Les 1.1
H1 DOELSTELLINGEN EN FUNCTIES VAN HET FINANCIEEL BELEID
1.1 DE ROL VAN DE FINANCIEEL DIRECTEUR
taak vroeger van financieel directeur het registreren en rapporteren van financiële
gegevens, het beheren van de kaspositie en het
aantrekken van voldoende financiële middelen.
CFO in moderne onderneming een business partner die streeft naar de
waardebescherming en waardecreatie in een
bedrijf
belangrijke beslissingen in het domein van de - Investeringsbeslissingen: in welke activa
CFO zal er geïnvesteerd worden?
- Financieringsbeslissingen: door het
zoeken naar de beste financiële mix of
de optimale verhouding tussen de
verschillende vormen van EV en VV
- Dividendbeslissingen: de
dividendpolitiek bepaalt de grootte van
de gereserveerde winsten en heeft dus
eveneens invloed op het EV van de
onderneming = fiscaliteit (hoeveelheid
belastingen)
- Risicomanagement
1.2 DE DOELSTELLING VAN DE ONDERNEMING: HET PERSPECTIEF VAN DE AANDEELHOUDER EN VAN
DE STAKEHOLDER
doelstelling van een onderneming maximalisatie van de waarde van de
onderneming = normatieve doelstelling, dit leidt
tot een efficiënte toewijzing van de financiële
middelen.
1.2.1 WELKE DOELSTELLING?
doelstelling winst
nieuwe doelstelling i.p.v. maximalisatie winst -> maximalisatie winst
per aandeel
waarom kan de rentabiliteit of de winst per - Timing: =wordt geen rekening mee
aandeel niet het objectief zijn van een gehouden
onderneming omwille van volgende redenen - Risico
marktprijs per aandeel maximaliseren, het moet
rekening houden met 3 elementen
(rendabiliteit, risico, timing)
1.2.2 CORPORATE GOVERNANCE: MANAGEMENT VERSUS AANDEELHOUDERS
corporate governance het denken over de optimale beheersstructuur
binnen een onderneming
hoe wordt in de moderne economische theorie een knooppunt van contracten tussen
de onderneming beschouwd individuen en groepen, die samenwerken in de
onderneming (manaagers, aandeelhouders,
schuldeisers, leveranciers, klanten, personeel,
overheid …)
1
, al deze partijen streven hun eigen doelstellingen
na, die niet steeds overeenstemmen met de
doelstellingen van de andere partijen. Via
contractuele relaties
men spreekt hiervan agency-relaties: relaties tussen personen die
gebaseerd zijn op een contract waarbij één
persoon (de principaal) de bevoegdheid geeft
aan een andere persoon (=de agent) om te
handelen in zijn naam.
aspect corporate governance (1ste belangrijke de regeling van de relatie tussen management
agency-theorie) en aandeelhouders
problematiek agency-theorie volgens Jensen en de aandeelhouders (=de principaals) stellen
Meckling (1976) managers (=de agenten) aan voor het dagelijks
bestuur van hun onderneming.
andere tijdshorizon: managers korte
tijdshorizon, aandeelhouders langere
tijdshorizon
aandeelhouders zorgen ervoor dat hun - De doelstellingen van de
‘agenten’ beslissingen nemen die leiden tot aandeelhouders en het management zo
maximalisatie van de waarde van hun aandelen veel mogelijk op elkaar of te stemmen
door: door gepaste stimuli te geven
- Een aangepaste bewakingssysteem op
bouwen
naast expliciete bewakingssystemen is er ook impliciete stimuli
vb. de dreiging van ontslagen de dreiging van
overname, concurrentie op de kapitaalmarkt,
aansprakelijkheidsvorderingen en
statusoverwegingen
agency-probleem is sterk aanwezig bij bedrijven die een
aanzienlijke vrije cashflow genereren
wat volgens Jensen managers hebben een voorkeur om de vrije
cashflow niet uit te keren, maar om ze in het
bedrijf te houden om investeringsprojecten
door te voeren.
overinvesteringsprobleem de macht en het inkomen van de managers is
immers vaak afhankelijk van de grootte en de
groei van het bedrijf
wat verkiezen aandeelhouders dat de vrije cashflow wordt uitgekeerd
waar moet het management ook rekening mee met andere partijen die relaties onderhouden
houden met de onderneming: schuldeisers, klanten,
leveranciers, personeel, overheid, rechtbanken
+ publieke opinie is een belangrijke drijfveer
voor het nemen van beslissingen
2de belangrijke agency-relatie tussen aandeelhouders en schuldeisers
wat de schuldeisers stellen financiële middelen ter
beschikking van de onderneming, waardoor de
schuldeisers de principaal zijn en de
onderneming, samen met haar management en
aandeelhouders, de agent zijn van de
schuldeisers
doelstelling aandeelhouders vs schuldeisers aandeelhouders: verkiezen soms hoge
2
, dividenden
schuldeisers ondervinden ook een nadeel
wanneer een bedrijf steeds meer schulden
aangaat
aandeelhouders: zijn geneigd om het risico van
de investeringsprojecten te vergroten.
wat ontstaat om problemen te vermijden clausules worden opgesteld in het contract
tussen aandeelhouders en schuldeisers.
1.2.3 VAN HET PERSPECTIEF VAN DE AANDEELHOUDER NAAR HET PERSPECTIEF VAN DE
STAKEHOLDER
perspectief aandeelhouders maximalisatie van de waarde van de aandelen
een doelstelling die leidt tot een efficiënte
toewijzing van de financiële middelen
uitbreiding Richard Freeman (1984) aandeelhouderskapitalisme ->
stakeholderskapitalisme= dat ook de
verantwoordelijkheden van bedrijven ten
aanzien van de samenleving behelst.
EU -> ESG environment, social en governance = de 3
belangrijskte pijlers voor de beoordeling van de
duurzaamheid van een onderneming.
richtlijn van de EU inzake alle grote en beursgenoteerde bedrijven
duurzaamheidsrapportage moeten verslagen uitbrengen over hun impact
op milieu, maatschappij en bestuur.
op wat heeft dit impact investeringsbeleid en financieringsbeleid
1.3 INDELING VAN DE FINANCIËLE FUNCTIE
1.3.1 INVESTERINGSBESLISSINGEN (ACTIVA)
investeringsbeslissingen - Investeren in nieuwe activa?
- Wat is het beheer van bestaande
activa?
1.3.2 FINANCIERINGSBESLISSINGEN (PASSIVA)
financieringsbeslissingen - Beslissing over kapitaalstructuur: het
niveau van schuld en
aandelenfinanciering dat de waarde van
de aandelen maximaliseert
- Welke financieringsmethoden met
verschillende kenmerken, risico en prijs,
op korte, middellange en lange termijn
zullen worden gemaakt
1.3.3 DIVIDENDBESLISSINGEN
3
, de dividendenpolitiek van de onderneming - Het dividendenpercentage: het
impliceert verschillende beslissingen, vooral percentage van de winst dat aan de
omtrent: aandeelhouders zal worden uitgekeerd
onder de vorm van een kasdividend
- De dividendenstabiliteit: de mate
waarin het dividend in de
opeenvolgende jaren constant wordt
gehouden.
1.3.4 SPECIALE BESLISSINGEN
1.3.5 FINANCIEEL BELEID
doel financieel beleid ervoor zorgen dat er een optimale combinatie is
van de 3 categorieën van financiële
beslissingen: investerings-, financierings- en
dividendenbeslissingen, zodat de waarde van
het aandeel gemaximaliseerd wordt.
de manier waarop de financiële functie wordt de digitaliseringsgolf, aangedreven door de
uitgevoerd – of in de toekomst zal worden toenemende beschikbaarheid van gegevens, de
uitgevoerd – wordt sterk beïnvloed door vooruitgang op het gebied van AI en nieuwe
technologieën.
Les 1.2
DEEL 1 FUNDAMENTELE WAARDERINGSPRINCIPES
H2 BASISBEGRIPPEN VAN WAARDERING
INLEIDING
basisprincipe tijdswaarde van het geld, hoe kunnen 2
geldstromen, die zich op een ander tijdstip
voordoen, met elkaar vergeleken worden
hoe kan 1 euro die vandaag ontvangen wordt,
vergeleken worden met 1 euro die volgend jaar
ontvangen worden
2.1 ENKELVOUDIG BEDRAG, TE ONTVANGEN OF TE BETALEN NA ééN JAAR
2.1.1 TOEKOMSTIGE WAARDE NA ééN JAAR
formule berekening eindbedrag indien er intrest E = (1+i) * B
is E = eindbedrag
B = beginbedrag
i = intrest
vb. u kunt kiezen tussen vandaag een bonus van
10 000 euro ontvangen, of volgend jaar een
bonus van 11 000 euro ontvangen. U heeft deze
4
H1 DOELSTELLINGEN EN FUNCTIES VAN HET FINANCIEEL BELEID
1.1 DE ROL VAN DE FINANCIEEL DIRECTEUR
taak vroeger van financieel directeur het registreren en rapporteren van financiële
gegevens, het beheren van de kaspositie en het
aantrekken van voldoende financiële middelen.
CFO in moderne onderneming een business partner die streeft naar de
waardebescherming en waardecreatie in een
bedrijf
belangrijke beslissingen in het domein van de - Investeringsbeslissingen: in welke activa
CFO zal er geïnvesteerd worden?
- Financieringsbeslissingen: door het
zoeken naar de beste financiële mix of
de optimale verhouding tussen de
verschillende vormen van EV en VV
- Dividendbeslissingen: de
dividendpolitiek bepaalt de grootte van
de gereserveerde winsten en heeft dus
eveneens invloed op het EV van de
onderneming = fiscaliteit (hoeveelheid
belastingen)
- Risicomanagement
1.2 DE DOELSTELLING VAN DE ONDERNEMING: HET PERSPECTIEF VAN DE AANDEELHOUDER EN VAN
DE STAKEHOLDER
doelstelling van een onderneming maximalisatie van de waarde van de
onderneming = normatieve doelstelling, dit leidt
tot een efficiënte toewijzing van de financiële
middelen.
1.2.1 WELKE DOELSTELLING?
doelstelling winst
nieuwe doelstelling i.p.v. maximalisatie winst -> maximalisatie winst
per aandeel
waarom kan de rentabiliteit of de winst per - Timing: =wordt geen rekening mee
aandeel niet het objectief zijn van een gehouden
onderneming omwille van volgende redenen - Risico
marktprijs per aandeel maximaliseren, het moet
rekening houden met 3 elementen
(rendabiliteit, risico, timing)
1.2.2 CORPORATE GOVERNANCE: MANAGEMENT VERSUS AANDEELHOUDERS
corporate governance het denken over de optimale beheersstructuur
binnen een onderneming
hoe wordt in de moderne economische theorie een knooppunt van contracten tussen
de onderneming beschouwd individuen en groepen, die samenwerken in de
onderneming (manaagers, aandeelhouders,
schuldeisers, leveranciers, klanten, personeel,
overheid …)
1
, al deze partijen streven hun eigen doelstellingen
na, die niet steeds overeenstemmen met de
doelstellingen van de andere partijen. Via
contractuele relaties
men spreekt hiervan agency-relaties: relaties tussen personen die
gebaseerd zijn op een contract waarbij één
persoon (de principaal) de bevoegdheid geeft
aan een andere persoon (=de agent) om te
handelen in zijn naam.
aspect corporate governance (1ste belangrijke de regeling van de relatie tussen management
agency-theorie) en aandeelhouders
problematiek agency-theorie volgens Jensen en de aandeelhouders (=de principaals) stellen
Meckling (1976) managers (=de agenten) aan voor het dagelijks
bestuur van hun onderneming.
andere tijdshorizon: managers korte
tijdshorizon, aandeelhouders langere
tijdshorizon
aandeelhouders zorgen ervoor dat hun - De doelstellingen van de
‘agenten’ beslissingen nemen die leiden tot aandeelhouders en het management zo
maximalisatie van de waarde van hun aandelen veel mogelijk op elkaar of te stemmen
door: door gepaste stimuli te geven
- Een aangepaste bewakingssysteem op
bouwen
naast expliciete bewakingssystemen is er ook impliciete stimuli
vb. de dreiging van ontslagen de dreiging van
overname, concurrentie op de kapitaalmarkt,
aansprakelijkheidsvorderingen en
statusoverwegingen
agency-probleem is sterk aanwezig bij bedrijven die een
aanzienlijke vrije cashflow genereren
wat volgens Jensen managers hebben een voorkeur om de vrije
cashflow niet uit te keren, maar om ze in het
bedrijf te houden om investeringsprojecten
door te voeren.
overinvesteringsprobleem de macht en het inkomen van de managers is
immers vaak afhankelijk van de grootte en de
groei van het bedrijf
wat verkiezen aandeelhouders dat de vrije cashflow wordt uitgekeerd
waar moet het management ook rekening mee met andere partijen die relaties onderhouden
houden met de onderneming: schuldeisers, klanten,
leveranciers, personeel, overheid, rechtbanken
+ publieke opinie is een belangrijke drijfveer
voor het nemen van beslissingen
2de belangrijke agency-relatie tussen aandeelhouders en schuldeisers
wat de schuldeisers stellen financiële middelen ter
beschikking van de onderneming, waardoor de
schuldeisers de principaal zijn en de
onderneming, samen met haar management en
aandeelhouders, de agent zijn van de
schuldeisers
doelstelling aandeelhouders vs schuldeisers aandeelhouders: verkiezen soms hoge
2
, dividenden
schuldeisers ondervinden ook een nadeel
wanneer een bedrijf steeds meer schulden
aangaat
aandeelhouders: zijn geneigd om het risico van
de investeringsprojecten te vergroten.
wat ontstaat om problemen te vermijden clausules worden opgesteld in het contract
tussen aandeelhouders en schuldeisers.
1.2.3 VAN HET PERSPECTIEF VAN DE AANDEELHOUDER NAAR HET PERSPECTIEF VAN DE
STAKEHOLDER
perspectief aandeelhouders maximalisatie van de waarde van de aandelen
een doelstelling die leidt tot een efficiënte
toewijzing van de financiële middelen
uitbreiding Richard Freeman (1984) aandeelhouderskapitalisme ->
stakeholderskapitalisme= dat ook de
verantwoordelijkheden van bedrijven ten
aanzien van de samenleving behelst.
EU -> ESG environment, social en governance = de 3
belangrijskte pijlers voor de beoordeling van de
duurzaamheid van een onderneming.
richtlijn van de EU inzake alle grote en beursgenoteerde bedrijven
duurzaamheidsrapportage moeten verslagen uitbrengen over hun impact
op milieu, maatschappij en bestuur.
op wat heeft dit impact investeringsbeleid en financieringsbeleid
1.3 INDELING VAN DE FINANCIËLE FUNCTIE
1.3.1 INVESTERINGSBESLISSINGEN (ACTIVA)
investeringsbeslissingen - Investeren in nieuwe activa?
- Wat is het beheer van bestaande
activa?
1.3.2 FINANCIERINGSBESLISSINGEN (PASSIVA)
financieringsbeslissingen - Beslissing over kapitaalstructuur: het
niveau van schuld en
aandelenfinanciering dat de waarde van
de aandelen maximaliseert
- Welke financieringsmethoden met
verschillende kenmerken, risico en prijs,
op korte, middellange en lange termijn
zullen worden gemaakt
1.3.3 DIVIDENDBESLISSINGEN
3
, de dividendenpolitiek van de onderneming - Het dividendenpercentage: het
impliceert verschillende beslissingen, vooral percentage van de winst dat aan de
omtrent: aandeelhouders zal worden uitgekeerd
onder de vorm van een kasdividend
- De dividendenstabiliteit: de mate
waarin het dividend in de
opeenvolgende jaren constant wordt
gehouden.
1.3.4 SPECIALE BESLISSINGEN
1.3.5 FINANCIEEL BELEID
doel financieel beleid ervoor zorgen dat er een optimale combinatie is
van de 3 categorieën van financiële
beslissingen: investerings-, financierings- en
dividendenbeslissingen, zodat de waarde van
het aandeel gemaximaliseerd wordt.
de manier waarop de financiële functie wordt de digitaliseringsgolf, aangedreven door de
uitgevoerd – of in de toekomst zal worden toenemende beschikbaarheid van gegevens, de
uitgevoerd – wordt sterk beïnvloed door vooruitgang op het gebied van AI en nieuwe
technologieën.
Les 1.2
DEEL 1 FUNDAMENTELE WAARDERINGSPRINCIPES
H2 BASISBEGRIPPEN VAN WAARDERING
INLEIDING
basisprincipe tijdswaarde van het geld, hoe kunnen 2
geldstromen, die zich op een ander tijdstip
voordoen, met elkaar vergeleken worden
hoe kan 1 euro die vandaag ontvangen wordt,
vergeleken worden met 1 euro die volgend jaar
ontvangen worden
2.1 ENKELVOUDIG BEDRAG, TE ONTVANGEN OF TE BETALEN NA ééN JAAR
2.1.1 TOEKOMSTIGE WAARDE NA ééN JAAR
formule berekening eindbedrag indien er intrest E = (1+i) * B
is E = eindbedrag
B = beginbedrag
i = intrest
vb. u kunt kiezen tussen vandaag een bonus van
10 000 euro ontvangen, of volgend jaar een
bonus van 11 000 euro ontvangen. U heeft deze
4
