Samenvatting - Religie en zingeving (A07C7a) (GESLAAGD!)

Religie & Zingeving
Zingeving
Leefwereld, wet. & redelijkheid
 E. Husserl (1859-1938)
o Joods filosoof
o Fenomenologie
o Enorm belangrijk voor Leuven
o Nagedacht over wat wet. is
 Vertrekt vanuit concept leefwereld
 Leefwereld
= wereld waarin wij leven
o Intersubjectief, persoonlijk, betekenisvol, …
o Verwijzing nr personen & relaties tss personen
Bv. laptop
 Comm. tss ≠ mensen
 Gebruiken voor uitvoeren v. activiteiten
 Wet. vertrekt v. leefwereld
Bv. psychologie vertrekt vanuit mentale capaciteit
 Abstractie v. leefwereld
o = leefwereld omvormen tot bestudeerbare concepten
o Subject-object relatie
o Afstandelijk
o Onpersoonlijk
Bv. anatomie = studie v. menselijk lichaam vs. lijk zien in dagdagelijks leven  abstractie
v. betekenis v. dood lichaam & zien als wet. subject
 Tijdelijk opschorting v. normale omgang met leefwereld
Bv. filmpje cosmic eye: vertrekken & terugkeren nr leefwereld
 Belangrijke vraag: relatie wet. tot leefwereld
o Meer wet. leefwereld?
o Autonome leefwereld?
 Leefwereld gekenmerkt door # wetten/dynamieken nt aangetast door wet.
Bv. datingapps
 Uitbesteding v. deel v. leven aan wet.  algoritmes match laten vinden
 In leefwereld o.b.v. intuïties
 Redelijkheid & rationaliteit
o Wet. rationeel te werk  onredelijkheid
Bv. vrienden zoeken op unief o.b.v. persoonlijkheidstest & algoritme  vreemd overkomen want past nt in
leefwereld

,Zingevende, cognitieve & manipulatieve interesses v. mens
 Cognitieve interesses
= verlangen nr kennis
o Vooral via wet.
o Soms ook roddels
 Manipulatieve interesse
= wereld nr ons hand zetten
o Behoeften bevredigend (bv. honger  eten)
o Werkelijkheid controleren
o Vergemakkelijkt door technologische ontwikkelingen (bv. specifieke film kijken)
 Zingevende interesses
= leven zin & waarde willen geven
 Focus ligt vaak vooral op cognitief & manipulatief
o Zorgt voor foute interpretaties
Bv. vrienden zijn er om behoeftes te bevredigen  vrienden = verwisselbaar vs. vrienden = trouw & steun
 Zingevend & cognitief
o Stelling 1: “Activiteiten in leven lijken cognitief te zijn, maar fundamenteel zingevend”
Bv. gesprek
 Cognitief = info uitwisselen
 Meestal gn cognitieve waarde (bv. weer)
 Zingevend = erkenning geven
o Stelling 2: “Op domein v. zingeving bestaat (on-)redelijkheid, maar ≠ v. (ir-)rationeel
uit cognitief standpunt”
Bv. nagaan of u lief u bedriegt
 Vragen = zingevend meest normaal, nt meest efficiënt  redelijk, nt rationeel
 Tracking v. bewegingen = rationeel, nt redelijk
o Stelling 3: “Wet. cognitieve bevindingen slechts relatief belang voor zingevende
relaties in leefwereld”
Bv. liefde = aantrekking tot bepaalde feromonen  gn effect op betekenis v. relaties in leefwereld
Bv. nr schilderij kijken & wetenschapper zegt dat dit slechts strepen verf zijn  irrelevant
 Zingevend & manipulatief
o Stelling 1: “Zaken in leven lijken manipulatief te zijn, maar fundamenteel zingevend”
Bv. zoeken nr geluk
 Kans om geluk te ervaren a.d.h.v. machine  gn echt geluk  geluk = in verhouding tot iets
buiten u & verliesbaar
 Afhankelijk v. erkenning verkregen door anderen
o Indien dit gemanipuleerd wr, valt de waarde hiervan weg
o Stelling 2: “Focus op manipulatieve kan zingevende aantasten
Bv. vriend enkel bevriend om behoefte te vervullen
Bv. bereid te sterven voor land

Conclusie zingeving
 Mysterie
o Perplexiteit = verwondering, verbijstering, verontwaardiging, …
 Betrokkenheid
o = geraakt wr door dingen, gevoelig zijn voor bepaalde waardevolle zaken, eerder dan
met nuchtere kennis
 Afhankelijkheid
o Zaken die noodzakelijkerwijs buiten onze controle vallen
 Traditie
o Gebruik maken v. culturele & traditionele elementen
Bv. omgangsvormen, rituelen, gebruiken, kunstwerken, …
o Gebruik ervan op gn enkele manier rationeel verantwoorden

, Religie
Theologie = studie v. religie vanuit religieus standpunt

Religiewet. = bestudeert fenomeen religie vanuit ≠ invalshoeken
 Historisch
 Filosofisch
 Sociologisch

Religie & wet.
 Relatie vaak omschreven door mythes
 Historisch
o Peter Hulsman
 Historicus, gespecialiseerd in relatie tss geloof & wet.
 Belangrijkste werk: ‘The territories of science & religion’
 Hoofdpunt: beeld v. eeuwenoud conflict tss geloof & wet. = mythe
 Gebruiken v. huidige def. religie & wet. om conflict in verleden te
onderzoeken  foute interpretatie
o Oude & middeleeuwse Westen
 Thomas v. Aquino
 Religie & wet. = deugden
o Religio = morele deugd
 Onderdeel v. rechtvaardigheid
 Eerbetoon aan God
= innerlijke geneigdheid om eer te betonen aan God
 Gn systeem v. waarheden
 Toepasbaar op ≠ religies
o Scientia = intellectuele deugd
= gewoonte die kenvermogen perfectioneert
= allerlei kengebieden
 Wet. vooruitgang = beter wr in nadenken
 Conflict tss beiden = onmogelijk
o Gn gemeenschappelijkheid tss beide
de de
o Vanaf 16 -17 eeuw
 Religie & wet. wr binnenstebuiten gekeerd
 Protestantse reformatie
 Martin Luther & Jean Cauvin
 Reformatie zorgt voor ontwikkeling v. nieuwe geloofssystemen
o Externe set v. waarheidsclaims
o Christelijke confessies = model voor wereldreligies
 Wet. revolutie
 V. innerlijke disposities nr set v. methodes om tot objectieve kennis
over de wereld te komen