ELIMINATIEREACTIES
Leaving groep verlaat samen met H op naburig C-atoom de
molecule
° Dubbele binding
E2 E1
E = eliminatie
Reactie in 1 stap Meerdere stappen
2: bimoleculair 1: unimoleculair
Basisch nucleofiel Niet perse een basisch nucleofiel
E2
Zeer basisch nucleofiel valt H+ aan, waardoor de LG indirect ook wordt
uitgestoten
KINETISCHE STUDIE
V = k . [Halogeenalkaan] . [Base]
V~[]
2de orde reactie
Beide reagentia zijn betrokken in TTS van SBS (hoogte berg bepaald snelheid)
MECHANISME
α -koolstof: C waaraan halogeenatoom hangt
β -koolstof: C gebonden aan α -koolstof
1. Base onttrekt proton van β -koolstof
2. Bindingselektronenpaar schuift op naar naburige C ° dubbele binding
3. Tergelijk wordt halogeenatoom uitgestoten met bindingselektronen
1,2-eliminatiereatie: H en LG op naburige C’s
Dehydrohalogenatie: H en een halogeenatoom uit aangrenzende
koolstofatomen worden verwijderd
REGIOSELECTIVITEIT
Bekijken van welke C je een H wegneemt
TTS: C – H-binding Alkeen
en C – Halogeen TTS heeft Factoren die alkeen Meer van
wordt
binding zijn al deels alkeen- stabiliseren, stabiliseren dat
sneller
gebroken + dubbele ook TTS
gevormd
binding al deels
, ⚠️Hoe meer substituenten aan sp2 C, hoe stabieler alkeen
Meerdere β -koolstoffen = meerdere plaatsen om H te onttrekken
Symmetrisch halogeenalkaan = 1 product
Assymetrisch halogeenalkaan = 2 of meer producten
Regel van Zaitsev: bij hoofdproduct wordt proton onttrokken van het β -
koolstof met de minste H’s
Leidt tot meer gesubstitueerde sp2 C’s , wat stabieler is
⚠️Tenzij op andere manier een stabieler product wordt gevormd
Bijvoorbeeld geconjugeerde dubbele binding is stabieler dan geïsoleerde
dubbele binding
RELATIEVE REACTIVITEIT
Hoe meer gesubstitueerd, hoe stabieler alkeen, hoe beter
Tertiair halogeenalkaan > Secundair Halogeenalkaan >
Primair Halogeenalkaan
FACTOREN DIE E2 BEÏNVLOEDEN
Leaving Hoe zwakker basisch de LG, hoe beter
groep I > Br > Cl > F ⇨ Cl minder basisch dan F = HCl sterker
zuur dan HF
Base ⚠️Kan ervoor zorgen dat het meest stabiele product toch NIET
het hoofdproduct is
Sterische hinder rond β -koolstof + volumineuze base
Base zal meest toegankelijke H (vaak eindstandig)
onttrekken
Andere regioselectiviteit dan regel van Zaitsev voorspelt
Hoe volumineuzer base, hoe minder aanval op C met
sterische hinder
STEREOSELECTIVITEIT
° π-binding door overlap gevuld p-orbitaal (waar H aan hing) met leeg p-orbitaal
(waar X aan hing)
P-orbitalen moeten parallel staan ⇨ Binding naar H en X moeten in
hetzelfde vlak liggen
Syn-periplanaire positie H en X Anti-periplanaire positie H en
X
Parallel en langs zelfde kant van de C – C Parallel en langs weerskanten van C –
binding C binding
Syn-eliminatie Anti-eliminatie
Eclips conformatie Geschrankte conformatie
Stabieler = sneller en meer
gevormd
Front-side attack: bindingselektronen van X Back-side attack
Leaving groep verlaat samen met H op naburig C-atoom de
molecule
° Dubbele binding
E2 E1
E = eliminatie
Reactie in 1 stap Meerdere stappen
2: bimoleculair 1: unimoleculair
Basisch nucleofiel Niet perse een basisch nucleofiel
E2
Zeer basisch nucleofiel valt H+ aan, waardoor de LG indirect ook wordt
uitgestoten
KINETISCHE STUDIE
V = k . [Halogeenalkaan] . [Base]
V~[]
2de orde reactie
Beide reagentia zijn betrokken in TTS van SBS (hoogte berg bepaald snelheid)
MECHANISME
α -koolstof: C waaraan halogeenatoom hangt
β -koolstof: C gebonden aan α -koolstof
1. Base onttrekt proton van β -koolstof
2. Bindingselektronenpaar schuift op naar naburige C ° dubbele binding
3. Tergelijk wordt halogeenatoom uitgestoten met bindingselektronen
1,2-eliminatiereatie: H en LG op naburige C’s
Dehydrohalogenatie: H en een halogeenatoom uit aangrenzende
koolstofatomen worden verwijderd
REGIOSELECTIVITEIT
Bekijken van welke C je een H wegneemt
TTS: C – H-binding Alkeen
en C – Halogeen TTS heeft Factoren die alkeen Meer van
wordt
binding zijn al deels alkeen- stabiliseren, stabiliseren dat
sneller
gebroken + dubbele ook TTS
gevormd
binding al deels
, ⚠️Hoe meer substituenten aan sp2 C, hoe stabieler alkeen
Meerdere β -koolstoffen = meerdere plaatsen om H te onttrekken
Symmetrisch halogeenalkaan = 1 product
Assymetrisch halogeenalkaan = 2 of meer producten
Regel van Zaitsev: bij hoofdproduct wordt proton onttrokken van het β -
koolstof met de minste H’s
Leidt tot meer gesubstitueerde sp2 C’s , wat stabieler is
⚠️Tenzij op andere manier een stabieler product wordt gevormd
Bijvoorbeeld geconjugeerde dubbele binding is stabieler dan geïsoleerde
dubbele binding
RELATIEVE REACTIVITEIT
Hoe meer gesubstitueerd, hoe stabieler alkeen, hoe beter
Tertiair halogeenalkaan > Secundair Halogeenalkaan >
Primair Halogeenalkaan
FACTOREN DIE E2 BEÏNVLOEDEN
Leaving Hoe zwakker basisch de LG, hoe beter
groep I > Br > Cl > F ⇨ Cl minder basisch dan F = HCl sterker
zuur dan HF
Base ⚠️Kan ervoor zorgen dat het meest stabiele product toch NIET
het hoofdproduct is
Sterische hinder rond β -koolstof + volumineuze base
Base zal meest toegankelijke H (vaak eindstandig)
onttrekken
Andere regioselectiviteit dan regel van Zaitsev voorspelt
Hoe volumineuzer base, hoe minder aanval op C met
sterische hinder
STEREOSELECTIVITEIT
° π-binding door overlap gevuld p-orbitaal (waar H aan hing) met leeg p-orbitaal
(waar X aan hing)
P-orbitalen moeten parallel staan ⇨ Binding naar H en X moeten in
hetzelfde vlak liggen
Syn-periplanaire positie H en X Anti-periplanaire positie H en
X
Parallel en langs zelfde kant van de C – C Parallel en langs weerskanten van C –
binding C binding
Syn-eliminatie Anti-eliminatie
Eclips conformatie Geschrankte conformatie
Stabieler = sneller en meer
gevormd
Front-side attack: bindingselektronen van X Back-side attack
