Ontwikkeling van lichaamssystemen
Embryogenese
- Eerste 7w na bevruchting ontwikkeling eicel; 3 cellagen
o Ectoderm: zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg, nagels, haar, huid)
o Mesoderm: primitieve cellen die belangrijk zijn voor ontstaan van bindweefsel,
kraakbeen, botweefsel, lymfevaten en bloedvaten
o Endoderm: spijsvertering en respiratoir systeem
Ontwikkeling zenuwstelsel
- Neurulatie: van neurale plaat naar neurale buis
o 1. Neuro-ectodermale weefsels differentiëren zich van het
ectoderm en verdikken tot de neurale plaat. De rand van de
neurale plaat scheidt het ectoderm van de neurale plaat.
o 2. De neurale plaat buigt naar dorsaal, waarbij de twee uiteinden
uiteindelijk samenkomen bij de randen van de neurale plaat, die nu
worden aangeduid als de neurale lijst.
o 3. Het sluiten van de neurale buis scheidt de neurale lijst van de
epidermis. Cellen van de neurale lijst differentiëren zich om het
grootste deel van het perifere zenuwstelsel te vormen.
o 4. De notochord degenereert en blijft alleen bestaan als de
nucleus pulposus van de tussenwervelschijven. Andere
mesodermale cellen differentiëren zich tot somieten, de
voorlopers van het axiale skelet en de skeletspieren.
- Groei en ontwikkeling brein na geboorte:
o Synaptogenese: toename dendritische vertakkingen en
myelinisatie
Overproductie in eerste 2j (grotere plasticiteit)
nadien eliminatie van niet nodige synapsen, ong 50% ( verhoogde efficiëntie) tot
10j
o Brein volume: 370 cm 3 bij geboorte en 960 cm 3 na 1j (piekt op 40j en neemt nadien met
5% per decade af op 70j neemt het snelste af)
Brein geboorte = 25% van uiteindelijke massa, 50% op 6maanden, 75% op
2.5j en 90% op 5j
o Corticale groei:
1. Primaire sensorische en motorische gebieden
2. Somatische cortex (posterieur brein)
3. Occipitale regio (7j)
4. Pariëtale cortex (9j)
5. Dorsolaterale prefrontale cortex en andere hoger corticale gebieden
(10.5j)
- Aandoening gepaard bij ontwikkeling
, o Spina bifida: Door het defect in de neurale buis de
beschermende arcus vertebrae onvoldoende ontwikkeld zal
kunnen worden wat kan zorgen voor de uitpuiling van het
ruggenmerg
o Mengigocele (enkel ruggenmerg vlies naar buiten)
o Muelomenisngocole (ruggenmerg en vlies naar buiten)
o Spina bifida occulta (bij palpatie mist een processus spinosus, op
die plek haargroei)
o Encefalocele/cranium bifidum: neurale buis defect waarbij een
prostusie uitstaat van het brein en omliggende membranen,
meestal aan posterieure zijde van hoofd, ontstaan door het niet
sluiten van neurale buis
o Lissenfalie: hersenschors zonder oppervlakkige windingen (gladde hersenen), cefalische
aandoening door defect aan neurale migratie tussen 12 en 24 weken zwangerschap
daling in gyri en sulci
Abnormale formatie vaak geassocieerd met epilepsie en mentale stoornissen
o Holopresencefalie: cefalische aandoening waarbij prosencepahalon in 5 de week niet in 2
apparte hemisferen splitst (linker en rechter helft aan elkaar groeien)
Oorzaak: genetische fout, grote hoeveelheid alcohol
Defecten in ontwikkeling gezicht, brein en zijn fucnties
Ontwikkelingsachterstand, verhoogde spacticiteit,
neus niet volledig ontwikkeld, vaak maar 1 oog,
kleinere hoofdomvang, waterhoofd (hoofd sneller
groeien dan normaal)
o Microcephalie
Kleinere hoofdomtrek, abnormale celdeling
Door verandering genen of schadelijke
externe factoren
Verstandelijke beperking, vertraagde
motorische ontwikkeling
- Ontwikkeling neuronen
o Mitose
Deling neuronen (neuroblasten en glioblasten)
o Migratie (6-8w)
Beweging van zenuwcellen naar finale positie
o Synaptogenese
Ontplooien neuronen = ontstaan axonen en
dentrieten = vormen synapsen
o Celsterfte
40—75% van neuronen sterven af
o Myelinisatie
Vanaf 6m postnataal tot adolescentie fase
- Eliminatie synaptische verbindingen
o Embryonale fase tot 2j
Duizenden synapsen ver seconde gevormd
o Eliminatie niet functionerende synapsen
Tot 10j, 50% wordt geëlimineerd
Skeletaal systeem
- Mesoderm axiale skelet (=wervelkolom, ribben, borstbeen) en appendiculaire skelet
(=schouder- en bekkengordel, botten van de ledematen)
Embryogenese
- Eerste 7w na bevruchting ontwikkeling eicel; 3 cellagen
o Ectoderm: zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg, nagels, haar, huid)
o Mesoderm: primitieve cellen die belangrijk zijn voor ontstaan van bindweefsel,
kraakbeen, botweefsel, lymfevaten en bloedvaten
o Endoderm: spijsvertering en respiratoir systeem
Ontwikkeling zenuwstelsel
- Neurulatie: van neurale plaat naar neurale buis
o 1. Neuro-ectodermale weefsels differentiëren zich van het
ectoderm en verdikken tot de neurale plaat. De rand van de
neurale plaat scheidt het ectoderm van de neurale plaat.
o 2. De neurale plaat buigt naar dorsaal, waarbij de twee uiteinden
uiteindelijk samenkomen bij de randen van de neurale plaat, die nu
worden aangeduid als de neurale lijst.
o 3. Het sluiten van de neurale buis scheidt de neurale lijst van de
epidermis. Cellen van de neurale lijst differentiëren zich om het
grootste deel van het perifere zenuwstelsel te vormen.
o 4. De notochord degenereert en blijft alleen bestaan als de
nucleus pulposus van de tussenwervelschijven. Andere
mesodermale cellen differentiëren zich tot somieten, de
voorlopers van het axiale skelet en de skeletspieren.
- Groei en ontwikkeling brein na geboorte:
o Synaptogenese: toename dendritische vertakkingen en
myelinisatie
Overproductie in eerste 2j (grotere plasticiteit)
nadien eliminatie van niet nodige synapsen, ong 50% ( verhoogde efficiëntie) tot
10j
o Brein volume: 370 cm 3 bij geboorte en 960 cm 3 na 1j (piekt op 40j en neemt nadien met
5% per decade af op 70j neemt het snelste af)
Brein geboorte = 25% van uiteindelijke massa, 50% op 6maanden, 75% op
2.5j en 90% op 5j
o Corticale groei:
1. Primaire sensorische en motorische gebieden
2. Somatische cortex (posterieur brein)
3. Occipitale regio (7j)
4. Pariëtale cortex (9j)
5. Dorsolaterale prefrontale cortex en andere hoger corticale gebieden
(10.5j)
- Aandoening gepaard bij ontwikkeling
, o Spina bifida: Door het defect in de neurale buis de
beschermende arcus vertebrae onvoldoende ontwikkeld zal
kunnen worden wat kan zorgen voor de uitpuiling van het
ruggenmerg
o Mengigocele (enkel ruggenmerg vlies naar buiten)
o Muelomenisngocole (ruggenmerg en vlies naar buiten)
o Spina bifida occulta (bij palpatie mist een processus spinosus, op
die plek haargroei)
o Encefalocele/cranium bifidum: neurale buis defect waarbij een
prostusie uitstaat van het brein en omliggende membranen,
meestal aan posterieure zijde van hoofd, ontstaan door het niet
sluiten van neurale buis
o Lissenfalie: hersenschors zonder oppervlakkige windingen (gladde hersenen), cefalische
aandoening door defect aan neurale migratie tussen 12 en 24 weken zwangerschap
daling in gyri en sulci
Abnormale formatie vaak geassocieerd met epilepsie en mentale stoornissen
o Holopresencefalie: cefalische aandoening waarbij prosencepahalon in 5 de week niet in 2
apparte hemisferen splitst (linker en rechter helft aan elkaar groeien)
Oorzaak: genetische fout, grote hoeveelheid alcohol
Defecten in ontwikkeling gezicht, brein en zijn fucnties
Ontwikkelingsachterstand, verhoogde spacticiteit,
neus niet volledig ontwikkeld, vaak maar 1 oog,
kleinere hoofdomvang, waterhoofd (hoofd sneller
groeien dan normaal)
o Microcephalie
Kleinere hoofdomtrek, abnormale celdeling
Door verandering genen of schadelijke
externe factoren
Verstandelijke beperking, vertraagde
motorische ontwikkeling
- Ontwikkeling neuronen
o Mitose
Deling neuronen (neuroblasten en glioblasten)
o Migratie (6-8w)
Beweging van zenuwcellen naar finale positie
o Synaptogenese
Ontplooien neuronen = ontstaan axonen en
dentrieten = vormen synapsen
o Celsterfte
40—75% van neuronen sterven af
o Myelinisatie
Vanaf 6m postnataal tot adolescentie fase
- Eliminatie synaptische verbindingen
o Embryonale fase tot 2j
Duizenden synapsen ver seconde gevormd
o Eliminatie niet functionerende synapsen
Tot 10j, 50% wordt geëlimineerd
Skeletaal systeem
- Mesoderm axiale skelet (=wervelkolom, ribben, borstbeen) en appendiculaire skelet
(=schouder- en bekkengordel, botten van de ledematen)
