Kern week 1 KERN 1A - Wijk- en buurtgericht werken in de GGZ-2 en mvg
Les 1a
1. Verwoordt hoe de GGZ-zorg in de wijk is georganiseerd en welke uitdagingen dit met zich
meebrengt;
De wijk-ggd’er zet in op het snijvlak van veiligheid en zorg. Zij zijn in staat te helpen, verbinding te
leggen met (zorg)ketenpartners en de politie te ontlasten. Het kennen van het netwerk, van huisarts
tot eigenaar van een supermarkt, van buurt of wijkteam tot de psychiater van de GGZ is een vereiste
om dit concept te doen slagen. De wijkggd-er komt daar waar overlast is, signaleert, intervenieert en
leidt toe naar gepaste hulpverlening (op en afschaalmodel). De wijk-GGD'er werkt naast de
wijkagent en richt zich op vroeg signalering en preventie.
Financiën: Wmo-budget.
We onderscheiden twee soorten geestelijke gezondheidszorg in Nederland: generalistische basis-
ggz en gespecialiseerde ggz. Om de groep verwarden in de wijk goed te kunnen ondersteunen is
samenwerking nodig met vooral de generalistische basis-ggz, maar ook met de sociale wijkteams en
gehandicaptenzorg.
De huisarts behandelt lichte psychische klachten zelf. Hij doet dat in samenwerking met een
Praktijkondersteuner Huisarts (POH-GGZ). Dit wordt verzekerd door de basisverzekering (geen eigen
risico, geen eigen bijdrage). Hiervoor krijgt de huisarts extra geld van de overheid. Als een POH-GGZ
helpt, blijft de huisarts wel inhoudelijk verantwoordelijk voor de behandeling. De huisarts kan
doorverwijzen voor hulp bij psychische problemen naar een zorgaanbieder binnen de basis GGZ of
naar de gespecialiseerde GGZ. Dit is afhankelijk van de mate van de problemen.
Generalistische basis-ggz (eerstelijnszorg, wordt verzekerd door de basisverzekering, wel
eigen risico, geen eigen bijdrage): Een behandeling van lichte tot matige psychische
problemen gebeurt in de basis GGZ. Een behandeling binnen de basis GGZ kan bestaan uit
gesprekken met bijvoorbeeld een psycholoog of psychotherapeut. Ook een
internetbehandeling (e-health) is mogelijk. Bij basis ggz (bggz) pakken we problemen
meestal aan vanuit 1 deskundigheidsgebied (monodisciplinair), je krijgt individuele
behandeling en de behandeling duurt kort. Doorverwijzing van huisarts is nodig.
Gespecialiseerde ggz (tweedelijnszorg, wordt verzekerd door de basisverzekering, wel
eigen risico, geen eigen bijdrage): Bij specialistische ggz (sggz) behandelen we problemen
juist vanuit meerdere deskundigheidsgebieden (multidisciplinair). De behandeling is
intensiever en duurt langer. Daarnaast gebruiken we bij sggz bijvoorbeeld systemische
therapie, waarbij we kijken naar jouw positie ten opzichte van anderen. Gezinstherapie is
hier een voorbeeld van. Tenslotte kan in de sggz ook farmacotherapie (medicatie) en
groepsbehandelingen worden geboden. Doorverwijzing van de huisarts is nodig.
Langdurige ggz: hiervoor heb je een verwijzing nodig van de huisarts en een indicatie van het ciz. Dit
is voor mensen met langdurige (>3jaar) ernstige/ complexe psychische aandoeningen. Het kan een
verblijf zijn van binnen en buiten de instelling. Het wordt vergoed door de wlz (wet langdurige zorg,
geen eigen risico, inkomsten afhankelijk eigen bijdrage).
, Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt aanvragen voor voorzieningen uit de Wet
langdurige zorg (Wlz) en geeft hier indicaties voor.
Begrippen:
Ketenzorg: Samenwerking tussen verschillende zorgaanbieders om de continuïteit en afstemming in
de zorg aan (groepen van) patiënten te waarborgen, zoals stroke-service. Het is belangrijk om die
diensten en zorg goed op elkaar te laten aansluiten. Ketenzorg is een manier om dat te bereiken. De
afgelopen tien jaar heeft ketensamenwerking dan ook steeds meer aandacht gekregen van
professionals, managers, beleidsmakers en onderzoekers in de zorg. De patiënt doorloopt de keten
in alle fasen van de behandeling.
Nuldelijnszorg: De zorg door mantelzorgers, vrijwilligers en familie.
Eerstelijnszorg is direct toegankelijke zorg voor patiënten. Het gaat dan om zorg die je krijgt van
huisartsen, fysiotherapeuten of de psycholoog.
Voor tweedelijnszorg heb je een verwijzing nodig. Het gaat om zorg door een specialist of in een
ziekenhuis, waar een huisarts naar doorverwijst.
Derdelijnszorg wordt gegeven in academische centra of gespecialiseerde kenniscentra of klinieken.
Casemanager: Een client wordt aan een casemanager gekoppeld. Een casemanager begeleid,
adviseert, denkt mee en regelt de zorg. Een casemanager zet je in bij complexe problematiek van
een persoon of huishuiden. Vb. Iemand met dementie.
2. Legt de werkwijze van een sociaal wijkteam, een FACT-team en een thuiszorgorganisatie uit;
Sociaal wijkteam;
Sociale wijkteams zorgen, namens de gemeente, voor ondersteuning, zorg en welzijn van de
inwoners van een wijk. Een sociaal wijkteam werkt voor inwoners uit een bepaalde wijk of gebied
die ondersteuning nodig hebben vanuit de *Wmo, Jeugdwet en soms Participatiewet.
Wijkteams hebben vaak een signalerende functie in de wijk en werken samen met de buurt en
vrijwilligers. Hierdoor kunnen zij preventief, vroegtijdig en licht ingrijpen. De inzet van meer
specialistische hulp zou hierdoor moeten afnemen.
Wijkteams zijn multidisciplinaire teams, samengesteld uit professionals van verschillende
organisaties en disciplines, vanuit welzijn, ondersteuning, participatie en zorg. O.a. maatschappelijk
werker, wijk vpk, mantelzorger, wmo-consulent etc. Het wijkteam kent verschillende benamingen
zoals ondersteuningsteam, gebiedsteam, frontlijnteam, buurtteam of zorgteam.
Financiën: De gemeente geeft hier budget voor vrij. Zorgverzekeringswet (basisverzekering het is
hetzelfde).
***
*Wmo (wet maatschappelijke ondersteuning): Deze wet zorgt ervoor dat mensen zo lang mogelijk
thuis kunnen blijven wonen. Via de Wmo een vergoeding kunt krijgen voor alle ondersteuning in en
Les 1a
1. Verwoordt hoe de GGZ-zorg in de wijk is georganiseerd en welke uitdagingen dit met zich
meebrengt;
De wijk-ggd’er zet in op het snijvlak van veiligheid en zorg. Zij zijn in staat te helpen, verbinding te
leggen met (zorg)ketenpartners en de politie te ontlasten. Het kennen van het netwerk, van huisarts
tot eigenaar van een supermarkt, van buurt of wijkteam tot de psychiater van de GGZ is een vereiste
om dit concept te doen slagen. De wijkggd-er komt daar waar overlast is, signaleert, intervenieert en
leidt toe naar gepaste hulpverlening (op en afschaalmodel). De wijk-GGD'er werkt naast de
wijkagent en richt zich op vroeg signalering en preventie.
Financiën: Wmo-budget.
We onderscheiden twee soorten geestelijke gezondheidszorg in Nederland: generalistische basis-
ggz en gespecialiseerde ggz. Om de groep verwarden in de wijk goed te kunnen ondersteunen is
samenwerking nodig met vooral de generalistische basis-ggz, maar ook met de sociale wijkteams en
gehandicaptenzorg.
De huisarts behandelt lichte psychische klachten zelf. Hij doet dat in samenwerking met een
Praktijkondersteuner Huisarts (POH-GGZ). Dit wordt verzekerd door de basisverzekering (geen eigen
risico, geen eigen bijdrage). Hiervoor krijgt de huisarts extra geld van de overheid. Als een POH-GGZ
helpt, blijft de huisarts wel inhoudelijk verantwoordelijk voor de behandeling. De huisarts kan
doorverwijzen voor hulp bij psychische problemen naar een zorgaanbieder binnen de basis GGZ of
naar de gespecialiseerde GGZ. Dit is afhankelijk van de mate van de problemen.
Generalistische basis-ggz (eerstelijnszorg, wordt verzekerd door de basisverzekering, wel
eigen risico, geen eigen bijdrage): Een behandeling van lichte tot matige psychische
problemen gebeurt in de basis GGZ. Een behandeling binnen de basis GGZ kan bestaan uit
gesprekken met bijvoorbeeld een psycholoog of psychotherapeut. Ook een
internetbehandeling (e-health) is mogelijk. Bij basis ggz (bggz) pakken we problemen
meestal aan vanuit 1 deskundigheidsgebied (monodisciplinair), je krijgt individuele
behandeling en de behandeling duurt kort. Doorverwijzing van huisarts is nodig.
Gespecialiseerde ggz (tweedelijnszorg, wordt verzekerd door de basisverzekering, wel
eigen risico, geen eigen bijdrage): Bij specialistische ggz (sggz) behandelen we problemen
juist vanuit meerdere deskundigheidsgebieden (multidisciplinair). De behandeling is
intensiever en duurt langer. Daarnaast gebruiken we bij sggz bijvoorbeeld systemische
therapie, waarbij we kijken naar jouw positie ten opzichte van anderen. Gezinstherapie is
hier een voorbeeld van. Tenslotte kan in de sggz ook farmacotherapie (medicatie) en
groepsbehandelingen worden geboden. Doorverwijzing van de huisarts is nodig.
Langdurige ggz: hiervoor heb je een verwijzing nodig van de huisarts en een indicatie van het ciz. Dit
is voor mensen met langdurige (>3jaar) ernstige/ complexe psychische aandoeningen. Het kan een
verblijf zijn van binnen en buiten de instelling. Het wordt vergoed door de wlz (wet langdurige zorg,
geen eigen risico, inkomsten afhankelijk eigen bijdrage).
, Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt aanvragen voor voorzieningen uit de Wet
langdurige zorg (Wlz) en geeft hier indicaties voor.
Begrippen:
Ketenzorg: Samenwerking tussen verschillende zorgaanbieders om de continuïteit en afstemming in
de zorg aan (groepen van) patiënten te waarborgen, zoals stroke-service. Het is belangrijk om die
diensten en zorg goed op elkaar te laten aansluiten. Ketenzorg is een manier om dat te bereiken. De
afgelopen tien jaar heeft ketensamenwerking dan ook steeds meer aandacht gekregen van
professionals, managers, beleidsmakers en onderzoekers in de zorg. De patiënt doorloopt de keten
in alle fasen van de behandeling.
Nuldelijnszorg: De zorg door mantelzorgers, vrijwilligers en familie.
Eerstelijnszorg is direct toegankelijke zorg voor patiënten. Het gaat dan om zorg die je krijgt van
huisartsen, fysiotherapeuten of de psycholoog.
Voor tweedelijnszorg heb je een verwijzing nodig. Het gaat om zorg door een specialist of in een
ziekenhuis, waar een huisarts naar doorverwijst.
Derdelijnszorg wordt gegeven in academische centra of gespecialiseerde kenniscentra of klinieken.
Casemanager: Een client wordt aan een casemanager gekoppeld. Een casemanager begeleid,
adviseert, denkt mee en regelt de zorg. Een casemanager zet je in bij complexe problematiek van
een persoon of huishuiden. Vb. Iemand met dementie.
2. Legt de werkwijze van een sociaal wijkteam, een FACT-team en een thuiszorgorganisatie uit;
Sociaal wijkteam;
Sociale wijkteams zorgen, namens de gemeente, voor ondersteuning, zorg en welzijn van de
inwoners van een wijk. Een sociaal wijkteam werkt voor inwoners uit een bepaalde wijk of gebied
die ondersteuning nodig hebben vanuit de *Wmo, Jeugdwet en soms Participatiewet.
Wijkteams hebben vaak een signalerende functie in de wijk en werken samen met de buurt en
vrijwilligers. Hierdoor kunnen zij preventief, vroegtijdig en licht ingrijpen. De inzet van meer
specialistische hulp zou hierdoor moeten afnemen.
Wijkteams zijn multidisciplinaire teams, samengesteld uit professionals van verschillende
organisaties en disciplines, vanuit welzijn, ondersteuning, participatie en zorg. O.a. maatschappelijk
werker, wijk vpk, mantelzorger, wmo-consulent etc. Het wijkteam kent verschillende benamingen
zoals ondersteuningsteam, gebiedsteam, frontlijnteam, buurtteam of zorgteam.
Financiën: De gemeente geeft hier budget voor vrij. Zorgverzekeringswet (basisverzekering het is
hetzelfde).
***
*Wmo (wet maatschappelijke ondersteuning): Deze wet zorgt ervoor dat mensen zo lang mogelijk
thuis kunnen blijven wonen. Via de Wmo een vergoeding kunt krijgen voor alle ondersteuning in en
