SAMENVATTING DIGITALE PSYCHOLOGIE
Technologie maakt deel uit van (bijna) alle aspecten van ons dagelijks leven
Ook relevant voor geestelijke gezondheid
Digitale psychologie is een nieuw vak
Het biedt een brede introductie in het domein van de interactie tussen psychologie en technologie
DOELSTELLINGEN
- Inzicht in de bestaande technologische mogelijkheden voor psychologische diagnose, onderzoek, begeleiding en
gedragsverandering (bv. online consultaties, chathulp, smartphone applicaties).
- Kritisch kunnen evalueren of technologie een zinvolle toevoeging kan zijn in een bepaalde context. Studenten
weten ook hoe je nieuwe digitale interventies en processen op een goede manier introduceert.
- Herkennen van de voordelen van digitale technologie voor de maatschappij en het psychologisch werkveld, maar
ook de gevaren die technologie met zich mee kan brengen inschatten (bv. op vlak van privacy of
technologieverslaving).
INT RODUCTI E
D E ONLINE WERELD VERSC HILT OP 5 BELA NGRIJ KE M ANIEREN VA N D E OFF LINE WERELD
A NO NIMIT EIT
Jongeren die strugglen met hun identiteit vinden online gelijkgestemden
- Offline: duidelijkheid over bv. ras, sociale uitdrukking
- Online: onzichtbaar
- Verkennen van de eigen identiteit en nieuwe eigenschappen valideren
- Relevant voor gestigmatiseerde groepen (bijv. LGBTQ+AI)
- Kan voordelen hebben voor welzijn & zelfvertrouwen
Beperkingen:
- Gebrek aan non-verbale cues: veel minder context (bv intonatie)
- Aannemen van valse identiteiten (catfishing)
- Cybercriminaliteit
- Non-normatief gedrag zoals cyberpesten
CO NT ROLE
- Over “fysieke” uiterlijk: impression management
- Selfies (in grote getalen): tot je de perfecte hebt
- Controle over interactie: als je naar iem toestapt moet je reageren. Online moet dat niet: je kan nadenken,
reflecteren over het beste antwoord, …
- Geen nood om onmiddellijk te reageren (asynchroon)
- Mogelijkheid om niet te antwoorden of online ruimte te verlaten
- Locatie: mogelijkheid om te interageren vanuit eender waar
Beperkingen:
- Sociale vergelijking
- Ontwikkelen van obsessieve pre-occupatie met online uiterlijk: online is mooie perfecte wereld die offline niet is
1
, - Interactie:
o Asynchroon is effectief voor simpele taken
o Synchroon is beter voor complexe taken & persoonlijke interacties
GELIJKGESTEMDEN
- Behoeften van Maslow: erbij horen & waardering
- Offline kan je niet altijd linken op basis van gelijkenissen, want deze zijn niet altijd duidelijk
- Op het internet kan dit wel
o Nieuwe personen leren kennen
o Offline contacten uitbouwen
o Kan voordelen hebben voor validering en zelfvertrouwen
Beperkingen:
- Geld ook voor groepen buiten de norm
o Crimineel gedrag
o Uitbouwen van criminele organisaties (bijv. IS)
TO EGANKELIJ KHEID
- Online wereld: bijna altijd en overal beschikbaar voor bijna iedereen (equality)
- Personen gebruiken hun smartphone voor leren, werken, sociale contacten, plezier
- Voortdurende nabijheid van
o Digitale anderen
o Digitale hulpbronnen
o Ontspanning
o Afleiding
Beperkingen:
- Druk om te multitasken
o Slecht voor aandachtsspanne & performance
- Fear of Missing out (FOMO), nomophobia
- Ten koste van tijd in offline wereld?
o Phubbing & verslaving
BEREIK
- Offline: jouw publiek is even groot als de ruimte waarin je bent
- Online: weinig grenzen aan bereik
- Personen kunnen gemakkelijker een groter publiek of een specifieke doelgroep bereiken en beïnvloeden
- Biedt potentieel om
o Verschillende (onderdrukte) perspectieven te horen
o Algemene preventie
Beperkingen:
- Ook fake news, politiek en bedrijven surfen mee op het groot bereik
- Parasocial relationships (eenzijdige relaties)
- Belang van (social media) algoritmes
Sasha Baron Cohen: https://www.youtube.com/watch?v=tDTOQUvpw7I
O NLINE IS A ND ERS
Deze 5 eigenschappen (en andere) maken dat de online wereld anders is dan de werkelijke wereld.
2
, - Dit biedt mogelijkheden voor welzijn en sociale relaties
- Dit biedt uitdagingen voor welzijn en sociale relaties
T EC HNO LO GIEGEBRUIK IN VLAA NDEREN
Digimeter:
2024 schermtijd:
2023 gezondheid:
2024 attitudes:
3
, 2024 gevaren:
4
Technologie maakt deel uit van (bijna) alle aspecten van ons dagelijks leven
Ook relevant voor geestelijke gezondheid
Digitale psychologie is een nieuw vak
Het biedt een brede introductie in het domein van de interactie tussen psychologie en technologie
DOELSTELLINGEN
- Inzicht in de bestaande technologische mogelijkheden voor psychologische diagnose, onderzoek, begeleiding en
gedragsverandering (bv. online consultaties, chathulp, smartphone applicaties).
- Kritisch kunnen evalueren of technologie een zinvolle toevoeging kan zijn in een bepaalde context. Studenten
weten ook hoe je nieuwe digitale interventies en processen op een goede manier introduceert.
- Herkennen van de voordelen van digitale technologie voor de maatschappij en het psychologisch werkveld, maar
ook de gevaren die technologie met zich mee kan brengen inschatten (bv. op vlak van privacy of
technologieverslaving).
INT RODUCTI E
D E ONLINE WERELD VERSC HILT OP 5 BELA NGRIJ KE M ANIEREN VA N D E OFF LINE WERELD
A NO NIMIT EIT
Jongeren die strugglen met hun identiteit vinden online gelijkgestemden
- Offline: duidelijkheid over bv. ras, sociale uitdrukking
- Online: onzichtbaar
- Verkennen van de eigen identiteit en nieuwe eigenschappen valideren
- Relevant voor gestigmatiseerde groepen (bijv. LGBTQ+AI)
- Kan voordelen hebben voor welzijn & zelfvertrouwen
Beperkingen:
- Gebrek aan non-verbale cues: veel minder context (bv intonatie)
- Aannemen van valse identiteiten (catfishing)
- Cybercriminaliteit
- Non-normatief gedrag zoals cyberpesten
CO NT ROLE
- Over “fysieke” uiterlijk: impression management
- Selfies (in grote getalen): tot je de perfecte hebt
- Controle over interactie: als je naar iem toestapt moet je reageren. Online moet dat niet: je kan nadenken,
reflecteren over het beste antwoord, …
- Geen nood om onmiddellijk te reageren (asynchroon)
- Mogelijkheid om niet te antwoorden of online ruimte te verlaten
- Locatie: mogelijkheid om te interageren vanuit eender waar
Beperkingen:
- Sociale vergelijking
- Ontwikkelen van obsessieve pre-occupatie met online uiterlijk: online is mooie perfecte wereld die offline niet is
1
, - Interactie:
o Asynchroon is effectief voor simpele taken
o Synchroon is beter voor complexe taken & persoonlijke interacties
GELIJKGESTEMDEN
- Behoeften van Maslow: erbij horen & waardering
- Offline kan je niet altijd linken op basis van gelijkenissen, want deze zijn niet altijd duidelijk
- Op het internet kan dit wel
o Nieuwe personen leren kennen
o Offline contacten uitbouwen
o Kan voordelen hebben voor validering en zelfvertrouwen
Beperkingen:
- Geld ook voor groepen buiten de norm
o Crimineel gedrag
o Uitbouwen van criminele organisaties (bijv. IS)
TO EGANKELIJ KHEID
- Online wereld: bijna altijd en overal beschikbaar voor bijna iedereen (equality)
- Personen gebruiken hun smartphone voor leren, werken, sociale contacten, plezier
- Voortdurende nabijheid van
o Digitale anderen
o Digitale hulpbronnen
o Ontspanning
o Afleiding
Beperkingen:
- Druk om te multitasken
o Slecht voor aandachtsspanne & performance
- Fear of Missing out (FOMO), nomophobia
- Ten koste van tijd in offline wereld?
o Phubbing & verslaving
BEREIK
- Offline: jouw publiek is even groot als de ruimte waarin je bent
- Online: weinig grenzen aan bereik
- Personen kunnen gemakkelijker een groter publiek of een specifieke doelgroep bereiken en beïnvloeden
- Biedt potentieel om
o Verschillende (onderdrukte) perspectieven te horen
o Algemene preventie
Beperkingen:
- Ook fake news, politiek en bedrijven surfen mee op het groot bereik
- Parasocial relationships (eenzijdige relaties)
- Belang van (social media) algoritmes
Sasha Baron Cohen: https://www.youtube.com/watch?v=tDTOQUvpw7I
O NLINE IS A ND ERS
Deze 5 eigenschappen (en andere) maken dat de online wereld anders is dan de werkelijke wereld.
2
, - Dit biedt mogelijkheden voor welzijn en sociale relaties
- Dit biedt uitdagingen voor welzijn en sociale relaties
T EC HNO LO GIEGEBRUIK IN VLAA NDEREN
Digimeter:
2024 schermtijd:
2023 gezondheid:
2024 attitudes:
3
, 2024 gevaren:
4
