Samenvatting Bijlage – Plexussen & zenuwen overzicht (H8)

Extra uitleg: Plexussen &
zenuwen
Bijlage een Hoofdstuk 8_Het zenuwstelsel – Anatomie
en Fysiologie 1

1 Herzenzenuwen (I-XIII)
1.1 I N. olfactorius – S
🟨 Perilymfe-trillingen verplaatsen basilaire membraan onder orgaan van Corti.
📌 Haarcellen (met stereocilia) schuren tegen tectoriaal membraan →
mechanotransductie → receptorpotentiaal → actiepotentiaal in afferente vezels.
🎓 Afferente weg: n. cochlearis → n. vestibulocochlearis (VIII) → hersenstam →
thalamus → auditieve cortex.

1.2 II N. opticus – S
🟨 Zicht (retina → thalamus → visuele cortex). Afferent deel pupilreflex.
📌 Kliniek: uitvalvelden (scotoom), amaurose; afferent pupildefect.

1.3 III N. oculomotorisch – M (parasymp.)
🟨 Motoriek meeste extrinsieke oogspieren; parasympatisch naar m. sphincter
pupillae en m. ciliaris.
📌 Kliniek: ptosis, mydriase, “down & out”.

1.4 IV N. trochlearis – M
🟨 Innerveert m. obliquus superior (intorsie, depressie bij adductie).
📌 Kliniek: diplopie bij traplopen/naar beneden kijken.

1.5 V N. trigeminus – B
🟨 S: gelaat, cornea, sinussen, tanden; M: kauwspieren (V3).
📌 Kliniek: trigeminusneuralgie; corneareflex (afferent).

1.6 VI N. abducens – M
🟨 Innerveert m. rectus lateralis (abductie oog).
📌 Kliniek: convergerende scheelzien, diplopie naar lateraal.

1.7 VII N. facialis – B (parasymp.)

🟨 M: mimische spieren; S: smaak voorste 2/3 tong; PS: speeksel- & traanklieren. 📌
Kliniek: perifere facialisparese (Bell), hyperacusis.

1.8 VIII N. vestibulocochlearis – S
🟨 Gehoor (cochlearis) en evenwicht (vestibularis).
📌 Kliniek: vertigo, nystagmus, perceptief gehoorverlies.


1

, 1.9 IX N. glossophharyngues – B (parasymp.)
🟨 S: smaak achterste 1/3 tong; baro/chemoreflex (sinus/carotis); M:
stylopharyngeus; PS: parotis.
📌 Kliniek: slikproblemen, verstoorde baroreflex.

1.10 X N. vagus – B (parasymp.)
🟨 PS: hart, longen, GI; M: larynx/farynx; S: viscerale info.
📌 Kliniek: heesheid (n. recurrens), dysfagie, bradycardie.

1.11 XI N. accessorius – M
🟨 M. sternocleidomastoideus en m. trapezius.
📌 Kliniek: zwakte schouderheffen/hoofdrotatie.

1.12 XII N. hypoglossus – M
🟨 Tongspieren (intrinsiek/extrinsiek; niet palatoglossus).
📌 Kliniek: tong deviatie naar laesiezijde.

2 Spinale plexussen (C1-Co1)
2.1 Cervicale plexus (C1-C4)
🟨 Hoofdoutput: sensibele takken (n. occipitalis minor, auricularis magnus,
transversus colli, supraclaviculares) + motorische takken.
📌 Belangrijk: n. phrenicus (C3–C5) → diafragma (M); sensibel pleura/pericard
(deel).
🔍 Kliniek: prikkeling → hik; uitval → ademhalingsinsufficiëntie.

2.2 Brachiale plexus (C5-T1)
🟨 N. musculocutaneus (C5–C7): M flexoren bovenarm (biceps, brachialis); S
laterale voorarm.
🟨 N. axillaris (C5–C6): M deltoideus/teres minor (abductie schouder 15–90°); S
laterale schouder.
🟨 N. radialis (C5–T1): M extensoren arm/onderarm/hand; S dorsale
arm/onderarm/hand (duimzijde).
🟨 N. medianus (C6–T1): M pronatoren/pols- en vingerflexoren (radiale zijde) +
thenar; S laterale palmaire hand (duim–halve ringvinger).
🟨 N. ulnaris (C8–T1): M intrinsieke handspieren (interossei, lumbricales ulnar) +
FCU/FDP ulnair; S ulnaire hand (pink/halve ringvinger).
📌 Belangrijke collateralen: n. dorsalis scapulae (rhomboidei), n. thoracicus
longus (serratus anterior), n. suprascapularis (supraspinatus/infraspinatus), n.
pectoralis lat/med, n. subscapulares, n. thoracodorsalis.
⚠️ Kliniek:
• Saturday night palsy → n. radialis: drop-hand.
• Carpaletunnelsyndroom → n. medianus: thenaratrofie, paresthesieën dig. I–
III½.
• Ulnarisknel → klauwhand; Axillairschade → verlies
abductie/schoudergevoelloosheid.



2