Goederenrecht 3 2024-2025
Goederenrecht bestudeerd;
-zakelijke rechten
-zakelijke gebruiksrechten
-indeling van goederen
-oorspronkelijke wijze van eigendomsverkrijging
-publiciteitssysteem
Inwerkingtreding van boek 3
- op 1/09/2021
- overeenkomsten die gesloten zijn voor 1/09/2021, kijken naar oude wetgeving
Eerbiedigende werking
=nieuwe wetgeving is van toepassing op rechtshandelingen en rechtsfeiten die
vanaf 1/09/2021 gerealiseerd zijn.
Overeenkomst verlengen: oude regelgeving blijft
Overeenkomst stoppen en vernieuwen: nieuwe regelgeving van toepassing
Uitzonderingen op eerbiedigende werking;
1. Contractuele afwijkingen
2. Verkrijgende verjaring
3. Opstalrecht
Meestal heeft een persoon 1 vermogen, uitzondering: kwaliteitsrekening =
derdenrekening
Indeling van goederen
Waarom is dit belangrijk om te weten?
-bij schattingen (ORG of RG andere waarde)
-Verschillende wetgevingen op ORG of RG
Lichamelijk of onlichamelijk Art. 3.40 BW
lichamelijk: zintuigen, meten een momentopname
Onlichamelijk:
-rechten (heeft een waarde maar kan je niet zien)
-universaliteit (=groot geheel: bv. hele nalatenschap, handelszaak,…)
Opdeling volgens:
1. hun graad van toe-eigeningsmogelijkheid
Men kan geen zakelijk recht hebben op goederen buiten de handel (bv. drugs,…)
Gemene goederen art. 3.43 BW
bv. lucht, licht,…
=> duurzaamheidsgedachte: bewust omgaan met gemene goederen aangezien
deze schaar zijn.
Goederen zonder eigenaar Art. 3.43 lid2 BW
-ORG zonder eigenaar, behoren toe aan de staat art. 3.66 BW
- RG zonder eigenaar art. 3.59 para.2 BW
-> wordt niet meteen eigenaar: zie verplichtingen art. 3.58 BW
,2. hun gebruik art. 3.44 BW
Verbruikbare goederen art. 3.44 lid2 BW
bv. geld, koek,…
Soortgoederen
=goederen die bepaald worden door gewicht of hoeveelheid
bv. zand, grind
Bepaalde goederen
=goederen kan je 1 voor 1 aanduiden
bv. tractor, woning,…
Negatieve waarde
bv. de kosten voor verontreiniging van grond, is groter dan de waarde van de
grond
3. Roerende en onroerende goederen
Kijk eerst naar de roerende goederen, dan pas naar de onroerende goederen
Nieuw BW: 4 nieuwe artikels
vroeger waren het er 20
ORG
-aard art. 3.47 BW
=grond + samenstellende volumes in 3 dimensies (natuurlijke grondstoffen horen
hierbij)
Kelder in de woning is niet door aard, maar door incorporatie
-incorporatie: bouwwerken en beplantingen
bv. stacaravan is ORG door incorporatie,…
inherente bestandsdelen: bv. trappen, stoelen aula, ingebouwde lichten,…
Rolkranenarrest: beweegbaar en verplaatsbaar (rechter: ORG)
-bestemming art. 3.47 lid4 BW en 3.9 BW
Accessoria voorwaarden:
1) Eigendomsvereisten
Twee goederen moeten dezelfde eigenaar hebben
Bv. VH verhuurt appartement met meubels erin. De meubels worden ook ORG
2) Dienstbaarheid of blijvend verbonden
Bv. restaurant uitbaten met tafels en stoelen. De meubels worden ORG
Bv. bedrijfswagen voor bedrijfsactiviteiten wordt gezien als ORG indien bedrijf
eigenaar is van de wagen. Indien de wagen geleased wordt, is het geen ORG.
Bv. muurschilderij is een ORG
-door hun voorwerp
=rechten: bv. vruchtgebruik
Bv. vruchtgebruik op een fiets (roerend goed) => vruchtgebruik op de fiets is
roerend
Bv. vruchtgebruik op een woning (ORG) => vruchtgebruik op woning is ORG
Restcategorie
aandelen, handelszaak,… altijd roerend
vervroegd roerend
= fruit aan de boom voordat ze er daadwerkelijk hangen
Anticipatie
, bv. woning verkopen om te slopen, maar iemand wilt enkele bakstenen
afzonderlijk kopen
=> bakstenen zijn op dat moment nog ORG maar wanneer ze verkocht worden
zijn ze roerend
Wat is inbegrepen in de verkoop van een onroerend goed?
-Alle ORG
-contractueel kan men RG ook verkopen
=> koper heeft bewijsplicht
4. Publieke goederen art. 3.45 lid1 BW
= Domeingoederen = overheidsgoederen
Wanneer het woord ‘domein’ staat, is het van de overheid
Openbaar domein
bv. weg, station, parking, gevangenis… (soms mag je er ook maar tijdelijk op)
Privaat domein
bv. Ministerie, woning van de overheid, koninklijk paleis…
Affectatie
= van privaat domein overgaan naar openbaar domein
=opnemen in openbaar domein
bv. Functie van gemeentehuis in bestaande woning zetten
Desaffectatie
= van openbaar domein overgaan naar privaat domein
Bv. Functie van gemeentehuis verplaatsen naar een ander gebouw
1. Onvervreemdbaar: Openbare domeingoederen kunnen niet zomaar
verkocht worden
oplossing: desaffectatie
2. Onverjaarbaar: Goederen in openbaar domein is niet vatbaar voor
verkrijgende verjaring
Bv. iemand zet 50j lang een bankje op de stoep, stoep wordt niet van die
persoon art. 3.45 lid2 BW
3. zakelijke gebruiksrechten kan op een openbaar domeingoed bestaan,
indien deze de openbare bestemming niet in de weg staat. Art. 3.45 lid2
4. ingebruikname
1. Wettelijke beheersrechten
2. Gebruiksrechten
=Enkel overheden kunnen deze 2 gebruiken bij openbaar domeingoederen
Deze rechten zijn éénzijdig opzegbaar door de overheid = precair
-Domeinconcessies
=overeenkomst , recht op schadevergoeding bij vroegtijdig opzeg
Bv. Frietkot uitbaten op openbaar domein (pleintje), havenbedrijf
-Domeinvergunning
=vaak kleiner, eenzijdig, geen recht op schadevergoeding bij vroegtijdig
opzeg
Bv. Nutsmaatschappij moet tijdelijk werken op grondgebied van de
overheid. Hiervoor hebben ze een vergunning nodig
Goederenrecht bestudeerd;
-zakelijke rechten
-zakelijke gebruiksrechten
-indeling van goederen
-oorspronkelijke wijze van eigendomsverkrijging
-publiciteitssysteem
Inwerkingtreding van boek 3
- op 1/09/2021
- overeenkomsten die gesloten zijn voor 1/09/2021, kijken naar oude wetgeving
Eerbiedigende werking
=nieuwe wetgeving is van toepassing op rechtshandelingen en rechtsfeiten die
vanaf 1/09/2021 gerealiseerd zijn.
Overeenkomst verlengen: oude regelgeving blijft
Overeenkomst stoppen en vernieuwen: nieuwe regelgeving van toepassing
Uitzonderingen op eerbiedigende werking;
1. Contractuele afwijkingen
2. Verkrijgende verjaring
3. Opstalrecht
Meestal heeft een persoon 1 vermogen, uitzondering: kwaliteitsrekening =
derdenrekening
Indeling van goederen
Waarom is dit belangrijk om te weten?
-bij schattingen (ORG of RG andere waarde)
-Verschillende wetgevingen op ORG of RG
Lichamelijk of onlichamelijk Art. 3.40 BW
lichamelijk: zintuigen, meten een momentopname
Onlichamelijk:
-rechten (heeft een waarde maar kan je niet zien)
-universaliteit (=groot geheel: bv. hele nalatenschap, handelszaak,…)
Opdeling volgens:
1. hun graad van toe-eigeningsmogelijkheid
Men kan geen zakelijk recht hebben op goederen buiten de handel (bv. drugs,…)
Gemene goederen art. 3.43 BW
bv. lucht, licht,…
=> duurzaamheidsgedachte: bewust omgaan met gemene goederen aangezien
deze schaar zijn.
Goederen zonder eigenaar Art. 3.43 lid2 BW
-ORG zonder eigenaar, behoren toe aan de staat art. 3.66 BW
- RG zonder eigenaar art. 3.59 para.2 BW
-> wordt niet meteen eigenaar: zie verplichtingen art. 3.58 BW
,2. hun gebruik art. 3.44 BW
Verbruikbare goederen art. 3.44 lid2 BW
bv. geld, koek,…
Soortgoederen
=goederen die bepaald worden door gewicht of hoeveelheid
bv. zand, grind
Bepaalde goederen
=goederen kan je 1 voor 1 aanduiden
bv. tractor, woning,…
Negatieve waarde
bv. de kosten voor verontreiniging van grond, is groter dan de waarde van de
grond
3. Roerende en onroerende goederen
Kijk eerst naar de roerende goederen, dan pas naar de onroerende goederen
Nieuw BW: 4 nieuwe artikels
vroeger waren het er 20
ORG
-aard art. 3.47 BW
=grond + samenstellende volumes in 3 dimensies (natuurlijke grondstoffen horen
hierbij)
Kelder in de woning is niet door aard, maar door incorporatie
-incorporatie: bouwwerken en beplantingen
bv. stacaravan is ORG door incorporatie,…
inherente bestandsdelen: bv. trappen, stoelen aula, ingebouwde lichten,…
Rolkranenarrest: beweegbaar en verplaatsbaar (rechter: ORG)
-bestemming art. 3.47 lid4 BW en 3.9 BW
Accessoria voorwaarden:
1) Eigendomsvereisten
Twee goederen moeten dezelfde eigenaar hebben
Bv. VH verhuurt appartement met meubels erin. De meubels worden ook ORG
2) Dienstbaarheid of blijvend verbonden
Bv. restaurant uitbaten met tafels en stoelen. De meubels worden ORG
Bv. bedrijfswagen voor bedrijfsactiviteiten wordt gezien als ORG indien bedrijf
eigenaar is van de wagen. Indien de wagen geleased wordt, is het geen ORG.
Bv. muurschilderij is een ORG
-door hun voorwerp
=rechten: bv. vruchtgebruik
Bv. vruchtgebruik op een fiets (roerend goed) => vruchtgebruik op de fiets is
roerend
Bv. vruchtgebruik op een woning (ORG) => vruchtgebruik op woning is ORG
Restcategorie
aandelen, handelszaak,… altijd roerend
vervroegd roerend
= fruit aan de boom voordat ze er daadwerkelijk hangen
Anticipatie
, bv. woning verkopen om te slopen, maar iemand wilt enkele bakstenen
afzonderlijk kopen
=> bakstenen zijn op dat moment nog ORG maar wanneer ze verkocht worden
zijn ze roerend
Wat is inbegrepen in de verkoop van een onroerend goed?
-Alle ORG
-contractueel kan men RG ook verkopen
=> koper heeft bewijsplicht
4. Publieke goederen art. 3.45 lid1 BW
= Domeingoederen = overheidsgoederen
Wanneer het woord ‘domein’ staat, is het van de overheid
Openbaar domein
bv. weg, station, parking, gevangenis… (soms mag je er ook maar tijdelijk op)
Privaat domein
bv. Ministerie, woning van de overheid, koninklijk paleis…
Affectatie
= van privaat domein overgaan naar openbaar domein
=opnemen in openbaar domein
bv. Functie van gemeentehuis in bestaande woning zetten
Desaffectatie
= van openbaar domein overgaan naar privaat domein
Bv. Functie van gemeentehuis verplaatsen naar een ander gebouw
1. Onvervreemdbaar: Openbare domeingoederen kunnen niet zomaar
verkocht worden
oplossing: desaffectatie
2. Onverjaarbaar: Goederen in openbaar domein is niet vatbaar voor
verkrijgende verjaring
Bv. iemand zet 50j lang een bankje op de stoep, stoep wordt niet van die
persoon art. 3.45 lid2 BW
3. zakelijke gebruiksrechten kan op een openbaar domeingoed bestaan,
indien deze de openbare bestemming niet in de weg staat. Art. 3.45 lid2
4. ingebruikname
1. Wettelijke beheersrechten
2. Gebruiksrechten
=Enkel overheden kunnen deze 2 gebruiken bij openbaar domeingoederen
Deze rechten zijn éénzijdig opzegbaar door de overheid = precair
-Domeinconcessies
=overeenkomst , recht op schadevergoeding bij vroegtijdig opzeg
Bv. Frietkot uitbaten op openbaar domein (pleintje), havenbedrijf
-Domeinvergunning
=vaak kleiner, eenzijdig, geen recht op schadevergoeding bij vroegtijdig
opzeg
Bv. Nutsmaatschappij moet tijdelijk werken op grondgebied van de
overheid. Hiervoor hebben ze een vergunning nodig
