Cursus = naslagwerk. Let op 4 vragen in de les.
Kip is belangrijkste!
Hoenderachtigen kip, kalkoen, parelhoen
Duif
De kip:
Voorloper = bankivahoen (Gallus Gallus). Zijn 6000 jaar geleden gedomesticeerd, ongeveer gelijk met
honden en varkens. Er is een kleinschalige productie tot begin 20 e eeuw. Er zijn veel lokale rassen, elk
dorp zijn eigen kip (vandaag = vooral liefhebberij).
Vanaf 20e eeuw industriële productie = opkomst van hybride-rassen. Gekruiste rassen zijn op de
markt gekomen.
Vanaf 1945 ging de kleinschalige productie over in de industrialisatie van de kip. Het slachtproces is
helemaal geautomatiseerd.
Kip gebruikt voor eiwitconsumptie. Vissen en insecten leveren dit ook.
Je hebt legkippensector en braadkippensector.
2 types leghennen:
- Licht type wit en leggen ook witte eieren. Zijn iets lichter en sterker. Is beter voor de
ecologische voetafdruk. Wij eten vooral bruine eieren, in Engeland wel veel witte eieren.
- Halfzwaar type bruin en leggen dus bruine eieren. Zijn iets zwakker.
De kleur van het ei kan je aflezen aan de oorlellen.
Van oorsprong 2 eiersprongen, maar 1 is maar functioneel (altijd de linker):
Bevatten grote eicellen, het eiwit, eivliezen en de eischaal.
De aanmaak van een ei duurt 25-26 uur.
Productie: ongeveer 320 eieren/ jaar
Levenscyclus leghen:
- Opfok fase: 1 dag 18 weken
- Productiefase: 18 weken einde productie (80-100 weken)
- Ze proberen deze levensduur te verlengen.
Vleeskippensector:
- 45 gram op dag 1 2,6 kg op 6 weken
- Dagelijkse groei van 60 gram per dag
- Lage voerconversie (1,65). Is aantal kg voer nodig voor 1 kg kip. Ze zijn enorm efficiënt.
- Goed slachtrendement 70%.
- Ze groeien 3x zo snel als legkippen
We zijn nog niet op het maximum want er zijn soorten in het wild die nog sneller groeien.
Fysiologisch gezien kunnen we nog verder gaan. Er is meer vraag naar traag groeiers. Dit wil de
consument.
Geslachtsdimorfisme belangrijk!
Haan:
Groter lichaam, kam en kinlellen
Meer kleurvariatie, willen imponeren
Specifieke bevedering staart en hals
Grotere sporen op iedere poot
Kraai-gedrag (een hen kan wel eens kraaien).
Bij bepaalde rassen hen bevedering bij de hanen (Cochin kip)
, Leg type:
- Lichte lichaamsbouw, meestal hoog benig
- Loopbenen kort bij elkaar, meestal enkelvoudige kam
Vleestype:
- Duidelijk geblokter en breder; sterk gespierd
- Loopbenen wijd uit elkaar. De filet aan de borst neemt meer plaats in dus de poten staan
meer uit elkaar.
Vechttype:
- Sterk gespierde dieren; onderontwikkelde kopversierselen want bij gevechten moet de
schade zoveel mogelijk beperkt worden.
- Hoog benig
- Hoogbenig (shamo) of laagbenig (aseel)
Gestalte: reuzen/ normaal/ bassetten (half-kriel)/ krielen (bantam)
Zintuigen: goed zichtvermogen, gehoor en evenwicht. Kippen hebben een ander lichtspectrum.
De kam (rastypisch): zou goed een examenvraag kunnen zijn (dia 16)
Enkelvoudig
Erwtenkam
Rozenkam
Walnoot kam
V-vormige kam
Aardbeikam (zijdehoen = eigenlijk een ras apart)
Verenkleed:
- Kleur van de huid = rasgebonden (wit, geel of paars)
- Staart: sommige rassen zijn staartloos = bolstaarten (Araucana)
- Normaal vederig, krulvederig of zijdevederig
Kleurpatronen:
- Éénkleurig: zwart, wit, blauw, geel
- Daarbovenop nog een patroon
- Complexe namen
- Links = zilver, rechts = goud
Er zijn heel wat verschillende afkomst landen van kippen:
Azië:
Cochin is vrij groot.
Brahma is meest gehouden hobbydier in België.
Hebben veel pootbevedering waar schurft en mijten in kunnen zitten.