Celbiologie partim medische genetica en embryologie
Embryonale en placentale ontwikkeling
Week 4-8: organogenese
Vouwing van het embryo ⭑⭑
In week 4 zal de vlakke driebladige kiemschijf evolueren naar een cilindrisch embryo via:
1. Buiging in het mediane vlak: hoofd en staart naar ventraal → craniocaudale
kromming
2. Buiging in het horizontale vlak: door snelle groei van ruggenmerg en somieten zal het
endoderm van de dooierzak worden opgenomen als primordiale darm (voor-,
midden- en einddarm)
Buiging in het mediane/sagittale vlak
Craniale en caudale uiteinden zullen dichter bij elkaar komen door de kromming.
1
,De craniale kromming gebeurt als volgt ⭑⭑:
1. Prechordale plaat wordt nu oropharyngeaal membraan → waar ectoderm en
endoderm niet gescheiden worden door het notochord en mesenchym
2. Septum transversum, primordiaal hart met pericardiaal coeloom en oropharyngeaal
membraan buigen naar ventraal
a. Rostraal van het oropharyngeaal membraan ligt het septum transversum met
het primordiale hart (is een hart-buis nu) met een pericardiaal coeloom (holtes
die zich ontwikkelen in het extraembryonaal mesoderm)
3. Endoderm van de dooierzak wordt opgenomen in embryo en vormt de voordarm
(primordiale pharynx en slokdarm)
4. Door de kromming scheidt het oropharyngeaal membraan de voordarm van het
stomodeum; deze membraan zal verdwijnen aan het einde van de derde week zodat
we een mondopening krijgen
5. Septum transversum komt door kromming meer naar caudaal liggen en wordt het
centrale deel van het diafragma
De caudale kromming gebeurt als volgt ⭑⭑:
1. Endoderm wordt opgenomen in het embryo → vormt de einddarm
2. Verwijding van de einddarm leidt tot de vorming van de cloaca (primordiale blaas en
rectum)
3. Cloacale membraan is primordium van de anus → later anale opening
4. Allantois wordt opgenomen in het embryo; distale deel van allantois blijft in
hechtsteel liggen
5. Hechtsteel en steel van de dooierzak versmelten en worden de navelstreng
2
, Vouwing in horizontale/transversale vlak ⭑⭑
In de zich ontwikkelende embryo bestaat een verbinding via de encephalo-enterische ductus
met de dooierzak. Die ductus vitellinus vormt een tijdelijke verbinding tussen de middendarm
en de dooierzak. Door de vouwing in het transversale vlak komen de laterale structuren,
mediaal te liggen en krijgen we de vorming van een lateraal en ventrale buikwand.
+ filmpje embryonale vouwing
3