Anatomie en fysiologie 1
HOOFDSTUK 10: HET ENDOCRIENE STELSEL
= klierproducten die worden afgegeven in het lichaam.
Soort klierproduct: hormoon dat afgegeven wordt aan bloed => hormoonstelsel
Opmerking: exocrien klierproduct wordt afgegeven aan extern of intern
lichaamsoppervlak
1.ZENUWSTELSEL EN HORMOONSTELSEL
Functie van beide orgaanstelsel:
Cruciale rol spelen bij het handhaven van de homeostase
Als omgevingsomstandigheden veranderen helpen het interne evenwicht van
het lichaam te bewaren
Hormonenstelsel: zorgt voor langzame en langdurige communicatie door middel van
hormonen die via het bloed worden getransporteerd.
Zenuwstelsel: zorgt voor snelle en directe signalen doorgeven via zenuwen.
Werken samen om ervoor te zorgen dat cellen en organen in menselijk lichaam goed met
elkaar kunnen communiceren + optimaal kunnen functioneren.
1.1 ANATOMISCHE EN FYSIOLOGISCHE VERSCHILLEN
ZENUWSTELSEL
Bron en bestemming van signalen zijn zeer specifiek cel die het signaal afgeeft en cel
die het signaal ontvangt, zijn direct met elkaar verbonden via 1 of meerdere zenuwcellen.
Effect: signalen van kortere duur reacties treden snel op + verdwijnen snel
HORMOONSTELSEL
Regulering van lichaamsfuncties wordt verzorgd door chemische signaalstoffen (=
hormonen) die via het bloed door het lichaam worden vervoerd
Effect: signalen van langere duur reacties treden pas trager op + houden langer aan
2. HORMONEN MET ALGEMENE WERKING
Hormoon = chemische signaalstof die door cellen in het ene weefsel wordt afgegeven.
Dat door bloedstroom naar doelcellen in andere weefsels wordt vervoerd => endocrien
klierproduct
= afgifte rechtstreeks in
bloed.
2.1 SCHEIKUNDIGE STRUCTUREN VAN HORMONEN
AMINOZUURDERIVATEN
= hormonen die qua structuur lijken op aminozuren.
Bv. adrenaline – noradrenaline – melatonine – schildklierhormonen.
Functie: belangrijke rol in verschillende lichaamsfuncties. 1
Bv. reactie op stress – regulatie van slaap-waakcyclus
, Anatomie en fysiologie 1
PEPTIDEHORMONEN
= bestaan uit ketens van aminozuren + geproduceerd door hypofyse en hypothalamus.
Bv. ADH – oxytocine – hormonen van hypofyse voorkwab (zie schema)
Functie: zijn betrokken bij een breed scala aan fysiologische processen.
Bv. groei – voortplanting – waterhuishouding
VETDERIVATEN
Steroïdhormonen
= opgebouwd op basis van cholesterol + worden geproduceerd door
voortplantingsorganen en bijnieren.
Bv. testosteron – oestrogeen – cortisol = > niet oplosbaar in water geboden aan
transporteiwitten in het bloed
Functie: belangrijke rol bij de regulatie van de voortplanting, immuunsysteem en
stressrespons.
Eicosanoïden
= afgeleid van het vetzuur arachidonzuur.
Bv. prostaglandinen => plaatselijk effect
Functie: betrokken bij ontstekingsreacties en pijnregulatie.
2.2 WERKINGSMECHANISMEN
Waarmee hormonen inwerken op lichaamscellen
2
HOOFDSTUK 10: HET ENDOCRIENE STELSEL
= klierproducten die worden afgegeven in het lichaam.
Soort klierproduct: hormoon dat afgegeven wordt aan bloed => hormoonstelsel
Opmerking: exocrien klierproduct wordt afgegeven aan extern of intern
lichaamsoppervlak
1.ZENUWSTELSEL EN HORMOONSTELSEL
Functie van beide orgaanstelsel:
Cruciale rol spelen bij het handhaven van de homeostase
Als omgevingsomstandigheden veranderen helpen het interne evenwicht van
het lichaam te bewaren
Hormonenstelsel: zorgt voor langzame en langdurige communicatie door middel van
hormonen die via het bloed worden getransporteerd.
Zenuwstelsel: zorgt voor snelle en directe signalen doorgeven via zenuwen.
Werken samen om ervoor te zorgen dat cellen en organen in menselijk lichaam goed met
elkaar kunnen communiceren + optimaal kunnen functioneren.
1.1 ANATOMISCHE EN FYSIOLOGISCHE VERSCHILLEN
ZENUWSTELSEL
Bron en bestemming van signalen zijn zeer specifiek cel die het signaal afgeeft en cel
die het signaal ontvangt, zijn direct met elkaar verbonden via 1 of meerdere zenuwcellen.
Effect: signalen van kortere duur reacties treden snel op + verdwijnen snel
HORMOONSTELSEL
Regulering van lichaamsfuncties wordt verzorgd door chemische signaalstoffen (=
hormonen) die via het bloed door het lichaam worden vervoerd
Effect: signalen van langere duur reacties treden pas trager op + houden langer aan
2. HORMONEN MET ALGEMENE WERKING
Hormoon = chemische signaalstof die door cellen in het ene weefsel wordt afgegeven.
Dat door bloedstroom naar doelcellen in andere weefsels wordt vervoerd => endocrien
klierproduct
= afgifte rechtstreeks in
bloed.
2.1 SCHEIKUNDIGE STRUCTUREN VAN HORMONEN
AMINOZUURDERIVATEN
= hormonen die qua structuur lijken op aminozuren.
Bv. adrenaline – noradrenaline – melatonine – schildklierhormonen.
Functie: belangrijke rol in verschillende lichaamsfuncties. 1
Bv. reactie op stress – regulatie van slaap-waakcyclus
, Anatomie en fysiologie 1
PEPTIDEHORMONEN
= bestaan uit ketens van aminozuren + geproduceerd door hypofyse en hypothalamus.
Bv. ADH – oxytocine – hormonen van hypofyse voorkwab (zie schema)
Functie: zijn betrokken bij een breed scala aan fysiologische processen.
Bv. groei – voortplanting – waterhuishouding
VETDERIVATEN
Steroïdhormonen
= opgebouwd op basis van cholesterol + worden geproduceerd door
voortplantingsorganen en bijnieren.
Bv. testosteron – oestrogeen – cortisol = > niet oplosbaar in water geboden aan
transporteiwitten in het bloed
Functie: belangrijke rol bij de regulatie van de voortplanting, immuunsysteem en
stressrespons.
Eicosanoïden
= afgeleid van het vetzuur arachidonzuur.
Bv. prostaglandinen => plaatselijk effect
Functie: betrokken bij ontstekingsreacties en pijnregulatie.
2.2 WERKINGSMECHANISMEN
Waarmee hormonen inwerken op lichaamscellen
2
