FISCALITEIT EN VERMOGENSBEHEER:
REGISTRATIE
REGISTRATIE
ALGEMEEN
WAT?
Registratie is een formaliteit bestaande in het afschrijven, ontleden of vermelden van een akte of van
een geschrift door de ontvanger der registratie in een daartoe bestemd register of op elke andere
informatiedrager bepaald door de Koning.
- Geeft aanleiding tot de heffing van een belasting genaamd registratierechten, dat wordt geïnd
door de Administratie van de BTW, registratie en domeinen.
Registratie gebeurt bij de kantoren Rechtszekerheid.
- Na de registratie krijgt men een bevestiging/bewijs van de registratie.
VOOR WELKE AKTEN + TERMIJNEN
3 examenvragen:
1. Moet het geregistreerd worden?
2. Wie moet registreren?
3. Wat is de uiterste termijn?
1. Notariële akten (artikel 19, 1° W. Reg.)
Alle notariële akten van Belgische notarissen moeten geregistreerd worden!
- Registratie gebeurt door de notaris binnen de 15 dagen vanaf de datum van de akte (vanaf de
dag NA de akte) in het kantoor Rechtszekerheid van zijn standplaats.
o Wanneer uiterst indienen? Antwoorden met een datum op examen!!
Waarom voor testament niet beter bij notaris gaan?
- Meest daadkrachtig testament = eigenhandig testament.
Sinds 15 december 2020: in het buitenland verleden notariële akten die titel vormen voor een
schenking onder de levenden van roerende goederen door een rijksinwoner → moeten ook worden
geregistreerd.
2. Verkoopovereenkomsten in verband met in België gelegen onroerende goederen (artikel
19,2° W. Reg.)
1
,Onderhandse akten/in het buitenland verleden akten met betrekking tot de overdracht van eigendom
of vruchtgebruik van onroerende goederen in België moeten worden geregistreerd.
- Onderhandse verkoopovereenkomst
- De overneming van een gemene scheidingsmuur.
Registratie gebeurt door de contracterende partijen (meestal contractueel afgesproken wie) binnen
de 4 maanden op het kantoor Rechtszekerheid van de ligging van het onroerend goed.
3. Overeenkomsten tot huur, onderhuur of overdracht van huur van in België gelegen
onroerende goederen (19,3° W. Reg.)
Alle huurovereenkomsten moeten worden geregistreerd.
Voor woninghuur:
- Verhuurder moet hiervoor instaan.
- Termijn: 2 maanden.
- Plaatsbeschrijving moet ook geregistreerd worden.
- Kan via MyRent(Pro)
- Kosteloze registratie.
Alle andere huurovereenkomsten:
- Contracterende partijen
- Termijn: 4 maanden
- Plaatsbeschrijving moet ook geregistreerd worden.
- Kan via MyRent(Pro)
Mondelinge huurovereenkomsten kunnen niet worden geregistreerd.
4. Onderhandse akten of geschriften die aan een akte van een notaris worden gehecht en akten
die leiden tot een hypothecaire formaliteit worden geregistreerd.
Cases:
Notariële akte opgemaakt voor notaris T te Gent op 11/02/2025
1. Wordt de akte geregistreerd? JA
2. Wie moet daarvoor instaan? Notaris
3. Uiterste termijn? 26/02/2025
Onderhandse overeenkomst verkoop OG te Gent dd. 11/02/2025
1. Registratie? Ja
2. Wie moet daarvoor instaan? De partijen
3. Uiterste termijn? 11/06/2025
In de praktijk blijft de dag gelijk, maar in theorie is dit niet altijd zo.
- Onderhandse overeenkomst verkoop OG te Gent dd. 31/10/2024 → termijn is dan 28/02 of
29/02.
(D.d. = de dato/van de datum)
2
, Onderhandse huurovereenkomst dd. 25/10/24 appartement bestemd voor de huisvesting
(woninghuur).
1. Registratie? Ja
2. Wie moet daarvoor instaan? Verhuurder
3. Uiterste termijn? 25/12/2025
a. Alle termijnen die vallen in weekend of wettelijke feestdagen worden automatisch
verlengd tot de eerstvolgende werkdag.
Kantoor Rechtszekerheid is een federale instelling → volgen de FEDERALE wettelijke feestdagen,
niet de Vlaamse (dus Nationale Vlaamse feestdag WEL)
Onderhandse huurovereenkomst dd. 25/10/24: kantoorgebouw
1. Registratie? Ja
2. Wie moet daarvoor instaan? Contracterende partijen
3. Uiterste termijn? 25/02/2025
HOE? + BEVOEGD KANTOOR
Voor onroerende goederen is de algemene regel dat wordt geregistreerd in het kantoor
Rechtszekerheid bevoegd voor de ligging van het onroerend goed
Notariële akte: bevoegde kantoor wordt bepaald in functie van de standplaats van de notaris → kan
intussen ook al elektronisch.
Bevoegde kantoor via FOD-financiën – ‘registratie van akten”.
DOEL VAN DE REGISTRATIE
Doel van de registratie = inkomsten bezorgen aan de overheid.
- In principe wordt de belasting geheven naar aanleiding van de aanbieding ter registratie van
een akte of verklaring.
Registratierechten zijn indirecte belastingen, aangezien zij worden gegeven op alleenstaande en
toevallige handelingen.
Registratie brengt in principe geen burgerlijke gevolgen teweeg en heeft geen enkele invloed op de
rechtsgeldigheid noch op de bewijskracht van de akten.
- Niet-geregistreerde akte is niet nietig om de enige reden dat zij niet geregistreerd werd.
- Nietige akte wordt NIET geldig door registratie.
Soms zijn er wel burgerlijke gevolgen:
- Onderhandse akte krijgt door registratie vaste datum die tegenstelbaar is aan derden.
- Woninghuurovereenkomst niet geregistreerd:
o Huurder kan een contract van 9 jaar beëindigen zonder opzegtermijn en zonder
opzegvergoeding (opzegging gaat in op de 1e dag van de maand nadat de huurder
heeft opgezegd).
3
, o Huurder kan een contract van korte duur (tot 3 jaar, afgesloten na 1 januari 2019)
beëindigen zonder opzegtermijn en zonder opzegvergoeding (opzegging gaat in op de
1e dag van de maand nadat de huurder heeft opgezegd).
REGISTRATIEBELASTING/REGISTRATIERECHTEN
Er is enkel een registratieverplichting als er een geschreven overeenkomst is.
- Bij mondelinge overeenkomsten kan er geen registratie gebeuren.
Voorbeeld 1 : een schenking moet op zich niet worden geregistreerd. Een vormeloze schenking,
bijvoorbeeld de handgift (= overdracht van materiële roerende goederen door loutere afgifte van
hand tot hand) of de bankgift (= overschrijving van geld) moet niet worden geregistreerd. Maar
opteert men ervoor om deze schenking te registreren(kan enkel indien er een document werd
opgemaakt = ‘pacte adjoint’), dan is de schenkbelasting wel van toepassing.
Voorbeeld 2 : een mondelinge huurovereenkomst moet niet geregistreerdworden. In dat geval is
ook geen belasting verschuldigd. Een schriftelijke huurovereenkomst moet worden geregistreerd.
Hierop is dan het registratierecht voor huur van toepassing.
DEELS GEREGIONALISEERDE BELASTING/DEELS FEDERALE BELASTING
Sommige registratierechten zijn nog federaal:
- Huurrecht
- Registratierecht op erfpacht + opstal.
Geregionaliseerde registratierechten:
- Verkooprecht
- Hypotheekrecht
- Verdeelrecht
- Schenkbelasting
Berekeningsregels zijn dus afhankelijk van het gewest waar de handeling gelokaliseerd is.
Verkooprecht, hypotheekrecht en verdeelrecht: lokalisatie gebeurt op basis van de ligging van het
onroerend goed.
WISSELWERKING MET BTW
VERKOPEN ONDERWORPEN AAN BTW
BTW is nog een federale belasting.
- Dus als een aankoop onderworpen is aan btw, is er geen evenredig registratierecht.
- Registratierechten OF btw.
Wanneer is de aankoop wel onderworpen aan btw? Volgende voorwaarden moeten voldaan zijn:
1. Moet gaan om een ‘nieuw’ gebouw
a. Gebouw blijft niet tot 31 december van het tweede jaar volgend op het jaar van de
eerste ingebruikneming of de eerste inbezitneming.
4
REGISTRATIE
REGISTRATIE
ALGEMEEN
WAT?
Registratie is een formaliteit bestaande in het afschrijven, ontleden of vermelden van een akte of van
een geschrift door de ontvanger der registratie in een daartoe bestemd register of op elke andere
informatiedrager bepaald door de Koning.
- Geeft aanleiding tot de heffing van een belasting genaamd registratierechten, dat wordt geïnd
door de Administratie van de BTW, registratie en domeinen.
Registratie gebeurt bij de kantoren Rechtszekerheid.
- Na de registratie krijgt men een bevestiging/bewijs van de registratie.
VOOR WELKE AKTEN + TERMIJNEN
3 examenvragen:
1. Moet het geregistreerd worden?
2. Wie moet registreren?
3. Wat is de uiterste termijn?
1. Notariële akten (artikel 19, 1° W. Reg.)
Alle notariële akten van Belgische notarissen moeten geregistreerd worden!
- Registratie gebeurt door de notaris binnen de 15 dagen vanaf de datum van de akte (vanaf de
dag NA de akte) in het kantoor Rechtszekerheid van zijn standplaats.
o Wanneer uiterst indienen? Antwoorden met een datum op examen!!
Waarom voor testament niet beter bij notaris gaan?
- Meest daadkrachtig testament = eigenhandig testament.
Sinds 15 december 2020: in het buitenland verleden notariële akten die titel vormen voor een
schenking onder de levenden van roerende goederen door een rijksinwoner → moeten ook worden
geregistreerd.
2. Verkoopovereenkomsten in verband met in België gelegen onroerende goederen (artikel
19,2° W. Reg.)
1
,Onderhandse akten/in het buitenland verleden akten met betrekking tot de overdracht van eigendom
of vruchtgebruik van onroerende goederen in België moeten worden geregistreerd.
- Onderhandse verkoopovereenkomst
- De overneming van een gemene scheidingsmuur.
Registratie gebeurt door de contracterende partijen (meestal contractueel afgesproken wie) binnen
de 4 maanden op het kantoor Rechtszekerheid van de ligging van het onroerend goed.
3. Overeenkomsten tot huur, onderhuur of overdracht van huur van in België gelegen
onroerende goederen (19,3° W. Reg.)
Alle huurovereenkomsten moeten worden geregistreerd.
Voor woninghuur:
- Verhuurder moet hiervoor instaan.
- Termijn: 2 maanden.
- Plaatsbeschrijving moet ook geregistreerd worden.
- Kan via MyRent(Pro)
- Kosteloze registratie.
Alle andere huurovereenkomsten:
- Contracterende partijen
- Termijn: 4 maanden
- Plaatsbeschrijving moet ook geregistreerd worden.
- Kan via MyRent(Pro)
Mondelinge huurovereenkomsten kunnen niet worden geregistreerd.
4. Onderhandse akten of geschriften die aan een akte van een notaris worden gehecht en akten
die leiden tot een hypothecaire formaliteit worden geregistreerd.
Cases:
Notariële akte opgemaakt voor notaris T te Gent op 11/02/2025
1. Wordt de akte geregistreerd? JA
2. Wie moet daarvoor instaan? Notaris
3. Uiterste termijn? 26/02/2025
Onderhandse overeenkomst verkoop OG te Gent dd. 11/02/2025
1. Registratie? Ja
2. Wie moet daarvoor instaan? De partijen
3. Uiterste termijn? 11/06/2025
In de praktijk blijft de dag gelijk, maar in theorie is dit niet altijd zo.
- Onderhandse overeenkomst verkoop OG te Gent dd. 31/10/2024 → termijn is dan 28/02 of
29/02.
(D.d. = de dato/van de datum)
2
, Onderhandse huurovereenkomst dd. 25/10/24 appartement bestemd voor de huisvesting
(woninghuur).
1. Registratie? Ja
2. Wie moet daarvoor instaan? Verhuurder
3. Uiterste termijn? 25/12/2025
a. Alle termijnen die vallen in weekend of wettelijke feestdagen worden automatisch
verlengd tot de eerstvolgende werkdag.
Kantoor Rechtszekerheid is een federale instelling → volgen de FEDERALE wettelijke feestdagen,
niet de Vlaamse (dus Nationale Vlaamse feestdag WEL)
Onderhandse huurovereenkomst dd. 25/10/24: kantoorgebouw
1. Registratie? Ja
2. Wie moet daarvoor instaan? Contracterende partijen
3. Uiterste termijn? 25/02/2025
HOE? + BEVOEGD KANTOOR
Voor onroerende goederen is de algemene regel dat wordt geregistreerd in het kantoor
Rechtszekerheid bevoegd voor de ligging van het onroerend goed
Notariële akte: bevoegde kantoor wordt bepaald in functie van de standplaats van de notaris → kan
intussen ook al elektronisch.
Bevoegde kantoor via FOD-financiën – ‘registratie van akten”.
DOEL VAN DE REGISTRATIE
Doel van de registratie = inkomsten bezorgen aan de overheid.
- In principe wordt de belasting geheven naar aanleiding van de aanbieding ter registratie van
een akte of verklaring.
Registratierechten zijn indirecte belastingen, aangezien zij worden gegeven op alleenstaande en
toevallige handelingen.
Registratie brengt in principe geen burgerlijke gevolgen teweeg en heeft geen enkele invloed op de
rechtsgeldigheid noch op de bewijskracht van de akten.
- Niet-geregistreerde akte is niet nietig om de enige reden dat zij niet geregistreerd werd.
- Nietige akte wordt NIET geldig door registratie.
Soms zijn er wel burgerlijke gevolgen:
- Onderhandse akte krijgt door registratie vaste datum die tegenstelbaar is aan derden.
- Woninghuurovereenkomst niet geregistreerd:
o Huurder kan een contract van 9 jaar beëindigen zonder opzegtermijn en zonder
opzegvergoeding (opzegging gaat in op de 1e dag van de maand nadat de huurder
heeft opgezegd).
3
, o Huurder kan een contract van korte duur (tot 3 jaar, afgesloten na 1 januari 2019)
beëindigen zonder opzegtermijn en zonder opzegvergoeding (opzegging gaat in op de
1e dag van de maand nadat de huurder heeft opgezegd).
REGISTRATIEBELASTING/REGISTRATIERECHTEN
Er is enkel een registratieverplichting als er een geschreven overeenkomst is.
- Bij mondelinge overeenkomsten kan er geen registratie gebeuren.
Voorbeeld 1 : een schenking moet op zich niet worden geregistreerd. Een vormeloze schenking,
bijvoorbeeld de handgift (= overdracht van materiële roerende goederen door loutere afgifte van
hand tot hand) of de bankgift (= overschrijving van geld) moet niet worden geregistreerd. Maar
opteert men ervoor om deze schenking te registreren(kan enkel indien er een document werd
opgemaakt = ‘pacte adjoint’), dan is de schenkbelasting wel van toepassing.
Voorbeeld 2 : een mondelinge huurovereenkomst moet niet geregistreerdworden. In dat geval is
ook geen belasting verschuldigd. Een schriftelijke huurovereenkomst moet worden geregistreerd.
Hierop is dan het registratierecht voor huur van toepassing.
DEELS GEREGIONALISEERDE BELASTING/DEELS FEDERALE BELASTING
Sommige registratierechten zijn nog federaal:
- Huurrecht
- Registratierecht op erfpacht + opstal.
Geregionaliseerde registratierechten:
- Verkooprecht
- Hypotheekrecht
- Verdeelrecht
- Schenkbelasting
Berekeningsregels zijn dus afhankelijk van het gewest waar de handeling gelokaliseerd is.
Verkooprecht, hypotheekrecht en verdeelrecht: lokalisatie gebeurt op basis van de ligging van het
onroerend goed.
WISSELWERKING MET BTW
VERKOPEN ONDERWORPEN AAN BTW
BTW is nog een federale belasting.
- Dus als een aankoop onderworpen is aan btw, is er geen evenredig registratierecht.
- Registratierechten OF btw.
Wanneer is de aankoop wel onderworpen aan btw? Volgende voorwaarden moeten voldaan zijn:
1. Moet gaan om een ‘nieuw’ gebouw
a. Gebouw blijft niet tot 31 december van het tweede jaar volgend op het jaar van de
eerste ingebruikneming of de eerste inbezitneming.
4
