2024
2025
Module inwendige
aandoeningen
PNEUMOLOGIE
,TABLE OF CONTENTS
1 Semeiologie van het respiraoir systeem ................................................................................ 3
1.1 Anamnese .........................................................................................................3
1.1.1 Hoest .................................................................................................................................. 3
1.1.2 Hemopteu ........................................................................................................................... 6
1.1.3 Dyspneu .............................................................................................................................. 7
1.1.4 Thoracale pijn ..................................................................................................................... 8
1.2 Fysiek onderzoek ...............................................................................................8
1.3 Bijkomende onderzoeken ..................................................................................9
1.3.1 Bronchoscopie .................................................................................................................... 9
1.3.2 Pleura punctie ..................................................................................................................... 9
1.3.3 Thoracoscopie .................................................................................................................... 9
2 Longfunctie onderzoek ....................................................................................................... 10
2.1 Indicaties ........................................................................................................ 10
2.2 Materiaal ......................................................................................................... 10
2.3 LFO testen ....................................................................................................... 10
2.3.1 Spirometrie ....................................................................................................................... 10
2.3.2 Longvolumes..................................................................................................................... 14
2.3.3 Diffusie capaciteit (DLCO)................................................................................................. 15
2.4 Samenvattende classificatie van longfunctieafwijkingen .................................. 15
3 Pneumologie in praktijk ...................................................................................................... 16
3.1 Obstructieve longziekten ................................................................................. 16
3.1.1 COPD ................................................................................................................................ 16
3.1.2 Astma ............................................................................................................................... 20
3.1.3 Bronchiëctasieën .............................................................................................................. 21
3.1.4 Cystic fibrosis (CF) ............................................................................................................ 22
3.2 Infectieuze longziekten .................................................................................... 23
3.2.1 Pneumonie........................................................................................................................ 23
1
, 3.2.2 Necrotiserende pneumonie .............................................................................................. 25
3.2.3 Longabces ........................................................................................................................ 25
3.2.4 Pleurale effusie (vocht in plaura holte) .............................................................................. 25
3.2.5 Tuberculose ...................................................................................................................... 26
3.2.6 Long-COVID ...................................................................................................................... 26
3.2.7 Atelectase ......................................................................................................................... 27
3.3 Restrictieve longziekten................................................................................... 27
3.3.1 Restrictie van extra pulmonale origine............................................................................... 27
3.3.2 Restrictief longlijden ......................................................................................................... 28
3.4 Conclusie ........................................................................................................ 28
4 Cardiopulmonaal inspanningsonderzoek (ergospirometrie) ................................................. 28
4.1 Indicaties ........................................................................................................ 29
4.2 Contra-indicaties............................................................................................. 29
4.3 Uitvoering ergospirometrie .............................................................................. 29
4.4 Fysiologische achtergrond ............................................................................... 31
4.4.1 Regulatie van de (alveolaire) ventilatie .............................................................................. 33
4.4.2 Dode ruimte ...................................................................................................................... 34
4.4.3 Ventilatie/perfusie verhouding .......................................................................................... 34
4.5 Normale respons bij ergospirometrie ............................................................... 35
4.5.1 Cardiale responsen ........................................................................................................... 35
4.5.2 9-plot (inclusief ventilatoire responsen) ............................................................................ 36
4.6 MET: metabolic equivalent of task .................................................................... 39
4.7 Stopzetting ergospirometrie............................................................................. 39
4.8 Ergospirometrie: interpretatie .......................................................................... 39
4.9 Patiënt 1 .......................................................................................................... 41
4.10 Patiënt 2 .......................................................................................................... 42
4.11 Patiënt 3 .......................................................................................................... 44
4.12 Take home messages....................................................................................... 45
2
, 1 SEMEIOLOGIE VAN HET RESPIRAOIR SYSTEEM
1.1 ANAMNESE
• Hoest
• Hemopteu
• Dyspneu
• Thoracale pijn
1.1.1 HOEST
Een van de grootste klachten
• Droog
• Productief (met sputum) → vragen om het sputum te beschrijven
o Excessieve sputum: bronchorrhea
▪ Bronchoiesctasis, long abcess, broncho-alveolaire cel carcinoom, cystic fibrose
Aspect:
• Helder
• Purulent
• Bloed = hemoptysis
o Bloed in sputum
Bronchorrhea (excessief sputum) bij bronchiectasien, long abces, broncho- alveolar cell carcinoma,
Cystic Fibrosis,..
HOEST REFLEX
Hoest is een complex gegeven beïnvloedt door een heel tal factoren, die het hoestreflex beïnvloeden.
3
2025
Module inwendige
aandoeningen
PNEUMOLOGIE
,TABLE OF CONTENTS
1 Semeiologie van het respiraoir systeem ................................................................................ 3
1.1 Anamnese .........................................................................................................3
1.1.1 Hoest .................................................................................................................................. 3
1.1.2 Hemopteu ........................................................................................................................... 6
1.1.3 Dyspneu .............................................................................................................................. 7
1.1.4 Thoracale pijn ..................................................................................................................... 8
1.2 Fysiek onderzoek ...............................................................................................8
1.3 Bijkomende onderzoeken ..................................................................................9
1.3.1 Bronchoscopie .................................................................................................................... 9
1.3.2 Pleura punctie ..................................................................................................................... 9
1.3.3 Thoracoscopie .................................................................................................................... 9
2 Longfunctie onderzoek ....................................................................................................... 10
2.1 Indicaties ........................................................................................................ 10
2.2 Materiaal ......................................................................................................... 10
2.3 LFO testen ....................................................................................................... 10
2.3.1 Spirometrie ....................................................................................................................... 10
2.3.2 Longvolumes..................................................................................................................... 14
2.3.3 Diffusie capaciteit (DLCO)................................................................................................. 15
2.4 Samenvattende classificatie van longfunctieafwijkingen .................................. 15
3 Pneumologie in praktijk ...................................................................................................... 16
3.1 Obstructieve longziekten ................................................................................. 16
3.1.1 COPD ................................................................................................................................ 16
3.1.2 Astma ............................................................................................................................... 20
3.1.3 Bronchiëctasieën .............................................................................................................. 21
3.1.4 Cystic fibrosis (CF) ............................................................................................................ 22
3.2 Infectieuze longziekten .................................................................................... 23
3.2.1 Pneumonie........................................................................................................................ 23
1
, 3.2.2 Necrotiserende pneumonie .............................................................................................. 25
3.2.3 Longabces ........................................................................................................................ 25
3.2.4 Pleurale effusie (vocht in plaura holte) .............................................................................. 25
3.2.5 Tuberculose ...................................................................................................................... 26
3.2.6 Long-COVID ...................................................................................................................... 26
3.2.7 Atelectase ......................................................................................................................... 27
3.3 Restrictieve longziekten................................................................................... 27
3.3.1 Restrictie van extra pulmonale origine............................................................................... 27
3.3.2 Restrictief longlijden ......................................................................................................... 28
3.4 Conclusie ........................................................................................................ 28
4 Cardiopulmonaal inspanningsonderzoek (ergospirometrie) ................................................. 28
4.1 Indicaties ........................................................................................................ 29
4.2 Contra-indicaties............................................................................................. 29
4.3 Uitvoering ergospirometrie .............................................................................. 29
4.4 Fysiologische achtergrond ............................................................................... 31
4.4.1 Regulatie van de (alveolaire) ventilatie .............................................................................. 33
4.4.2 Dode ruimte ...................................................................................................................... 34
4.4.3 Ventilatie/perfusie verhouding .......................................................................................... 34
4.5 Normale respons bij ergospirometrie ............................................................... 35
4.5.1 Cardiale responsen ........................................................................................................... 35
4.5.2 9-plot (inclusief ventilatoire responsen) ............................................................................ 36
4.6 MET: metabolic equivalent of task .................................................................... 39
4.7 Stopzetting ergospirometrie............................................................................. 39
4.8 Ergospirometrie: interpretatie .......................................................................... 39
4.9 Patiënt 1 .......................................................................................................... 41
4.10 Patiënt 2 .......................................................................................................... 42
4.11 Patiënt 3 .......................................................................................................... 44
4.12 Take home messages....................................................................................... 45
2
, 1 SEMEIOLOGIE VAN HET RESPIRAOIR SYSTEEM
1.1 ANAMNESE
• Hoest
• Hemopteu
• Dyspneu
• Thoracale pijn
1.1.1 HOEST
Een van de grootste klachten
• Droog
• Productief (met sputum) → vragen om het sputum te beschrijven
o Excessieve sputum: bronchorrhea
▪ Bronchoiesctasis, long abcess, broncho-alveolaire cel carcinoom, cystic fibrose
Aspect:
• Helder
• Purulent
• Bloed = hemoptysis
o Bloed in sputum
Bronchorrhea (excessief sputum) bij bronchiectasien, long abces, broncho- alveolar cell carcinoma,
Cystic Fibrosis,..
HOEST REFLEX
Hoest is een complex gegeven beïnvloedt door een heel tal factoren, die het hoestreflex beïnvloeden.
3