Samenvatting gerechtelijk recht

Gerechtelijk recht



Inhoudsopgave




1

,Gerechtelijk recht


BEGRIPOMSCHRIJVING
Art. 6 EVRM
Gerechtelijk recht = rechtsregels met betrekking tot de effectuering van
materieelrechtelijke aanspraken



Gerechtelijk recht of burgerlijkprocesrecht: rechtsregels met betrekking tot de
effectuering van materieelrechtelijke aanspraken (van de rechtssubjecten)
We vertrekken van een probleem met materieel recht en dan heb je gerechtelijk
recht
Bv:. Je koopt iets maar je betaald niet, de verkoper heeft en goed wel
geleverd
Burgerlijkwetboek  zegt dat je recht op betaling heeft maar dat is het
Hoe kan je dit recht afdwingen  gerechtelijk recht gaat hiermee helpen
(proces tot betaling gebeurd)
Gerechtelijk recht was vroeger geen rechtstak  is wel een belangrijke rechtstak
We vallen terug uit een fundamenteel grondrecht  art. 6 EVRM (Europees
verdrag van de rechten van de mens, want gerechtelijk recht weerspiegelt de
samenleving)
 Gaat over de waarde van de procedure die we moeten nalezen
 Iedereen heeft recht op een rechterlijke oplossing van u geschil
o Je hebt recht om naar de rechter te gaan
o Recht op een advocaat

Fundamenteel: er mag GEEN uitzondering op zijn (bv:. Je kan niet zeggen dat
iemand geen recht heeft op advocaat omdat je die niet kan betalen)
Uit art. 6 EVRM  veel nevenrechten uit ontstaan

Materieelrecht = recht dat we halen uit de wet Bv. Ik verkoop een goed, recht op
vordering (betaling), verhuurder heeft recht op betaling van huurprijs, …
Hoe ontstaat het gerechtelijk recht?

Wat gebeurt als er iemand iets moet doen (betalen/uitvoeren) en het niet doet.

Materieel recht doet hier niets aan, Wanneer het materieelrecht geschonden
wordt komt het gerechtelijk recht naar boven Bv. Je gaat dagvaardingen omdat er
niet betaald wordt, beslag leggen op goederen om u te laten betalen, …
Het gerechtelijk recht zorgt ervoor dat het materieel gevrijwaard wordt.




2

,Gerechtelijk recht


BRONNEN
Hiërarchie van de bronnen:
1. Internationale regels (de Europese regel overstijgt de Belgische regel (kom je
in Nederland dan stopt de regels aan de grens  bv:. Smeerkaasarrest)
a. Verdragen bv:. Art. 6 EVRM
b. Europese verordeningen  hoe gaan we om met mekaars regels,
vonnissen en wetten (Brussel 1 bis), hebben we verdragen gesloten
met bepaalde landen over bepaalde regels?
2. Grondwet: (rechterlijke macht + fundamentele waarborgen)
a. Hierin staan de fundamenten in van de staatstructuren (scheiding der
machten)
b. Grondwettelijke principes gaan voor, bij rechtsregels die tegen de
grondwet gaan worden vernietigd.
c. =>Fundamentele waarborgen: openbare van uitspraken, je kan
rechtszaken binnenstappen en bijwonen (je hebt hier recht op), rechters
moeten hun uitspraken motiveren.
3. Gerechtelijke wetboek:
a. Historiek  Code de civil van Napoleon (basisstructuur van het recht)
i. Franse revolutie, geen macht meer door de koning maar door het
volk
 Ontstaan van napoleon, pakt veel over van de Romeinen
b. Charles Van Reepinghen  voorzitter van de Koninklijke commissie bij
de gerechtelijke hervorming, verslag van Reepinghen (in 1967 was dit
pas af)
c. Innovaties
d. Wijzigingen/ hervormingen:
i. Wet 3 augustus 1992
ii. Wet 26 april 2007
iii. Gerechtelijke hervorming 2014  zorgen dat er een nieuwe
structuur is
iv. Potpourri I – VII 2015 – 2018




3

, Gerechtelijk recht


BASISBEGINSELEN
 Grondrechten: recht van verdediging
 Toegang tot het gerecht: art. 6 EVRM
o Je kan voor alles naar de rechter, te allen tijde, er is geen enkele
verplichting op bemiddeling, mogelijkheid om openberoep op te stellen
(heel open, brede toegang)
 Onafhankelijk en onpartijdig gerecht, los van de partijen
 Eerlijk en openbaar proces
 Tegenspraak = basisprincipe in het burgerlijk procesrecht!!
o Eigen aan de burgerlijke procedure, niet meer in strafrecht
o Getuigen komen enkel in aanwezigheid van beide partijen
o Je moet ten allen tijde de kans krijgen om u te verweren
 Bv:. Iemand wordt gedagvaard maar die komt niet, hij kan wel
veroordeeld worden bij verstek
o Mogelijkheid
o Op elk moment proces
o Soms kan het niet
 Wanneer een partij niet kan opdagen. En men heeft vrees dat het
onroerend goed niet betaalt of uitgevoerd zal worden 
bewarend beslag Bv; Ik moet van persoon X nog een geldbedrag
terugkrijgen, die persoon X heeft nog een onroerend goed, ik ben
bang dat hij het huis zal verkopen of weggaat met het geld
waardoor ik geen kans meer heb om mijn geld terug te krijgen.
 Procesgelijkheid
o = manier waarop we met elkaar omgaan tijdens het proces,
wapengelijkheid, elke partij is gelijk
o procespartijen op gelijke voet voor de rechter, in het materieel recht
zijn partijen ongelijk Bv. huurder en verhuurder => maar eens ze voor
de rechter staan hebben ze gelijke mogelijkheden om te handelen.

 Partijautonomie
o = beschikkingsbeginsel = procedure die erg in evolutie is = bepaalt of
geeft een antwoord op de vraag “wie stuurt een procedure?”
Burgerlijkprocesrecht bepalen de partijen hoe een proces verloopt.
De rechter moet hier mee omgaan en zo het proces laten verlopen;
procedure tot het bekomen van een schadevergoeding, de eisende
partij zegt wat er is gebeurd, hij wil 10 000 euro. De andere partij gaat
zich verweren. De rechter gaat de eisende partij geven wat hij wil, of hij
kan de prijs verminderen omdat hij het niet terug vindt. De rechter mag
de eisende partij nooit meer laten eisen. Je kan nooit iets krijgen als je
niks hebt gevraagd aan de rechter.

Je hebt het geschil (materiele recht dat niet gerespecteerd wordt) en het geding
(hoe het proces gevoerd wordt, de rechter heeft hier niks mee te maken, hij
neemt de procedure voor hoe het loopt)



4