Samenvatting Chronische zorgen - neurologie

Fysiologie


1. Gedragsfuncties en disfuncties
1.1. Gerelateerd aan de hersenstam en thalamo-subcorticale structuren
Bewustzijn en Onderscheid tussen inhoud bewustzijn en mate bewustzijnsactivatie
responsiviteit Stoornissen: afname activering bewustzijn, inhoud veranderd of vermindert
Oriëntatie Tijd: dag, datum, aar
Plaats: onmiddellijke omgeving, gemeente
Ruimte: vinden weg
Persoon: eigen identiteit en ook van persoon in omgeving
Slaap Fysiologische veranderingen
Hoeveelheid slaap, inslapen, doorslapen
Kijken naar kwaliteit en kwantiteit
Vermoeidheid Stoornis in energie niveau
Kernsymptoom neurologische aandoeningen
Gesprekken, therapie
Spraak- aandachtsproblemen



1.2. Gerelateerd aan de primaire corticale sensorische gebieden

Visueel
 Registreren van licht en waarnemen vorm, grootte, contouren en kleur
 Stoornissen leiden tot vermindering visuele acuïteit en lichtongevoeligheid
 Kleine laesies ontstaan blinde vlekken
 Visuele banen die uitvallen
 Halfzijdige gezichtsuitval of hemianopsie
 Tunnelzicht is kokerige-vernauwing
 Deprevatie van abnormaal spontane activatie die input verwachten van anoptische
regio’s
 Afhankelijk van type activeringspatroon: lichtflitsen, geometrische patronen of zelfs
hallucinaties

Auditief
 Waarnemen van geluidsgolven
 Onderscheiden locatie, toonhoogte, luiheid en kwaliteit geluiden
 Als gehoor- evenwichtszenuw beschadigd raakt
 Oorsuizingen (tinnitus)
 Primaire corticale auditieve  gedeeltelijk verlies gehoorscherpte
 Auditieve functies en vestibulaire functies komen voor met duizeligheid, valneigingen,
oorsuizen en draaiduizelig

,Somato-sensoriek

Tastzin  Textuur of kwaliteit oppervlakte waarnemen
 Gevoel aan te raken of aangeraakt te worden
 Gestoord: verminderde registratie van aanwezige prikkel
 Stoornis in 1 helft  hemianesthesie
Somato-  Waarneming temperatuur, vibratie, druk en schadelijke stimulus
sensorische  Verminderen beschermende functie van huid of slijmvliezen
Proprioceptie  Waarnemen relatieve positie van lichaamsdelen en lichaam als geheel
 Gevoel houding van gewrichten en beweging
 Bij lopen voelt patiënt niet dat zijn benen naar voor komen
 Onvoldoende info wordt teruggekoppeld over juistheid bewegingen 
lidmaatapraxie
Pijngewaarwording  Waarnemen onplezierig gevoel duidt op schade onderdeel lichaam
 Pijnklachten: gegeneraliseerde, uitstralende, stekende, brandende pijn
 Myalgie  spierpijn
 Analgesie  onveiligheid voor pijn
 Hyperalgesie  verhoogde gevoeligheid voor pijn

Reuk en smaak
 Geuren waarnemen
 Hersenbeschadiging inwerken op nervus olfactorisch  anosmie of hyposomnie
 Afwezig of verminderd reukvermogen
 Bitter, zoet, zuur en zout waarnemen
 Ageusie  niet kunnen proeven
 Hypogeusie verminderde smaak




1.3. Gerelateerd aan de secundaire ‘hogere-orde’ sensorische corticale associatiegebieden

 Perceptuele functies die zorgen voor sensorische info uit zintuigen worden herken en
geïnterpreteerd
 Zintuigen: horen, zien, ruiken, proeven en voelen
 Visuele perceptie onderscheiden vormen, grootten kleuren
 Auditieve perceptie geluid en klanken
 Stoornissen: moeilijk of niet meer kennen en herkennen vorm of kleur
- Voorwerp, gezichten, lichaamsdelen
 Verlies kennis  gnostische functie van iets  agnosie
 Info komt binnen en verwerkt zintuigmodaliteiten
 Meest voorkomende zijn: visuele agnosie, de auditieve agnosie en de tactiele agnosie


Visuele  Niet meer herkennen van vormen, voorwerpen en gezichten
 Info niet goed geïntegreerd in visuele gehelen

,  Info  visuele occipitale cortex  via ventrale banen  onderste deel
temporale cortex
 Samen met limbisch systeem dat visuele prikkel herkend wordt en als bekend
 Gevolgen zij divers en hebben grote impact dagelijks leven
- Wassen en kleden, eten
Auditieve  Herkennen van geluiden en klanken niet meer
 Niet meer herkennen van stemmen of intonaties
 Gesprekken niet goed kan volgen of verkeerd interpreteren
 Niet reageren op geluidsignalen, alarm, wekker, telefoon
Tactiele  Stoornis in de elementaire somatosensorische functie
- Voelen van vorm, grootte, hardheid verstoord is
- 2 stimuli niet van elkaar onderscheiden
 Objecten niet herkend wanneer ze alleen tasten waarnemen
- Geen betekenis aan gekoppeld worden

Gerelateerd zijn waarneming van eigen lichaam, eigen positie in realiteit van eigen
omgeving en tijd
 Lichaamsbeeld: beeld vormen en bewust zijn van eigen lichaam
 Somatoagnosie: patiënt herkend delen van eigen lichaam en andere delen niet als dat
van zichzelf
- Één lichaamszijde contralateraal aan het letsel  hemisomatoagnosie
- Patiënt is niet in staat zijn eigen handen te herkennen
- Bij ADL wordt arm van verpleegkundige gewassen
 Somatofarafrenie: eigen lichaamsdeel niet herkend dat het van iemand anders moet
zijn
 Misoplegie: slecht praten over hemiplegen delen van lichaam
- Verwaarlozen van lichaam en dit ontkennen


1.4. Gerelateerd aan de integratie en feedbackregulatie tussen verschillende
hersencircuits: aandachts- en geheugenfuncties
Aandacht  Ontvangen info, waarnemen, denken, handelen en leren vaardigheden
stoornissen  Aandacht moet er op gericht zijn om te kunnen verwerken en gebruiken
 Aandacht verdelen en verplaatsen als er nieuwe prikkels zijn en niet snel
genoeg kunnen veranderen  aandacht flexibiliteit
 Aandacht lang kunnen volhouden
 Functies: hoeveelheid, tempo info verwerking
Geheugen  Info opslaan, bewaren en later weer toe te passen
stoornissen  Reproduceren en herkennen
 Feiten en situaties uit verleden herinneren
 Komen frequent voor bij hersenaandoening
 Opslaan van nieuwe info  amnesie
 Kortstondige info vasthouden van werkgeheugen
 Ontbrekende inhoud wordt opgevuld met fantasie confabuleren
1.5. Gerelateerd aan de tertiaire multimodale sensorische corticale associatiegebieden

Integratie tussen verschillende zintuigmodaliteiten betreffen

,  Integratie van info tussen verschillende zintuigsystemen speelt een belangrijke rol
 Stoornissen in uitvoeren motorische handelingen die niet altijd bijgestuurd worden via
waarneming

Ruimtelijke aspecten van taak of handelen een rol spelen
 Visueel ruimtelijke perceptiestoornissen
- Ruimte niet oriënteren of lokaliseren
- Problemen met verbale begrippen zoals afstand, binnen en buiten
- Mouw die binnenste buiten zit wordt niet herkend
- Problemen met beschrijven van kamer of weg die wordt afgelegd
 Perceptie lichaamsschema
- Delen van lichaam niet meer vinden op eigen lichaam autotopagnosie
- Problemen met uitvoering van handelingen waarbij visueel-ruimtelijke aspecten
van taak
- Tekentaken, naleggen patronen met blokjes
 Hemisptiaal neglect halfzijdige verwaarlozing
- Stoornissen in aandacht en exploratie  attentie en intentie
- Een rechtszijdig cerebraal letsel geeft een linkszijdige verwaarlozing
- Patiënt is niet of onvolledig bewust (anosognie) van verminderde aandacht tov
zijde van letsel

Neglect is niet zelfde als halfzijdige gezichtsuitval of hemianopsie
 Compenseren door maken van hoofd- en oog bewegingen
 Bij neglect valt die zelfcorrectie weg
 Niet volledig bord leeg eten  maar 1 helft
 Lokaliseren pijnprikkel aan aangedane zijde fout door aan de niet aangedane
- Allesthesie
 Onverschillig tov problematiek  anosodiaforie




1.6. Gerelateerd aan de primaire motorische en premotorische gebieden en hun
subcorticale circuits

Spierkracht  Kracht die komt door contractie van spier of spiergroepen