Strafrecht als probleem
Plan van aanpak:
1. Waarom is strafrecht een probleem?
2. Probleem van de strafbaarstelling
A. Liberalisme – J.S. Mill
B. Moralisme – P. Devlin
3. Probleem van de rechtvaardiging
C. Utilisme – C. Beccaria / J. Bentham
D. Retributivisme – I. Kant
E. Verenigingstheorie – J. Rawls
1
,1. Waarom is strafrecht een probleem?
Voor het recht in het algemeen eisen we een stevige rechtvaardiging.
Immers, waarom zou een autoriteit ‘boven’ ons, een overheid, de macht
of het gezag hebben om d.m.v. het recht te bepalen wat wij als vrije en
gelijke individuen moeten doen of nalaten?
Voor het strafrecht in het bijzonder geldt deze rechtvaardigingseis des te
sterker. Immers, waarom zou diezelfde overheid mogen bepalen wat
‘strafwaardig’ is en ons als gevolg daarvan mogen straffen indien wij
ons ‘strafwaardig’ gedragen?
strafrecht is problematisch omdat het gaat om de meest verstrekkende
macht vdoverheid, namelijk haar ‘recht om te straffen’, d.w.z. om
opzettelijk leed of schade toe te brengen aan vrije en gelijke individuen.
2
, 1. Waarom is strafrecht een probleem?
Het probleem van het strafrecht is dus (minstens) tweeledig:
1. Op grond waarvan wordt (door de overheid) bepaald waarom sommige
gedragingen strafbaar zijn? Dit probleem van de strafbaarstelling
betreft de misdaad, dus dat wat bestraft wordt.
• Waarom is gebruik van (hard)drugs of handel in organen wel strafbaar?
• en drinken van alcohol of seks tegen betaling niet strafbaar?
2. Op basis waarvan wordt het recht of de macht (van de overheid) om te
straffen gerechtvaardigd? Dit probleem van de rechtvaardiging betreft
de straf, dus de sanctie tegen misdaad.
• Waarom is moord, vrijheidsberoving of diefstal, gepleegd door burgers niet
gerechtvaardigd?
• en doodstraf, gevangenisstraf of geldboete, opgelegd door de overheid wel
gerechtvaardigd?
3
Plan van aanpak:
1. Waarom is strafrecht een probleem?
2. Probleem van de strafbaarstelling
A. Liberalisme – J.S. Mill
B. Moralisme – P. Devlin
3. Probleem van de rechtvaardiging
C. Utilisme – C. Beccaria / J. Bentham
D. Retributivisme – I. Kant
E. Verenigingstheorie – J. Rawls
1
,1. Waarom is strafrecht een probleem?
Voor het recht in het algemeen eisen we een stevige rechtvaardiging.
Immers, waarom zou een autoriteit ‘boven’ ons, een overheid, de macht
of het gezag hebben om d.m.v. het recht te bepalen wat wij als vrije en
gelijke individuen moeten doen of nalaten?
Voor het strafrecht in het bijzonder geldt deze rechtvaardigingseis des te
sterker. Immers, waarom zou diezelfde overheid mogen bepalen wat
‘strafwaardig’ is en ons als gevolg daarvan mogen straffen indien wij
ons ‘strafwaardig’ gedragen?
strafrecht is problematisch omdat het gaat om de meest verstrekkende
macht vdoverheid, namelijk haar ‘recht om te straffen’, d.w.z. om
opzettelijk leed of schade toe te brengen aan vrije en gelijke individuen.
2
, 1. Waarom is strafrecht een probleem?
Het probleem van het strafrecht is dus (minstens) tweeledig:
1. Op grond waarvan wordt (door de overheid) bepaald waarom sommige
gedragingen strafbaar zijn? Dit probleem van de strafbaarstelling
betreft de misdaad, dus dat wat bestraft wordt.
• Waarom is gebruik van (hard)drugs of handel in organen wel strafbaar?
• en drinken van alcohol of seks tegen betaling niet strafbaar?
2. Op basis waarvan wordt het recht of de macht (van de overheid) om te
straffen gerechtvaardigd? Dit probleem van de rechtvaardiging betreft
de straf, dus de sanctie tegen misdaad.
• Waarom is moord, vrijheidsberoving of diefstal, gepleegd door burgers niet
gerechtvaardigd?
• en doodstraf, gevangenisstraf of geldboete, opgelegd door de overheid wel
gerechtvaardigd?
3
