EN SOCIAAL RECHT +
BASIS
CONSUMENTENRECHT
Mariana Piekhotska Student accountancy-fiscaliteit
2024-2025
ARTEVELDEHOGESCHOOL
,Inhoudsopgave
Inhoudsopgave _______________________________________________________ 1
ONDERNEMINGS- EN SOCIAAL RECHT __________________________________ 6
Indeling ________________________________________________________________ 6
Wat is ondernemingsrecht? ________________________________________________________ 6
Wat is sociaal recht? ____________________________________________________________ 6
Bronnen van het ondernemings-/sociaal recht _________________________________ 6
Wetgeving______________________________________________________________________ 7
Internationale wetgeving _________________________________________________________ 7
Rechtspraak ___________________________________________________________________ 7
Gewoonte______________________________________________________________________ 7
Rechtsleer _____________________________________________________________________ 7
Het begrip onderneming __________________________________________________________ 8
Belang kwalificatie als onderneming? _______________________________________________ 8
Definitie________________________________________________________________________ 9
Toepassingen: _________________________________________________________________ 10
Oprichtingsformaliteiten __________________________________________________ 11
DE VOORWAARDEN VOOR HET STATUUT VAN ONDERNEMER _____________________ 11
OPRICHTINGSFORMALITEITEN ( de voorwaarden om te starten ) _____________________ 12
Stap 1: kies het gepaste statuut __________________________________________________ 12
Eenmanszaak: _________________________________________________________________ 12
Vennootschap: ________________________________________________________________ 13
Stap 2: behaal de vereiste kennis _________________________________________________ 14
Stap 3: open een zakelijke zichtrekening __________________________________________ 14
Stap 4: verkrijg de nodige vergunningen ( niet kennen )_______________________________ 14
Stap 5: richt de vennootschap op _________________________________________________ 14
Stap 6: schrijf in bij de KBO ______________________________________________________ 15
Aandachtspunt 1: de naamgeving _________________________________________________ 15
Aandachtspunt 2: Alle activiteiten via NACEBEL codes: voldoende ruim! ________________ 16
Stap 7: activeer je BTW nummer __________________________________________________ 16
Stap 8: breng je sociale zekerheid in orde __________________________________________ 17
Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds _______________________________________ 18
Aansluiten bij een ziekenfonds ___________________________________________________ 18
Stap 9: registreer je in het UBO register ____________________________________________ 18
Casus 1: ______________________________________________________________________ 18
Casus 2: ______________________________________________________________________ 19
Sociaal statuut der zelfstandigen___________________________________________ 20
Verplichtingen van de zelfstandige ________________________________________________ 21
Sociale bijdragen ______________________________________________________________ 21
Casus ________________________________________________________________________ 25
Rechten van de zelfstandigen ____________________________________________________ 25
Ziekteverzekering ______________________________________________________________ 26
Uitkeringen m.b.t. het gezinsleven ________________________________________________ 26
Mariana Piekhotska 1
Student Accountancy-fiscaliteit
, Pensioen _____________________________________________________________________ 26
Overbruggingsrecht ____________________________________________________________ 26
Aandachtspunt _________________________________________________________________ 27
Oprichting van de onderneming: extra aandachtspunten _______________________ 27
Afsluiten van verzekeringen ( niet kennen ) ___________________________________________ 28
Privacy _______________________________________________________________________ 28
Handelshuur ___________________________________________________________________ 28
Intellectuele eigendom ___________________________________________________________ 30
Merkenrecht ___________________________________________________________________ 31
Tekeningen- en modellenrecht _____________________________________________________ 32
Auteursrecht ___________________________________________________________________ 32
Octrooirecht ___________________________________________________________________ 32
Overkoepelende case oprichting van de onderneming __________________________________ 33
Geschillen met ondernemingen ____________________________________________ 34
Ondernemingsrechtbank _________________________________________________________ 34
Toepassing ____________________________________________________________________ 35
lternatief voor de ondernemingsrechtbank: arbitrage____________________________________ 35
Alternatief voor de ondernemingsrechtbank: Potpourri __________________________________ 36
Het bewijs _____________________________________________________________________ 36
De bewijsmiddelen ______________________________________________________________ 37
Schriftelijk bewijs _______________________________________________________________ 37
Courante documenten ___________________________________________________________ 38
Het bewijs in ondernemingszaken __________________________________________________ 38
Algemene voorwaarden op de factuur _______________________________________________ 41
Casus ________________________________________________________________________ 41
Casus 2: ______________________________________________________________________ 42
Casus 3: ______________________________________________________________________ 42
Betalingsachterstand bij handelstransacties __________________________________________ 43
Sancties bij laattijdige betaling _____________________________________________________ 44
Casus ________________________________________________________________________ 46
Casus 2: ______________________________________________________________________ 46
Casus 3: ______________________________________________________________________ 47
Vennootschapsrecht: Algemene bepalingen _________________________________ 47
De vennootschappen ____________________________________________________________ 47
Het begrip vennootschap: ________________________________________________________ 49
Vennootschap vs. Vereniging: _____________________________________________________ 49
Vennootschap vs. Stichting: _______________________________________________________ 49
De soorten vennootschappen: _____________________________________________________ 50
Personenvennootschappen en kapitaalvennootschappen________________________________ 50
De grootte van vennootschappen __________________________________________________ 51
Waarom vennootschap oprichten?__________________________________________________ 51
De techniek van de rechtspersoonlijkheid ____________________________________________ 51
Het bestuursorgaan: soorten bestuursfouten __________________________________________ 52
Commissaris/commissariaat ______________________________________________________ 52
Uitsluiting- uittreding van een vennoot _______________________________________________ 53
Ontbinding en vereffening ________________________________________________________ 53
Mariana Piekhotska 2
Student Accountancy-fiscaliteit
, Vrijwillige ontbinding (art. 2:71 WVV) ________________________________________________ 54
Gerechtelijke ontbinding (art. 2:73 en 2:74 WVV) ______________________________________ 54
De vereffening _________________________________________________________________ 54
Ondernemingen in moeilijkheden __________________________________________ 54
Wetgeving en toepassingsgebied __________________________________________________ 54
Buitengerechtelijke maatregelen ___________________________________________________ 55
Doel: behouden van de continuïteit van de onderneming in moeilijkheden ___________________ 55
Verzoek tot openen van de procedure _______________________________________________ 56
(Openbare) gerechtelijke reorganisatie ______________________________________________ 56
Gerechtelijk minnelijk akkoord _____________________________________________________ 57
Collectief akkoord _______________________________________________________________ 57
Overdracht onder gerechtelijk gezag ________________________________________________ 57
NIEUW: besloten gerechtelijke reorganisatie__________________________________________ 57
Faillissement___________________________________________________________________ 58
Begrip: _______________________________________________________________________ 58
Voorwaarden ( 2 voorwaarden en als je daaraan voldoet gaje failliet verklaard worden. ) _______ 59
Inleiding van de procedure ________________________________________________________ 59
Procedure _____________________________________________________________________ 59
Faillissementsvonnis ____________________________________________________________ 60
Gevolgen van het faillissement voor de gefailleerde ____________________________________ 60
Bescherming tegen handelingen gesteld vóór de faillietverklaring _________________________ 61
Actief en passief van de faillissementsboedel _________________________________________ 61
Kwijtschelding van de gefailleerde __________________________________________________ 62
Aansprakelijkheid van bestuurders _________________________________________________ 62
Casus Onderneming in moeilijkheden_______________________________________ 63
Sociaal recht: Arbeidsrecht ____________________________________________ 67
Toepassingsgebied van het arbeidsrecht ____________________________________ 67
Administratieve verplichtingen _____________________________________________________ 69
De arbeidsovereenkomst _________________________________________________________ 69
Het arbeidsreglement ____________________________________________________________ 69
De collectieve arbeidsovereenkomsten ______________________________________________ 70
De kostprijs van een werknemer ___________________________________________________ 71
De soorten (individuele) arbeidsovereenkomsten ______________________________________ 71
Casus ________________________________________________________________________ 74
Casus 2: ______________________________________________________________________ 75
Collectief arbeidsrecht ___________________________________________________ 75
Collectief arbeidsrecht ___________________________________________________________ 75
Organisaties voor werknemers en voor werkgevers ____________________________________ 75
Organisaties voor werknemers: ____________________________________________________ 76
Organisaties voor werkgevers: _____________________________________________________ 76
Collectief overleg _______________________________________________________________ 77
Groep van 10 __________________________________________________________________ 77
Nationale Arbeidsraad (NAR): _____________________________________________________ 77
Collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) __________________________________________ 79
Verplichtingen van de partijen _____________________________________________________ 80
Mariana Piekhotska 3
Student Accountancy-fiscaliteit
, Casus ________________________________________________________________________ 80
Casus 2: ______________________________________________________________________ 81
Casus 3: ______________________________________________________________________ 81
Casus 4: ______________________________________________________________________ 82
Casus 5: ______________________________________________________________________ 82
Schorsing van de arbeidsovereenkomst _____________________________________ 83
Het begrip ‘schorsing’ ____________________________________________________________ 83
Overmacht ____________________________________________________________________ 83
Onvolledige arbeidsdag __________________________________________________________ 84
Gewaarborgd dagloon ___________________________________________________________ 84
Arbeidsongeschiktheid ___________________________________________________________ 84
Kort verzuim ___________________________________________________________________ 86
Geboorteverlof _________________________________________________________________ 86
Moederschapsverlof _____________________________________________________________ 87
Verlof om dwingende redenen _____________________________________________________ 88
Tijdskrediet ____________________________________________________________________ 88
Thematische verloven ___________________________________________________________ 88
Tijdskrediet ____________________________________________________________________ 89
Jaarlijkse vakantie ______________________________________________________________ 89
Het vakantiegeld voor arbeiders____________________________________________________ 90
Wijzen van beëindiging van de AO _________________________________________________ 90
Het ontslag ____________________________________________________________________ 90
Opzegging ____________________________________________________________________ 91
Opzegtermijn __________________________________________________________________ 94
Verbreking ____________________________________________________________________ 96
Ontslag wegens dringende reden __________________________________________________ 97
Sociale zekerheid _______________________________________________________ 99
Doel: _________________________________________________________________________ 99
Structuur van de sociale zekerheid voor werknemers __________________________________ 100
RSZ bijdragen_________________________________________________________________ 100
Vergelijking met de sociale bijdragen van zelfstandigen ________________________________ 101
RSZ bijdragen zijn verschuldigd op: ________________________________________________ 102
RSZ bijdragen zijn niet verschuldigd op: ____________________________________________ 102
Formaliteiten voor de RSZ ( voor de WG ) ___________________________________________ 103
Wettelijk pensioen _____________________________________________________________ 104
Loon _________________________________________________________________ 107
Bescherming van het loon _______________________________________________________ 107
Loon in geld (art. 4 en art. 5) _____________________________________________________ 108
Loon in natura (art. 6)§2 oplijsting van loon in natura __________________________________ 108
Tijdstip van betaling (art. 9) ______________________________________________________ 108
De loonfiche __________________________________________________________________ 110
Bedrijfsvoorheffing _____________________________________________________________ 111
Bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid________________________________________ 111
Alternatieve verloningsvormen ____________________________________________________ 111
PC privéplan __________________________________________________________________ 114
Loonbonus ___________________________________________________________________ 114
Mariana Piekhotska 4
Student Accountancy-fiscaliteit
, Hospitalisatieverzekering ________________________________________________________ 115
Groepsverzekering _____________________________________________________________ 115
Oefening 1 ___________________________________________________________________ 115
Oefening 2 ___________________________________________________________________ 116
Betalende feestdagen___________________________________________________________ 118
Consumentenrecht _____________________________________________________ 118
Prijsaanduiding ________________________________________________________________ 119
Hoeveelheidsaanduiding ________________________________________________________ 119
Etikettering ___________________________________________________________________ 119
Levering _____________________________________________________________________ 120
Vergelijkende reclame __________________________________________________________ 120
Lokvogelpraktijken _____________________________________________________________ 121
Solden of opruiming ____________________________________________________________ 122
Prijsverminderingen ____________________________________________________________ 122
Uitverkoop ___________________________________________________________________ 122
Verkoop op afstand ____________________________________________________________ 123
Onrechtmatige bedingen ________________________________________________________ 123
Wettelijke garantie _____________________________________________________________ 125
Oneerlijke handelspraktijken t.o.v. consumenten______________________________________ 125
Handhaving __________________________________________________________________ 126
Extra oefeningen: ______________________________________________________ 127
Mariana Piekhotska 5
Student Accountancy-fiscaliteit
, ONDERNEMINGS- EN SOCIAAL RECHT
Indeling
Wat is ondernemingsrecht?
o Rechtsregels na te leven in het economische leven
o B2B – B2C
o Oprichting, organisatie en werking van de onderneming
bij uitoefening economischeactiviteiten
o Vennootschappen, handelstussenpersonen,
ondernemingen in moeilijkheden (o.a.faillissement),
consumentenbescherming,…
Afwijkend recht: het wijkt op sommige vlakken af van burgerlijke recht!
Bijzonder recht: heeft een speciale doelgroep.
Wat is sociaal recht?
Arbeidsrecht -> verhoudingen tussen werkgevers en werknemers
Collectief en individueel arbeidsrecht:
- Individueel: individuele verhouding tussen één WG en één WN.
- Collectief: verhouding tussen groepen WGs en WNs ( CAO’s = collectieve
arbeidsovereenkomsten)
Sociale zekerheidsrecht:
Sociale zekerheidsuitkeringen en -bijdragen
Voor de zelfstandige en werknemer ( ondernemer betaalt er 2 -> zowel WG als WN )
Bronnen van het ondernemings-/sociaal recht
- Wetgeving
- Rechtspraak
- Rechtsleer ( alles wat door juristen geschreven wordt )
- Gewoonte en gebruik
- (CAO’s -> arbeidsreglementen)
Mariana Piekhotska 6
Student Accountancy-fiscaliteit