Samenvatting pathofysiologie 4 - ziektebeelden hoofdstuk 2

PATHOFYSIOLOGIE 4: ZIEKTEBEELDEN
HOOFDSTUK 2: ENDOCRINOLOGIE

algemeen bij pathofysiologie schildklier
prevalentie 7% in België
5x meer bij vrouwen + toename met leeftijd
diagnose:
bloedafname  conc schildklierhormonen + TSH bepalen
labotesten  antilichamen bepalen
echografie vd hals bij morfologische afwijkingen

hyperthyroïdie
= als de symptomen v overmatige hormoonproductie (= thyreotoxicose)
door schildklier zelf komt
symptomen: gepaard met symptomen verhoogd metabolisme
toegenomen eetlust
vermagering
overmatig zweten
vermoeidheid
hartkloppingen
nervositas
haaruitval
diarree
oorzaak:
ziekte v Graves-Basedow (70%)
= afweersysteem maakt antilichamen aan tegen
lichaamseigen cellen vd schildklier
  productie schildklierhormoon
soms uitpuilende ogen
(toxisch) multinodulair struma (10-15%)
= schildklierzwelling door meerdere goedaardige nodules die
zich geleidlelijk ontwikkelen doorheen de jaren
pijnloos, maar mogelijkheid tot kropgevoel in keel + last bij
slikken op termijn
toxisch adenoom (zeldzaam)
= solitaire goedaardige nodule die ongeremd
schildklierhormoon produceert onafhankelijk v
regeling door TSH
 onderdrukking TSH-productie zelf door overmatige productie
schildklierhormonen
behandeling:
medicamenteus antithyreoïdea of thyreostatica bv propylthiouracil
of thiamazol (Strumazol®)
 remmen productie nieuw schilklierhormoon
 reservers verbruiken
 orale inname synthetisch schilklierhormoon
levothyroxine = T4
 maximale onderdrukking schildklierfunctie
radioactief jood
 w selectief opgenomen door meest actieve delen schilklier

,  w door inwendige bestraling vernietigd
! kans op vergerering door plotse vrijgave + op lange termijn
hypothyroïdie
chirurgie (deels of volledig)
ook bij vergrote schildklier zonder hyperthyroïdie
! kans op heesheid + goede opvolging calcium in bloed
vereist !
levenslange orale substitutie door levothyroxine noodzakelijk
bij volledige verwijdering

thyreotoxicose
= hoge conc aan schildklierhormonen
thyreotoxicose zonder hyperthyroïdie komt voor bij
overdosering oraal ingenomen schildklierhormoon bv
levothyroxine
thyroïtitis = ontsteking vd schildklier door virusinfectie of auto-
immuunziekte
 destructie schildklierweefsel met vrijgave grote
hoeveelheden schilklierhormonen
bewerking v medicatie bv amiodaron of lithium


hypothyroïdie
= tekort aan schildklierhormoon
symptomen: gepaard met symptomen verlaagd metabolisme
gewichtstoename ondanks weinig eetlust
koude-intolerantie
vermoeidheid
concentratiestoornissen
apathie
droog haar + broze nagels
constipatie
oorzaak:
ziekte v Hashimoto (90-95%)
= chronische auto-immune thyroïditis die initieel aanleiding
kan geven tot thyreotoxicose, maar
uiteindelijk leidt tot progressieve destructie schildklierfollikels
 hypothyroïdie als gevolg
subacute thyroïditis vd Quervain
initiële fase v thyreotoxicose gevolgd door hypothyro¨idie
treedt op na virale infectie
spontane genezing na enkele weken/maanden
pijn met uitstraling naar oren + koorts + stijging
ontstekingsparameters in bloed
silentieuze thyroïditis
pijnloos + geen koorts + normale ontstekingsparameters in
bloed
bij onderliggende auto-immunlijden of na bevalling
jodiumgebrek in voeding
iatrogeen