SOCIALE PSYCHOLOGIE
HOOFDSTUK 1 – INLEIDING
De mens is een sociaal dier
= we zijn verzot op nadenken over onszelf en anderen en over hoe te
reageren in sociale situaties. Anderen observeren, analyseren, is een
fulltime activiteit. (bv. artikels in media over einde van een relatie)
Sociale psychologie: definitie en verwante disciplines
Definitie van sociale psychologie
= sociale psychologie is de wetenschappelijke studie naar de wijze waarop
gedachten, gevoelens, motivaties en gedragingen van mensen beïnvloed
worden door de aanwezigheid van anderen en hoe we zelf een invloed
uitoefenen op hoe andere personen denken, voelen en zich gedragen
(Allport, 1985)
De kracht van de sociale situatie
= wij laten ons op continue wijze beïnvloeden door onze sociale omgeving
Voorbeelden:
Reagan en one liners -> de reactie van het publiek (het gelach) in
het filmpje zorgt ervoor dat anderen (de mensen thuis) ook voor
hem zullen stemmen
Obama en Romney debat -> je mocht niet klappen om op die
manier sociale beïnvloeding tegen te gaan
Bennington college (Newcomb) -> hoe langer je in hoger
onderwijs zit, hoe linkser/ progressiever je wordt -> 50 jaar later
werden dezelfde mensen ondervraagt, en zij waren nog (steeds)
linkser
Eerste indrukken
Blinde gehoorzaamheid
, Sociale psychologie en verwante disciplines
Sociologie
- Studie van groepsfactoren
- Multilevel designs (= meerdere niveaus worden geanaliseerd)
- Bv. Welke maatschappelijke groepen zijn het meest agressief
Persoonlijkheidspsychologie
- Studie van cross-situationele stabiliteit tussen individuen
(= verschillen tussen mensen blijven consistent over
verschillende situaties)
- Bv. Wat zijn kenmerken van personen die pesten?
De geschiedenis van de sociale psychologie
De beginjaren van de sociale psychologie (1880-1935)
Gustave Le Bon (1895) Psychologie des Foules -> bestudeerde
massageweld in laat 19de eeuw
Enkele eerste onderzoeken die echter geen logisch samenhangend
programma vormden (Bv. Max Ringelmann 1880)
- Vergelijking van groepsprestaties met individuele prestaties
(touwtrekken)
- In groep presteert men minder dan alleen
Eerste handboeken
- Mc dougall (1908)
- Edward Ross (1908)
- Floyd Allport (1924)
De jaren van de bevestiging
De betekenis van WOII en de Jodenvervolging voor de
ontwikkeling van de sociale psychologie in de USA
Kurt Lewin (1935): grondbeginselen
- Ons gedrag wordt bepaald door hoe we de wereld waarnemen en
interpreteren
- Gedrag is functie van de interactie tussen persoon en omgeving
- Sociaalpsychologische theorieën kunnen worden toegepast voor
de oplossing van praktische sociale problemen
HOOFDSTUK 1 – INLEIDING
De mens is een sociaal dier
= we zijn verzot op nadenken over onszelf en anderen en over hoe te
reageren in sociale situaties. Anderen observeren, analyseren, is een
fulltime activiteit. (bv. artikels in media over einde van een relatie)
Sociale psychologie: definitie en verwante disciplines
Definitie van sociale psychologie
= sociale psychologie is de wetenschappelijke studie naar de wijze waarop
gedachten, gevoelens, motivaties en gedragingen van mensen beïnvloed
worden door de aanwezigheid van anderen en hoe we zelf een invloed
uitoefenen op hoe andere personen denken, voelen en zich gedragen
(Allport, 1985)
De kracht van de sociale situatie
= wij laten ons op continue wijze beïnvloeden door onze sociale omgeving
Voorbeelden:
Reagan en one liners -> de reactie van het publiek (het gelach) in
het filmpje zorgt ervoor dat anderen (de mensen thuis) ook voor
hem zullen stemmen
Obama en Romney debat -> je mocht niet klappen om op die
manier sociale beïnvloeding tegen te gaan
Bennington college (Newcomb) -> hoe langer je in hoger
onderwijs zit, hoe linkser/ progressiever je wordt -> 50 jaar later
werden dezelfde mensen ondervraagt, en zij waren nog (steeds)
linkser
Eerste indrukken
Blinde gehoorzaamheid
, Sociale psychologie en verwante disciplines
Sociologie
- Studie van groepsfactoren
- Multilevel designs (= meerdere niveaus worden geanaliseerd)
- Bv. Welke maatschappelijke groepen zijn het meest agressief
Persoonlijkheidspsychologie
- Studie van cross-situationele stabiliteit tussen individuen
(= verschillen tussen mensen blijven consistent over
verschillende situaties)
- Bv. Wat zijn kenmerken van personen die pesten?
De geschiedenis van de sociale psychologie
De beginjaren van de sociale psychologie (1880-1935)
Gustave Le Bon (1895) Psychologie des Foules -> bestudeerde
massageweld in laat 19de eeuw
Enkele eerste onderzoeken die echter geen logisch samenhangend
programma vormden (Bv. Max Ringelmann 1880)
- Vergelijking van groepsprestaties met individuele prestaties
(touwtrekken)
- In groep presteert men minder dan alleen
Eerste handboeken
- Mc dougall (1908)
- Edward Ross (1908)
- Floyd Allport (1924)
De jaren van de bevestiging
De betekenis van WOII en de Jodenvervolging voor de
ontwikkeling van de sociale psychologie in de USA
Kurt Lewin (1935): grondbeginselen
- Ons gedrag wordt bepaald door hoe we de wereld waarnemen en
interpreteren
- Gedrag is functie van de interactie tussen persoon en omgeving
- Sociaalpsychologische theorieën kunnen worden toegepast voor
de oplossing van praktische sociale problemen