Samenvatting
Financieringsbeslissingen
2023-2024
1|Pagina
,1 Planning ......................................................................................................................................... 3
2 Introductie tot ondernemingsfinanciering en corporate governance ............................................... 4
3 Financieringsbronnen ................................................................................................................... 16
4 Verwerven van kapitaal: venture capital, beursintroducties en kapitaalverhogingen ...................... 27
5 Kapitaalstructuur – Debt Policy ..................................................................................................... 62
6 Dividendbeleid – dividend policy ................................................................................................... 81
7 Financiële Planning op Lange Termijn ............................................................................................ 93
8 Hoofdstuk 19: Financiële Planning op Korte Termijn .................................................................... 105
9 Hoofdstuk 20: Beheer van Werkkapitaal...................................................................................... 105
10 Hoofdstuk 23 & Hoofstuk 24: Opties & Risicobeheer .................................................................... 122
2|Pagina
,1 Planning
Welke hoofdstukken zullen we behandelen in BMM:
• College I:
- H1: Goals and Governance of the Corporation
- H14: Introduction to Corporate Financing
• College II:
- H15: How Corporations Raise Venture Capital and Issue Securities
• College III:
- H16: Debt Policy
• College IV:
- H17: Payout Policy
- H21: Mergers, Acquisitions and Corporate Control
• Colleges V + VI:
- H22: International Financial Management
- H23: Options
- H24: Risk Management
Deugdelijk bestuur = corporate governance
Corporate finance = hoe bedrijven zich gaan financieren
College 2: Private equity, ipos = hoe kan ik geld ophalen
College 3: Schuld → hoe is verhoudingsschuld ev
College 4: Pay-out quotie + M&A’s, wisselkoersrisico
College 5&6: meer over risico → hoe gaan we met risico’s omgaan
Opties kunnen ook gebruikt worden om te speculeren.
Slides zijn de hoofdzaak!! Als je die goed begrijpt kan je een goede score halen!! Boek laat het toe om de
antwoorden meer te gaan stofferen. Per college oefeningen oplossen + oefeningen op Toledo + oplossingen
4-5 concepten uitleggen, andere vragen zijn geleed (a. b. c.)
3|Pagina
,2 Introductie tot ondernemingsfinanciering en corporate governance
Ondernemingsfinanciering
1) Ondernemingsvormen
• Eenmanszaak vs. Vennootschap
2) Rol van financiële managers
• Investeringsbeslissing vs. Financieringsbeslissing
3) Financiële doelstelling van een onderneming
• Agency problemen
4) Stakeholders vs. Aandeelhouders
• Corporate governance
Waar gaan wij op gaan focussen: vooral vennootschappen (dan pas wordt finance belangrijk)
- Bestuur uit elkaar gaan trekken: managers nemen dagelijkse beslissingen. Daar komen problemen bij kijken
Hoe zullen managers investeringen gaan doen, hoe gaan ze keuzes maken over de financieringsvorm.
Aandeelhouders = Eigenaar van de onderneming, kan gespreid zijn (=meerdere AH)
Stakeholders = Alle belanghebbenden (= hebben ook invloed op de beleidsbeslissingen)
Agency problemen = Als je bestuur en eigenaarschap uit elkaar trekt.
Corporate governance = Deugdelijk bestuur → Door financieel minder interessante keuzes kan je toch
winstmaximalisatie gaan bereiken.
1ste afbakening van domein:
• Onderscheid eenmanszaak ("zelfstandige") en vennootschap
• Focus op financieringsbeslissingen van vennootschappen
Vennootschappen zijn complexer, hoge marktwaardes.
Veel van de principes die we toepassen op vennootschappen kunnen we doortrekken naar lagere niveaus
(=eenmanszaken).
Eenmanszaak Vennootschap
Ondernemer: alle opbrengsten & kosten Aparte rechtspersoon: statuten met
+ eenvoudige opstart samenwerkingsregels
+ minder administratie
& regels, procedures Scheiding tussen aandeelhouders en management:
+ flexibel, continuïteit
- onbeperkt aansprakelijk + beperkte aansprakelijkheid (in de meeste
→Voor (zeer) kleine bedrijven met informele gevallen: NV, BVBA) = flexibel
structuur.
- meer formaliteiten (+ kosten)
Personenbelasting (progressief tarief)
Vennootschapsbelasting + belasting op uitkeren
België: ca. 500 000 eenmanszaken winsten aan aandeelhouders
Starters (2015): 50 520
België: ca. 530 000
Starters (2015): 32 051
4|Pagina
,Eenmanszaak:
- Zet zijn eigen zaak op: alle kosten en opbrengsten komen aan hem toe
- Vrij eenvoudige opstart
- = alle problemen komen bij u; fiscale complicaties, schuldeisers...
- Eerder een informele structuur
Vennootschap:
- Het is een aparte rechtsvorm = rechtspersoon (=kan een apart leven hebben + beperkte
aansprakelijkheid→ in termen van risico ook een belangrijk issue: je gaat andere keuzes maken als
je beperkt aansprakelijk bent) met statuten (= hoe de vennootschap gaat werken, hoe de
werkzaamheden zullen verlopen)
- Scheiding tussen AH en eigenaars (=staat in de statuten) → managers aanstellen die de
vennootschap dagdagelijks gaan leiden = agency problemen kunnen voorkomen
- Flexibel: managers kunnen vervangen worden, AH kunnen ook hun aandelen verkopen → bij een
eenmanszaak is dat moeilijker: moet zijn bakkerij gewoon overlaten, kan niet simpelweg zijn
aandelen verkopen
- Vennootschapsbelasting + als je jezelf iets uitkeert (=dividend) wordt dat ook belast
2de afbakening van domein:
• Focus op financieringsbeslissingen genomen door financiële managers
• Onderscheid standpunt onderneming en kapitaalverschaffers (vb. banken of aandeelhouders)
= allicht anders dan het standpunt van de kapitaalverschaffers
Eigenaars maken andere keuzes die voor hen gunstiger zijn en niet voor de onderneming.
Banken: een bank is geen manager: geeft kapitaal (=vv), maar zou ook andere keuzes maken (=zij willen
zekerheid)
Beleggers moeten uit alle alternatieven een keuze maken om een belegging aan te kopen. Zij maken
redeneringen en die lopen niet altijd gelijk met wat wij in gedachten hebben. Elke partij heeft een ander
inzicht.
Financieel manager
= Elke verantwoordelijke voor investerings- en/of financieringsbeslissingen.
Aantal financiële beslissingen liggen formeel bij Raad van Bestuur (vb. grote investeringsdossiers) of
Algemene Vergadering (vb. dividenduitkering).
→ Wij gaan focussen op CFO en Treasurer!
5|Pagina
, Europa: Aantal financiële beslissingen liggen bij Raad van Bestuur (vb. grote investeringsdossiers) of
Algemene Vergadering (vb. dividenduitkering)
Hoe gaat een bedrijf normaalgezien
Top: CEO → maakt zakelijke beslissingen die invloed zullen hebben op heel de onderneming
- CFO: rapporteert onmiddellijk over het financiële luik → financieel beleid en de planning. Zijn de
projecten die een ceo wilt haalbaar?
- Wie rapporteert aan de CFO: treasurer en controller
- Treasurer: Heeft de onderneming voldoende cf om een project te gaan financieren → KT-
verplichtingen zijn vaak het moeilijkste voor een startende onderneming, daaraan gaan de
meeste failliet omdat ze geen cash hebben of werkkapitaal, raising capital ‘(=meer LT
concept) = banken enz. , banking relationships : kredietwaardigheid van jouw schuld bekijken
- Controller: boekhoudkundige zaken en belastingen, schuld is ook een balansgegeven → we
houden het op een algemener niveau (zelf linken naar de boekhouding) we kijken vooral naar
de passiva zijde = hoe gaan we dat project gaan financieren (bij investeringsbeslissingen was
het eerder activa die we gingen aanschaffen)
Financieel manager: rol
- Investering (1) - en financieringsbeslissingen(2)
1. onzekerheid inzake timing & omvang van opbrengsten
2. kapitaalstructuur (LT financiering) KT financiering
- Technieken om onzekerheid te beperken (risicobeheer)
We gaan geld ophalen uit de markt (buiten het bedrijf: banken, beurs..). Deze gaan we gebruiken om in
activiteiten te steken. Waar gaan we ons geld halen. Als we beslist hebben hoe we het gaan samenstellen,
wat ga ik er achteraf mee doen, geef ik het terug?
1. Hoe kapitaal aantrekken 1. Hoe kapitaal aantrekken
(=financieringsbeslissingen) (=financieringsbeslissingen)
2. Investeringen in de onderneming 2. Investeringen in de onderneming (hoe ga je de
(investeringsbeslissingen) middelen inzetten =investeringsbeslissingen)
3. Geldmiddelen van de activiteiten 3. Geldmiddelen van de activiteiten (=reële activa
4. a) Herinvesteringen van gelden komt eruit)
b) Gelden naar de aandeelhouders en de 4. Wat wil je gaan doen met die middelen?
kredietverstrekkers a) Herinvesteringen van gelden
b) Gelden naar de aandeelhouders en de
kredietverstrekkers
6|Pagina
Financieringsbeslissingen
2023-2024
1|Pagina
,1 Planning ......................................................................................................................................... 3
2 Introductie tot ondernemingsfinanciering en corporate governance ............................................... 4
3 Financieringsbronnen ................................................................................................................... 16
4 Verwerven van kapitaal: venture capital, beursintroducties en kapitaalverhogingen ...................... 27
5 Kapitaalstructuur – Debt Policy ..................................................................................................... 62
6 Dividendbeleid – dividend policy ................................................................................................... 81
7 Financiële Planning op Lange Termijn ............................................................................................ 93
8 Hoofdstuk 19: Financiële Planning op Korte Termijn .................................................................... 105
9 Hoofdstuk 20: Beheer van Werkkapitaal...................................................................................... 105
10 Hoofdstuk 23 & Hoofstuk 24: Opties & Risicobeheer .................................................................... 122
2|Pagina
,1 Planning
Welke hoofdstukken zullen we behandelen in BMM:
• College I:
- H1: Goals and Governance of the Corporation
- H14: Introduction to Corporate Financing
• College II:
- H15: How Corporations Raise Venture Capital and Issue Securities
• College III:
- H16: Debt Policy
• College IV:
- H17: Payout Policy
- H21: Mergers, Acquisitions and Corporate Control
• Colleges V + VI:
- H22: International Financial Management
- H23: Options
- H24: Risk Management
Deugdelijk bestuur = corporate governance
Corporate finance = hoe bedrijven zich gaan financieren
College 2: Private equity, ipos = hoe kan ik geld ophalen
College 3: Schuld → hoe is verhoudingsschuld ev
College 4: Pay-out quotie + M&A’s, wisselkoersrisico
College 5&6: meer over risico → hoe gaan we met risico’s omgaan
Opties kunnen ook gebruikt worden om te speculeren.
Slides zijn de hoofdzaak!! Als je die goed begrijpt kan je een goede score halen!! Boek laat het toe om de
antwoorden meer te gaan stofferen. Per college oefeningen oplossen + oefeningen op Toledo + oplossingen
4-5 concepten uitleggen, andere vragen zijn geleed (a. b. c.)
3|Pagina
,2 Introductie tot ondernemingsfinanciering en corporate governance
Ondernemingsfinanciering
1) Ondernemingsvormen
• Eenmanszaak vs. Vennootschap
2) Rol van financiële managers
• Investeringsbeslissing vs. Financieringsbeslissing
3) Financiële doelstelling van een onderneming
• Agency problemen
4) Stakeholders vs. Aandeelhouders
• Corporate governance
Waar gaan wij op gaan focussen: vooral vennootschappen (dan pas wordt finance belangrijk)
- Bestuur uit elkaar gaan trekken: managers nemen dagelijkse beslissingen. Daar komen problemen bij kijken
Hoe zullen managers investeringen gaan doen, hoe gaan ze keuzes maken over de financieringsvorm.
Aandeelhouders = Eigenaar van de onderneming, kan gespreid zijn (=meerdere AH)
Stakeholders = Alle belanghebbenden (= hebben ook invloed op de beleidsbeslissingen)
Agency problemen = Als je bestuur en eigenaarschap uit elkaar trekt.
Corporate governance = Deugdelijk bestuur → Door financieel minder interessante keuzes kan je toch
winstmaximalisatie gaan bereiken.
1ste afbakening van domein:
• Onderscheid eenmanszaak ("zelfstandige") en vennootschap
• Focus op financieringsbeslissingen van vennootschappen
Vennootschappen zijn complexer, hoge marktwaardes.
Veel van de principes die we toepassen op vennootschappen kunnen we doortrekken naar lagere niveaus
(=eenmanszaken).
Eenmanszaak Vennootschap
Ondernemer: alle opbrengsten & kosten Aparte rechtspersoon: statuten met
+ eenvoudige opstart samenwerkingsregels
+ minder administratie
& regels, procedures Scheiding tussen aandeelhouders en management:
+ flexibel, continuïteit
- onbeperkt aansprakelijk + beperkte aansprakelijkheid (in de meeste
→Voor (zeer) kleine bedrijven met informele gevallen: NV, BVBA) = flexibel
structuur.
- meer formaliteiten (+ kosten)
Personenbelasting (progressief tarief)
Vennootschapsbelasting + belasting op uitkeren
België: ca. 500 000 eenmanszaken winsten aan aandeelhouders
Starters (2015): 50 520
België: ca. 530 000
Starters (2015): 32 051
4|Pagina
,Eenmanszaak:
- Zet zijn eigen zaak op: alle kosten en opbrengsten komen aan hem toe
- Vrij eenvoudige opstart
- = alle problemen komen bij u; fiscale complicaties, schuldeisers...
- Eerder een informele structuur
Vennootschap:
- Het is een aparte rechtsvorm = rechtspersoon (=kan een apart leven hebben + beperkte
aansprakelijkheid→ in termen van risico ook een belangrijk issue: je gaat andere keuzes maken als
je beperkt aansprakelijk bent) met statuten (= hoe de vennootschap gaat werken, hoe de
werkzaamheden zullen verlopen)
- Scheiding tussen AH en eigenaars (=staat in de statuten) → managers aanstellen die de
vennootschap dagdagelijks gaan leiden = agency problemen kunnen voorkomen
- Flexibel: managers kunnen vervangen worden, AH kunnen ook hun aandelen verkopen → bij een
eenmanszaak is dat moeilijker: moet zijn bakkerij gewoon overlaten, kan niet simpelweg zijn
aandelen verkopen
- Vennootschapsbelasting + als je jezelf iets uitkeert (=dividend) wordt dat ook belast
2de afbakening van domein:
• Focus op financieringsbeslissingen genomen door financiële managers
• Onderscheid standpunt onderneming en kapitaalverschaffers (vb. banken of aandeelhouders)
= allicht anders dan het standpunt van de kapitaalverschaffers
Eigenaars maken andere keuzes die voor hen gunstiger zijn en niet voor de onderneming.
Banken: een bank is geen manager: geeft kapitaal (=vv), maar zou ook andere keuzes maken (=zij willen
zekerheid)
Beleggers moeten uit alle alternatieven een keuze maken om een belegging aan te kopen. Zij maken
redeneringen en die lopen niet altijd gelijk met wat wij in gedachten hebben. Elke partij heeft een ander
inzicht.
Financieel manager
= Elke verantwoordelijke voor investerings- en/of financieringsbeslissingen.
Aantal financiële beslissingen liggen formeel bij Raad van Bestuur (vb. grote investeringsdossiers) of
Algemene Vergadering (vb. dividenduitkering).
→ Wij gaan focussen op CFO en Treasurer!
5|Pagina
, Europa: Aantal financiële beslissingen liggen bij Raad van Bestuur (vb. grote investeringsdossiers) of
Algemene Vergadering (vb. dividenduitkering)
Hoe gaat een bedrijf normaalgezien
Top: CEO → maakt zakelijke beslissingen die invloed zullen hebben op heel de onderneming
- CFO: rapporteert onmiddellijk over het financiële luik → financieel beleid en de planning. Zijn de
projecten die een ceo wilt haalbaar?
- Wie rapporteert aan de CFO: treasurer en controller
- Treasurer: Heeft de onderneming voldoende cf om een project te gaan financieren → KT-
verplichtingen zijn vaak het moeilijkste voor een startende onderneming, daaraan gaan de
meeste failliet omdat ze geen cash hebben of werkkapitaal, raising capital ‘(=meer LT
concept) = banken enz. , banking relationships : kredietwaardigheid van jouw schuld bekijken
- Controller: boekhoudkundige zaken en belastingen, schuld is ook een balansgegeven → we
houden het op een algemener niveau (zelf linken naar de boekhouding) we kijken vooral naar
de passiva zijde = hoe gaan we dat project gaan financieren (bij investeringsbeslissingen was
het eerder activa die we gingen aanschaffen)
Financieel manager: rol
- Investering (1) - en financieringsbeslissingen(2)
1. onzekerheid inzake timing & omvang van opbrengsten
2. kapitaalstructuur (LT financiering) KT financiering
- Technieken om onzekerheid te beperken (risicobeheer)
We gaan geld ophalen uit de markt (buiten het bedrijf: banken, beurs..). Deze gaan we gebruiken om in
activiteiten te steken. Waar gaan we ons geld halen. Als we beslist hebben hoe we het gaan samenstellen,
wat ga ik er achteraf mee doen, geef ik het terug?
1. Hoe kapitaal aantrekken 1. Hoe kapitaal aantrekken
(=financieringsbeslissingen) (=financieringsbeslissingen)
2. Investeringen in de onderneming 2. Investeringen in de onderneming (hoe ga je de
(investeringsbeslissingen) middelen inzetten =investeringsbeslissingen)
3. Geldmiddelen van de activiteiten 3. Geldmiddelen van de activiteiten (=reële activa
4. a) Herinvesteringen van gelden komt eruit)
b) Gelden naar de aandeelhouders en de 4. Wat wil je gaan doen met die middelen?
kredietverstrekkers a) Herinvesteringen van gelden
b) Gelden naar de aandeelhouders en de
kredietverstrekkers
6|Pagina