1. Meerkeuzevragen
BEGIN MIDDELEEUWEN
Wanneer vonden de Kruistochten plaats? x
Tussen 1096-1271
Wanneer valt het Oost-Romeinse Rijk en eindigt de Byzantijnse periode?
1453
Wie bedacht de term “middeleeuwen”? x
De humanisten hebben dit bedacht in de 16de eeuw
In de duistere Middeleeuwen krimpt de bevolking van x naar x miljoen inwoners? x
van 70 miljoen naar 20 à 30 miljoen
Waarom bestond een huis in de duistere middeleeuwen slechts uit één ruimte of ‘hal’?x
Oorspronkelijk bestond het huis uit 1 ruimte omdat er geen schoorstenen meer waren.
alles speelde zich af in die ene ruimte: eten, slapen, omkleden,…
Centraal in huis staat een grote openhaard waar iedereen rond gaat zitten voor warmte.
Op de grond lag stro die twee keer om de maand een laag over weg gelegd ligt vol met eten resten, kots,
afvalstoffen,…. Dit was een broedplaats voor de pest en knaagdieren.
Waar vinden we omstreeks 850 de grootste bibliotheek ter wereld?
In het ‘Huis der Wijsheid’ in Bagdad
Waar komt de benaming ‘Middeleeuwen’ vandaan? x
Overbodige tussenjaren tussen de Oudheid en de wedergeboorte van de Oudheid in de Renaissaince
De Middeleeuwen worden opgedeeld in drie periodes. Van wanneer tot wanneer lopen die periodes? x
3 periodes in Europa
- Duistere middeleeuwen (vroege) 500 – 1000
- Hoge middeleeuwen (Romaanse kerken en Gotische Kathedralen) 1000 – 1250
- Late Middeleeuwen 1250 – 1500
Wanneer bloeide de cultuur (het ‘Islamitische gouden tijdperk’) in Bagdad? x
Tussen 762 en 1258 in Perzië
Welk volk maakte gewelddadig een einde aan de middeleeuwse cultuur van Bagdad?
Door de Mongolen
Welke stad was in het jaar 1.000 de grootste stad en het belangrijkste culturele centrum van West-Europa? x
Córdoba
Wie vond het getal 0 uit? x
Bagdad in Perzië: in het (Huis der Wijsheid) grootste bibliotheek ter wereld
Wat was het belangrijkste exportproduct van de Tang-dynastie? x
zijde
Wie vond het papier uit?
Chinezen
Hoe konden de Ottomanen Constantinopel veroveren?
Ze ontdekten dat je buskruit voor kanonnen en wapentuigen kan gebruiken
Waar en wanneer bloeide de cultuur van de Maya’s? x
Tussen 250 en 900 in Yucatán
,Waar bevindt zich de paltskapel van Karel de Grote?
In Aken
Wat is het verschil tussen Romaanse en Gotische boekverluchting? x
Romaanse periode (1000-1200) met eerder burchtachtige kathedralen met kleine ramen.
De Gotische periode (1150-1500) met kathedralen met grote roosvensters die naar de hemel reiken.
Waarom verschuift de kunst van de boekverluchting in de Ottoonse periode van het westen naar het oosten
van Europa?
door invallen van Vikings
Wanneer werden er gotische kathedralen gebouwd? x
Vanaf 1200
Waarom werd het Karolingische schrift vervangen door het gotische schrift? x
De minuskel neemt vrij veel plaats in en perkament was erg kostbaar.
Karolingisch neemt veel plaats in, gotisch is hoekiger en dichter op elkaar geschreven
Hoeveel exemplaren telde een bestseller of populair boek in de Middeleeuwen? x
300 exemplaren, 800 manuscripten
Welke van onderstaande wetenschappen horen bij het ‘trivium’? x
Trivium ('taalvakken' ofwel op het woord betrokken wetenschappen):
1. Grammatica: taalkunde
2. Dialectica ofwel logica: logisch redeneren.
3. Retorica: kunst van de welsprekendheid; hoe een betoog op te zetten
Wanneer ontstaan universiteiten in West-Europa?
in de Gotische periode (1150-1450)
Waarom is de “Karolingische renaissance” wel een renaissance? x
Het is een classicisme, heropleving van de cultuur van de oudheid. Latijn = universele taal
literaire en filosofische van de Oudheid herontdekt.
Waarom is de “Karolingische renaissance” geen renaissance? x
bescheiden omvang: een “bestseller” = ca. 300 exemplaren...
Boeken zijn een luxe-object, “Een gesloten cultuur naast een gesloten economie. In plaats van te zaaien, potte
de Karolingische Renaissance op.
Waar vindt de “insulaire periode” plaats?
Ierland
Wanneer vindt de “insulaire periode” plaats? x
600-900
Wanneer schreef Dante de Divina Commedia?
tussen 1308 en 1321
Hoeveel kringen heeft de hel in de Divina Commedia? x
De hel is ingedeeld in negen kringen
Wat is de ergste zonde in de Divina Commedia? X !!!!
De negende en diepste hellekring voor de ergste zondaars heet Cocytus.
Hier zitten de verraders vastgeklonken in een bevroren meer.
Deze kring is onderverdeeld in vier delen, genoemd naar beruchte verraders:
a. Caina, naar Kaïn die zijn broer en familie veraadde.
b. Antenora, naar Antenor die zijn land verraadde.
, c. Ptolemeae, naar een landvoogd die zijn gasten verraadde.
d. Judecca, naar Judas die zijn meester verraadde.
In het centrum van de Hel ligt in eeuwig ijs Lucifer (of Satan) vastgeklonken, die God verraadde.
De Hel, als trechtervormige grot, zou ontstaan zijn toen God de opstandige 161 engel Lucifer uit de Hemel op
aarde smeet.
Lucifer belandde precies midden in de aarde en aangezien de aarde zich volgens de middeleeuwers in het
centrum van het heelal bevindt, is Lucifer of Satan het middelpunt van het universum.
De symboliek die hierin schuilt, is dat Lucifer of Satan het meest aardse wezen in het heelal is en het verst
verwijderd van de hemel.
Wat bevindt zich op de top van de Louteringsberg in de Divina Commedia? x
De hemel (Aards Paradijs)
EINDE MIDDELEEUWEN
BEGIN PREMODERNE TIJD
Wanneer vindt de Renaissance plaats? x
1420 - 1600
Waaraan dankte Firenze zijn rijkdom?
Door een nieuw beroep: bankiers die tegen een hoge rente allerlei vestigingen financierden, van
bouwprojecten tot oorlogen. Met die rijkdom wilde Firenze pronken in kunst en architectuur.
Wanneer vindt de Barok plaats? x
17de eeuw in Italie
Waarom was de kennis van het perspectief van de Grieken en de Romeinen onvolmaakt?
De dieptelijnen lopen naar meerdere vluchtpunten.
Ze waren nog aan het experimenteren.
Wie maakte het eerste echte schilderij met lineair perspectief en wanneer?
Filippo Brunelleschi, 1413
Welk schilderij wordt beschouwd als het eerste schilderij van de Renaissance?
Filippo Brunelleschi: Baptisterium (of Doopkapel)
Wanneer werd de koepel van de Dom van Firenze voltooid?
1436
Wat kenmerkt de schildertechniek ‘sfumato’? x
Omtrekken van onderwerpen in het schilderij wazig worden gemaakt, zodat de vormen vaag worden en de
contouren onscherp.
Het effect wordt bereikt door verschillende transparante kleurlagen over elkaar aan te brengen.
De sfumato-techniek is ontwikkeld in de 15e eeuw door Leonardo da Vinci. (Mona Lisa: 40 lagen!) Door deze
techniek staan zijn onderwerpen, niet stil en gefixeerd voor de achtergrond, maar lijken deze te leven.
Wat is de schildertechniek ‘chiaroscuro’ of clair-obscur? x
Dit is een schildertechniek waarbij de licht-donker contrasten sterker worden uitgebeeld dan ze in
werkelijkheid vaak zijn. Er wordt weinig gebruik gemaakt van de zogenaamde middentonen.
Hiermee wordt een dramatisch effect bereikt, waarmee driedimensionale vormen worden geaccentueerd.
Wat is het verschil tussen ‘disegno’ en ‘colore’? x
Disegno: eerst tekenen en klare lijnen dan inkleuren
Colore: alles begint en eindigt met kleuren
Waarop baseerde Botticelli zich voor de vorm van zijn Venus op zijn schilderij ‘De geboorte van Venus’? x
Verwijst naar voorbeelden uit de (Grieks-)Romeinse Oudheid.
BEGIN MIDDELEEUWEN
Wanneer vonden de Kruistochten plaats? x
Tussen 1096-1271
Wanneer valt het Oost-Romeinse Rijk en eindigt de Byzantijnse periode?
1453
Wie bedacht de term “middeleeuwen”? x
De humanisten hebben dit bedacht in de 16de eeuw
In de duistere Middeleeuwen krimpt de bevolking van x naar x miljoen inwoners? x
van 70 miljoen naar 20 à 30 miljoen
Waarom bestond een huis in de duistere middeleeuwen slechts uit één ruimte of ‘hal’?x
Oorspronkelijk bestond het huis uit 1 ruimte omdat er geen schoorstenen meer waren.
alles speelde zich af in die ene ruimte: eten, slapen, omkleden,…
Centraal in huis staat een grote openhaard waar iedereen rond gaat zitten voor warmte.
Op de grond lag stro die twee keer om de maand een laag over weg gelegd ligt vol met eten resten, kots,
afvalstoffen,…. Dit was een broedplaats voor de pest en knaagdieren.
Waar vinden we omstreeks 850 de grootste bibliotheek ter wereld?
In het ‘Huis der Wijsheid’ in Bagdad
Waar komt de benaming ‘Middeleeuwen’ vandaan? x
Overbodige tussenjaren tussen de Oudheid en de wedergeboorte van de Oudheid in de Renaissaince
De Middeleeuwen worden opgedeeld in drie periodes. Van wanneer tot wanneer lopen die periodes? x
3 periodes in Europa
- Duistere middeleeuwen (vroege) 500 – 1000
- Hoge middeleeuwen (Romaanse kerken en Gotische Kathedralen) 1000 – 1250
- Late Middeleeuwen 1250 – 1500
Wanneer bloeide de cultuur (het ‘Islamitische gouden tijdperk’) in Bagdad? x
Tussen 762 en 1258 in Perzië
Welk volk maakte gewelddadig een einde aan de middeleeuwse cultuur van Bagdad?
Door de Mongolen
Welke stad was in het jaar 1.000 de grootste stad en het belangrijkste culturele centrum van West-Europa? x
Córdoba
Wie vond het getal 0 uit? x
Bagdad in Perzië: in het (Huis der Wijsheid) grootste bibliotheek ter wereld
Wat was het belangrijkste exportproduct van de Tang-dynastie? x
zijde
Wie vond het papier uit?
Chinezen
Hoe konden de Ottomanen Constantinopel veroveren?
Ze ontdekten dat je buskruit voor kanonnen en wapentuigen kan gebruiken
Waar en wanneer bloeide de cultuur van de Maya’s? x
Tussen 250 en 900 in Yucatán
,Waar bevindt zich de paltskapel van Karel de Grote?
In Aken
Wat is het verschil tussen Romaanse en Gotische boekverluchting? x
Romaanse periode (1000-1200) met eerder burchtachtige kathedralen met kleine ramen.
De Gotische periode (1150-1500) met kathedralen met grote roosvensters die naar de hemel reiken.
Waarom verschuift de kunst van de boekverluchting in de Ottoonse periode van het westen naar het oosten
van Europa?
door invallen van Vikings
Wanneer werden er gotische kathedralen gebouwd? x
Vanaf 1200
Waarom werd het Karolingische schrift vervangen door het gotische schrift? x
De minuskel neemt vrij veel plaats in en perkament was erg kostbaar.
Karolingisch neemt veel plaats in, gotisch is hoekiger en dichter op elkaar geschreven
Hoeveel exemplaren telde een bestseller of populair boek in de Middeleeuwen? x
300 exemplaren, 800 manuscripten
Welke van onderstaande wetenschappen horen bij het ‘trivium’? x
Trivium ('taalvakken' ofwel op het woord betrokken wetenschappen):
1. Grammatica: taalkunde
2. Dialectica ofwel logica: logisch redeneren.
3. Retorica: kunst van de welsprekendheid; hoe een betoog op te zetten
Wanneer ontstaan universiteiten in West-Europa?
in de Gotische periode (1150-1450)
Waarom is de “Karolingische renaissance” wel een renaissance? x
Het is een classicisme, heropleving van de cultuur van de oudheid. Latijn = universele taal
literaire en filosofische van de Oudheid herontdekt.
Waarom is de “Karolingische renaissance” geen renaissance? x
bescheiden omvang: een “bestseller” = ca. 300 exemplaren...
Boeken zijn een luxe-object, “Een gesloten cultuur naast een gesloten economie. In plaats van te zaaien, potte
de Karolingische Renaissance op.
Waar vindt de “insulaire periode” plaats?
Ierland
Wanneer vindt de “insulaire periode” plaats? x
600-900
Wanneer schreef Dante de Divina Commedia?
tussen 1308 en 1321
Hoeveel kringen heeft de hel in de Divina Commedia? x
De hel is ingedeeld in negen kringen
Wat is de ergste zonde in de Divina Commedia? X !!!!
De negende en diepste hellekring voor de ergste zondaars heet Cocytus.
Hier zitten de verraders vastgeklonken in een bevroren meer.
Deze kring is onderverdeeld in vier delen, genoemd naar beruchte verraders:
a. Caina, naar Kaïn die zijn broer en familie veraadde.
b. Antenora, naar Antenor die zijn land verraadde.
, c. Ptolemeae, naar een landvoogd die zijn gasten verraadde.
d. Judecca, naar Judas die zijn meester verraadde.
In het centrum van de Hel ligt in eeuwig ijs Lucifer (of Satan) vastgeklonken, die God verraadde.
De Hel, als trechtervormige grot, zou ontstaan zijn toen God de opstandige 161 engel Lucifer uit de Hemel op
aarde smeet.
Lucifer belandde precies midden in de aarde en aangezien de aarde zich volgens de middeleeuwers in het
centrum van het heelal bevindt, is Lucifer of Satan het middelpunt van het universum.
De symboliek die hierin schuilt, is dat Lucifer of Satan het meest aardse wezen in het heelal is en het verst
verwijderd van de hemel.
Wat bevindt zich op de top van de Louteringsberg in de Divina Commedia? x
De hemel (Aards Paradijs)
EINDE MIDDELEEUWEN
BEGIN PREMODERNE TIJD
Wanneer vindt de Renaissance plaats? x
1420 - 1600
Waaraan dankte Firenze zijn rijkdom?
Door een nieuw beroep: bankiers die tegen een hoge rente allerlei vestigingen financierden, van
bouwprojecten tot oorlogen. Met die rijkdom wilde Firenze pronken in kunst en architectuur.
Wanneer vindt de Barok plaats? x
17de eeuw in Italie
Waarom was de kennis van het perspectief van de Grieken en de Romeinen onvolmaakt?
De dieptelijnen lopen naar meerdere vluchtpunten.
Ze waren nog aan het experimenteren.
Wie maakte het eerste echte schilderij met lineair perspectief en wanneer?
Filippo Brunelleschi, 1413
Welk schilderij wordt beschouwd als het eerste schilderij van de Renaissance?
Filippo Brunelleschi: Baptisterium (of Doopkapel)
Wanneer werd de koepel van de Dom van Firenze voltooid?
1436
Wat kenmerkt de schildertechniek ‘sfumato’? x
Omtrekken van onderwerpen in het schilderij wazig worden gemaakt, zodat de vormen vaag worden en de
contouren onscherp.
Het effect wordt bereikt door verschillende transparante kleurlagen over elkaar aan te brengen.
De sfumato-techniek is ontwikkeld in de 15e eeuw door Leonardo da Vinci. (Mona Lisa: 40 lagen!) Door deze
techniek staan zijn onderwerpen, niet stil en gefixeerd voor de achtergrond, maar lijken deze te leven.
Wat is de schildertechniek ‘chiaroscuro’ of clair-obscur? x
Dit is een schildertechniek waarbij de licht-donker contrasten sterker worden uitgebeeld dan ze in
werkelijkheid vaak zijn. Er wordt weinig gebruik gemaakt van de zogenaamde middentonen.
Hiermee wordt een dramatisch effect bereikt, waarmee driedimensionale vormen worden geaccentueerd.
Wat is het verschil tussen ‘disegno’ en ‘colore’? x
Disegno: eerst tekenen en klare lijnen dan inkleuren
Colore: alles begint en eindigt met kleuren
Waarop baseerde Botticelli zich voor de vorm van zijn Venus op zijn schilderij ‘De geboorte van Venus’? x
Verwijst naar voorbeelden uit de (Grieks-)Romeinse Oudheid.
