Vygotsky: Zone van Naaste Ontwikkeling (ZNO)
1.6.1. p28
Goede pedagogische hulp loopt steeds een klein beetje voor op het feitelijke ontwikkelingsniveau van het
kind en streeft naar het potentiële ontwikkelingsniveau.
You’ll never walk alone in Vygotsky’s zone
Freud: seksuele ontwikkeling
3.5.2. p83
Ontwikkelingsfas Seksuele Centraal Kenmerken
e fase lichaamsdeel
Baby Oraal Mond Interesse in orale bevrediging door zuigen, eten,
(0-18 mnd) bewegen van de lippen, bijten
Peuter Anaal Anus Bevrediging door uitwerpselen op te houden en
Pre-genitaal
(18 – 30/36 mnd) zich te ontlasten; wennen aan de
stadium
controlemechanismen van de maatschappij met
betrekking tot de zindelijkheidstraining
Kleuters Fallisch Geslachtsdelen Interesse in de genitaliën, weten om te gaan met
(3-5/6 jaar) het Oedipus-of elektracomplex, wat leidt tot
identificatie met de ouder van dezelfde sekse
Basisschoolkind Latentie Verstand Seksualiteit grotendeels op de achtergrond
(6-12 jaar)
Adolescentie Genitaal Geslachtscontact Opnieuw ontluiken van seksuele interesses en
(12-18/25jaar) aangaan van volwassen seksuele relaties
Harlow: sociaal-emotionele ontwikkeling resusaapjes
3.6 p.87
Aapjes kunnen kiezen tussen 2 apen
- 1 stoffen aap zonder eten en 1 stalen aap met eten
- Eten bij stalen aap en gaan bij stoffen aap vertoeven
- Hard geluid bij stoffen aap gaat naar stoffen moeder en kalmeert meteen
- Hard geluid bij stalen aap gooit zichzelf op de grond, gilt, gaat in bolletje zitten en wiegt heen en weer
, Bowlby: sociaal-emotionele ontwikkeling gehechtheidstheorie
3.6.2 p. 89
Hechting = evolutionair principe imprinting
= dispositie v/h kind om nabijheid en zo ook veiligheid te realiseren
Intern werkmodel (gehechtheidswerkmodel) = innerlijke representaties van het gedrag van de opvoeder
aangaande diens beschikbaarheid en responsiviteit
Effect op persoonlijkheid!
Mary Ainsworth: sociaal-emotionele ontwikkeling strange situation-test
3.6.3 p.91
Gehechtheidspatronen
D van Desoriëntatie (-)
A van afstand (-) B van Basis (+) C van Contact (-)
Gedesoriënteerde
Vermijdende gehechtheid Veilige gehechtheid afwerende gehechtheid
gehechtheid
afstand tussen moeder en Moeder als uitvalsbasis meteen in paniek als kenmerken van
kind onrustig als moeder moeder kamer verlaat vermijdende gehechtheid
emotioneel contact uit de weggaat, niet buiten ontroostbaar als moeder en afwerende
weg gaan proportie terugkeert gehechtheid
kinderen zijn geremd in band snel hersteld als blijven boos op moeder weglopen als moeder
exploratie en in sociaal moeder terugkomt geen consequente terugkomt
gedrag gaat snel terug door met reacties van moeder
spelen
Belangrijke gevolgen voor
- Exploratiedrang
- Zelfwaardering
- Sociale vaardigheden
- Latere vriendschapsrelaties
- Eigen ‘ouderschap’