Ik heb ook wat te vertellen! (Editie: 12, 14
bestaat niet)
ISBN: 9789085601012
Hoofdstuk 1
Hersens op ‘aan’
Martine Delfos start met de oproep om pubers serieus te nemen in
communicatie. Pubers hebben veel te vertellen, maar volwassenen geven daar
niet altijd de ruimte voor. Ze worden vaak benaderd met uitleg en adviezen in
plaats van echte gesprekken.
Het is belangrijk dat beide partijen ‘hun hersens aanzetten’: dus niet
alleen zenden, maar ook luisteren en samen nadenken.
Communicatie moet tweerichtingsverkeer zijn — niet alleen overdragen,
maar ook ontvangen.
Veel communicatie met pubers mislukt omdat volwassenen zich dominant
opstellen, waardoor pubers afhaken of in verzet gaan.
Eerlijke communicatie
Delfos benadrukt het belang van eerlijkheid en authenticiteit in gesprekken met
pubers.
Pubers voelen feilloos aan wanneer je niet oprecht bent of alleen zendt om
te overtuigen.
Een gesprek werkt pas goed als de volwassene echt geïnteresseerd is in de
belevingswereld van de puber.
Voorbeeld: in plaats van “Doe dit nou gewoon”, kun je zeggen: “Ik zie dat
het je dwarszit, wil je me uitleggen waarom?”
De metafoor wordt verder uitgewerkt:
Pubers denken in complexere patronen dan kinderen. Ze kunnen
redeneren, reflecteren en hebben gevoel voor logica.
Tegelijkertijd kunnen pubers ook emotioneel zijn, impulsief reageren of zich
afsluiten — dat hoort bij hun ontwikkelingsfase.
Het is belangrijk dat de volwassene aanwezig en beschikbaar is, zonder te
oordelen of te corrigeren.
,De slimme puber
Delfos benadrukt dat pubers slimmer zijn dan vaak gedacht wordt:
Door de neurologische ontwikkeling krijgen ze meer overzicht, denken ze
abstracter, en kunnen ze zich beter verplaatsen in anderen.
Pubers willen hun mening vormen, vragen stellen en zelf conclusies
trekken.
Ze voelen zich snel betutteld als je hen dingen voorkauwt. Wat zij nodig
hebben is een gesprek waarin ze mee mogen denken.
Aandachtspunten
De belangrijkste adviezen uit dit hoofdstuk op een rij:
Ga het gesprek aan met openheid en respect.
Neem pubers serieus als gesprekspartner, ook al zijn ze nog in
ontwikkeling.
Wees bescheiden: je hoeft niet altijd het antwoord te hebben.
Geef ruimte om te denken: stel vragen die aanzetten tot nadenken.
Luister actief en reageer op wat de puber echt zegt — niet alleen op wat jij
wil horen.
Wees geduldig en blijf beschikbaar.
, Hoofdstuk 2
Prepuberteit en puberteit
De prepuberteit is de periode voorafgaand aan de zichtbare
puberteitsverschijnselen: hormonale veranderingen beginnen, vaak vanaf
ongeveer 10-11 jaar bij meisjes en iets later bij jongens.
In deze fase verschuift het leven van het kind langzaam richting de
middelbare school, met thema’s als schoolprestaties en sociale identiteit.
De puberteit is de fase waarin zowel lichamelijke rijping als psychische
verandering plaatsvindt. Er ontstaan drie centrale ontwikkelingsopgaven:
autonomie (afstand nemen van ouders), maatschappelijke taken oppakken,
en vormgeving van seksualiteit.
De puberteit als verzinsel
Delfos waarschuwt dat puberteit vaak overdreven dramatisch wordt
voorgesteld — alsof er een neerwaartse spiraal van problemen
automatisch optreedt.
In werkelijkheid is de puberteit niet per se problematischer dan andere
levensfasen, maar het brengt wel andere spanningen en uitdagingen.
Jeugddruk uit de maatschappij, verwachtingen, sociale media etc. kunnen
pubers extra belasten.
Geslachtsrijping & de groeispurt
Geslachtsrijping: bij meisjes ontstaan borstontwikkeling, menstruatie,
secundaire geslachtskenmerken; bij jongens vergroting van de
geslachtsorganen, baardgroei, stemverandering, spierontwikkeling.
Groeispurt: in korte tijd is er een sterke toename in lengte en gewicht.
Verhoudingen van het lichaam veranderen; sommige jongeren ervaren hun
lichaam als vreemd of onwennig.
Deze lichamelijke veranderingen kunnen onzekerheid, schaamte of angst
oproepen; pubers kunnen extra behoefte hebben aan privacy en
lichamelijke grenzen.
Hersenen & hormonen
De hersenen maken grote stappen: zowel grijze stof (plooien en
verbindingen) als witte stof (lange verbindingsbanen) ontwikkelen zich
verder.
bestaat niet)
ISBN: 9789085601012
Hoofdstuk 1
Hersens op ‘aan’
Martine Delfos start met de oproep om pubers serieus te nemen in
communicatie. Pubers hebben veel te vertellen, maar volwassenen geven daar
niet altijd de ruimte voor. Ze worden vaak benaderd met uitleg en adviezen in
plaats van echte gesprekken.
Het is belangrijk dat beide partijen ‘hun hersens aanzetten’: dus niet
alleen zenden, maar ook luisteren en samen nadenken.
Communicatie moet tweerichtingsverkeer zijn — niet alleen overdragen,
maar ook ontvangen.
Veel communicatie met pubers mislukt omdat volwassenen zich dominant
opstellen, waardoor pubers afhaken of in verzet gaan.
Eerlijke communicatie
Delfos benadrukt het belang van eerlijkheid en authenticiteit in gesprekken met
pubers.
Pubers voelen feilloos aan wanneer je niet oprecht bent of alleen zendt om
te overtuigen.
Een gesprek werkt pas goed als de volwassene echt geïnteresseerd is in de
belevingswereld van de puber.
Voorbeeld: in plaats van “Doe dit nou gewoon”, kun je zeggen: “Ik zie dat
het je dwarszit, wil je me uitleggen waarom?”
De metafoor wordt verder uitgewerkt:
Pubers denken in complexere patronen dan kinderen. Ze kunnen
redeneren, reflecteren en hebben gevoel voor logica.
Tegelijkertijd kunnen pubers ook emotioneel zijn, impulsief reageren of zich
afsluiten — dat hoort bij hun ontwikkelingsfase.
Het is belangrijk dat de volwassene aanwezig en beschikbaar is, zonder te
oordelen of te corrigeren.
,De slimme puber
Delfos benadrukt dat pubers slimmer zijn dan vaak gedacht wordt:
Door de neurologische ontwikkeling krijgen ze meer overzicht, denken ze
abstracter, en kunnen ze zich beter verplaatsen in anderen.
Pubers willen hun mening vormen, vragen stellen en zelf conclusies
trekken.
Ze voelen zich snel betutteld als je hen dingen voorkauwt. Wat zij nodig
hebben is een gesprek waarin ze mee mogen denken.
Aandachtspunten
De belangrijkste adviezen uit dit hoofdstuk op een rij:
Ga het gesprek aan met openheid en respect.
Neem pubers serieus als gesprekspartner, ook al zijn ze nog in
ontwikkeling.
Wees bescheiden: je hoeft niet altijd het antwoord te hebben.
Geef ruimte om te denken: stel vragen die aanzetten tot nadenken.
Luister actief en reageer op wat de puber echt zegt — niet alleen op wat jij
wil horen.
Wees geduldig en blijf beschikbaar.
, Hoofdstuk 2
Prepuberteit en puberteit
De prepuberteit is de periode voorafgaand aan de zichtbare
puberteitsverschijnselen: hormonale veranderingen beginnen, vaak vanaf
ongeveer 10-11 jaar bij meisjes en iets later bij jongens.
In deze fase verschuift het leven van het kind langzaam richting de
middelbare school, met thema’s als schoolprestaties en sociale identiteit.
De puberteit is de fase waarin zowel lichamelijke rijping als psychische
verandering plaatsvindt. Er ontstaan drie centrale ontwikkelingsopgaven:
autonomie (afstand nemen van ouders), maatschappelijke taken oppakken,
en vormgeving van seksualiteit.
De puberteit als verzinsel
Delfos waarschuwt dat puberteit vaak overdreven dramatisch wordt
voorgesteld — alsof er een neerwaartse spiraal van problemen
automatisch optreedt.
In werkelijkheid is de puberteit niet per se problematischer dan andere
levensfasen, maar het brengt wel andere spanningen en uitdagingen.
Jeugddruk uit de maatschappij, verwachtingen, sociale media etc. kunnen
pubers extra belasten.
Geslachtsrijping & de groeispurt
Geslachtsrijping: bij meisjes ontstaan borstontwikkeling, menstruatie,
secundaire geslachtskenmerken; bij jongens vergroting van de
geslachtsorganen, baardgroei, stemverandering, spierontwikkeling.
Groeispurt: in korte tijd is er een sterke toename in lengte en gewicht.
Verhoudingen van het lichaam veranderen; sommige jongeren ervaren hun
lichaam als vreemd of onwennig.
Deze lichamelijke veranderingen kunnen onzekerheid, schaamte of angst
oproepen; pubers kunnen extra behoefte hebben aan privacy en
lichamelijke grenzen.
Hersenen & hormonen
De hersenen maken grote stappen: zowel grijze stof (plooien en
verbindingen) als witte stof (lange verbindingsbanen) ontwikkelen zich
verder.
