Samenvatting rechtspersonenrecht

RECHTSPERSONENRECHT

1. BASISCONCEPTEN

RECHTSPERSOON

 Natuurlijke persoon
 Rechtspersoon (RP)
Bestaat niet, het is een papier, een juridische fictie
2 categorieën: RP van publiek & privaat recht
o Rechtssubject (creaties van het recht)
 Drager van rechten en plichten
 Eigen vermogen
 Los van de deelnemers
 Treedt op via vertegenwoordigers
 Voorbeelden?
Belangrijkste beperking van de juridische fictie: iemand moet de NV
Colruyt vertegenwoordigen (bestuurder) die een handtekening kan
plaatsen op een contract bv.

CATEGORIEËN VAN RECHTSPERSONEN

Rechtspersonen van publiekrecht:

 Politieke RP
o Entiteiten die door de grondwet zijn erkend als deel van het overheidsgezag
& waar er bovendien rechtstreeks verkozen politieke vertegenwoordigers
inzitten

 Andere publiekrechtelijke RP (BE)
o 3 criteria (cumulatief voldoen)
1. Opgericht door de overheid
2. Belast met taak van algemeen belang
3. Men heeft een eenzijdig beslissende bevoegdheid

o Allerlei zelfstandige openbare instellingen (bv. UGent), instellingen van
sociale zekerheid, overheidsbedrijven (NV’s van publiekrecht) (bv. NMBS, De
Lijn, Proximus, Bpost, …) MAAR NV Belfius is geen publiekrechtelijke
rechtspersoon! (voldoet aan geen een van de 3 criteria)
o Ook intercommunaal (=tussen verschillende gemeenten) (bv. IVAGO)

 RP van internationaal publiekrecht
o Opgericht bij verdrag (VN, NAVO, …)
o Staten & intergouvernementele organisaties


Rechtspersonen van privaatrecht:

 Entiteiten die burgers onderling gaan verbinden (horizontaal)
 Voornaamste bron: WVV (Wetboek van Vennootschappen & Verenigingen)

Verenigingen:

, o Overeenkomst (2 of > personen)
o Voorwerp: eender welke activiteit (sport, bedrijf, cultuur, …)
o Cruciaal: belangeloos doel
 culturele, sociale, sportieve, intellectuele, vormende aard, …
 De activiteiten die u doet moet je kaderen in een ruimer belangeloos doel
 Bv. festival organiseren en er zoveel mogelijk winst willen uithalen
 Als je doel is om de winst uit te keren aan de personen achter de
rechtspersoon (mag niet, je moet een vennootschap oprichten!)
 Als je doel is om de muziekcultuur te versterken, mag wel

o Verbod van winstverdeling
 Je mag de winst wel maken, maar je mag ze niet verdelen)

o Fiscus gelooft ons niet, ze doet haar eigen zin

o Belangrijkste toepassing: VZW (Vereniging zonder Winstoogmerk)
= vereniging met rechtspersoonlijkheid én beperkte aansprakelijkheid (volkomen
rechtspersoonlijkheid)

Stel: je stopt je VZW en verdeelt dan de winst onder de personen achter de
rechtspersoon, mag nog steeds niet want er is sprake van winstverdeling! De winst moet
worden bestemd aan een goed doel of dergelijke

Stel: je hebt arbeid verricht op het festival georganiseerd door de VZW mag je wel een
factuur vorderen aan die VZW maar dit wel aan marktconforme prijzen (dus je kan
weldegelijk vergoedt worden)

Stel: het festival loopt helemaal verkeerd af => schulden, al het gene in kas wordt
gebruikt om deze schulden te betalen, maar jij als natuurlijke persoon kan niet
aansprakelijk worden gesteld voor eventuele resterende schulden

Stel: het gaat over een feitelijke vereniging, dan kunnen de natuurlijke personen wel
aansprakelijk worden gesteld voor de schulden (feitelijke vereniging geniet niet van de
beperkte aansprakelijkheid)

o Net iets minder belangrijk dan vennootschappen

OPM.:

- Niet alle verenigingen hebben RP
- Niet alle RP’en hebben beperkte aansprakelijkheid

Speciaal geval: de stichting

o Alternatief voor de vereniging
o Rechtspersoon
o Stichters (leden)

 Stichting is geen vereniging van mensen, maar het is een vermogen waaraan
rechtspersoonlijkheid wordt toegekend (verzameling van activa waaraan
rechtspersoonlijkheid wordt toegekend)

o Vermogen bestemd voor belangeloos doel
o Verbod van winstverdeling