WIJSGERIGE DEEL 2
LES 1
INTRO
➔ Tekst hannah arendt
Examen: Kritiek geven op boek (boek kennen, niet vanbuiten)
▪ Reader = cursus
Kritiek samenhangen met wat opvoeding zelf is
▪ Hangt het samen van kritisch over opvoeding en opvoeding die zelf kritisch moet zijn
o Post-kritisch
o Liefde voor de wereld -> verantwoordelijk en zorg voor de wereld (positieve kant van het
verhaal)
TEKST HANNAH ARENDT (1954)
Wat bedoelt zij met the crisis in education?
▪ Crisis speelt op meerdere niveaus af
▪ P174 idee van crisis zelf aan
o Niet meer zomaar antwoord bied op de vraag waar het oorspronkelijk een antwoord op
moet zijn
▪ Wat is de vraag die educatie moest beantwoorden
o Gevaar crisis oplossen met vooroordelen -> met antwoorden die we al hebben
▪ Maken her erger en het wordt een ramp
o Crisis doet ons de oorspronkelijke vraag weer herkennen
o Denken is altijd beetje overdrijven -> doet het zelf ook maar foledy zeker
o Doen dat educatie zo vanzelfsprekend is, stellen niet meer de vraag waarom?
▪ Crisis = oordeel
o Is niet in eerste instantie iets negatief
▪ Iemand veroordelen
o Er wordt van ons een oordeel verwacht, wat gaan we nu doen
o Oorspronkelijk opdeling kunnen maken -> hoe kunnen we opnieuw nadenken over welke
onderscheiden over wat wel of niet pedagogisch is
o Onderscheid educatie en politiek
▪ Foledy: alles op te lossen met educatie
o Wat eigen is en niet eigen aan educatie moet meer onderzocht worden
▪ Zie crisis ook op pathos voor het nieuwe
o Pathos (fatale aandoening), ziekelijk geobsedeerd met het nieuwe
▪ P179 pathos voor het nieuwe is niet onlogisch
o Logisch dat educatie met nieuwe bezighoud, maar is obsessie geworden -> verkeerd
begrip gekregen
▪ Het nieuwe verbind met nataliteit
▪ Te maken met dat we allemaal geboren zijn -> associatie met radicale nieuwheid
• Nieuwgeboren generatie is radicaal nieuws = kerngebeuren van
educatie/ nieuwe opvoeding
1
, ▪ Krijgen nooit de kinderen die we willen -> iets fundamenteel neiuw aan het idee
geboren zijn
o Het is het nieuwe dat binnenkomt in een oude wereld
▪ Hier loopt het mis, onderscheidingen over het hoofd te zien = normaal
▪ P178 Doelwit
o Progressive education (cf john dewey)
o Vlucht naar verandering -> het progressieve
▪ Is educatie kind gericht?
o Alleen gericht op nieuwe generatie dan verliezen we educatie
▪ Word educatie een functie van iets anders -> bij haar vooral politiek
Kritiek dat educatie gaat over de nieuwe generatie
3 basic assumptionist (misvattingen)
1. beschouwen wereld van kind als iets autonoom
a. kinderen hebben geen eigen wereld -> niet genoeg verantwoordelijk -> hebben eigen
leven
b. nieuwe generatie hebben eigen wereld en moeten dot respecteren -> is fout volgens haar
c. wereld = wereld die publiek word gemaakt door volwassenen in de politiek
i. kinderen -> zorg voor eigen wereld, wij kunnen die niet geven
ii. kinderen zijn nieuw, kunnen niet in anders mans wereld begrijpen
d. kan leiden tot meer tiranie
2. wat is dan de rol van volwassen/leerkracht?
a. = facilitator -> niet meer actief tussen, geen wereld meer om over te dragen
b. Kinderen eigen autonome wereld inrichten -> moeite met autoriteitµ
c. P181, 182
i. rol opvoeder, word facilitator
3. het idee learning by doing
a. cf dewey
b. is zeer problematisch, al wat niet onmiddellijk relevant is is niet nuttig
gelijkheid
waar moeten we educatie situeren (publiek of privaat)?
▪ Verliezen ons in 1 van de 2
o Of nieuwe wereld ontwikkelen, publiek/politiek
o Of kind in unieke persoonlijke eigenheid bewaren, privaat
o Zorg dragen <-> kind opzadelen met verantwoordelijkheid
Educatie niet gereduceerd tot 1 van deze 2
P188
▪ Privaat en publiek verward word -> educatie moet beiden oplossen
▪ Oude wereld = volwassen dragen zorg (gevaar: meteen handen van kinderen geven, kinderen
gelijk maken aan volwassenen)
▪ P192 educatie = conservatief
o Moeten beginne met kinderen een oude wereld doorgeven, kunnen niet anders als
volwassenen
o Dan kan het nieuwe beginne, ruimte laten aan nieuwe generatie om eigen ding te doen
▪ P190 gelijkheid op politiek niveau
o Er is een autoriteit die bepaalde ongelijkheid situeer, maar die is bevrijdend
2
,LES 2
Gaat vorige les beetje anders zeggen/herhalen (niet alles terug zeggen vorige les, dus ook nog leerstof)
• Kritiek op de school, verwacht vele van de school -> is ander manier van denken mogelijk over de
school?
OPBOUW TEKST HANNAH ARENDT
Deel 1
• Begint 1954: zitten met een crisis
o Why jonnyy can’t read?
o Is niet het grotere probleem -> is aan de oppervlakte
• Grond ligt crisis: misvatting van educatie
o Nataliteit
o Gebeuren van een geboorte
• Misvatting sterk uitdrukking in progressieve pedagogie
o P 176
o The patas fort he new
▪ Nieuwe is het enige wat er toe doet, hierop blind staren
o Nieuwe generatie voorbereiden op een nieuwe wereld -> niet de oude, dat is een groot
probleem voor haar
• P 177
o Voorbereiden op nieuwe wereld en daarom kans ontnemen om het nieuwe te maken
o Educatie kan niet op zich staan, word gepolitiseerd -> daardoor verdwijnen
o Verdwijnen van autoriteit van opvoeder, oude wereld mag er niet toe doen
▪ P180
Deel 2
• 3 assumpties aan gedachtengoed progressieven educatie:
o Nieuwe wereld kind maatstaf zijn voor de educatie van het kind -> niet confronteren met
oude, kind eigen wereld en die laten zijn -> p 181
▪ Onderschatten kinderen hiermee -> kinderen kunnen dat nog niet want ze zijn
nog niet ingeleid in wereld waar ze verantwoordelijk moet zijn
▪ Groot mogelijke tirannie onder kinderen losbreekt (kinderen niet van natuur
gericht op het goede)
o Les geven kan niet meer
▪ P182
▪ Meesterschap in een vak kan niet meer -> hoe kan dat aansluiten nieuwe
leefwereld kind
▪ Leraren moeten algemene faciliterende vaardigheid hebben
▪ Niet meer kennis dan leerling, kennis uit leerling laten komen
o Learning by doing
▪ Alles zelf doen en zelf ervaren
▪ P 182-183 -> zoals in het dagelijks leven van een kind, hierbij aansluiten
▪ Geen dode kennis overgedragen
▪ Alles moet spel zijn -> pretpedagogiek
• Benadrukt the art of living
o Niet kennis staat vooraan <-> foledey
3
, Deel 3
• P184
o Restauratieve reflex -> moeten terug na hoe vroeger was (deftige kennis)
o Arendt wil niet gewoon terug na hoe het vroeger was
▪ Wel nadenken over nataliteit en hoe we dat daarmee omgaan
• Educatie antwoord op nataliteit maar best in relatie tot ouder wereld -> wanneer dit vergeten
word educatie iets ander vb politiek
• Nieuwe generatie staat de oude wereld op het spel, stelt deze in vraag -> mogen niet doen dat dit
geen bedreiging is
o Als we dit gaan negeren doen we het kind er geen plezier mee -> we plaatsen het kind niet
voorop, maar ontnemen kansen omdat we ze verantwoordelijk maken om een nieuwe
wereld te maken van de wereld die kapot is
o Kind autoriteit geven die het niet aan kan en waar moet het die oplossingen vandaan
halen
▪ Eigen nieuwe wereld maken of alleen oude wereld oplossen?
• Foledey: trow away pedagogy -> voortdurend nieuwe dingen die alleen maar veranderen
• P192-193: spanning kind- volwassen, nieuwe- oude
o Vanuit die angst voor de wereld geven we vele ideeën van educatie op
o Enige wat educatie kan doen is het doorgeven van het oude
o Gene politiek conservatisme -> geen nostalgie
Deel 4
• Blinde reproductie van wat er was, dit is hoe het moet zijn en wat het moet blijven <->
Verandering is alles
o Arendt vind beide fout
• A common world
o Gedeelde wereld tussen het oude en et nieuwe
o Spanning oude en nieuwe niet opgeven
• Bij bewaren van spanning
o Educatie bewaard als sfeer op zich -> is geen politiek en mag dit ook niet worden
o Prof vliedghe: digitale educatie bestaat niet (boek)
• De polis en oikos (het huis)
o Ouder zijn heel aanwezig, educatie is niet alleen maar school
o Is niet deel eductaie om kind weg te halen van het gezin -> zegt arendt
▪ Moet niet zijn zoals ouder, opnieuw beginnen ook los van thuis
▪ Los van het idee van zorg -> educatie is geen zorg
SCHEMA
Kijk papier (nog is opnieuw maken)
=> Buiten onderwijs geen educatie, stopt bij formele educatie (vlieghe, arendt) -> heeft hier kritiek op
=> Foledey meer hedendaagse versie dan arendt
arendt
• Opvoeden voor een oude wereld om deze te kunnen vernieuwen
• Nieuwe leven binnen leiden in de ouder wereld
o Word opgevoed voor de oude wereld met de hoop dat je die gaat kunnen vernieuwen
4
LES 1
INTRO
➔ Tekst hannah arendt
Examen: Kritiek geven op boek (boek kennen, niet vanbuiten)
▪ Reader = cursus
Kritiek samenhangen met wat opvoeding zelf is
▪ Hangt het samen van kritisch over opvoeding en opvoeding die zelf kritisch moet zijn
o Post-kritisch
o Liefde voor de wereld -> verantwoordelijk en zorg voor de wereld (positieve kant van het
verhaal)
TEKST HANNAH ARENDT (1954)
Wat bedoelt zij met the crisis in education?
▪ Crisis speelt op meerdere niveaus af
▪ P174 idee van crisis zelf aan
o Niet meer zomaar antwoord bied op de vraag waar het oorspronkelijk een antwoord op
moet zijn
▪ Wat is de vraag die educatie moest beantwoorden
o Gevaar crisis oplossen met vooroordelen -> met antwoorden die we al hebben
▪ Maken her erger en het wordt een ramp
o Crisis doet ons de oorspronkelijke vraag weer herkennen
o Denken is altijd beetje overdrijven -> doet het zelf ook maar foledy zeker
o Doen dat educatie zo vanzelfsprekend is, stellen niet meer de vraag waarom?
▪ Crisis = oordeel
o Is niet in eerste instantie iets negatief
▪ Iemand veroordelen
o Er wordt van ons een oordeel verwacht, wat gaan we nu doen
o Oorspronkelijk opdeling kunnen maken -> hoe kunnen we opnieuw nadenken over welke
onderscheiden over wat wel of niet pedagogisch is
o Onderscheid educatie en politiek
▪ Foledy: alles op te lossen met educatie
o Wat eigen is en niet eigen aan educatie moet meer onderzocht worden
▪ Zie crisis ook op pathos voor het nieuwe
o Pathos (fatale aandoening), ziekelijk geobsedeerd met het nieuwe
▪ P179 pathos voor het nieuwe is niet onlogisch
o Logisch dat educatie met nieuwe bezighoud, maar is obsessie geworden -> verkeerd
begrip gekregen
▪ Het nieuwe verbind met nataliteit
▪ Te maken met dat we allemaal geboren zijn -> associatie met radicale nieuwheid
• Nieuwgeboren generatie is radicaal nieuws = kerngebeuren van
educatie/ nieuwe opvoeding
1
, ▪ Krijgen nooit de kinderen die we willen -> iets fundamenteel neiuw aan het idee
geboren zijn
o Het is het nieuwe dat binnenkomt in een oude wereld
▪ Hier loopt het mis, onderscheidingen over het hoofd te zien = normaal
▪ P178 Doelwit
o Progressive education (cf john dewey)
o Vlucht naar verandering -> het progressieve
▪ Is educatie kind gericht?
o Alleen gericht op nieuwe generatie dan verliezen we educatie
▪ Word educatie een functie van iets anders -> bij haar vooral politiek
Kritiek dat educatie gaat over de nieuwe generatie
3 basic assumptionist (misvattingen)
1. beschouwen wereld van kind als iets autonoom
a. kinderen hebben geen eigen wereld -> niet genoeg verantwoordelijk -> hebben eigen
leven
b. nieuwe generatie hebben eigen wereld en moeten dot respecteren -> is fout volgens haar
c. wereld = wereld die publiek word gemaakt door volwassenen in de politiek
i. kinderen -> zorg voor eigen wereld, wij kunnen die niet geven
ii. kinderen zijn nieuw, kunnen niet in anders mans wereld begrijpen
d. kan leiden tot meer tiranie
2. wat is dan de rol van volwassen/leerkracht?
a. = facilitator -> niet meer actief tussen, geen wereld meer om over te dragen
b. Kinderen eigen autonome wereld inrichten -> moeite met autoriteitµ
c. P181, 182
i. rol opvoeder, word facilitator
3. het idee learning by doing
a. cf dewey
b. is zeer problematisch, al wat niet onmiddellijk relevant is is niet nuttig
gelijkheid
waar moeten we educatie situeren (publiek of privaat)?
▪ Verliezen ons in 1 van de 2
o Of nieuwe wereld ontwikkelen, publiek/politiek
o Of kind in unieke persoonlijke eigenheid bewaren, privaat
o Zorg dragen <-> kind opzadelen met verantwoordelijkheid
Educatie niet gereduceerd tot 1 van deze 2
P188
▪ Privaat en publiek verward word -> educatie moet beiden oplossen
▪ Oude wereld = volwassen dragen zorg (gevaar: meteen handen van kinderen geven, kinderen
gelijk maken aan volwassenen)
▪ P192 educatie = conservatief
o Moeten beginne met kinderen een oude wereld doorgeven, kunnen niet anders als
volwassenen
o Dan kan het nieuwe beginne, ruimte laten aan nieuwe generatie om eigen ding te doen
▪ P190 gelijkheid op politiek niveau
o Er is een autoriteit die bepaalde ongelijkheid situeer, maar die is bevrijdend
2
,LES 2
Gaat vorige les beetje anders zeggen/herhalen (niet alles terug zeggen vorige les, dus ook nog leerstof)
• Kritiek op de school, verwacht vele van de school -> is ander manier van denken mogelijk over de
school?
OPBOUW TEKST HANNAH ARENDT
Deel 1
• Begint 1954: zitten met een crisis
o Why jonnyy can’t read?
o Is niet het grotere probleem -> is aan de oppervlakte
• Grond ligt crisis: misvatting van educatie
o Nataliteit
o Gebeuren van een geboorte
• Misvatting sterk uitdrukking in progressieve pedagogie
o P 176
o The patas fort he new
▪ Nieuwe is het enige wat er toe doet, hierop blind staren
o Nieuwe generatie voorbereiden op een nieuwe wereld -> niet de oude, dat is een groot
probleem voor haar
• P 177
o Voorbereiden op nieuwe wereld en daarom kans ontnemen om het nieuwe te maken
o Educatie kan niet op zich staan, word gepolitiseerd -> daardoor verdwijnen
o Verdwijnen van autoriteit van opvoeder, oude wereld mag er niet toe doen
▪ P180
Deel 2
• 3 assumpties aan gedachtengoed progressieven educatie:
o Nieuwe wereld kind maatstaf zijn voor de educatie van het kind -> niet confronteren met
oude, kind eigen wereld en die laten zijn -> p 181
▪ Onderschatten kinderen hiermee -> kinderen kunnen dat nog niet want ze zijn
nog niet ingeleid in wereld waar ze verantwoordelijk moet zijn
▪ Groot mogelijke tirannie onder kinderen losbreekt (kinderen niet van natuur
gericht op het goede)
o Les geven kan niet meer
▪ P182
▪ Meesterschap in een vak kan niet meer -> hoe kan dat aansluiten nieuwe
leefwereld kind
▪ Leraren moeten algemene faciliterende vaardigheid hebben
▪ Niet meer kennis dan leerling, kennis uit leerling laten komen
o Learning by doing
▪ Alles zelf doen en zelf ervaren
▪ P 182-183 -> zoals in het dagelijks leven van een kind, hierbij aansluiten
▪ Geen dode kennis overgedragen
▪ Alles moet spel zijn -> pretpedagogiek
• Benadrukt the art of living
o Niet kennis staat vooraan <-> foledey
3
, Deel 3
• P184
o Restauratieve reflex -> moeten terug na hoe vroeger was (deftige kennis)
o Arendt wil niet gewoon terug na hoe het vroeger was
▪ Wel nadenken over nataliteit en hoe we dat daarmee omgaan
• Educatie antwoord op nataliteit maar best in relatie tot ouder wereld -> wanneer dit vergeten
word educatie iets ander vb politiek
• Nieuwe generatie staat de oude wereld op het spel, stelt deze in vraag -> mogen niet doen dat dit
geen bedreiging is
o Als we dit gaan negeren doen we het kind er geen plezier mee -> we plaatsen het kind niet
voorop, maar ontnemen kansen omdat we ze verantwoordelijk maken om een nieuwe
wereld te maken van de wereld die kapot is
o Kind autoriteit geven die het niet aan kan en waar moet het die oplossingen vandaan
halen
▪ Eigen nieuwe wereld maken of alleen oude wereld oplossen?
• Foledey: trow away pedagogy -> voortdurend nieuwe dingen die alleen maar veranderen
• P192-193: spanning kind- volwassen, nieuwe- oude
o Vanuit die angst voor de wereld geven we vele ideeën van educatie op
o Enige wat educatie kan doen is het doorgeven van het oude
o Gene politiek conservatisme -> geen nostalgie
Deel 4
• Blinde reproductie van wat er was, dit is hoe het moet zijn en wat het moet blijven <->
Verandering is alles
o Arendt vind beide fout
• A common world
o Gedeelde wereld tussen het oude en et nieuwe
o Spanning oude en nieuwe niet opgeven
• Bij bewaren van spanning
o Educatie bewaard als sfeer op zich -> is geen politiek en mag dit ook niet worden
o Prof vliedghe: digitale educatie bestaat niet (boek)
• De polis en oikos (het huis)
o Ouder zijn heel aanwezig, educatie is niet alleen maar school
o Is niet deel eductaie om kind weg te halen van het gezin -> zegt arendt
▪ Moet niet zijn zoals ouder, opnieuw beginnen ook los van thuis
▪ Los van het idee van zorg -> educatie is geen zorg
SCHEMA
Kijk papier (nog is opnieuw maken)
=> Buiten onderwijs geen educatie, stopt bij formele educatie (vlieghe, arendt) -> heeft hier kritiek op
=> Foledey meer hedendaagse versie dan arendt
arendt
• Opvoeden voor een oude wereld om deze te kunnen vernieuwen
• Nieuwe leven binnen leiden in de ouder wereld
o Word opgevoed voor de oude wereld met de hoop dat je die gaat kunnen vernieuwen
4
