3.1 Wat is democratie
Algemeen belang
Politiek gaat over het maken van keuzes waar-aan alle burgers in een staat zijn
gebonden. Deze keuzes van politici liggen vast in wetten die voor iedereen en altijd
gelden. De besluiten van politici hebben veel invloed op ons leven. Ze gaan over
zaken die van algemeen belang zijn, omdat veel mensen er nu of later mee te
maken krijgen. Daarom is het belangrijk dat je de politiek volgt en zo mogelijk je
stem laat horen. Algemeen belange zaken:
● Welvaart, volksgezondheid, infrastructuur, onderwijs, buitenlandse
betrekkingen, veiligheid, landbouw en milieu.
We betalen belasting om al dit soort zaken te kunnen regelen.
Directe en indirecte democratie
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirecte invloed
uitoefent op de politieke besluitvorming. Directe democratie = systeem waarbij
burgers zelf rechtstreeks beslissingen nemen over beleidskwesties (referendum).
Indirecte democratie = een systeem waarbij burgers vertegenwoordigers kiezen die
namens hen beslissingen nemen. Indirecte democratie = parlementaire democratie,
de gekozen vertegenwoordigers vormen samen het parlement
Parlementaire democratie
De rechtsstaat met zijn grondrechten is de basis van onze democratie. Kenmerken
parlementaire democratie:
● Rechten van minderheden worden gerespecteerd. Hierdoor kunnen
grondrechten niet zomaar worden afgeschaft, ook niet als een meerderheid
zou willen.
● Machtenscheiding, een kleine groep krijgt dan niet teveel macht
● De bevolking kiest volksvertegenwoordigers.
● De regering en het parlement maken samen de wetten, de wetten gelden pas
als de meerderheid in het parlement dit besluit.
● Individuele vrijheid, je mag je mening uiten en je leven in het juiste.
● Burgers hebben politieke grondrechten: iedereen vanaf 18 mag stemmen en
zich verkiesbaar stellen als volksvertegenwoordiger, iedereen mag een
politieke partij/vereniging oprichten, verkiezingen zijn vrij, eerlijk, geheim,
iedereen mag demonstreren.
● Persvrijheid, journalisten bepalen zelf welk nieuws ze brengen. Ze hebben
geen toestemming nodig van de overheid.
Autoritair regime
We spreken van autoritair regime wanneer alle macht in handen is van 1 persoon,
een familie, kleine groep mensen, een partij of militairen. Inwoners van een land met
een autoritair regime hebben weinig vrijheden en rechten. Het is een staatsvorm die
in veel opzichten sterk verschilt van een democratie. Inwoners kunnen een leider
niet door verkiezingen naar huis sturen. De machthebbers zien groepen met
afwijkende opvattingen of met andere belangen niet als politieke tegenstanders maar
als vijanden. In zo’n land moet je altijd oppassen met wat je zegt en wat je doet. De
Algemeen belang
Politiek gaat over het maken van keuzes waar-aan alle burgers in een staat zijn
gebonden. Deze keuzes van politici liggen vast in wetten die voor iedereen en altijd
gelden. De besluiten van politici hebben veel invloed op ons leven. Ze gaan over
zaken die van algemeen belang zijn, omdat veel mensen er nu of later mee te
maken krijgen. Daarom is het belangrijk dat je de politiek volgt en zo mogelijk je
stem laat horen. Algemeen belange zaken:
● Welvaart, volksgezondheid, infrastructuur, onderwijs, buitenlandse
betrekkingen, veiligheid, landbouw en milieu.
We betalen belasting om al dit soort zaken te kunnen regelen.
Directe en indirecte democratie
Een democratie is een bestuursvorm waarbij de bevolking direct of indirecte invloed
uitoefent op de politieke besluitvorming. Directe democratie = systeem waarbij
burgers zelf rechtstreeks beslissingen nemen over beleidskwesties (referendum).
Indirecte democratie = een systeem waarbij burgers vertegenwoordigers kiezen die
namens hen beslissingen nemen. Indirecte democratie = parlementaire democratie,
de gekozen vertegenwoordigers vormen samen het parlement
Parlementaire democratie
De rechtsstaat met zijn grondrechten is de basis van onze democratie. Kenmerken
parlementaire democratie:
● Rechten van minderheden worden gerespecteerd. Hierdoor kunnen
grondrechten niet zomaar worden afgeschaft, ook niet als een meerderheid
zou willen.
● Machtenscheiding, een kleine groep krijgt dan niet teveel macht
● De bevolking kiest volksvertegenwoordigers.
● De regering en het parlement maken samen de wetten, de wetten gelden pas
als de meerderheid in het parlement dit besluit.
● Individuele vrijheid, je mag je mening uiten en je leven in het juiste.
● Burgers hebben politieke grondrechten: iedereen vanaf 18 mag stemmen en
zich verkiesbaar stellen als volksvertegenwoordiger, iedereen mag een
politieke partij/vereniging oprichten, verkiezingen zijn vrij, eerlijk, geheim,
iedereen mag demonstreren.
● Persvrijheid, journalisten bepalen zelf welk nieuws ze brengen. Ze hebben
geen toestemming nodig van de overheid.
Autoritair regime
We spreken van autoritair regime wanneer alle macht in handen is van 1 persoon,
een familie, kleine groep mensen, een partij of militairen. Inwoners van een land met
een autoritair regime hebben weinig vrijheden en rechten. Het is een staatsvorm die
in veel opzichten sterk verschilt van een democratie. Inwoners kunnen een leider
niet door verkiezingen naar huis sturen. De machthebbers zien groepen met
afwijkende opvattingen of met andere belangen niet als politieke tegenstanders maar
als vijanden. In zo’n land moet je altijd oppassen met wat je zegt en wat je doet. De
