Samenvatting toegepaste plantenkunde
Hoofdstuk2: enkele kenmerken van levende wezens
1. Morfologie
Morfologie = het bestuderen en beschrijven van de uitwendige bouw van planten (=
vegetatieve of generatieve)
Vegetatieve = deze planten zorgen niet voor de voortplanting, maar deze planten zorgen
ervoor dat ze aan fotosynthese kunnen doen.
Generatieve = deze planten zorgen wel voor de voortplanting
2.1 celbouw
-alle cellen bevatten nucleïnezuren
=vertegenwoordigen het genoom
-bij prokaryote cellen: nucleïnezuren liggen vrij in de cel
-bij eukaryote cellen: nucleïnzuren hebben een speciaal
compartiment daarvoor: de celkern
Bacteriën:
-cellen of delen van cellen bewegen
-bacteriën bewegen hier in voort over een opp. Of zwemmen met behulp van 1 of meer
roterende flagellen.
-ze delen zich direct op
Eukaryote:
-deze cellen delen zich indirect via mitose
-tijdens mitose vormt zich een spoelfiguur (bij dierlijke cellen) met aan de
uiteinden (of polen) 1 of 2 centriolen
-die bestaan uit microtubuli, gerangschikt in een cilindrisch patroon van 9
tripletten zonder centrale microtubuli: de 9(3) + 0 schikking
-deze cellen zwemmen met behulp van golvende structuren: undulipodia
Flagellum = flagel of zweephaar is een massief bacterieel organel bestaande uit
flagelline, dat dient voor de beweging maar intrinsiek onbeweeglijk is. De flagel ligt
buiten het plasmamembraan van de prokaryoten cel
Unduliopodium= een cilium (=trilhaar) of een zweephaar met interne schikking.
kenmerken van levende wezens
1. celvormige structuur
-Levende wezens hebben allemaal hetzelfde celvormige structuur
-bij de dierelijke cellen zijn de celwanden anders
Chloroplasten = bladgroen korrels (het kleur)
Vacuole = strekking van de cel, stockage voor tijdelijke molecule in te pompen
1
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
,Clonen= ongeslachtelijke voortplanting
2. Voortplanting (geslachtelijk / ongeslachtelijk)
Geslachtelijke voortplanting Ongeslachtelijke voortplanting
Alle nakomelingen unieke Uit 1 cel ontstaat een nieuwe plant
2 samengesmolten geslachtscellen een Geen geslachtscellen betrokken
uniek DNA-pakket vormen (=myose)
Door stuifmeelkorrels Nageslacht: zelfde chromosomen
3. Groei
Cellen zijn in de lengte langer en in gewicht (balans tussen ademhaling en fotosynthese)
4. Ontwikkeling
Er zijn verschillende ontwikkelingsstadia: -kiemfase
-zaailingsfase
-vegetatieve fase
-bloei- en vruchtfase
-rijpingsfase
5. afsterven
Planten stoppen ook zoals wij met leven: levensduur word afgebakend, sommige kort
levensduur, sommige langlevensduur
Definities:
Biosystematiek = een vakgebied binnen de biologie. Het vakgebied bestudeert en ordent
de verscheidenheid aan organismen op aarde, en probeert deze verscheidenheid of
biodiversiteit te verklaren.
Taxonomie = hiërarchische ordening (classificatie)
Systematiek= studie van de evolutieve relaties = verwantschappen bestuderen, plaats
op de lader gaan zat zeggen over het verwantschap met andere soorten planten
ladder van het leven
doel
-indelen, ordenen, groeperen in klassen (classificatie)
-inzicht krijgen in de evolutie van de natuur
-inschatting van de biodiversiteit
-> bepaald aantal soorten op een bepaald opp.
-> hoe meer soorten hoe hoger de biodiversiteit
Evolutie: hoe dichter hoe later die afsprong is gebeurd
Hoe verder hoe langer die afsprong is gebeurd
Systematiek
-geordend in toenemende perfectie: planten in het midden (we
gebruiken dit niet meer de dag van vandaag) ( de ladder van het
leven van Aristoteles)
-namen van de meeste planten zijn gebaseerd op Carolus
Linnaeus
2
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
,Carolus Linnaeus
-systematische indeling in 2 rijken
• botanie: species plantarum (rijk der planten)
• zoölogie: systema naturae (rijk der dieren)
-> classificaties werden enkel gemaakt met het blote oog: enkel dieren en planten
indelen
Wat missen we? Schimmels, micro-organismen (er was geen microscoop dus zag je dat
niet)
-binomiale nomenclatuur: Genus (geslacht) + species (soort)
Vb. Homo sapiens
Lamium album
➔ planten zijn hulpmiddelen voor de geneeskunde
• gebruikte criteria bij classificatie
o gelijkende structuren: primitieve of afgeleide structuren
o anatomische, morfologische of fysiologische kenmerken
o aminozuursequenties in eiwitten
o DNA/RNA
▪ Mitochondriaal DNA
Hoe een plant op naam brengen? => kijken naar uitwendige bouw
Anatomisch = aminozuur (=ketens van treintjes van aminozuren) hoe dichter bij elkaar
hoe dichter de eiwitten)
Verschil DNA en mitochondriaal DNA
DNA Mitochondriaal DNA
2 kopieën per cel Duizenden kopieën per cel
Diploïde (chromosomale paring) Haploïde (chromosomale paring)
Kruising Geen kruising
Planten zich zelf voor (houden alles over
van de moeder) (geen kruising)
Robert Whittaker
->systematische indeling in 5 rijken
=> pro / eukaryoot
=> één- / meercelling
=> producent / reducent / consument
Prokaryoot = organisme zonder celkern
Eukaryoot = Organismen die in elke cel DNA binnen een kernmembraan hebben
Producent = planten
Reducent = schimmels
Consument = dieren
3
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
, Heel veel gemeenschappen
Weten of het met blote oog is of microscoop
Zie pp (systematiek voor de planten)
Monocotylen
Indeling in het plantenrijk
Eenzaadlobbigen of monocotylen
• Kiem in het zaad heeft 1 zaadlob
• Bloembekleedsels staan in kransen van drie
• Bladeren zijn parallel of kromnervig
• Bezitten geen houtachtige stengel en geen hoofdwortel
Kenmerken monocotyle en dicotyle
Monocotyle Dicotyle
Bijwortel systeem (hoofdwortel gaat heel snel 1 hoofdwortel en dan zijwortels
kapot)
Kiemwrotel sterft af Kiemwortel blijft staan
1 blaadje 2 blaadjes
Geen hout stengels Hout stengels
1 blad = 1 kiemlob
Kiemwit : energie voor het zaadje (omdat plant fotosynthese nodig heeft maar zit onder de grond
dus geen licht
4
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
Hoofdstuk2: enkele kenmerken van levende wezens
1. Morfologie
Morfologie = het bestuderen en beschrijven van de uitwendige bouw van planten (=
vegetatieve of generatieve)
Vegetatieve = deze planten zorgen niet voor de voortplanting, maar deze planten zorgen
ervoor dat ze aan fotosynthese kunnen doen.
Generatieve = deze planten zorgen wel voor de voortplanting
2.1 celbouw
-alle cellen bevatten nucleïnezuren
=vertegenwoordigen het genoom
-bij prokaryote cellen: nucleïnezuren liggen vrij in de cel
-bij eukaryote cellen: nucleïnzuren hebben een speciaal
compartiment daarvoor: de celkern
Bacteriën:
-cellen of delen van cellen bewegen
-bacteriën bewegen hier in voort over een opp. Of zwemmen met behulp van 1 of meer
roterende flagellen.
-ze delen zich direct op
Eukaryote:
-deze cellen delen zich indirect via mitose
-tijdens mitose vormt zich een spoelfiguur (bij dierlijke cellen) met aan de
uiteinden (of polen) 1 of 2 centriolen
-die bestaan uit microtubuli, gerangschikt in een cilindrisch patroon van 9
tripletten zonder centrale microtubuli: de 9(3) + 0 schikking
-deze cellen zwemmen met behulp van golvende structuren: undulipodia
Flagellum = flagel of zweephaar is een massief bacterieel organel bestaande uit
flagelline, dat dient voor de beweging maar intrinsiek onbeweeglijk is. De flagel ligt
buiten het plasmamembraan van de prokaryoten cel
Unduliopodium= een cilium (=trilhaar) of een zweephaar met interne schikking.
kenmerken van levende wezens
1. celvormige structuur
-Levende wezens hebben allemaal hetzelfde celvormige structuur
-bij de dierelijke cellen zijn de celwanden anders
Chloroplasten = bladgroen korrels (het kleur)
Vacuole = strekking van de cel, stockage voor tijdelijke molecule in te pompen
1
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
,Clonen= ongeslachtelijke voortplanting
2. Voortplanting (geslachtelijk / ongeslachtelijk)
Geslachtelijke voortplanting Ongeslachtelijke voortplanting
Alle nakomelingen unieke Uit 1 cel ontstaat een nieuwe plant
2 samengesmolten geslachtscellen een Geen geslachtscellen betrokken
uniek DNA-pakket vormen (=myose)
Door stuifmeelkorrels Nageslacht: zelfde chromosomen
3. Groei
Cellen zijn in de lengte langer en in gewicht (balans tussen ademhaling en fotosynthese)
4. Ontwikkeling
Er zijn verschillende ontwikkelingsstadia: -kiemfase
-zaailingsfase
-vegetatieve fase
-bloei- en vruchtfase
-rijpingsfase
5. afsterven
Planten stoppen ook zoals wij met leven: levensduur word afgebakend, sommige kort
levensduur, sommige langlevensduur
Definities:
Biosystematiek = een vakgebied binnen de biologie. Het vakgebied bestudeert en ordent
de verscheidenheid aan organismen op aarde, en probeert deze verscheidenheid of
biodiversiteit te verklaren.
Taxonomie = hiërarchische ordening (classificatie)
Systematiek= studie van de evolutieve relaties = verwantschappen bestuderen, plaats
op de lader gaan zat zeggen over het verwantschap met andere soorten planten
ladder van het leven
doel
-indelen, ordenen, groeperen in klassen (classificatie)
-inzicht krijgen in de evolutie van de natuur
-inschatting van de biodiversiteit
-> bepaald aantal soorten op een bepaald opp.
-> hoe meer soorten hoe hoger de biodiversiteit
Evolutie: hoe dichter hoe later die afsprong is gebeurd
Hoe verder hoe langer die afsprong is gebeurd
Systematiek
-geordend in toenemende perfectie: planten in het midden (we
gebruiken dit niet meer de dag van vandaag) ( de ladder van het
leven van Aristoteles)
-namen van de meeste planten zijn gebaseerd op Carolus
Linnaeus
2
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
,Carolus Linnaeus
-systematische indeling in 2 rijken
• botanie: species plantarum (rijk der planten)
• zoölogie: systema naturae (rijk der dieren)
-> classificaties werden enkel gemaakt met het blote oog: enkel dieren en planten
indelen
Wat missen we? Schimmels, micro-organismen (er was geen microscoop dus zag je dat
niet)
-binomiale nomenclatuur: Genus (geslacht) + species (soort)
Vb. Homo sapiens
Lamium album
➔ planten zijn hulpmiddelen voor de geneeskunde
• gebruikte criteria bij classificatie
o gelijkende structuren: primitieve of afgeleide structuren
o anatomische, morfologische of fysiologische kenmerken
o aminozuursequenties in eiwitten
o DNA/RNA
▪ Mitochondriaal DNA
Hoe een plant op naam brengen? => kijken naar uitwendige bouw
Anatomisch = aminozuur (=ketens van treintjes van aminozuren) hoe dichter bij elkaar
hoe dichter de eiwitten)
Verschil DNA en mitochondriaal DNA
DNA Mitochondriaal DNA
2 kopieën per cel Duizenden kopieën per cel
Diploïde (chromosomale paring) Haploïde (chromosomale paring)
Kruising Geen kruising
Planten zich zelf voor (houden alles over
van de moeder) (geen kruising)
Robert Whittaker
->systematische indeling in 5 rijken
=> pro / eukaryoot
=> één- / meercelling
=> producent / reducent / consument
Prokaryoot = organisme zonder celkern
Eukaryoot = Organismen die in elke cel DNA binnen een kernmembraan hebben
Producent = planten
Reducent = schimmels
Consument = dieren
3
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
, Heel veel gemeenschappen
Weten of het met blote oog is of microscoop
Zie pp (systematiek voor de planten)
Monocotylen
Indeling in het plantenrijk
Eenzaadlobbigen of monocotylen
• Kiem in het zaad heeft 1 zaadlob
• Bloembekleedsels staan in kransen van drie
• Bladeren zijn parallel of kromnervig
• Bezitten geen houtachtige stengel en geen hoofdwortel
Kenmerken monocotyle en dicotyle
Monocotyle Dicotyle
Bijwortel systeem (hoofdwortel gaat heel snel 1 hoofdwortel en dan zijwortels
kapot)
Kiemwrotel sterft af Kiemwortel blijft staan
1 blaadje 2 blaadjes
Geen hout stengels Hout stengels
1 blad = 1 kiemlob
Kiemwit : energie voor het zaadje (omdat plant fotosynthese nodig heeft maar zit onder de grond
dus geen licht
4
Gedownload door: Killertjhu | Wil jij €76 per
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?
