Ondernemingsrecht les 1
1 inleiding
1.1 Rechtsbronnen
Er is een hoofdelijkheid die automatisch bestaat, in het burgerlijk recht
staat dit in de wet of een contract.
1.2 Rechtbanken
Er zijn specifieke rechtbanken, de ondernemingsrechtbank. Die
samengesteld is uit een voorzitter en 2 lekenrechters uit het bedrijfsleven.
Je kan hierbij in beroep gaan bij het hof van beroep.
1.3 Bewijs voor ondernemingen
Het bewijs is soepeler en vrijer dan in burgerlijk recht, als je maar 1 kopie
of een mail als bewijs hebt is dit voldoenden. Verbintenissen van
ondernemingen mogen bewezen worden met getuigenbewijs en
vermoedens als rechter dit toestaat en behoudens anders bepaald. Vb een
opgenomen telefoongesprek kan gelden als bewijs.
Sommige bijzondere wetten vragen wel (altijd) schriftelijk bewijs (vb.
verzekeringen) of specifieke vermeldingen
Bijzondere bewijsmiddelen :
Ondermiddel van de boekhouding of aanvaarde factuur:
Procedure gebruik van de boekhouding is speciaal gereglementeerd
omwille van vertrouwelijk en eenzijdig karakter van boekhouding.
1.4 Toepassingsgebied
Wie is een onderneming, een natuurlijk persoon met een zelfstandige
beroepsactiviteit.
- Natuurlijk persoon vb slager
- Vrij beroep vb tandarts
- Bestuurder/zaakvoerder van vennootschap
Privaatrechtelijke rechtspersoon: NV, BV, CV, VOF, CommV, vereniging,
stichting
Iedere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid die (winst)uitkering aan
vennoten tot doel heeft is een maatschap.
Vb
Ondernemingsrecht
, 2
Bakker VOF ja is een onderneming
Zelfstandige fietsenmaker ja is een onderneming
Feitelijke vereniging van de scouts nee is geen onderneming want er wordt
geen winst uitgekeerd aan de leden, de winst wordt gebruikt voor de
scouts zelf
Bestuurder van een NV
Maatschap (= vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid) van 2
bouwbedrijven ja is een onderneming
NV KBC ja
Vlaanderen nee
Wat zijn de speciale regels?
- Automatisch hoofdelijk gehouden
- Het bewijs is soepel en vrij
- Ondernemingsrechtbank
- Reddingsmiddel voor als de onderneming slecht gaat of faillissement
1.5 Statuut van onderneming
In principe is er vrije toegang voor rechtspersonen en voor natuurlijke
personen die meerderjarig zijn, ook als ze gehuwd zijn.
Sommige natuurlijke personen mogen bepaalde activiteiten niet uitvoeren
omwille van:
- Onverenigbaarheden met bepaalde ambten
- Verbod opgelegd door rechter als sanctie
Bij ernstige fraude of oplichting
1.5.1 Verplichtingen
Inschrijving bij KBO = Kruispuntbank van Ondernemingen /
ondernemingsnummer. Dit is verplicht voor alle ondernemingen
(natuurlijke personen, rechtspersonen, maatschap) vooraleer ze hun
activiteit starten.
Dit gebeurd voor natuurlijke personen via het ondernemingsloket, voor
rechtspersonen via de griffie van de ondernemingsbanken.
- Deze beheert het Rechtspersonenregister dat deel uitmaakt van KBO
én geeft het ondernemingsnummer.
- De rechtspersoon met ondernemingsnummer kan nadien terecht bij
het ondernemingsloket voor verdere begeleiding bij start van de
onderneming.
Ondernemingsrecht
, 3
Is er een verschil tussen het ondernemingsnummer en de BTW nummer?
Neen het is het zelfde nummer.
Als we een onderneming starten moeten we;
- Een ondernemingsnummer hebben
- Houder zijn van financiële rekening
- Boekhouding voeren
- Inschrijving bij de BTW administratie;
- Sociale zekerheid: zelfstandigen/vennootschappen
- Vergunningen
- Vroeger moest je ook bedrijfsbeheer hebben of beroepskennis
Vb Irou begint als fietsenmaker,
Is hij een onderneming? Als hij een ondernemingsnummer aanvragen bij
KBO
Wat moet hij in orde brengen? Hij moet een bankrekening hebben, een
boekhouding, sociale zekerheid, mogelijks vergunning
2. De handelszaak
Deze kan uitgebaat worden door een zelfstandige of een vennootschap.
= Geheel van goederen samengebracht met als doel een onderneming
met klanten uit baten. Bevat onlichamelijke elementen vb. klanten,
intellectuele eigendomsrechten én lichamelijke elementen.
Er is een mogelijke waarborg op een handelszaak in zijn geheel of
onderdelen vb pand.
Welke elementen maken deel uit van de handelszaak?
- Locatie huren of kopen
- Klanten
- Handelsnaam
- Voorraad
- Materieel om uw voorraad op te kunnen stockeren
- Tegoeden of schulden (wisselgeld)
Welke elementen zijn onmisbaar? De klanten de handelsnaam en de
locatie, deze ga je mee overgeven als je de zaak verkoopt.
Ondernemingsrecht
, 4
3. Waarborg
Op onroerend goed noemt hypotheek, heeft een authentieke akte via een
hypotheekkantoor voor 30 jaar.
Op roerend goed noemt pand, vb een duur schilderij of een belegging.
Een pand = een waarborg van schuldeiser met als voorwerp
- Een roerend lichamelijk of onlichamelijk goed of een bepaald geheel
van dergelijke goederen.
Een pand kan dus ook de handelszaak (niet op het onroerend)
gevestigd worden.
• Het is mogelijk ten gunste van elke schuldeiser.
• Er bestaan twee mogelijkheden om een pand te vestigen.
Een pand is minder waard dan een hypotheek, een huis blijft een huis
maar het klantenbestand kan weg gaan en de meubels kunnen kapot
gaan.
Twee mogelijkheden om een pand te vestigen
- De registratie van een pandrecht van lichamelijke of onlichamelijke
roerende goederen in het Nationaal Pandregister. De registratie van
het pandrecht vervalt na verloop van tien jaar. (herhaalde
vernieuwing voor een nieuwe termijn van tien jaar is mogelijk) Dit
veronderstelt een schriftelijke pandakte.
- Het pand van een lichamelijk roerend goed kan ook gevestigd
worden door buitenbezitstelling. Het verpande goed wordt
afgegeven aan de schuldeiser of een overeengekomen derde.
Een onderneming baat zijn handelszaak uit in zijn eigen onroerend goed.
Welke waarborg(en) kan een bank vragen tot zekerheid van de
kredietverlening aan deze onderneming? De bank kan een hypotheek
vragen want hij heeft een onroerend goed, ze kunnen ook uw zaak in pand
vragen via nationaal pand register.
Een onderneming baat zijn handelszaak uit in een gehuurd onroerend
goed. De onderneming heeft een grote voorraad dakpannen en
bouwmateriaal. Ze heeft ook een bouwkraan en stellingen. Welke
waarborg(en) kan een bank vragen tot zekerheid van de kredietverlening
aan deze onderneming? het gebouw is gehuurd dus geen hypotheek, er
kan wel een pand gevestigd worden door een inschrijving in het nationaal
pand register want anders ben je uw handelsgoederen kwijt.
Ondernemingsrecht