Samenvatting BAZ 2025 onderwerp cardiovasculair systeem

Cardiovasculair systeem

Ligging hart: Het hart ligt in de borstholte achter het borstbeen, op het middenrif in de ruimte tussen
de longen. Deze ruimte heet het mediastinum.

Bloedstroom door het hart:

 Vena Cava superior en vena Cava
inferior: via deze wegen bereidt
het bloed de grote circulatie de
rechter harthelft. Ze monden
gezamenlijk of beiden apart uit
in het rechter atrium.
 Vanuit het rechter atrium
stroomt het bloed langs de
tricuspidalisklep naar het
rechterventrikel, dat vervolgens
het bloed in de arteria
pulmonalis pompt.
 De arteria pulmonalis splitst zich
in een rechter- en een linkertak
(naar de linker en rechter long).
 Vanuit de kleine circulatie
(longcirculatie) komt het bloed
via twee venen links en twee
venen rechts in het linker atrium
terecht.
 Langs de mitralisklep wordt het linkerventrikel bereikt en vanuit hier wordt het bloed de
aorta ascendens ingepompt.
 Vanaf de arcus aortae takken de vaten naar het hoofd en de armen af en van de aorta
descendens naar de rest van het lichaam.

De hartwand, die grotendeels uit
spierweefsel bestaat, is
opgebouwd uit drie lagen:

1. Endocard; een gladde
laag van eenlagig
plaveiselepitheel waar
het bloed langs kan
stromen zonder te
klonteren.

2. Myocard;
hartspierweefsel. De
spierlaag van het linker
ventrikel is dikker dan de
spierlaag van het rechter
ventrikel.

, 3. Pericard; een dubbele laag (epicard en pericard) om het myocard. De twee bladen vormen
samen het hartzakje. Het hartzakje wordt meestal pericard genoemd.

Verschil atria en vertrikels:

 Atria: dunne wand en geringe contractiekracht (hoeven niet hard te pompen, omdat ze een
korte afstand met weinig
weerstand hoeven te
overbruggen).
 Ventrikels: dikkere wand en
grote contractiekracht
(moeten bloed door de
gehele circulatie pompen).
Met name de linker ventrikel
is dikker omdat deze door de
grote circulatie moeten
pompen (met meer
weerstand en grotere
afstand) en de rechter
ventrikel alleen door de
kleine circulatie.

Kleppen:

 Rechts drieslippige klep: tricuspidalisklep
 Links tweeslippige klep: mitralisklep
 Doordat de kleppen met
bindweefseldraadjes (chordae
tendineae) aan de ventrikels
vastgehouden worden, wordt
doorslaan in de atria tegengegaan. De
chordinae tendineae zitten vast aan de
ventrikelwand ter plaatse van
verdikkingen van de spierwand, de
zogenoemde papillairspieren.
 Ook het terugstromen van bloed uit de
arteria pulmonalis en de aorta naar de
ventrikels wordt voorkomen door
kleppen. Het gaat op beide plaatsen
op sacculaire (zakvormige) drieslippige
kleppen.



Verschillende wanden van het hart:

 Voorwand (anterior)
 Onderwand (inferior)
 Achterwand (posterior)
 Zijwand (laterale)

, Kenmerken van de coronairateriën

 Net achter de twee van de drie klepslippen van de aortaklep ontspringen coronairarterieën.
Doordat de oorsprong van de coronairarteriën achter de kleppen liggen, stroomt er geen
bloed in bij geopende kleppen. De klepslippen liggen dan plat tegen de wand. Hierdoor
worden de coronair arteriën niet doorstroomd onder (hoge) systolische bloeddruk, maar
onder de lagere diastolische bloeddruk. De hartspier wordt van bloed voorzien tijdens de
diastole of rustfase van het myocard. De weerstand in de capillairen is dan lager dan tijdens
de systole.

 De linker coronairarterie (left coronary artery, LCA) (voedt 60-70% van het hele hart), eerste
deel noemen we de hoofdstam en deze splitst zich af in:
o Linker voorste afdalende tak (left anterior descending branch, LAD) geeft bloed aan:
 De voorwand van het linker ventrikel van bloed
 Het grootste deel (2/3 deel) van het interventriculaire septum
 Linkerbundeltak
 Het direct aan het septum grenzende myocard van beide ventrikels
 De voorste papillairspier van het linker ventrikel.
 Aangezien de LAD een groot bloedvat van het hart is en de voorwand van het linkerventrikel
belangrijk is voor de pompkracht van het hart, krijgen patiënten met problemen in de LAD,
vaak acuut hartfalen.
 Aangezien de prikkelgeleiding door het septum loopt, zal duidelijk zijn dat afsluiting van de
LAD behalve een ernstige verlies van myocard ook geleidingsstoornissen in de bundel van His
of bundeltakken veroorzaakt.
o Rondlopende tak (ramus circumflexus, RCX): loopt op de grens van het linkerartrium
en linkerventrikel linksom het hart heen. Tijdens dit verloop wordt een aantal
(meestal drie) afdalende takken over het ventrikel afgegeven en een aantal kleinere
takjes naar het linkeratrium. Deze afdalende takken voorzien de onderwand, zijwand
en de achterwand van het hart van bloed.
o Maar ook in 55% van de gevallen de sinusknoop en 10% de AV-knoop.
o Zijtakken van de circumflexus (PL (posteriorlaterale) takken voor bloedvoorziening
zijwand en achterzijde en MO takken voor voorzijde.
 Als er een probleem is met de RCX verwacht je problemen met de onderwand, zijwand
achterwand van het hart en soms ook met het geleidingssysteem.
 De rechter coronairarterie (right coronary artery, RCA): loopt op de grens van het
rechteratrium en rechterventrikel rechtsom het hart. Vanuit de rechter coronairarterie lopen
meerdere takken over het rechteratrium en het rechterventrikel.

Verzorgen de rechterkant van het hart en de onderwand van bloed + sinusknoop (in 45%) + AV-
knoop (in 80%) + rechterbundeltak en linkerbundeltak. Twee takken hebben een bijzonder
‘verzorgingsgebied’:

 Achterste interventriculaire tak geeft bloed aan: een deel van het
rechterventrikel, maar het overige deel (1/3 deel) van het interventriculaire
septum en de achterste papillairspier van het linkerventrikel.
 Voorste rechteratriumtak geeft bloed aan: een deel van het rechteratrium,
maar ook de sinusknoop.
o In 10% van de gevallen is er een duale bloedvoorziening van de AV-knoop van de RCX
en de RCA)