Ergotherapie in de fysieke revalidatie
Te kennen hoofdstukken: hoofdstuk 5, hoofdstuk 6
LEERSTOF
- Handboek (casuïstiek eens lezen zijn voorbeelden uit praktijk, manier van denken)
- Te kennen hoofdstukken worden aangeduid
- Aanvullend document op chamilo: gevolgen en stoornissen op psychosociaal vlak, fasen van
de revalidatie ifv mensen met acute en chronische aandoeningen, te kennen leerstof,
vraagstelling, bordschema’s
- Ppt
- Examenvragen weet je vooraf, te vinden op chamilo (vraagstelling, exacte vragen)
LES 1
INLEIDEND DEEL (inleiding)
Er wordt therapie gegeven op basis van activiteiten (bv. de activiteit weven, weefgetouw). Nadien
verengd naar het biomedische (nu niet meer).
Van het biomedische is het geëvolueerd naar het zelfstandig laten uitvoeren van de activiteiten. Wat
is iemand met participatieproblemen? Hoe definiëren we iemand met participatieproblemen?
Ergotherapie heeft heel wat evoluties meegemaakt in een korte periode. Zie schema
biopsychosociale visie. Als ergotherapeut gaan we heel vaak in intramurale setting gaan werken, in
ziekenhuizen, revalidatiecentrums, woonzorgcentrums.
Vroeger werkten we vooral in de intramurale setting, maar men merkte dat de cliënt de activiteit niet
kon uitvoeren in een andere setting. Meer en meer ga je gaan zien dat je vanuit die intramurale
setting naar buiten gaat. Je gaat de mensen vanuit de intramurale setting meenemen naar buiten.
Je pakt iemand mee vanuit de samenleving (binnen de intramurale setting) en we gaan ervoor zorgen
dat die zo zelfstandig mogelijk kan werken. In het achterhoofd hadden we altijd het gevoel van we
gaan hem volledig laten genezen, hem volledig laten herstellen. Iemand volledig laten genezen= als
we werkelijk iemand kunnen meepakken van in het begin 1 tot de 10. Die 10 stond dan voor volledig
zelfstandig en volledig participeren, genezen, hersteld.
BIOPSYCHOSOCIALE VISIE:
Een ergotherapeut zal in de beginjaren sterk bezig geweest zijn met het biomedisch aspect, lichaam.
We zijn daarin geëvolueerd. Het biomedisch aspect is belangrijk gebleven, maar ook andere bv
psychosociale componenten. Zo ga je zien dat het belangrijk is om bij bepaalde doelgroepen niet
1
,alleen in die intramurale setting te blijven, maar ook in de samenleving te gaan. Van daaruit gaan we
spreken van community based practice, we gaan met die mensen werken in de gemeenschap. Als je
met mensen werkt in die gemeenschap zou het ook wel kunnen zijn dat je ook een stukje werkt
aan die gemeenschap zelf. (activiteiten toepassen in de gemeenschap, de gemeenschap betrekken)
Grote evolutie: ergotherapeuten gaan niet persé alleen intramuraal gaan werken, niet alleen met
mensen in die samenleving gaan werken maar ook een stukje aan de samenleving gaan werken. Je
zal merken dat er ook iets bestaat als community development = we gaan niet zo zeer met de cliënt
werken, maar met de gemeenschap. We gaan gemeenschapsgericht gaan werken.
We vertrekken vanuit een biopsychosociale visie en die vertrekt vanuit een (bio)medische visie en
vanuit een sociale visie. (Biopsychosociale visie: medisch + sociale model)
BIOPSYCHOSOCIALE VISIE= de combinatie van beide
MEDISCH MODEL SOCIALE MODEL
Oorzaak van het probleem is een individuele Oorzaak van het probleem ligt in de omgeving
stoornis
Biologisch Oplossingen liggen in de verandering van de
omgeving (architecturaal en mentaal)
Mentaal: mensen kijken alsof ik niet welkom
ben omdat ik bepaalde zaken niet kan.
Functieverlies Als de omgeving toegankelijk zou zijn voor
mensen met functioneringsproblemen, dan
hebben ze geen functioneringsprobleem.
Verwijst naar ziek zijn
Je gaat van intramurale setting community based community development. We moeten er ook
voor zorgen dat de samenleving toegankelijk is (toegankelijkheid) zodat mensen optimaal kunnen
functioneren, maar ook open staat voor mensen met een functioneringsprobleem. ( brengt
minder problemen met zich mee)
Functioneringsproblemen = hinder bij het uitvoeren van de rol die men van iemand verwacht, of die
hij van zichzelf verwacht.
Je hebt enkele rollen waar je niet van onderuit kan: bv je bent de broer van iemand, je kunt het leuk
vinden of niet. Bv. de rol als moeder, van een moeder worden enkele specifieke zaken verwacht.
De maatschappij door haar structuur bepaalt wanneer er sprake is van een handicap.
Binnen de biomedische context bv ziek zijn:
- Ook ziek zijn (net als gezond zijn) kent een lichamelijke, psychische en sociale component.
WHO: ‘een toestand van volledig lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden’ (welbevinden =
quality of life)
Aandacht voor medische aspect en kwetsbare positie. Gaan tot een volwaardig burgerschapsmodel.
Streven naar inclusie en participatie. Op een gegeven moment gaan we mensen meenemen als
volwaardige burgers. Inclusie, participatie, burgerschapsmodel dat is waar we naartoe gaan.
GEVOLGEN EN STOORNISSEN OP PSYCHOSOCIAAL VLAK
2
, Psychosociaal probleem= persoon die sociale problemen heeft in de omgang + het zit psychisch
(gevoelens en gedachten, geestelijk vermogen) niet goed (gedragsmatig). Er is een psychisch en
sociaal luik aan verbonden. Iets in de psyche waardoor het sociale leven minder wordt. Angststoornis
vertaalt zich in een bepaald gedrag bv. de persoon durft niet meer buiten te komen omdat mensen
hem aanstaren & bang is om uitgelachen te worden.
Er moet een aanpak zijn voor het psychosociaal probleem.
Examenvraag: Geef een voorbeeld van een psychosociaal probleem en hoe ga je het aanpakken?
Voorbeeld psychosociaal probleem: iemand voelt zich angstig of somber omdat zijn partner zich
nooit aan afspraken houdt. Omdat het niet lukt het probleem zelf op te lossen, gaan die gevoelens
zijn leven beheersen. Hij voelt zich gespannen en machteloos. Daardoor gaat het op zijn werk ook
slechter.
De grootste groep mensen waar wij mee zullen werken zijn mensen met blijvende
functioneringsproblemen. We moeten aan de mens zelf werken, het cliëntsysteem meenemen en de
juiste oplossing zoeken door in de context te werken en de gemeenschap inclusiever te maken.
In sommige gevallen ligt het binnen onze mogelijkheden de oorzaken aan te pakken met direct
gevolg. Het is dus belangrijk om de oorzaken aan te pakken indien mogelijk. Je moet er aandacht
voor hebben en er niet direct van uitgaan dat het niet kan, want soms kunnen de oorzaken wel
aangepakt worden.
In de meeste gevallen kunnen wij enkel een aantal voorstellen aanreiken (individueel)
In sommige gevallen kunnen wij enkel een aantal voorstellen aanreiken (breder maatschappelijk)
Bv voorstellen aanreiken aan een persoon met dwarslaesie die zwanger wil worden: praten met
iemand die zwanger probeerde te raken en een dwarslaesie had en die haar persoonlijke ervaringen
kan delen, info opzoeken via google, getuigenissen, organisaties, zelfhulpgroepen zoeken om die
vrouw te helpen.
Aandacht hebben voor problemen en zorg aantrekken. Je moet de sociale context meepakken.
Gemeenschap meenemen.
Er zelden sprake van 1 enkel probleem, vaak meerdere problemen
Wij als ergo moeten een groep van mensen rondom ons hebben om specifieke vragen aan te stellen.
Die het luik van psychosociale kan ondersteunen Bv mag iemand met dwarslaesie skiën?
FASEN – ACUTE AANDOENINGEN
Acuut = plots, ene seconde is het er en andere niet
1 de acute fase: herstel en voorkomen van erger
- Medisch aspect is belangrijk
- Inventarisatie: wat is er aan de hand?
- Anamnese, voorgeschiedenis (= narratief) <- status praesens, nu (ICF) ->
doelen/verwachtingen (zie bordschema)
- Erger voorkomen
In de acute fase wil je info hebben, eerste hulp, opname in ziekenhuis (spoed), inventarisatie
(zowel info krijgen als info geven), intensieve zorg, kijken naar herstel, voorkomen van erger
3
Te kennen hoofdstukken: hoofdstuk 5, hoofdstuk 6
LEERSTOF
- Handboek (casuïstiek eens lezen zijn voorbeelden uit praktijk, manier van denken)
- Te kennen hoofdstukken worden aangeduid
- Aanvullend document op chamilo: gevolgen en stoornissen op psychosociaal vlak, fasen van
de revalidatie ifv mensen met acute en chronische aandoeningen, te kennen leerstof,
vraagstelling, bordschema’s
- Ppt
- Examenvragen weet je vooraf, te vinden op chamilo (vraagstelling, exacte vragen)
LES 1
INLEIDEND DEEL (inleiding)
Er wordt therapie gegeven op basis van activiteiten (bv. de activiteit weven, weefgetouw). Nadien
verengd naar het biomedische (nu niet meer).
Van het biomedische is het geëvolueerd naar het zelfstandig laten uitvoeren van de activiteiten. Wat
is iemand met participatieproblemen? Hoe definiëren we iemand met participatieproblemen?
Ergotherapie heeft heel wat evoluties meegemaakt in een korte periode. Zie schema
biopsychosociale visie. Als ergotherapeut gaan we heel vaak in intramurale setting gaan werken, in
ziekenhuizen, revalidatiecentrums, woonzorgcentrums.
Vroeger werkten we vooral in de intramurale setting, maar men merkte dat de cliënt de activiteit niet
kon uitvoeren in een andere setting. Meer en meer ga je gaan zien dat je vanuit die intramurale
setting naar buiten gaat. Je gaat de mensen vanuit de intramurale setting meenemen naar buiten.
Je pakt iemand mee vanuit de samenleving (binnen de intramurale setting) en we gaan ervoor zorgen
dat die zo zelfstandig mogelijk kan werken. In het achterhoofd hadden we altijd het gevoel van we
gaan hem volledig laten genezen, hem volledig laten herstellen. Iemand volledig laten genezen= als
we werkelijk iemand kunnen meepakken van in het begin 1 tot de 10. Die 10 stond dan voor volledig
zelfstandig en volledig participeren, genezen, hersteld.
BIOPSYCHOSOCIALE VISIE:
Een ergotherapeut zal in de beginjaren sterk bezig geweest zijn met het biomedisch aspect, lichaam.
We zijn daarin geëvolueerd. Het biomedisch aspect is belangrijk gebleven, maar ook andere bv
psychosociale componenten. Zo ga je zien dat het belangrijk is om bij bepaalde doelgroepen niet
1
,alleen in die intramurale setting te blijven, maar ook in de samenleving te gaan. Van daaruit gaan we
spreken van community based practice, we gaan met die mensen werken in de gemeenschap. Als je
met mensen werkt in die gemeenschap zou het ook wel kunnen zijn dat je ook een stukje werkt
aan die gemeenschap zelf. (activiteiten toepassen in de gemeenschap, de gemeenschap betrekken)
Grote evolutie: ergotherapeuten gaan niet persé alleen intramuraal gaan werken, niet alleen met
mensen in die samenleving gaan werken maar ook een stukje aan de samenleving gaan werken. Je
zal merken dat er ook iets bestaat als community development = we gaan niet zo zeer met de cliënt
werken, maar met de gemeenschap. We gaan gemeenschapsgericht gaan werken.
We vertrekken vanuit een biopsychosociale visie en die vertrekt vanuit een (bio)medische visie en
vanuit een sociale visie. (Biopsychosociale visie: medisch + sociale model)
BIOPSYCHOSOCIALE VISIE= de combinatie van beide
MEDISCH MODEL SOCIALE MODEL
Oorzaak van het probleem is een individuele Oorzaak van het probleem ligt in de omgeving
stoornis
Biologisch Oplossingen liggen in de verandering van de
omgeving (architecturaal en mentaal)
Mentaal: mensen kijken alsof ik niet welkom
ben omdat ik bepaalde zaken niet kan.
Functieverlies Als de omgeving toegankelijk zou zijn voor
mensen met functioneringsproblemen, dan
hebben ze geen functioneringsprobleem.
Verwijst naar ziek zijn
Je gaat van intramurale setting community based community development. We moeten er ook
voor zorgen dat de samenleving toegankelijk is (toegankelijkheid) zodat mensen optimaal kunnen
functioneren, maar ook open staat voor mensen met een functioneringsprobleem. ( brengt
minder problemen met zich mee)
Functioneringsproblemen = hinder bij het uitvoeren van de rol die men van iemand verwacht, of die
hij van zichzelf verwacht.
Je hebt enkele rollen waar je niet van onderuit kan: bv je bent de broer van iemand, je kunt het leuk
vinden of niet. Bv. de rol als moeder, van een moeder worden enkele specifieke zaken verwacht.
De maatschappij door haar structuur bepaalt wanneer er sprake is van een handicap.
Binnen de biomedische context bv ziek zijn:
- Ook ziek zijn (net als gezond zijn) kent een lichamelijke, psychische en sociale component.
WHO: ‘een toestand van volledig lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden’ (welbevinden =
quality of life)
Aandacht voor medische aspect en kwetsbare positie. Gaan tot een volwaardig burgerschapsmodel.
Streven naar inclusie en participatie. Op een gegeven moment gaan we mensen meenemen als
volwaardige burgers. Inclusie, participatie, burgerschapsmodel dat is waar we naartoe gaan.
GEVOLGEN EN STOORNISSEN OP PSYCHOSOCIAAL VLAK
2
, Psychosociaal probleem= persoon die sociale problemen heeft in de omgang + het zit psychisch
(gevoelens en gedachten, geestelijk vermogen) niet goed (gedragsmatig). Er is een psychisch en
sociaal luik aan verbonden. Iets in de psyche waardoor het sociale leven minder wordt. Angststoornis
vertaalt zich in een bepaald gedrag bv. de persoon durft niet meer buiten te komen omdat mensen
hem aanstaren & bang is om uitgelachen te worden.
Er moet een aanpak zijn voor het psychosociaal probleem.
Examenvraag: Geef een voorbeeld van een psychosociaal probleem en hoe ga je het aanpakken?
Voorbeeld psychosociaal probleem: iemand voelt zich angstig of somber omdat zijn partner zich
nooit aan afspraken houdt. Omdat het niet lukt het probleem zelf op te lossen, gaan die gevoelens
zijn leven beheersen. Hij voelt zich gespannen en machteloos. Daardoor gaat het op zijn werk ook
slechter.
De grootste groep mensen waar wij mee zullen werken zijn mensen met blijvende
functioneringsproblemen. We moeten aan de mens zelf werken, het cliëntsysteem meenemen en de
juiste oplossing zoeken door in de context te werken en de gemeenschap inclusiever te maken.
In sommige gevallen ligt het binnen onze mogelijkheden de oorzaken aan te pakken met direct
gevolg. Het is dus belangrijk om de oorzaken aan te pakken indien mogelijk. Je moet er aandacht
voor hebben en er niet direct van uitgaan dat het niet kan, want soms kunnen de oorzaken wel
aangepakt worden.
In de meeste gevallen kunnen wij enkel een aantal voorstellen aanreiken (individueel)
In sommige gevallen kunnen wij enkel een aantal voorstellen aanreiken (breder maatschappelijk)
Bv voorstellen aanreiken aan een persoon met dwarslaesie die zwanger wil worden: praten met
iemand die zwanger probeerde te raken en een dwarslaesie had en die haar persoonlijke ervaringen
kan delen, info opzoeken via google, getuigenissen, organisaties, zelfhulpgroepen zoeken om die
vrouw te helpen.
Aandacht hebben voor problemen en zorg aantrekken. Je moet de sociale context meepakken.
Gemeenschap meenemen.
Er zelden sprake van 1 enkel probleem, vaak meerdere problemen
Wij als ergo moeten een groep van mensen rondom ons hebben om specifieke vragen aan te stellen.
Die het luik van psychosociale kan ondersteunen Bv mag iemand met dwarslaesie skiën?
FASEN – ACUTE AANDOENINGEN
Acuut = plots, ene seconde is het er en andere niet
1 de acute fase: herstel en voorkomen van erger
- Medisch aspect is belangrijk
- Inventarisatie: wat is er aan de hand?
- Anamnese, voorgeschiedenis (= narratief) <- status praesens, nu (ICF) ->
doelen/verwachtingen (zie bordschema)
- Erger voorkomen
In de acute fase wil je info hebben, eerste hulp, opname in ziekenhuis (spoed), inventarisatie
(zowel info krijgen als info geven), intensieve zorg, kijken naar herstel, voorkomen van erger
3
