DEEL 1: WETGEVENDE INSTITUTIONEEL KADER
HOOFDSTUK 2: DE BANK BINNEN HET FINANCIËLE LANDSCHAP
Wat gebeurt er als de banken failliet gaan? De Belgische overheid heeft ooit gezegd dat ze bij deze
gebeurtenis zullen tussenkomen. (Ze beloven de klanten €100.000 per persoon per bank)
Garantiefonds: bescherming van de deposito’s bij een financiële instelling de overheid tracht max
100.000 per bank per persoon toe te kennen bij faillissement van de bank
Er bestaan 3 soorten gelden die worden uitgegeven door de Europese Centrale Bank:
CBDC => Central Bank Digital Currency
Cash (chartaal geld)
Bankkaart (giraal geld)
ECB kon vroeger maar 3 dingen kopen:
- Goud
- Dollars (andere munteenheid)
- Obligaties
(Vanaf 1971 kan de ECB alles aankopen)
Hoe meer geldcreatie dat er wordt uitgevoerd hoe minder waarde het geld zal hebben
Functie ECB: geld maken en bank zijn voor andere banken (geldcreatie)
Als banken geld te kort hebben lenen banken onder elkaar, anders lenen ze bij de ECB
1
,ROL VAN DE BANKEN IN DE ECONOMIE
Wat is de HOOFDFUNCTIE van de bank: intermediatie functie
3 basisfuncties van de bank =>
Intermediatie functie
Transformatie functie
Activeren van het betaalverkeer
1. Intermediatie functie: De bank zet de gelden (de funden) van klanten die geld te veel hebben
om in kredieten voor gezinnen, ondernemingen en overheden die geld vragen.
Risico bij de intermediatie functie => debiteurenrisico (de klanten komt zijn beloftes niet na en
betaald niet aan de bank wat er afgesproken was) de banken vragen een waarborg bij het uitlenen
van geld want anders nemen ze een te groot risico
Risico bij de intermediatie functie => Liquiditeitsrisico: is een veel voorkomend risico. Je hebt
effectief wel geld staan maar je hebt het niet direct tot uw beschikking je kan er niet bij. (Bv geld
staat vast in hypothecaire leningen) dit wordt dan opgevangen door de ECB
Disintermediatie: de mensen die geld over hebben gaan vlugger geld geven aan mensen die het geld
nodig hebben. Hier verandert het debiteurenrisico volledig. De rol van de bank verdwijnt in
vergelijking met de intermediatie functie. (Crowdfunding)
De mate waarin de bank het basisgeld van de CB kan multipliceren en zo bijdraagt tot de
geldcreatie is meer afhankelijk van 2 elementen
Reservecoëfficiënt
Chartale geldvoorkeur
2
,Geldschepper: dat de hoeveelheid geld in handen van het publiek - particulieren, ondernemingen en
overheid – toeneemt banken horen, als geldscheppende instellingen, niet bij het publiek. Geld “in de
kluis” van een bank telt dus niet mee bij de geldhoeveelheid.
Basisgeld komt binnen bij een persoon met chartaal geld
Een deel blijft chartaal een ander deel wordt giraal
Stuk reserves = geld dat hij nodig heeft rest wordt op de bank gezet voor een
Lening die voor iemand anders kan
Gebruikt worden
Reserve lening
BESLUIT: basisgeld wordt vergroot = geldschepping & geldcreatie
Vb. van meneer = auto parking op de campus & verhuur
2. Transformatie functie: als je geld bij de bank legt dan heb je een kort termijnperspectief
(SPAARDERS EN BELEGGERS) mensen die geld lenen spreken we meer over een lange
termijnperspectieven m.a.w. ze TRANSFORMEREN de termijnen van kort naar lang
Risico bij transformatie functie => renterisico: als de rente stijgt, stijgt de kost voor korte termijn
fundingen zonder dat de rente op lange termijn kredieten kunnen volgen (dit jaar zijn de renten van
0,4 naar … gestegen [ze zijn 10x omhooggegaan]
Intrest : dan zetten mensen geld op de bank (banken hebben geld nodig)
Intrest : mensen houden geld thuis (banken hebben geen geld nodig)
De banken zijn verplicht om rentes te geven op gelden 0,01 + 0,10 (+1 jaar) = 0,11
DOEL van de Van Peteghem-bon: hij wou dat de rentes op de spaarboekjes naar boven ging
3
, 3. Activeren van het betaal verkeer: efficiënte betaalsystemen leveren een niet te onderschatten
bijdrage aan de economische groei van een land. Het binnenlandse betaalverkeer verloopt voor
een belangrijk deel via giraal en elektronische kanalen die de financiële instellingen organiseren
Risico bij het activeren van het betaalverkeer => wisselkoersrisico: het risico dat de wisselkoers
toeneemt of afneemt kan waardeverandering brengen van de munten (hoe meer geld hoe minder de
waarde – hoe minder geld hoe meer waarde)
Marktverruimende activiteiten: de banken hebben nieuwe dingen gedaan om meer geld te kunnen
verdienen ze gaan op zoek naar extra inkomsten:
Advies aanbieden
Fondsen verkopen
Verzekeringen aanbieden
Banken handelen ook in eigen naam op de financiële markten. Een deel van de ontvangen deposito’s
wordt belegd in verschillende effecten en vreemd geld om zo het marktrisico te spreiden
Ook de verkopen en het beheer van gemeenschappelijke beleggingsfondsen neemt een steeds
grotere plaats in de bankactiviteiten
=> fondsen beleggen + commissie opvragen/ de banken zijn nu ook bezig met de verkoop van
verzekeringsproducten
Na de recente bankencrisissen gingen we weer stemmen om de banken opnieuw meer de basistaken
te laten uitvoeren
De banksector speelt een belangrijke economische rol in de Belgische economie.
4