Vrouw als Vrouw 1
1. Urinaire stelsel
1.1 Verklarende woordenlijst
Term Uitleg
Ligging achter het buikvlies. De nieren liggen
Retroperitoneaal
dus niet in de buikholte zelf.
Puntige uiteinde van de nierpiramide waar urine
Nierpapil
in de verzamelstructuren komt.
Kleine en grote kelkstructuren die urine
Calix minor/major
opvangen van de papillen.
Capillair netwerk in het nierlichaampje waar
Glomerulus
filtratie van bloed plaatsvindt.
Proces waarbij bloed door druk wordt gefilterd in
Filtratie
het kapsel van Bowman.
Heropname van nuttige stoffen (water, suikers,
Terugresorptie
zouten) uit de voorurine.
U-vormig deel van het nefron dat betrokken is bij
Lis van Henle
water- en zoutresorptie.
Hormonale regeling van bloeddruk via renine,
RAAS-systeem
angiotensine en aldosteron.
ADH (antidiuretisch Hormoon dat waterterugresorptie in de nieren
hormoon) regelt. Meer ADH = minder urine.
ANP (Atriaal Hormoon dat natrium- en wateruitscheiding
natriuretisch peptide) stimuleert bij hoge bloeddruk.
Mictie Urinelozing (plassen).
Musculus detrusor Blaasspier die samentrekt bij urinelozing.
1.2 Inhoudelijke samenvatting per onderdeel
1.2.1 Functies van het urinair stelsel
, Uitscheiding van afvalstoffen (ureum, creatinine, urinezuur)
Regeling van water- en zoutbalans
Bloeddrukregeling via hormonale systemen
Handhaving van zuurtegraad (pH)
1.2.2 Anatomie van het urinair stelsel
Nieren (renes) liggen retroperitoneaal, rechter nier ligt vaak iets
lager.
Bescherming door nierkapsel en vetweefsel, zeer doorbloed orgaan
(±1200 ml/min).
Nierschors (cortex) bevat columnae renales.
Niermerg (medulla) bevat 6–18 nierpiramiden → eindigen in
nierpapillen → calix minor → calix major → nierbekken → ureter.
1.2.3 Het nefron (functionele eenheid)
Bestaat uit:
o Nierlichaampje (kapsel van Bowman + glomerulus)
o Nierbuis (PTC, Lis van Henle, DTC)
Filtratie in glomerulus
Voorurine komt in nierbuis terecht → samenstelling wordt
aangepast via:
o Terugresorptie van water, zouten, organische stoffen
o Afgifte van afvalstoffen aan voorurine
1.2.4Urinevorming & regulatie
Doel: homeostase handhaven (water- en zoutbalans,
afvalverwijdering)
Glomerulaire filtratiesnelheid (GFS): ±125 ml/min
Gereguleerd door:
1. Lokale aanpassing bloedvaten
2. Zenuwstelsel (sympathisch)
3. Hormonale regulatie:
RAAS: verhoogt bloeddruk via vasoconstrictie en
natriumretentie
Aldosteron: verhoogt natriumreabsorptie, verlaagt
kalium
ADH: verhoogt waterterugresorptie
ANP: tegengesteld effect aan RAAS (meer water/natrium
uitscheiding)
1.2.4.1 Samenstelling van normale urine
95% water
1. Urinaire stelsel
1.1 Verklarende woordenlijst
Term Uitleg
Ligging achter het buikvlies. De nieren liggen
Retroperitoneaal
dus niet in de buikholte zelf.
Puntige uiteinde van de nierpiramide waar urine
Nierpapil
in de verzamelstructuren komt.
Kleine en grote kelkstructuren die urine
Calix minor/major
opvangen van de papillen.
Capillair netwerk in het nierlichaampje waar
Glomerulus
filtratie van bloed plaatsvindt.
Proces waarbij bloed door druk wordt gefilterd in
Filtratie
het kapsel van Bowman.
Heropname van nuttige stoffen (water, suikers,
Terugresorptie
zouten) uit de voorurine.
U-vormig deel van het nefron dat betrokken is bij
Lis van Henle
water- en zoutresorptie.
Hormonale regeling van bloeddruk via renine,
RAAS-systeem
angiotensine en aldosteron.
ADH (antidiuretisch Hormoon dat waterterugresorptie in de nieren
hormoon) regelt. Meer ADH = minder urine.
ANP (Atriaal Hormoon dat natrium- en wateruitscheiding
natriuretisch peptide) stimuleert bij hoge bloeddruk.
Mictie Urinelozing (plassen).
Musculus detrusor Blaasspier die samentrekt bij urinelozing.
1.2 Inhoudelijke samenvatting per onderdeel
1.2.1 Functies van het urinair stelsel
, Uitscheiding van afvalstoffen (ureum, creatinine, urinezuur)
Regeling van water- en zoutbalans
Bloeddrukregeling via hormonale systemen
Handhaving van zuurtegraad (pH)
1.2.2 Anatomie van het urinair stelsel
Nieren (renes) liggen retroperitoneaal, rechter nier ligt vaak iets
lager.
Bescherming door nierkapsel en vetweefsel, zeer doorbloed orgaan
(±1200 ml/min).
Nierschors (cortex) bevat columnae renales.
Niermerg (medulla) bevat 6–18 nierpiramiden → eindigen in
nierpapillen → calix minor → calix major → nierbekken → ureter.
1.2.3 Het nefron (functionele eenheid)
Bestaat uit:
o Nierlichaampje (kapsel van Bowman + glomerulus)
o Nierbuis (PTC, Lis van Henle, DTC)
Filtratie in glomerulus
Voorurine komt in nierbuis terecht → samenstelling wordt
aangepast via:
o Terugresorptie van water, zouten, organische stoffen
o Afgifte van afvalstoffen aan voorurine
1.2.4Urinevorming & regulatie
Doel: homeostase handhaven (water- en zoutbalans,
afvalverwijdering)
Glomerulaire filtratiesnelheid (GFS): ±125 ml/min
Gereguleerd door:
1. Lokale aanpassing bloedvaten
2. Zenuwstelsel (sympathisch)
3. Hormonale regulatie:
RAAS: verhoogt bloeddruk via vasoconstrictie en
natriumretentie
Aldosteron: verhoogt natriumreabsorptie, verlaagt
kalium
ADH: verhoogt waterterugresorptie
ANP: tegengesteld effect aan RAAS (meer water/natrium
uitscheiding)
1.2.4.1 Samenstelling van normale urine
95% water
