HR - ROP - Ruimte en Economie - Les 4

Ruimte en Economie les 4
Datum: 12-03-2020

Global urbanization – Reneé Nycolaas
Stedelijke bevolking
Wereldwijd woont tegenwoordig meer dan 50% van de bevolking in stedelijke gebieden. Tegen 2045
zal de stedelijke bevolking in de wereld met 1,5 keer toenemen tot 6 miljard.
2050: 68% bevolking in de steden (huidig percentage 2020: 55%)
- Nigeria, India, China

- Onze steden in Nederland zijn erg planmatig opgesteld
- Voorbeeld Brazilië: Natuurlijke processen, ze gaan wonen waar er werk is
o De markt heeft het veel voor het zeggen
o Hoge dichtheden
o Mensen gaan hun eigen woningen bouwen, omdat het niet aangeleverd wordt 
ontzettend hoge dichtheden  informele woningbouw (het is niet gepland)
o Zelf bouwen hoeft niet perse vanwege armoede te zijn, kan ook de cultuur zijn
o Subsidies vanuit de overheid: een architectuur die een plan maakt voor een woning
o Karton/hout  baksteen

Stedelijke bevolking in sloppenwijken
- Het merendeel van de wereldbevolking zit onder de armoedegrens, ze moeten een plek
vinden in de sloppenwijken
- Een sloppenwijk huishouden wordt gedefinieerd als een groep individuen die onder hetzelfde
dak wonen en die een of meer van de volgende voorwaarden missen:
o Toegang tot verbeterd water;
o Toegang tot verbeterde sanitaire voorzieningen;
o Voldoende leefruimte;
o Duurzaamheid van woningen.

o Met name in China en India
o Afrika, Nigeria, Mexico, Brazilië
o Zuidelijk halfrond van de wereld

Informal settlement = 3 criteria van sloppenwijken
- Bewoners hebben geen formeel eigendoms-/huurdocument van hun woning en/of land
- Gebrek aan basisinfrastructuur/basisvoorzieningen:
o Water
o Gas
o Licht
o Riolering
 Overheden hebben dit in de gaten en gaan inzetten op openbare voorzieningen hiervoor.
- Woning voldoet niet aan bouweisen/veiligheidseisen, is vaak gelegen op risicovolle of
onleefbare locaties (regenval, landverschuiving, langs snelwegen, treinrails)

, Formal vs. Informal
Formeel: Onderzoek/beleid  Infrastructuur/O.R.  Bouw woningen  wonen
Informeel: Wonen  Bouw woningen  Infrastructuur O.R.  Onderzoek/beleid

 Zo snel mogelijk zorgen voor een dak boven hun hoofd  bepaald recht om niet weg
gestuurd te mogen worden
 Geen regelingen betreft hypotheek, er wordt gespaard. Na verloop van tijd worden deze
woningen verbeterd  woningen worden elke keer meer waard, informele grondbezitter
helpen  Gemeente heeft namelijk aangetoond dat een huis van jou is  geen officiële
erkenning, maar wel een persoonlijke (informele) band met een grondbezitter 
bemiddelaar  hoge woningvraag
 Informele economie gaande, er word geen belasting betaald
 Sloppenwijken liggen in bepaalde steden in Brazilië in centrale plekken van de stad. Hier
was het niet mogelijk om formeel te bouwen, dus is er informeel gebouwd

Rio de Janeiro
- Rijke en arme wijken liggen dicht bij elkaar
- Mensen die wonen in de arme wijken, werken in de rijke wijken
 Economische wisselwerking
- 12 miljoen mensen in de metropool
o 6 miljoen in de stad
o 25% informeel in 625 faveles = sloppenwijk

- 1808: Portugees hof naar Rio, centrum
- 1822: Onafhankelijkheid
- 19e eeuw Cortiços: Gedeelde woningen
- Begin 20e eeuw: Opkomst van landinvasies
o Eerst op de Morro da Favela
- Jaren 50 & 60:
o Grote groei favelas (sloppenwijken)
o Beleid: Removal Policies
o Sociale woningbouw: woningbouwcomplexen in periferie
 (een minder ontwikkeld gebied, aan de rand van een stad)
o Sociale woningbouw: Pedregulho

- Anders gaan benaderen deze woningbouwcomplexen  het is geen zelfstandig naamwoord
maar een werkwoord:
o Housing as a noon  housing as a verb
o Hiervoor moeten er wel basisvoorzieningen aanwezig zijn

Sites and services
- Basisvoorzieningen:
o Riolering, basisinfrastructuur, etc.  dan komen de woningen vanzelf
o Er waren geen financiën om voor iedereen woningen te bouwen