromingen of perspectieven ontstaan waarbij ze Freud tegenspreken of
beamen.
De perspectieven zijn een samenraapsel om zo tot en geheel te komen.
,17/11/2023 Psychologie
- Het biologisch perspectief focust zich op het zenuwstelsel en het hormoonstelsel.
- Het behavioristisch perspectief zegt dat ons gedrag wordt gestuurd door middel van
leerprocessen. We kunnen ons gedrag beheersen door onze omgeving te controleren.
- Het ontwikkelingsperspectief kijk naar hoe ons psychologisch perspectief veranderd
doorheen ons leven.
- Het cognitieve perspectief richt zich op hoe onze hersenen gaan reageren. Ze doen
onderzoek naar onze gedachten en hoe wij dingen gaan leren. Ze zien de hersenen als
een machine
- Het whole-person perspectief het psychodynamische keert terug. We gaan ons
richten op psychische stoornissen. We gaan de client als 1 uniek persoon zien. We
geloven dat elk individu zodanig geholpen kan worden zodat ze dit in de toekomt
zelfstandig kunnen oplossen
- Het socio-culturele perspectief gaat over alle sociale invloeden op ons gedrag en
mentale processen. We gaan ook analyseren hoe een persoon zich gaat gedragen in
een groep.
Alles wat je doet is doordrongen van de psychologie. Je gaat nadenken over de geschiedenis
van de patiënt en hoe we hen kunnen helpen.
Psychologie is een breed veld met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de
wetenschap van gedrag en geestelijke processen.
6 belangrijke perspectieven domineren het snel veranderende veld van de moderne
psychologie: het biologische-, het cognitieve-, behavioristische-, whole-person-,
ontwikkelings- en socioculturele perspectief. Alle kwamen ze voort uit radicaal
nieuwe ideeën over geest en gedrag.
Hoofdstuk 2: Biopsychologie, neurowetenschappen en de menselijke aard
1. Wat is het verband tussen genen en gedrag?
Alle dingen die we autonoom doen gebeuren door de evolutie.
= de verandering van biologische en psychologische processen in de mens, waarbij
genetische variaties die gunstig zijn voor overleving en voortplanting zullen worden
doorgegeven van generatie op generatie.
Evolutie en natuurlijke selectie
De evolutie theorie van charles darwin verklaart gedrag als gevolg van natuurlijke selectie.
Enkel de meest aangepaste mens zal overleven.
Verklaart een groot deel van ons gedrag.
Evolutie staat voor de verandering van biologische en pyschologische processen in de mens,
waarbij genetische variaties die gunstig zijn voor overleving en voortplanting zullen worden
doorgegeven van generatie op generatie.
Veel pyschologische processen worden verklaart door aanpassing en evolutie.
2
, 17/11/2023 Psychologie
Genen en erfelijkheid
Je genetische code bepaalt jou geerfde eigenschappen
- Fysieke kenmerken (lengte, haarkleur, ogen,..)
- Psychologische kenmerken (basistemprament, hoe snel we bang worden,..)
We onderscheiden het genotype en het fenotype.
- Genotype: de kenmerken van een organisme zoals die genetisch vastgelegd zijn.
- Fenotype: de waarneembare fysieke kenmerken van een organisme
Vb. tweelingen
Niet enkel je genetische patroon (nature) bepaalt je fenotype. Deze wordt deels bepaalt
door de omgeven (nurture). (voeding, stress, ziekte,..)
Epigenetica
Het DNA zit in ons lichaam als een dubbele helix structuur.
De epigenetica zijn extra ervaringen dan deze die al vast staan in je DNA / blauwdruk.
Je DNA zal altijd hetzelfde blijven maar het epigenoom kan zich aanpassen aan de omgeving.
Vb. baby’s die vaak gemaseerd worden, zouden later minder last hebben van stress of de
kalmte terug sneller vinden.
Het lichaam past zich aan aan de omgeving door genen aan en uit te zetten.
Vb. roken tijdens zwangerschap => obesitas kind
Massages => stressresponssysteem
Sporten => zet genen die verantwoordelijk zijn voor obesitast type 2 uit
Evolutie staat voor de verandering van biologische en psychologische processen in de
mens, waarbij genetische variaties die gusntig zijn voor overleving en voortplanting
zullen worden doorgegeven van generatie op generatie.
Hoofdstuk 3: Sensatie en perceptie
Sensatie of gewaarwording = de opname van stimulatie uit de omgeving en het vertalen van
deze stimulatie in elektrochemische neuronale signalen die naar hersenen gestuurd worden
(en daar worden omgezet in beelden, klanken,..).
De stimulus wordt opgenomen door een sensorische receptor. Deze brengt het signaal naar
de zenuw impuls via elektrochemische signalen, deze impulsen worden opgenomen door de
hersennen.
Perceptie of waarneming = het organiseren, interpreteren en begrijpen van de
gewaarwording.
De omvorming van prikkels in dingen die we kennen noemen we de transductie.
1. Hoe verandert stimulatie in sensatie?
3
Psychologie
Hoofdstuk 1: Geest, gedrag en psychologische wetenschap
Psychologie is de wetenschap van gedrag en geestelijke processen. De psychologie is dus
gebaseerd op wetenschap.
We kunnen onze observaties opdelen in 2 processen.
- Geestelijke processen (intern)
- Waarneembare processen (extern)
Waar werkt de psycholoog?
We kunnen de psychologen onderverdeling in 3 grote categorieën.
- Experimentele psychologen: zij gaan wetenschappelijk onderzoek uitoefen en zorgen
ervoor dat dat wat wij leren ook wetenschappelijk aantoonbaar is.
- Docent psychologen: gaan de theorieën aan ons overbrengen. Ze geven vaak les in de
Unief of hogeschool
- Toegepaste psychologen: zij gaan de kennis die vergaard is door de experimentele
psychologen gebruiken om zo de problemen van de patiënten te kunnen behandelen.
Vb. sportpsycholoog, schoolpsycholoog, klinisch psycholoog,…
1. Psychologie vs pychiatrie
Een psychiater heeft een medische opleiding gevolgd. Zij behandelen mensen die zware
psychologische stoornissen hebben en hierbij ook medicatie nodig heeft. Het is een arts die
bepaalde diagnoses mag stellen.
Eetstoornissen, depressie,..
Een psycholoog zal mensen begeleiden in moeilijke situaties maar deze mag geen diagnose
stellen of medicatie voorschrijven.
Pseudopsychologie: psychologische aannames die niet wetenschappelijk onderbouwt zijn.
Het is niet schadelijk maar we moeten er wel voor opletten.
Vb. lobotomie => hersenen scheiden om mentale beperkingen weg te halen.
2. Wat zijn de 6 belangrijkste perspectieven van de psychologie
Er zijn 6 belangrijke perspectieven die ontstaan zijn door de geschiedenis heen.
De psychologie is ooit ontstaan door de psychoanalyse.
Er zijn andere stromingen of perspectieven ontstaan waarbij ze Freud tegenspreken of
beamen.
De perspectieven zijn een samenraapsel om zo tot en geheel te komen.
,17/11/2023 Psychologie
- Het biologisch perspectief focust zich op het zenuwstelsel en het hormoonstelsel.
- Het behavioristisch perspectief zegt dat ons gedrag wordt gestuurd door middel van
leerprocessen. We kunnen ons gedrag beheersen door onze omgeving te controleren.
- Het ontwikkelingsperspectief kijk naar hoe ons psychologisch perspectief veranderd
doorheen ons leven.
- Het cognitieve perspectief richt zich op hoe onze hersenen gaan reageren. Ze doen
onderzoek naar onze gedachten en hoe wij dingen gaan leren. Ze zien de hersenen als
een machine
- Het whole-person perspectief het psychodynamische keert terug. We gaan ons
richten op psychische stoornissen. We gaan de client als 1 uniek persoon zien. We
geloven dat elk individu zodanig geholpen kan worden zodat ze dit in de toekomt
zelfstandig kunnen oplossen
- Het socio-culturele perspectief gaat over alle sociale invloeden op ons gedrag en
mentale processen. We gaan ook analyseren hoe een persoon zich gaat gedragen in
een groep.
Alles wat je doet is doordrongen van de psychologie. Je gaat nadenken over de geschiedenis
van de patiënt en hoe we hen kunnen helpen.
Psychologie is een breed veld met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de
wetenschap van gedrag en geestelijke processen.
6 belangrijke perspectieven domineren het snel veranderende veld van de moderne
psychologie: het biologische-, het cognitieve-, behavioristische-, whole-person-,
ontwikkelings- en socioculturele perspectief. Alle kwamen ze voort uit radicaal
nieuwe ideeën over geest en gedrag.
Hoofdstuk 2: Biopsychologie, neurowetenschappen en de menselijke aard
1. Wat is het verband tussen genen en gedrag?
Alle dingen die we autonoom doen gebeuren door de evolutie.
= de verandering van biologische en psychologische processen in de mens, waarbij
genetische variaties die gunstig zijn voor overleving en voortplanting zullen worden
doorgegeven van generatie op generatie.
Evolutie en natuurlijke selectie
De evolutie theorie van charles darwin verklaart gedrag als gevolg van natuurlijke selectie.
Enkel de meest aangepaste mens zal overleven.
Verklaart een groot deel van ons gedrag.
Evolutie staat voor de verandering van biologische en pyschologische processen in de mens,
waarbij genetische variaties die gunstig zijn voor overleving en voortplanting zullen worden
doorgegeven van generatie op generatie.
Veel pyschologische processen worden verklaart door aanpassing en evolutie.
2
, 17/11/2023 Psychologie
Genen en erfelijkheid
Je genetische code bepaalt jou geerfde eigenschappen
- Fysieke kenmerken (lengte, haarkleur, ogen,..)
- Psychologische kenmerken (basistemprament, hoe snel we bang worden,..)
We onderscheiden het genotype en het fenotype.
- Genotype: de kenmerken van een organisme zoals die genetisch vastgelegd zijn.
- Fenotype: de waarneembare fysieke kenmerken van een organisme
Vb. tweelingen
Niet enkel je genetische patroon (nature) bepaalt je fenotype. Deze wordt deels bepaalt
door de omgeven (nurture). (voeding, stress, ziekte,..)
Epigenetica
Het DNA zit in ons lichaam als een dubbele helix structuur.
De epigenetica zijn extra ervaringen dan deze die al vast staan in je DNA / blauwdruk.
Je DNA zal altijd hetzelfde blijven maar het epigenoom kan zich aanpassen aan de omgeving.
Vb. baby’s die vaak gemaseerd worden, zouden later minder last hebben van stress of de
kalmte terug sneller vinden.
Het lichaam past zich aan aan de omgeving door genen aan en uit te zetten.
Vb. roken tijdens zwangerschap => obesitas kind
Massages => stressresponssysteem
Sporten => zet genen die verantwoordelijk zijn voor obesitast type 2 uit
Evolutie staat voor de verandering van biologische en psychologische processen in de
mens, waarbij genetische variaties die gusntig zijn voor overleving en voortplanting
zullen worden doorgegeven van generatie op generatie.
Hoofdstuk 3: Sensatie en perceptie
Sensatie of gewaarwording = de opname van stimulatie uit de omgeving en het vertalen van
deze stimulatie in elektrochemische neuronale signalen die naar hersenen gestuurd worden
(en daar worden omgezet in beelden, klanken,..).
De stimulus wordt opgenomen door een sensorische receptor. Deze brengt het signaal naar
de zenuw impuls via elektrochemische signalen, deze impulsen worden opgenomen door de
hersennen.
Perceptie of waarneming = het organiseren, interpreteren en begrijpen van de
gewaarwording.
De omvorming van prikkels in dingen die we kennen noemen we de transductie.
1. Hoe verandert stimulatie in sensatie?
3