Plan van aanpak motiverende gespreksvoering
Manon Damen
Studenten nummer: 4256972
PCN: 464382
Klas: 02_vpk-2tb-04
Datum: 21-06-2022
SLB: Esther van den Hende-Wijnands
Docent: Fransje Kolster
Theoretisch kader
Motiverende gespreksvoering houd in dat de zorgvrager een dilemma heeft wat met
gedragsverandering te maken heeft. Aan de ene kant wil de zorgvrager wel veranderen en aan de
andere kant toch niet, dit noemen we ambivalentie. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een zorgvrager zelf
naar jou toe komt en vraagt om hulp met stoppen met roken. Maar het kan ook zijn dat een
zorgvrager komt omdat het moet van familie of van de rechtszaak etc. Maar ook jij als zorgverlener
kan het gesprek over gedragsverandering starten. Als jij opmerkt dat de gezondheid van je patiënt
verslechterd door een bepaald gedrag pas dan MVG toe bij de patiënt. Het kan dus zo zijn dat de
zorgvrager zelf misschien helemaal niet wilt veranderen of juist wel maar niet weet hoe het moet.
Om ervoor te zorgen dat dat er gedragsverandering plaats vindt zijn er een paar vaardigheden nodig
deze zijn hieronder beschreven.
Jij als zorgverlener gaat in gesprek met de zorgvrager over deze gedragsverandering. Je doet dit
d.m.v. verschillende fases en vaardigheden toe te passen zodat de zorgvrager zelf mee na gaat
denken over het dilemma en een passende gedragsverandering. Deze vaardigheid heet gidsen daar
ben je als zorgverlener vaak het meeste mee bezig ( Miller en Rollnick, 2018).
De eerste stap van motiverende gespreksvoering is engageren. Met engageren gaat het erom dat er
een klik is met de zorgvrager, een soort verbindings- en vertrouwensband. Door engageren toe te
passen bij motiverende gesprek voering is er een grotere kans van slagen op gedragsverandering
(Miller en Rollnick, 2018).
De tweede stap is focussen hierbij horen 3 vaardigheden namelijk gidsen, volgen en sturen. Gidsen
staat hierboven al beschreven. Maar er zijn nog 2 andere vaardigheden namelijk ‘’volgen’’ en
‘’sturen’’. Bij volgen gaat het er vooral om dat je de focus bij de zorgvrager legt, je past je aan op de
zorgvrager. Dit is echter bij sturen het tegen over gestelde. Hierbij stuur je de zorgvrager naar een
bepaalde focus (Miller en Rollnick, 2018).
De derde stap is ontlokken, vooral het ontlokken van de verandertaal. Verandertaal zijn uitspraken
van de patiënt die motivatie voor de gedragsverandering versterkt. (Vb. roken is slecht voor mijn
gezondheid en hierdoor kan ik niet meer goedsporten). We willen namelijk weg van de behoud taal.
De behoud taal zijn uitspraken van de patiënt over waarom hij juist niet zou moeten veranderen. (Vb.
Roken geeft me een goed gevoel en het past bij me).
,Verandertaal ontlok je d.m.v. de ORBS deze staat uitgelegd in het plan van aanpak. Verder komen de
vaardigheden WKRN en CAS voor. Deze hebben te maken met voorbereidende verandertaal (WKRN)
en Mobiliserende verandertaal (CAS) (Miller en Rollnick, 2018).
Na het ontlokken begin je samen met de zorgvrager aan het plannen van de gedragsverandering. De
hamvraag staat hierbij centraal. Een hamvraag is een vraag aan de zorgvrager over hoe hij zelf het
probleem wilt aan gaan pakken. Hierdoor behoud de zorgvrager zijn eigen regie. Jij als zorgverlener
ondersteunt natuurlijk waar nodig is ( Miller en Rollnick, 2018).
Mijn persoonlijk leerdoel is: het doorlopen van alle fases van MVG en niet blijven hangen op het
engageren. Er moeten namelijk wel stappen gezet worden wil er gedragsverandering plaatsvinden.
, Kaal plan van aanpak
Door het hele gesprek heen:
Engageren:
Intentie: de ander begrijpen!
ORBS:
o Open vragen stellen
o Reflectief luisteren: eenvoudige reflecties, complexe en tweezijdige reflecties
o Bevestigen
o Samenvattingen maken: samenvoegend, verbindend en afsluitend
Waarden verkennen
Ambivalentie / verandertaal herkennen
Behoudtaal en wrijving herkennen
Voorbereiding:
Stilstaan bij eigen houding (persoonsgerichtheid) bij MGV:
o eigen doelen en wensen beschouwen tegen het licht van ethische waarden:
Geen kwaad doen / Weldoen / Autonomie / Rechtvaardigheid
o Gericht zijn op compassie, ontlokken, acceptatie en samenwerking
Inleiding
Focussen:
Exploreren focus op basis van drie bronnen: cliënt / setting / expertise hulpverlener
3 stijlen van focussen: Sturen, volgen, gidsen.
drie scenario’s:
o focus is duidelijk
o meerdere opties
o focus is onduidelijk
Koers houden: duidelijke koers, focus kiezen, onduidelijke koers.
Toestemming vragen
Kern
Ontlokken:
Verandertaal herkennen en aansluiten bij fase van gedragsverandering
Ontlokken met open vragen en ORBS
o Bij ambivalentie: voor- en nadelen in kaart brengen
o Voorbereidende verandertaal herkennen: wens / willen, kunnen, redenen
hebben, nodig vinden (WKRN)
o Mobiliserende verandertaal herkennen: commitment, acties, stappen(CAS)
Versterken verandertaal met ORBS
Uitersten verkennen, waarden verkennen
Schaalvragen: belang en vertrouwen
Herkennen behoudtaal en wrijving
Reageren op behoudtaal (reflecties, strategische reacties)
Reageren op wrijving (reflecteren, verontschuldigen, instemmen, focus verschuiven)
Manon Damen
Studenten nummer: 4256972
PCN: 464382
Klas: 02_vpk-2tb-04
Datum: 21-06-2022
SLB: Esther van den Hende-Wijnands
Docent: Fransje Kolster
Theoretisch kader
Motiverende gespreksvoering houd in dat de zorgvrager een dilemma heeft wat met
gedragsverandering te maken heeft. Aan de ene kant wil de zorgvrager wel veranderen en aan de
andere kant toch niet, dit noemen we ambivalentie. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een zorgvrager zelf
naar jou toe komt en vraagt om hulp met stoppen met roken. Maar het kan ook zijn dat een
zorgvrager komt omdat het moet van familie of van de rechtszaak etc. Maar ook jij als zorgverlener
kan het gesprek over gedragsverandering starten. Als jij opmerkt dat de gezondheid van je patiënt
verslechterd door een bepaald gedrag pas dan MVG toe bij de patiënt. Het kan dus zo zijn dat de
zorgvrager zelf misschien helemaal niet wilt veranderen of juist wel maar niet weet hoe het moet.
Om ervoor te zorgen dat dat er gedragsverandering plaats vindt zijn er een paar vaardigheden nodig
deze zijn hieronder beschreven.
Jij als zorgverlener gaat in gesprek met de zorgvrager over deze gedragsverandering. Je doet dit
d.m.v. verschillende fases en vaardigheden toe te passen zodat de zorgvrager zelf mee na gaat
denken over het dilemma en een passende gedragsverandering. Deze vaardigheid heet gidsen daar
ben je als zorgverlener vaak het meeste mee bezig ( Miller en Rollnick, 2018).
De eerste stap van motiverende gespreksvoering is engageren. Met engageren gaat het erom dat er
een klik is met de zorgvrager, een soort verbindings- en vertrouwensband. Door engageren toe te
passen bij motiverende gesprek voering is er een grotere kans van slagen op gedragsverandering
(Miller en Rollnick, 2018).
De tweede stap is focussen hierbij horen 3 vaardigheden namelijk gidsen, volgen en sturen. Gidsen
staat hierboven al beschreven. Maar er zijn nog 2 andere vaardigheden namelijk ‘’volgen’’ en
‘’sturen’’. Bij volgen gaat het er vooral om dat je de focus bij de zorgvrager legt, je past je aan op de
zorgvrager. Dit is echter bij sturen het tegen over gestelde. Hierbij stuur je de zorgvrager naar een
bepaalde focus (Miller en Rollnick, 2018).
De derde stap is ontlokken, vooral het ontlokken van de verandertaal. Verandertaal zijn uitspraken
van de patiënt die motivatie voor de gedragsverandering versterkt. (Vb. roken is slecht voor mijn
gezondheid en hierdoor kan ik niet meer goedsporten). We willen namelijk weg van de behoud taal.
De behoud taal zijn uitspraken van de patiënt over waarom hij juist niet zou moeten veranderen. (Vb.
Roken geeft me een goed gevoel en het past bij me).
,Verandertaal ontlok je d.m.v. de ORBS deze staat uitgelegd in het plan van aanpak. Verder komen de
vaardigheden WKRN en CAS voor. Deze hebben te maken met voorbereidende verandertaal (WKRN)
en Mobiliserende verandertaal (CAS) (Miller en Rollnick, 2018).
Na het ontlokken begin je samen met de zorgvrager aan het plannen van de gedragsverandering. De
hamvraag staat hierbij centraal. Een hamvraag is een vraag aan de zorgvrager over hoe hij zelf het
probleem wilt aan gaan pakken. Hierdoor behoud de zorgvrager zijn eigen regie. Jij als zorgverlener
ondersteunt natuurlijk waar nodig is ( Miller en Rollnick, 2018).
Mijn persoonlijk leerdoel is: het doorlopen van alle fases van MVG en niet blijven hangen op het
engageren. Er moeten namelijk wel stappen gezet worden wil er gedragsverandering plaatsvinden.
, Kaal plan van aanpak
Door het hele gesprek heen:
Engageren:
Intentie: de ander begrijpen!
ORBS:
o Open vragen stellen
o Reflectief luisteren: eenvoudige reflecties, complexe en tweezijdige reflecties
o Bevestigen
o Samenvattingen maken: samenvoegend, verbindend en afsluitend
Waarden verkennen
Ambivalentie / verandertaal herkennen
Behoudtaal en wrijving herkennen
Voorbereiding:
Stilstaan bij eigen houding (persoonsgerichtheid) bij MGV:
o eigen doelen en wensen beschouwen tegen het licht van ethische waarden:
Geen kwaad doen / Weldoen / Autonomie / Rechtvaardigheid
o Gericht zijn op compassie, ontlokken, acceptatie en samenwerking
Inleiding
Focussen:
Exploreren focus op basis van drie bronnen: cliënt / setting / expertise hulpverlener
3 stijlen van focussen: Sturen, volgen, gidsen.
drie scenario’s:
o focus is duidelijk
o meerdere opties
o focus is onduidelijk
Koers houden: duidelijke koers, focus kiezen, onduidelijke koers.
Toestemming vragen
Kern
Ontlokken:
Verandertaal herkennen en aansluiten bij fase van gedragsverandering
Ontlokken met open vragen en ORBS
o Bij ambivalentie: voor- en nadelen in kaart brengen
o Voorbereidende verandertaal herkennen: wens / willen, kunnen, redenen
hebben, nodig vinden (WKRN)
o Mobiliserende verandertaal herkennen: commitment, acties, stappen(CAS)
Versterken verandertaal met ORBS
Uitersten verkennen, waarden verkennen
Schaalvragen: belang en vertrouwen
Herkennen behoudtaal en wrijving
Reageren op behoudtaal (reflecties, strategische reacties)
Reageren op wrijving (reflecteren, verontschuldigen, instemmen, focus verschuiven)
