Goederen- en Bijzondere overeenkomstenrecht SAMENVATTING ALLES (KUL & UHasselt)

Goederenrecht en Bijzondere
Overeenkomstenrecht
HC’s en OG‘s




Inhoudsopgave

1

,Hoofdstuk 1: Gemeenrechtelijke vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke rechten............................................10
1. KLASSIEKE LEER (Henri de Page)..................................................................................................................................10
2. LEER VAN HET PERSONALISME - PLANIOL...................................................................................................................10
3. LEER VAN HET NEOPERSONALISME - GINOSSAR (vanuit vorige kritiek gekomen)......................................................11
4. NUMERUS CLAUSUS-BEGINSEL....................................................................................................................................11

Hoofdstuk 2: Bijzondere kenmerken van zakelijke rechten (komen niet toe aan persoonlijke rechten)......................12
1. BESCHERMING TEGEN INSOLVABILITEIT......................................................................................................................12
2. VOLGRECHT..................................................................................................................................................................13
3. BESCHERMING VOORWERP VAN ZAKELIJKE RECHTEN: specialiteit, eenheid en zakelijke subrogatie........................13
SPECIALITEITSBEGINSEL (art. 3.8 §1 BW).....................................................................................................................13
EENHEIDSBEGINSEL (art. 3.8, §2 BW)..........................................................................................................................14
ACCESSORITEITSBEGINSEL...........................................................................................................................................14
ZAKELIJKE SUBROGATIE (zaakvervanging)...................................................................................................................14

Hoofdstuk 3: Zakelijke en persoonlijke rechtsvorderingen........................................................................................15

Hoofdstuk 4: De vermogensleer................................................................................................................................ 15

Hoofdstuk 5: Onderscheid tussen de goederen......................................................................................................... 16
1. ALGEMEEN: PERSONEN, DIEREN EN VOORWERPEN (voorwerpen, goederen, zaken)................................................16
2. ROERENDE EN ONROERENDE GOEDEREN...................................................................................................................17
ALGEMEEN...................................................................................................................................................................17
ONROERENDE GOEDEREN...........................................................................................................................................17
ROERENDE GOEDEREN (ART. 3.46 BW) = RESTCATEGORIE: AL WAT NIET ONROEREND IS, IS ROEREND..................19
3. LICHAMELIJKE EN ONLICHAMELIJKE GOEDEREN.........................................................................................................20
4. PUBLIEKE EN PRIVATE DOMEINGOEDEREN.................................................................................................................20
PRIVATE DOMEINGOEDEREN.......................................................................................................................................20
OPENBARE DOMEINGOEDEREN..................................................................................................................................21
5. VERVANGBARE EN NIET-VERVANGBARE GOEDEREN..................................................................................................23
6. VERBRUIKBARE EN NIET-VERBRUIKBARE GOEDEREN.................................................................................................23
7. VOORWERPEN IN DE HANDEL EN VOORWERPEN BUITEN DE HANDEL......................................................................23
8. CULTUURGOEDEREN....................................................................................................................................................23

Hoofdstuk 1: Omschrijving, inhoud en bescherming van het eigendomsrecht............................................................23
1. OMSCHRIJVING VAN HET EIGENDOMSRECHT – Kroonjuweel van de zakelijke rechten.............................................23
2. KENMERKEN VAN HET EIGENDOMSRECHT: 1) eeuwig, 2) volmaakt, 3) exclusief recht.............................................23
HET EEUWIGDURENDE KARAKTER VAN HET EIGENDOMSRECHT...............................................................................23
HET OMVATTENDE KARAKTER VAN HET EIGENDOMSRECHT: verleent residuaire / volmaakte bevoegdheden.......23
DE EXCLUSIVITEIT VAN HET EIGENDOMSRECHT.........................................................................................................23
3. EVOLUTIES BINNEN HET EIGENDOMSRECHT...............................................................................................................23
SOCIALISERING VAN HET EIGENDOMSRECHT – sociale dimensie...............................................................................23
DEMATERIALISERING VAN HET EIGENDOMSRECHT....................................................................................................23
INSTRUMENTALISERING VAN HET EIGENDOMSRECHT: FIDUCIAIRE EIGENDOMSVORMEN......................................23
4. BEVOEGDHEDEN VAN DE EIGENAAR...........................................................................................................................23
5. HET EIGENDOMSRECHT ALS FUNDAMENTEEL MENSENRECHT: bescherming van artikel 1 Eerste Protocol..............23



2

,Hoofdstuk 2: Mede-eigendom en onverdeeldheid.................................................................................................... 24
1. BASISBEGRIPPEN..........................................................................................................................................................24
2. TOEVALLIGE MEDE-EIGENDOM (‘GEWONE MEDE-EIGENDOM).................................................................................25
ALGEMEEN...................................................................................................................................................................25
RECHTEN EN PLICHTEN VAN DE DEELGENOTEN..........................................................................................................25
EINDE VAN DE TOEVALLIGE MEDE-EIGENDOM...........................................................................................................26
3. VRIJWILLIGE MEDE-EIGENDOM...................................................................................................................................27
BIJZONDERE TOEPASSING: TIMESHARING...................................................................................................................27
4. GEDWONGEN MEDE-EIGENDOM................................................................................................................................28
RECHTEN EN PLICHTEN VAN DE DEELGENOTEN..........................................................................................................28
EINDE VAN DE GEDWONGEN MEDE-EIGENDOM........................................................................................................28
5. APPARTEMENTSMEDE-EIGENDOM ALS BIJZONDER GEVAL VAN GEDWONGEN MEDE-EIGENDOM..........................29
AKTEN VAN APPARTEMENTSMEDE-EIGENDOM..........................................................................................................29
VERENIGING VAN MEDE-EIGENAARS..........................................................................................................................30

Hoofdstuk 3: Koop.................................................................................................................................................... 31
1. OVERZICHT VAN DE VERSCHILLENDE REGIMES VAN DE KOOP...................................................................................31
2. CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN VAN HET KOOPCONTRACT (art. 1582 oud BW e.v.)...............................................34
VERBINTENIS MET BETREKKING TOT EEN GOED EN NIET MET BETREKKING TOT EEN DIENST..................................34
OVERDRACHT VAN EEN EIGENDOMSRECHT OP EEN GOED........................................................................................36
TEGEN EEN PRIJS IN GELD............................................................................................................................................41
3. TOTSTANDKOMING......................................................................................................................................................42
TOESTEMMING – WILSOVEREENSTEMMING..............................................................................................................42
GEBREKEN IN DE TOESTEMMING................................................................................................................................44
KOOPCONTRACTEN MET BIJZONDERE INFORMATIEPLICHTEN EN EEN HERROEPINGSRECHT VOOR DE CONSUMENT
......................................................................................................................................................................................44
BEKWAAMHEID............................................................................................................................................................45
VOORWERP..................................................................................................................................................................45
VORM...........................................................................................................................................................................45
BEWIJS  normale bewijsregels uit verbintenissenrecht (boek 8)................................................................................45
INTERPRETATIE.............................................................................................................................................................45
4. OVERDRACHT VAN RISICO...........................................................................................................................................46
PROBLEEMSTELLING....................................................................................................................................................46
OPLOSSING NAAR GEMEEN RECHT..............................................................................................................................46
RISICO IN INTERNATIONALE KOOPCONTRACTEN........................................................................................................47
5. VERBINTENISSEN VAN DE VERKOPER..........................................................................................................................47
LEVERING EN VERBORGEN GEBREKEN........................................................................................................................47
VRIJWARING VOOR UITWINNING................................................................................................................................56
6. VERBINTENISSEN VAN DE KOPER.................................................................................................................................59
GOED IN ONTVANGST NEMEN.....................................................................................................................................59
PRIJS BETALEN..............................................................................................................................................................59
BESCHERMING VAN DE ONBETAALDE VERKOPER.......................................................................................................60
7. EINDE: art. 1658 oud BW.............................................................................................................................................61
BEDING VAN WEDERINKOOP.......................................................................................................................................61
VERNIETIGING WEGENS BENADELING.........................................................................................................................61

Hoofdstuk 4: Kanscontracten.................................................................................................................................... 62
1. KENMERKEN.................................................................................................................................................................62
2. LIJFRENTE.....................................................................................................................................................................63
KENMERKEN.................................................................................................................................................................63

3

, ONDER BEZWARENDE TITEL........................................................................................................................................63
LIJF................................................................................................................................................................................63
WERKELIJKE KANS OP WINST OF VERLIES....................................................................................................................63
ONTBINDING................................................................................................................................................................64
NIET-AFKOOPBAAR KARAKTER VAN DE LIJFRENTE I.T.T. EEUWIGDURENDE RENTE...................................................64
3. TONTINE, AANWAS EN TERUGVAL..............................................................................................................................64
TONTINE.......................................................................................................................................................................64
AANWAS EN TERUGVAL...............................................................................................................................................64
ALEATOIR KARAKTER....................................................................................................................................................65

Hoofdstuk 5: Wettelijke wijzen van eigendomsverkrijging......................................................................................... 65
1. ONDERSCHEID TUSSEN OVERDRACHT EN OVERGANG VAN ZAKELIJKE RECHTEN.......................................................65
2. NATREKKING................................................................................................................................................................65
3. VERKRIJGENDE VERJARING DOOR LANGDURIG BEZIT.................................................................................................66
ALGEMEEN...................................................................................................................................................................66
HET JURIDISCHE BEGRIP VAN BEZIT.............................................................................................................................66
NIET-WEZENLIJKE KENMERKEN VAN BEZIT.................................................................................................................68
GOEDEREN DIE VATBAAR ZIJN VOOR BEZIT................................................................................................................69
OVERGANG VAN BEZIT.................................................................................................................................................69
GEVOLGEN VAN BEZIT.................................................................................................................................................70
4. VINDEN VAN VERLOREN ZAKEN...................................................................................................................................72
5. ZAAKVORMING............................................................................................................................................................72

Hoofdstuk 1: Huur.................................................................................................................................................... 73
1. KENMERKEN.................................................................................................................................................................73
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN.................................................................................................................................73
AFBAKENING TEN OPZICHTE VAN AANVERWANTE CONTRACTEN..............................................................................74
AARD............................................................................................................................................................................76
BEKWAAMHEID............................................................................................................................................................76
VORMVEREISTEN.........................................................................................................................................................76
GEMENE EN BIJZONDERE HUUR..................................................................................................................................77
2. GEMENE HUUR.............................................................................................................................................................77
VERBINTENISSEN VAN DE VERHUURDER (art. 1719 OBW).........................................................................................77
VERBINTENISSEN VAN DE HUURDER (art. 1728 OBW)................................................................................................78
BESCHERMINGSMECHANISMEN VOOR DE ONBETAALDE VERHUURDER...................................................................80
DUUR............................................................................................................................................................................81
EINDE............................................................................................................................................................................82
ONDERHUUR EN OVERDRACHT VAN HUUR................................................................................................................82
OVERDRACHT VAN HET VERHUURDE GOED................................................................................................................83
PROCESRECHTELIJKE ASPECTEN..................................................................................................................................84
3. WONINGHUUR.............................................................................................................................................................85
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN.................................................................................................................................85
DUUR............................................................................................................................................................................87
VERBINTENISSEN VAN DE HUURDER...........................................................................................................................89
VERBINTENISSEN VAN VERHUURDER..........................................................................................................................90
ONDERHUUR EN OVERDRACHT VAN HUUR................................................................................................................91
OVERDRACHT VAN HET VERHUURDE GOED................................................................................................................91
PROCESRECHTELIJKE ASPECTEN..................................................................................................................................91
WONINGHUUR EN (HUIS)DIEREN................................................................................................................................92
4. STUDENTENHUUR........................................................................................................................................................92
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN.................................................................................................................................92
DUUR EN BEËINDIGING................................................................................................................................................92

4

, VERBINTENISSEN VAN DE HUURDER...........................................................................................................................93
VERBINTENISSEN VAN DE VERHUURDER.....................................................................................................................94
ONDERHUUR EN OVERDRACHT VAN HUUR................................................................................................................94
5. HANDELSHUUR.............................................................................................................................................................94
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN.................................................................................................................................94
DUUR............................................................................................................................................................................95
VERBINTENISSEN VAN DE HUURDER...........................................................................................................................95
ONDERHUUR EN OVERDRACHT VAN HUUR................................................................................................................96
OVERDRACHT VAN HET VERHUURDE GOED................................................................................................................98
EINDE..........................................................................................................................................................................100
PROCESRECHTELIJKE ASPECTEN................................................................................................................................103
6. KORTETERMIJNHANDELSHUUR (“POP-UP” HUUR)...................................................................................................103
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN...............................................................................................................................103
DUUR EN EINDE.........................................................................................................................................................103
HUURPRIJS.................................................................................................................................................................104
VERBOUWINGSWERKEN............................................................................................................................................104
ONDERHUUR EN OVERDRACHT VAN HUUR EN OVERDRACHT VAN HET VERHUURDE GOED..................................104

Hoofdstuk 2: Lening................................................................................................................................................ 104
1. BRUIKLENING.............................................................................................................................................................104
DEFINITIE....................................................................................................................................................................104
KENMERKEN...............................................................................................................................................................105
AFGRENZING T.O.V. AANVERWANTE CONTRACTEN.................................................................................................105
VERBINTENISSEN VAN DE ONTLENER........................................................................................................................106
VERBINTENISSEN VAN DE UITLENER..........................................................................................................................107
2. VERBRUIKLENING = “variant bruikleen”....................................................................................................................107
KENMERKEN...............................................................................................................................................................107
VERBINTENISSEN VAN DE ONTLENER........................................................................................................................108
LENING OP INTEREST.................................................................................................................................................108

Hoofdstuk 3: Erfdienstbaarheden........................................................................................................................... 108
1. WETTELIJKE ERFDIENSTBAARHEDEN VAN OPENBAAR NUT......................................................................................108
VERGOEDINGSPLICHT BIJ OPENBARE ERFDIENSTBAARHEDEN.................................................................................108
CO-EXISTENTIE TUSSEN PRIVATE EN OPENBARE ERFDIENSTBAARHEDEN................................................................108
2. PRIVAATRECHTELIJKE ERFDIENSTBAARHEDEN..........................................................................................................109
DEFINITIE EN WEZENSKENMERKEN...........................................................................................................................109
INDELING VAN DE ERFDIENSTBAARHEDEN...............................................................................................................112
3. ERFDIENSTBAARHEDEN DOOR MENSELIJK HANDELEN.............................................................................................113
ONTSTAAN VAN ERFDIENSTBAARHEDEN..................................................................................................................113
4. DE WETTELIJKE ERFDIENSTBAARHEDEN....................................................................................................................114
VAAK VOORKOMENDE WETTELIJKE ERFDIENSTBAARHEDEN...................................................................................114
RECHTEN EN VERPLICHTINGEN VAN DE PARTIJEN....................................................................................................115
5. DE PUBLIEKRECHTELIJKE ERFDIENSTBAARHEDEN.....................................................................................................116
6. BEËINDIGING VAN ERFDIENSTBAARHEDEN...............................................................................................................116

Hoofdstuk 4: Recht van vruchtgebruik.................................................................................................................... 117
1. BEGRIPSOMSCHRIJVING, MAATSCHAPPELIJKE ACTUALITEIT EN WEZENSKENMERKEN...........................................117
BEGRIP ‘VRUCHTGEBRUIK’.........................................................................................................................................117
AFBAKENING VAN HET VRUCHTGEBRUIK TEGENOVER AANVERWANTE GEBRUIKSRECHTEN..................................118
2. VESTIGING VAN HET RECHT VAN VRUCHTGEBRUIK: OVERDRACHT OF VOORBEHOUD...........................................118


5

, 3. RECHTEN EN VERPLICHTINGEN VAN DE PARTIJEN....................................................................................................119
RECHTEN EN VERPLICHTINGEN BIJ AANVANG VAN HET VRUCHTGEBRUIK..............................................................119
RECHTEN EN VERPLICHTINGEN VAN DE PARTIJEN TIJDENS DE DUUR VAN HET VRUCHTGEBRUIK..........................119
4. BIJZONDERE VORMEN VAN VRUCHTGEBRUIK...........................................................................................................122
VRUCHTGEBRUIK OP VERBRUIKBARE GOEDEREN.....................................................................................................122
VRUCHTGEBRUIK OP EEN JURIDISCHE OF FEITELIJKE ALGEMEENHEID....................................................................122
VRUCHTGEBRUIK OP EEN SCHULDVORDERING.........................................................................................................123
5. EINDE VAN HET VRUCHTGEBRUIK.............................................................................................................................123

Hoofdstuk 5: Recht van erfpacht............................................................................................................................. 124
1. BEGRIPSOMSCHRIJVING EN KENMERKEN..................................................................................................................124
2. BEVOEGDHEDEN VAN DE ERFPACHTER.....................................................................................................................125
3. VERPLICHTINGEN VAN DE ERFPACHTER....................................................................................................................126
4. EINDE VAN HET RECHT VAN ERFPACHT.....................................................................................................................126
5. Afbakening van een recht van erfpacht tegenover vruchtgebruik en opstal.............................................................126

Hoofdstuk 6: Recht van opstal................................................................................................................................ 127
1. BEGRIP........................................................................................................................................................................127
2. WEZENSKENMERKEN.................................................................................................................................................129
3. VESTIGING VAN EEN RECHT VAN OPSTAL..................................................................................................................130
4. BEVOEGDHEDEN EN VERPLICHTINGEN VAN DE OPSTALHOUDER.............................................................................131
5. EINDE VAN HET RECHT VAN OPSTAL.........................................................................................................................131

Inleiding: Een overzicht van de dienstencontracten.................................................................................................133
1. HUIDIG RECHT............................................................................................................................................................133
ONDERSCHEID AANNEMING, BEWAARGEVING EN LASTGEVING.............................................................................133
ONBENOEMDE EN ELDERS GEREGELDE DIENSTENCONTRACTEN: NOODZAAK VAN EEN GEMEENRECHTELIJK
DIENSTENCONTRACT.................................................................................................................................................133

Hoofdstuk 1: Aanneming  belangrijkste te onthouden: boek 5, art. 1792/1794/1798 OBW ......................................133
1. KENMERKEN...............................................................................................................................................................133
OMSCHRIJVING..........................................................................................................................................................133
ONDERSCHEID MET ANDERE BENOEMDE CONTRACTEN..........................................................................................134
BEPERKINGEN VAN DE VRIJE KEUZE VAN DE MEDECONTRACTANT.........................................................................135
2. VERBINTENISSEN VAN DE AANNEMER......................................................................................................................135
GOEDE UITVOERING VAN HET WERK........................................................................................................................135
TIJDIGE UITVOERING VAN WERK...............................................................................................................................136
LEVERING EN TERUGGAVE.........................................................................................................................................136
SANCTIES VOOR SLECHTE OF LAATTIJDIGE UITVOERING VAN HET WERK................................................................137
3. VERBINTENISSEN VAN DE OPDRACHTGEVER............................................................................................................137
WERK MOGELIJK MAKEN...........................................................................................................................................137
PRIJS BETALEN............................................................................................................................................................137
INONTVANGSTNEMING EN AANVAARDING..............................................................................................................138
4. AANSPRAKELIJKHEID VAN DE AANNEMER................................................................................................................138
AANSPRAKELIJKHEID VOOR LICHTE VERBORGEN GEBREKEN....................................................................................139
AANSPRAKELIJKHEID VOOR STABILITEITSBEDREIGENDE GEBREKEN (’10-JARIGE AANSPRAKELIJKHEID’)................139
AANSPRAKELIJKHEID VAN AANNEMER T.A.V. DERDEN.............................................................................................140
5. ONDERAANNEMING EN NEVENAANNEMING............................................................................................................141

6

, OMSCHRIJVING..........................................................................................................................................................141
VERHOUDING HOOFDAANNEMER – ONDERAANNEMER..........................................................................................141
VERHOUDING HOOFDAANNEMER – OPDRACHTGEVER............................................................................................141
VERHOUDING ONDERAANNEMER – OPDRACHTGEVER............................................................................................141
6. RISICO.........................................................................................................................................................................142
7. EINDE..........................................................................................................................................................................142
EENZIJDIGE BEËINDIGING DOOR DE OPDRACHTGEVER............................................................................................142
OVERLIJDEN VAN DE AANNEMER..............................................................................................................................142
8. WONINGBOUWWET (Wet Breyne)............................................................................................................................142
BESCHERMINGSWETGEVING.....................................................................................................................................142
TOEPASSINGSGEBIED (ART. 1 EN 2 WB)....................................................................................................................143
KWALIFICATIE (ART. 3 WB)........................................................................................................................................144
OVERGANG VAN EIGENDOM EN RISICO (ART. 4 EN 5 WB).......................................................................................144
AANSPRAKELIJKHEID VOOR STABILITEITSBEDREIGENDE GEBREKEN (ART. 6 WB)....................................................145
VERPLICHTE DUBBELE OPLEVERING (ART. 9 WB, art. 2 Uitvoeringsbesluit).............................................................145
VERPLICHTE VERMELDINGEN IN BIJLAGEN (ART. 7 WB)...........................................................................................146
PRIJS (ART. 8 EN 10 WB)............................................................................................................................................146
WAARBORG................................................................................................................................................................146
SANCTIES (ART. 13-14 WB)........................................................................................................................................146

Hoofdstuk 2: Bewaargeving.................................................................................................................................... 147
1. GEMEEN RECHT – lex specialis van de aanneming....................................................................................................147
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN...............................................................................................................................147
KENMERKEN...............................................................................................................................................................147
AFGRENZING T.O.V. AANVERWANTE CONTRACTEN.................................................................................................148
SOORTEN (art. 1921/23/49/50 OBW.........................................................................................................................148
VERBINTENISSEN VAN DE BEWAARNEMER (ANDERE DAN DE BEWARINGSPLICHT)................................................149
VERBINTENISSEN VAN DE BEWAARGEVER................................................................................................................149
SPECIFIEKE BEËINDIGINGSGRONDEN VAN DE BEWAARGEVING...............................................................................149
2. HOTELBEWAARGEVING..............................................................................................................................................149
TOEPASSINGSGEBIED.................................................................................................................................................149
AANSPRAKELIJKHEID VAN DE HOTELHOUDER...........................................................................................................150
3. SEKWESTER................................................................................................................................................................150
CONTRACTUEEL SEKWESTER.....................................................................................................................................150
GERECHTELIJK SEKWESTER: Rechter kan het sekwester bevelen in gevallen van art. 1961 OBW...........................150

Hoofdstuk 3: Lastgeving.......................................................................................................................................... 150
1. GEMEEN RECHT..........................................................................................................................................................151
CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN...............................................................................................................................151
KENMERKEN...............................................................................................................................................................151
BEWIJS........................................................................................................................................................................152
BEKWAAMHEID..........................................................................................................................................................152
VERBINTENISSEN VAN DE LASTHEBBER.....................................................................................................................153
VERBINTENISSEN VAN DE LASTGEVER.......................................................................................................................154
OMVANG VAN DE VERTEGENWOORDIGINGSBEVOEGDHEID...................................................................................154
GEVOLGEN VAN DE LASTGEVING DOOR DERDEN: externe gevolgen.......................................................................155
SPECIFIEKE BEËINDIGINGSGRONDEN........................................................................................................................155
1. CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN...............................................................................................................................157
ALGEMENE OMSCHRIJVING.......................................................................................................................................157
AFGRENZING VAN DADING T.O.V. AANVERWANTE RECHTSFIGUREN......................................................................159
2. GELDIGHEIDSVEREISTEN (ook deels: ‘hoe kan je ontsnappen aan een dading?’).....................................................160
BEKWAAMHEID..........................................................................................................................................................160


7

, TOESTEMMING..........................................................................................................................................................160
HOE NOG ONTSNAPPEN AAN DE DADING (naast wilsgebreken + rekenfout)?........................................................161
VOORWERP EN OORZAAK..........................................................................................................................................161
3. VORM EN BEWIJS.......................................................................................................................................................162
CONSENSUEEL CONTRACT, SCHRIFTELIJK TE BEWIJZEN, ZELFS ONDER 3.500 EURO................................................162
UITVOERBARE TITEL...................................................................................................................................................162
4. INTERPRETATIE...........................................................................................................................................................162
GEMEENRECHTELIJKE INTERPRETATIEREGELS VAN DE ARTIKELEN 1.12 EN 5.64-5.66 BW HERHAALD IN
INTERPRETATIEREGELS DADING................................................................................................................................162
RESTRICTIEVE INTERPRETATIE BIJ GELIJK GEBLEVEN OMSTANDIGHEDEN...............................................................162
RESTRICTIEVE INTERPRETATIE BIJ NIEUWE ONVOORZIENE OF ONVOORZIENBARE SCHADE OPTREDEND NA HET
SLUITEN VAN DE DADING..........................................................................................................................................162
5. GEVOLGEN..................................................................................................................................................................162
RELATIEVE WERKING VAN HET DADINGSCONTRACT................................................................................................162
VERPLICHTING TOT NAKOMING VAN DE DADING.....................................................................................................162
SANCTIE VOOR NIET-NAKOMING..............................................................................................................................163
DECLARATIEVE, UITZONDERLIJK TRANSLATIEVE, WERKING VAN DE DADING..........................................................163

Hoorcollege 1......................................................................................................................................................... 163
PRIMAIR EU-RECHT........................................................................................................................................................163
SECUNDAIR EU-RECHT...................................................................................................................................................166
Richtlijn 2014/60 Cultuurgoederen...........................................................................................................................166
Richtlijn 2015/848 Insolventie...................................................................................................................................167
Richtlijn Betalingsachterstand...................................................................................................................................167
Richtlijn 2008/122 Timeshare....................................................................................................................................167
Richtlijn 2002/47 Financiële Zekerheidsovereenkomsten........................................................................................167
Brussel I(bis) – Verordening.......................................................................................................................................167

Onderwijsgroep 1................................................................................................................................................... 167

Hoorcollege 2......................................................................................................................................................... 171
Richtlijn 2002/47 Financiële Zekerheidsovereenkomsten..............................................................................................171
Eigendom als mensenrecht............................................................................................................................................174
Art. 1 Eerste Protocol EVRM......................................................................................................................................174
Onderwijsgroep 2...........................................................................................................................................................176

Hoorcollege 3: Inleiding Europees contractenrecht................................................................................................. 178
Geldend Europees contractenrecht................................................................................................................................178
Rechtsgrond EU-optreden.........................................................................................................................................179
Primair EU-recht.............................................................................................................................................................179
Verticale directe werking...........................................................................................................................................179
Horizontale directe werking......................................................................................................................................181
Indirecte horizontale werking....................................................................................................................................181
Handvest van de Grondrechten.................................................................................................................................181
Algemene beginselen.................................................................................................................................................181
Secundair EU-recht.........................................................................................................................................................181
Minimum- en maximumharmonisatie...........................................................................................................................181
Regels uit andere samenwerkingsverbanden: EVRM & CISG........................................................................................182
Ontwikkeling van toekomstig recht...............................................................................................................................182


8

,Onderwijsgroep 3: Inleiding Europees contractenrecht...........................................................................................183




Deel 1: Algemene begrippen van het vermogensrecht


Hoofdstuk 1: Gemeenrechtelijke vermogensrechten: persoonlijke en zakelijke
rechten
Vermogensrechten klassiek onderverdeeld in:
- Persoonlijke rechten Onderscheid!
- Zakelijke rechten (m.b.t. goederen)
- Intellectuele rechten

1. KLASSIEKE LEER (Henri de Page)
Persoonlijk recht = verbintenis, heeft betrekking op diensten verleend door een schuldenaar
Rechtsverhouding tussen 2 rechtssubjecten (personen)  aanspraak van een persoon (schuldeiser)
op een andere persoon (schuldenaar/debiteur)
Bv. huur van een kot: verbintenis tussen huurder en verhuurder
Bv. aankoopoptie (met eenzijdige wil) van een goed
Zakelijk recht heeft betrekking op goederen, tussen een rechtssubject & een rechtsobject
Bv. erfpacht op een kot
 Moeilijk want zowel tav persoon als tav goed
Belang van onderscheid: verschillende verjaringsregimes (art. 2262 & 2262bis oud BW), verschillende
territoriale bevoegdheidsregeling, verschillende publiciteitsmechanismen...
- Schuldvordering op naam: kennisgeving aan of erkenning door de schuldenaar
- Roerende zakelijke rechten: door bezit
- Onroerende zakelijke rechten: door hypothecaire publiciteit (art. 1 Hyp.W.)
 Gevolg = grotere tegenwerpelijkheid
Kritiek: vermengt beide op grond van misvatting dat zakelijke rechten niet afdwingbaar zouden zijn t.o.v.
personen
- Persoonlijke rechten = contractrelativiteit, maar is ook tegenwerpelijk aan derden
(derdenmedeplichtigheid aan andermans contractbreuk)
+ misvatting dat zakelijke rechten niet afdwingbaar zijn tov personen en persoonlijke rechten niets met
goederen te maken zouden hebben


9

, - Persoonlijke rechten kunnen ook betrekking hebben op goederen (bv. een goed uitlenen)
- Zakelijke rechten komen steeds vaker op onlichamelijke goederen te rusten (waaronder ook
persoonlijke rechten)
- Zakelijke rechten doen ook rechtsverhoudingen bestaan tussen personen
o Bv. erfdienstbaarheid
o Bv. vruchtgebruik en blote eigenaar
o Bv. mede-eigenaars

2. LEER VAN HET PERSONALISME - PLANIOL
‘Subjectivering’ van zakelijke rechten: meer gedefinieerd in termen van een subject-subject verhouding 
zowel zakelijke als persoonlijke rechten creëren een rechtsband tussen 2 rechtssubjecten & zakelijke rechten
kunnen een verbintenisrechtelijke band doen ontstaan
Personalisme (Planiol): onderscheid tussen persoonlijke en zakelijke rechten ligt in de tegenwerpelijkheid
(t.o.v. wie kan het recht afgedwongen worden?) (= interne werking)
 Persoonlijke rechten: verbintenis kan worden afgedwongen jegens één bepaalde persoon
(schuldenaar) (relatief recht) art. 1165 oud BW
 Zakelijke rechten: kan worden afgedwongen jegens iedereen, afdwingbaaar erga omnes (absoluut
recht)
Kritiek: afdwinging en tegenwerpelijkheid worden verward met elkaar:
- Afdwinging: ook persoonlijke rechten hebben gevolgen in verhouding tot derden
o Derden die kennis hebben van het bestaan van die rechten moeten zich ook onthouden van
inbreuk op persoonlijke rechten (cfr. Derden- medeplichtigheid aan andermans
contractbreuk)
- Tegenwerpelijkheid
o Zakelijke rechten: publiciteitsmechanisme om ervoor te zorgen dat een derde te kwader
trouw is & niet meer te goeder trouw kan zijn
Onroerende goederen: publiceren in Kantoor Rechtszekerheid
Roerende goederen: publiceren d.m.v. bezit
o Persoonlijke rechten: kennisgeving van schuldvorderingen = louter persoonlijke
verplichtingen

3. LEER VAN HET NEOPERSONALISME - GINOSSAR (vanuit vorige kritiek gekomen)
Hoofdonderscheid tussen eigendom en andere vermogensrechten  eigendomsrecht overstijgt indeling
tussen zakelijke en persoonlijke rechten (meest verheven recht)
M.a.w. géén onderscheid meer tussen zakelijke & persoonlijke rechten
- Aan zakelijke rechten beantwoordt een kwalitatieve verbintenis (in bepaalde hoedanigheid, meestal
in hoedanigheid van eigenaar) art. 3.4 BW
o Als hoedanigheid overgaat, gaat het zakelijk recht ook over
Onderscheid tussen eigendom & beperkte
vermogensrechten (kwalitatieve verbintenissen)

- Aan persoonlijke rechten beantwoordt een persoonlijke verbintenis  aangegaan door SA in eigen
naam
o Gaat niet over op rechtsopvolger
o Contractsrelativiteit: gaan alleen over op algemene rechtsopvolgers en rechtsopvolgers ten
algemene titel (art. 5.103 BW)1
1
Een rechtsopvolger is een NP of een RP die goederen verkrijgt van zijn of haar voorganger.
Je kan op twee manier verkrijgen: onder algemene titel of onder bijzondere titel. Bij verkrijging onder

10