OWG 4.1 Diversiteit
Probleemstelling: Wat voor invloed kan cultuur hebben, voor het leveren van verloskundige zorg?
Leerdoelen:
1. Wat is de wet- en regelgeving rondom het gebruik van een tolk binnen de verloskundige zorg?
2. Wat is de wet- en regelgeving rondom de zorg voor asielzoekers binnen de verloskundige zorg?
3. Welke invloed heeft cultuur op de anticonceptie, preconceptie, zwangerschap, partus en
kraamtijd?
4. Welke culturele verschillen zijn er tussen de Nederlandse bevolking?
5. Wat is de invloed van stress op de zwangerschap?
6. Wat zijn kwetsbare zwangeren?
,1. Wat is de wet- en regelgeving rondom het gebruik van een tolk binnen de verloskundige zorg?
Per 1 januari 2023 worden tolkkosten voor verloskundigen en kraamverzorgenden vergoed.
De toeslag inzet tolk is een toeslag voor zorg geleverd aan cliënten met een dusdanige taalbarrière
om zorg in het kader van zwangerschap en geboorte effectief te ontvangen. De inzet van een tolk is
conform de 'Inhoudelijk kader inzet tolken anderstaligen', waarbij de erkende talentolk conform de
kwaliteitsstandaard professioneel tolk handelt en de inzet noodzakelijk is ten behoeve van de
zorgverlening.
De tolk wordt ingezet tijdens de directe zorglevering van de zorgaanbieder aan de cliënt en mag per
vijftien minuten worden gedeclareerd. Het toeslagtarief bedraagt een maximumtarief van €24,00
(definitief niveau 2022) per prestatie. Dit maximumtarief is overgenomen uit 'De verantwoording
tarieven Zorgprestatiemodel' van 1 juli 2021 vanuit de GGZ, waarbij het tarief voor deze toeslag is
gebaseerd op kostprijsinformatie van de tolk anderstaligen.
,2. Wat is de wet- en regelgeving rondom de zorg voor asielzoekers binnen de verloskundige zorg?
Zwangere asielzoekers hebben vaak te maken met verloskundige zorg op meerdere plaatsen in
Nederland. Dit komt door organisatorische overplaatsingen (COA) en verwijzingen (zorgverleners).
De afstemming hiervan moet beter om dubbele zorg of hiaten in de zorg te voorkomen en
continuïteit van de zorg te garanderen.
Ook voor statushouders is het soms lastig om ingang tot de juiste zorg te vinden. Het hebben van
'korte lijnen' tussen ketenpartners die gecontracteerd zijn voor de zorg op een COA-locatie blijkt een
belangrijke factor voor het leveren van goede zwangerschapsbegeleiding en geboortezorg.
De zorg voor asielzoekers en statushouders wordt belemmerd door:
- Een informatie- en kennishiaat over zwangerschap en baring
- Een informatie- en kennishiaat over de organisatie van de geboortezorg
- De taalbarrière
- De beperkte financiële middelen
- De beperkte mogelijkheden in vervoer
COA ➔ centraal orgaan opvang asielzoekers
GZA ➔ gezondheidszorg asielzoekers (team op locatie)
Wanneer een asielzoeker zwanger is wordt ze door opvang medewerkers erop gewezen dit zo snel
mogelijk te melden bij de GZA. Die kunnen dan een afspraak met een verloskundige inplannen.
De GZA geeft de zwangere vervolgens passende voorlichting omtrent de zwangerschap.
RMA Healthcare heeft een lijst met zorginstellingen waar de zwangere asielzoekster naar kan worden
doorverwezen.
De verloskundige geeft een zwangerschapsverklaring af, deze wordt geregistreerd bij de COA, PL en
HIS.
De verloskundige begeleidt de bevalling in het ziekenhuis, het vervoer naar het ziekenhuis van de
barende asielzoekster is met de ambulance of zorgtaxi.
, 3. Welke invloed heeft cultuur op de anticonceptie, preconceptie, zwangerschap, partus en
kraamtijd?
VGV
VGV ➔ vrouwelijke genitale verminking, wordt door de WHO gedefinieerd als gedeeltelijke of
volledige verwijdering of elke andere beschadiging van de vrouwelijke genitaliën zonder medische
noodzaak.
Het wegsnijden van de vrouwelijke genitaliën bij minderjarige meisjes is een complexe traditie die
aan veel grote thema’s raakt: mensenrechten, man-vrouw-verhoudingen, religie, cultuur en
integratie. Het is een oud cultureel gebruik waarvan de herkomst niet duidelijk is.
Mensen die het gebruik praktiseren, geven onder meer de volgende redenen:
- Het vergroot de huwelijkskansen van het meisje
- Het beschermt de maagdelijkheid van het meisje
- Het geeft haar status in de gemeenschap
- Een geïnfibuleerde vrouw is mooi
- Het is een teken van een goede opvoeding
- Het zou een religieus voorschrift zijn
- Het vergroot het seksueel genot voor de man.
Naar schatting zijn er meer dan 200 miljoen meisjes en vrouwen in de wereld besneden. Over het
algemeen vindt het tussen de leeftijd van 4 en 12 jaar plaats. Er zijn ook culturen waar in het eerste
jaar na de geboorte al wordt besneden.
De vormen van VGV zijn geclassificeerd door de WHO (WHO guideline, 2016):
Type 1
Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris en/of preputium clitoridis (clitoridectomie):
a) Verwijdering van alleen het preputium clitoridis;
b) Verwijdering van de clitoris met het preputium clitoridis.
Type 2
Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris en labia minora, met of zonder verwijdering van labia
majora (excisie):
a) Verwijdering van alleen labia minora;
b) Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris en labia minora;
c) Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris, labia minora en labia majora.
Type 3
Vernauwen van de vaginale opening door het wegsnijden en het aan elkaar hechten van labia minora
en/of labia majora, met of zonder verwijdering van de clitoris (infibulatie):
a) Verwijdering en aan elkaar hechten van labia minora;
b) Verwijdering en aan elkaar hechten van labia majora.
Type 4
Niet geclassificeerd: alle andere handelingen aan de vrouwelijke geslachtsorganen om niet medische
redenen, zoals bijv. prikken, piercing, kerven, schrapen en wegbranden.
Probleemstelling: Wat voor invloed kan cultuur hebben, voor het leveren van verloskundige zorg?
Leerdoelen:
1. Wat is de wet- en regelgeving rondom het gebruik van een tolk binnen de verloskundige zorg?
2. Wat is de wet- en regelgeving rondom de zorg voor asielzoekers binnen de verloskundige zorg?
3. Welke invloed heeft cultuur op de anticonceptie, preconceptie, zwangerschap, partus en
kraamtijd?
4. Welke culturele verschillen zijn er tussen de Nederlandse bevolking?
5. Wat is de invloed van stress op de zwangerschap?
6. Wat zijn kwetsbare zwangeren?
,1. Wat is de wet- en regelgeving rondom het gebruik van een tolk binnen de verloskundige zorg?
Per 1 januari 2023 worden tolkkosten voor verloskundigen en kraamverzorgenden vergoed.
De toeslag inzet tolk is een toeslag voor zorg geleverd aan cliënten met een dusdanige taalbarrière
om zorg in het kader van zwangerschap en geboorte effectief te ontvangen. De inzet van een tolk is
conform de 'Inhoudelijk kader inzet tolken anderstaligen', waarbij de erkende talentolk conform de
kwaliteitsstandaard professioneel tolk handelt en de inzet noodzakelijk is ten behoeve van de
zorgverlening.
De tolk wordt ingezet tijdens de directe zorglevering van de zorgaanbieder aan de cliënt en mag per
vijftien minuten worden gedeclareerd. Het toeslagtarief bedraagt een maximumtarief van €24,00
(definitief niveau 2022) per prestatie. Dit maximumtarief is overgenomen uit 'De verantwoording
tarieven Zorgprestatiemodel' van 1 juli 2021 vanuit de GGZ, waarbij het tarief voor deze toeslag is
gebaseerd op kostprijsinformatie van de tolk anderstaligen.
,2. Wat is de wet- en regelgeving rondom de zorg voor asielzoekers binnen de verloskundige zorg?
Zwangere asielzoekers hebben vaak te maken met verloskundige zorg op meerdere plaatsen in
Nederland. Dit komt door organisatorische overplaatsingen (COA) en verwijzingen (zorgverleners).
De afstemming hiervan moet beter om dubbele zorg of hiaten in de zorg te voorkomen en
continuïteit van de zorg te garanderen.
Ook voor statushouders is het soms lastig om ingang tot de juiste zorg te vinden. Het hebben van
'korte lijnen' tussen ketenpartners die gecontracteerd zijn voor de zorg op een COA-locatie blijkt een
belangrijke factor voor het leveren van goede zwangerschapsbegeleiding en geboortezorg.
De zorg voor asielzoekers en statushouders wordt belemmerd door:
- Een informatie- en kennishiaat over zwangerschap en baring
- Een informatie- en kennishiaat over de organisatie van de geboortezorg
- De taalbarrière
- De beperkte financiële middelen
- De beperkte mogelijkheden in vervoer
COA ➔ centraal orgaan opvang asielzoekers
GZA ➔ gezondheidszorg asielzoekers (team op locatie)
Wanneer een asielzoeker zwanger is wordt ze door opvang medewerkers erop gewezen dit zo snel
mogelijk te melden bij de GZA. Die kunnen dan een afspraak met een verloskundige inplannen.
De GZA geeft de zwangere vervolgens passende voorlichting omtrent de zwangerschap.
RMA Healthcare heeft een lijst met zorginstellingen waar de zwangere asielzoekster naar kan worden
doorverwezen.
De verloskundige geeft een zwangerschapsverklaring af, deze wordt geregistreerd bij de COA, PL en
HIS.
De verloskundige begeleidt de bevalling in het ziekenhuis, het vervoer naar het ziekenhuis van de
barende asielzoekster is met de ambulance of zorgtaxi.
, 3. Welke invloed heeft cultuur op de anticonceptie, preconceptie, zwangerschap, partus en
kraamtijd?
VGV
VGV ➔ vrouwelijke genitale verminking, wordt door de WHO gedefinieerd als gedeeltelijke of
volledige verwijdering of elke andere beschadiging van de vrouwelijke genitaliën zonder medische
noodzaak.
Het wegsnijden van de vrouwelijke genitaliën bij minderjarige meisjes is een complexe traditie die
aan veel grote thema’s raakt: mensenrechten, man-vrouw-verhoudingen, religie, cultuur en
integratie. Het is een oud cultureel gebruik waarvan de herkomst niet duidelijk is.
Mensen die het gebruik praktiseren, geven onder meer de volgende redenen:
- Het vergroot de huwelijkskansen van het meisje
- Het beschermt de maagdelijkheid van het meisje
- Het geeft haar status in de gemeenschap
- Een geïnfibuleerde vrouw is mooi
- Het is een teken van een goede opvoeding
- Het zou een religieus voorschrift zijn
- Het vergroot het seksueel genot voor de man.
Naar schatting zijn er meer dan 200 miljoen meisjes en vrouwen in de wereld besneden. Over het
algemeen vindt het tussen de leeftijd van 4 en 12 jaar plaats. Er zijn ook culturen waar in het eerste
jaar na de geboorte al wordt besneden.
De vormen van VGV zijn geclassificeerd door de WHO (WHO guideline, 2016):
Type 1
Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris en/of preputium clitoridis (clitoridectomie):
a) Verwijdering van alleen het preputium clitoridis;
b) Verwijdering van de clitoris met het preputium clitoridis.
Type 2
Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris en labia minora, met of zonder verwijdering van labia
majora (excisie):
a) Verwijdering van alleen labia minora;
b) Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris en labia minora;
c) Gedeeltelijke of totale verwijdering van clitoris, labia minora en labia majora.
Type 3
Vernauwen van de vaginale opening door het wegsnijden en het aan elkaar hechten van labia minora
en/of labia majora, met of zonder verwijdering van de clitoris (infibulatie):
a) Verwijdering en aan elkaar hechten van labia minora;
b) Verwijdering en aan elkaar hechten van labia majora.
Type 4
Niet geclassificeerd: alle andere handelingen aan de vrouwelijke geslachtsorganen om niet medische
redenen, zoals bijv. prikken, piercing, kerven, schrapen en wegbranden.
