Inhoudsopgave – bundel 4 - rechtsfeiten
Verbintenissen uit rechtsfeiten: tot aansprakelijkheid leidende feiten................................3
2.1 Inleiding..................................................................................................................... 3
2.2 Begrip en soorten aansprakelijkheid..........................................................................4
2.2.1 Begrip.................................................................................................................. 4
2.2.2 Burgelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid..................................................4
2.2.3 Persoonlijke en kwalitatieve aansprakelijkheid, foutaansprakelijkheid, foutloze
aansprakelijkheid en risicoaansprakelijkheid................................................................5
2.5 Inleidende bepalingen...............................................................................................5
2.5.1 Overzicht............................................................................................................. 5
2.5.2 Aanvullend recht................................................................................................. 5
2.5.3 Samenloop van aansprakelijkheidsregels............................................................6
2.5.3.2 Samenloop van contractuele aansprakelijkheid en buitencontractuele
aansprakelijkheid en de aansprakelijkheid van de hulppersoon................................6
2.5.4 Gelijke behandeling van rechtspersonen en natuurlijke personen.......................7
2.6 Feiten die tot aansprakelijkheid leiden......................................................................7
2.6.1 Inleiding............................................................................................................... 7
2.6.2 Aansprakelijkheid voor eigen daad......................................................................8
2.6.2.1 Algemeen...................................................................................................... 8
2.6.2.3 Definitie van fout...........................................................................................8
Schending van een wettelijke regel die een bepaald gedrag oplegt of verbiedt.....9
Schending van de algemene zorgvuldigheidsnorm................................................9
Enkele speciale gevallen........................................................................................9
Geen subjectief of moreel bestanddeel van de fout ('wetens en willens':
'schuldbekwaamheid' en 'toerekenbaarheid')......................................................10
2.6.2.4 Gronden van uitsluiting van aansprakelijkheid voor fout.............................10
2.6.2.5 Aansprakelijkheid van minderjarigen en personen met een geestestoornis 11
2.6.2.6 Beperking van aansprakelijkheid.................................................................11
Bijzondere gronden van uitsluiting of beperking van aansprakelijkheid...............11
2.6.2.7 Bewijs van foutaansprakelijkheid of uitsluiting daarvan..............................12
2.6.3.1 Algemeen.................................................................................................... 13
2.6.3.2 Aansprakelijkheid van titularissen van het gezag over de persoon van
minderjarigen.......................................................................................................... 13
2.6.3.3 Aansprakelijkheid van personen belast met het toezicht op anderen..........14
2.6.3.4 Aansprakelijkheid van aanstellers...............................................................16
2.6.4 Aansprakelijkheid voor zaken en dieren............................................................17
2.6.4.1 Algemeen.................................................................................................... 17
2.6.4.2 Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken....................................................17
1
, 2.6.4.3 Aansprakelijkheid voor dieren.....................................................................18
2.6.4.1 Aansprakelijkheid voor gebrekkige producten.............................................19
2.7 Oorzakelijk verband................................................................................................. 20
2.7.1 Inleiding............................................................................................................. 20
2.7.2.1 Noodzakelijke voorwaarde...........................................................................20
2.7.2.3 Correctie op de equivalentieleer. Juridische causaliteit...............................21
2.7.3 Pluraliteit van aansprakelijken (meerdere verantwoordelijken).........................22
2.7.3.1 Aansprakelijkheid in solidum.......................................................................22
2.8 Schade..................................................................................................................... 22
2.8.1 Inleiding............................................................................................................. 22
2.8.2 Basisregel.......................................................................................................... 22
2.8.3 Zekere schade................................................................................................... 24
2.8.4 Patrimoniale en extrapatrimoniale schade........................................................24
2.9 Gevolgen van aansprakelijkheid..............................................................................25
2.9.1 Inleiding............................................................................................................. 25
2.9.2 Basisregels........................................................................................................ 25
2.9.2.1 Integrale schadeloosstelling........................................................................25
2.9.2.2 Doelstellingen en wijzen van schadeloosstelling.........................................26
2.9.2.3 Ogenblik van de bepaling van de omgang van de schade...........................26
2.9.3 Herstel in natura................................................................................................ 27
2.9.4 Raming van de schade......................................................................................27
2.9.4.2 Toekomstige schade die het gevolg is van een aantasting van de fysieke of
psychische integriteit.............................................................................................. 27
2.9.4.6 Zaakschade (herstelbare/ onherstelbare schade)........................................28
2.9.4.7 Vrije beschikking over de schadevergoeding...............................................28
2.10 Bevel of verbod...................................................................................................... 28
2
, Bundel 3 - rechtsfeiten
Verbintenissen uit rechtsfeiten: tot aansprakelijkheid leidende feiten
Voorbeelden/notities powerpoint in deze kleur
Een rechtsfeit is iets wat gebeurt (een feit of gebeurtenis) en dat juridische gevolgen heeft. Dit kan iets zijn wat
vanzelf gebeurt, zoals een geboorte of overlijden, of iets wat mensen doen, zoals een contract sluiten. Het
recht bepaalt welke gevolgen eraan verbonden zijn.
Begrip en soorten aansprakelijkheid
2.1 Inleiding
Wetsvoorstel 8 maart 2023 houdende Boek
6 “Buitencontractuele aansprakelijkheid”
van het Burgerlijk Wetboek
Wet 7 februari 2024 houdende boek 6
"Buitencontractuele aansprakelijkheid" van
het Burgerlijk Wetboek, BS 1 juli 2024
3
Verbintenissen uit rechtsfeiten: tot aansprakelijkheid leidende feiten................................3
2.1 Inleiding..................................................................................................................... 3
2.2 Begrip en soorten aansprakelijkheid..........................................................................4
2.2.1 Begrip.................................................................................................................. 4
2.2.2 Burgelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid..................................................4
2.2.3 Persoonlijke en kwalitatieve aansprakelijkheid, foutaansprakelijkheid, foutloze
aansprakelijkheid en risicoaansprakelijkheid................................................................5
2.5 Inleidende bepalingen...............................................................................................5
2.5.1 Overzicht............................................................................................................. 5
2.5.2 Aanvullend recht................................................................................................. 5
2.5.3 Samenloop van aansprakelijkheidsregels............................................................6
2.5.3.2 Samenloop van contractuele aansprakelijkheid en buitencontractuele
aansprakelijkheid en de aansprakelijkheid van de hulppersoon................................6
2.5.4 Gelijke behandeling van rechtspersonen en natuurlijke personen.......................7
2.6 Feiten die tot aansprakelijkheid leiden......................................................................7
2.6.1 Inleiding............................................................................................................... 7
2.6.2 Aansprakelijkheid voor eigen daad......................................................................8
2.6.2.1 Algemeen...................................................................................................... 8
2.6.2.3 Definitie van fout...........................................................................................8
Schending van een wettelijke regel die een bepaald gedrag oplegt of verbiedt.....9
Schending van de algemene zorgvuldigheidsnorm................................................9
Enkele speciale gevallen........................................................................................9
Geen subjectief of moreel bestanddeel van de fout ('wetens en willens':
'schuldbekwaamheid' en 'toerekenbaarheid')......................................................10
2.6.2.4 Gronden van uitsluiting van aansprakelijkheid voor fout.............................10
2.6.2.5 Aansprakelijkheid van minderjarigen en personen met een geestestoornis 11
2.6.2.6 Beperking van aansprakelijkheid.................................................................11
Bijzondere gronden van uitsluiting of beperking van aansprakelijkheid...............11
2.6.2.7 Bewijs van foutaansprakelijkheid of uitsluiting daarvan..............................12
2.6.3.1 Algemeen.................................................................................................... 13
2.6.3.2 Aansprakelijkheid van titularissen van het gezag over de persoon van
minderjarigen.......................................................................................................... 13
2.6.3.3 Aansprakelijkheid van personen belast met het toezicht op anderen..........14
2.6.3.4 Aansprakelijkheid van aanstellers...............................................................16
2.6.4 Aansprakelijkheid voor zaken en dieren............................................................17
2.6.4.1 Algemeen.................................................................................................... 17
2.6.4.2 Aansprakelijkheid voor gebrekkige zaken....................................................17
1
, 2.6.4.3 Aansprakelijkheid voor dieren.....................................................................18
2.6.4.1 Aansprakelijkheid voor gebrekkige producten.............................................19
2.7 Oorzakelijk verband................................................................................................. 20
2.7.1 Inleiding............................................................................................................. 20
2.7.2.1 Noodzakelijke voorwaarde...........................................................................20
2.7.2.3 Correctie op de equivalentieleer. Juridische causaliteit...............................21
2.7.3 Pluraliteit van aansprakelijken (meerdere verantwoordelijken).........................22
2.7.3.1 Aansprakelijkheid in solidum.......................................................................22
2.8 Schade..................................................................................................................... 22
2.8.1 Inleiding............................................................................................................. 22
2.8.2 Basisregel.......................................................................................................... 22
2.8.3 Zekere schade................................................................................................... 24
2.8.4 Patrimoniale en extrapatrimoniale schade........................................................24
2.9 Gevolgen van aansprakelijkheid..............................................................................25
2.9.1 Inleiding............................................................................................................. 25
2.9.2 Basisregels........................................................................................................ 25
2.9.2.1 Integrale schadeloosstelling........................................................................25
2.9.2.2 Doelstellingen en wijzen van schadeloosstelling.........................................26
2.9.2.3 Ogenblik van de bepaling van de omgang van de schade...........................26
2.9.3 Herstel in natura................................................................................................ 27
2.9.4 Raming van de schade......................................................................................27
2.9.4.2 Toekomstige schade die het gevolg is van een aantasting van de fysieke of
psychische integriteit.............................................................................................. 27
2.9.4.6 Zaakschade (herstelbare/ onherstelbare schade)........................................28
2.9.4.7 Vrije beschikking over de schadevergoeding...............................................28
2.10 Bevel of verbod...................................................................................................... 28
2
, Bundel 3 - rechtsfeiten
Verbintenissen uit rechtsfeiten: tot aansprakelijkheid leidende feiten
Voorbeelden/notities powerpoint in deze kleur
Een rechtsfeit is iets wat gebeurt (een feit of gebeurtenis) en dat juridische gevolgen heeft. Dit kan iets zijn wat
vanzelf gebeurt, zoals een geboorte of overlijden, of iets wat mensen doen, zoals een contract sluiten. Het
recht bepaalt welke gevolgen eraan verbonden zijn.
Begrip en soorten aansprakelijkheid
2.1 Inleiding
Wetsvoorstel 8 maart 2023 houdende Boek
6 “Buitencontractuele aansprakelijkheid”
van het Burgerlijk Wetboek
Wet 7 februari 2024 houdende boek 6
"Buitencontractuele aansprakelijkheid" van
het Burgerlijk Wetboek, BS 1 juli 2024
3
