Samenvatting EN NOG EEN GOEDE GEZONDHEID! - Filosofische en ethische vraagstukken in de gezondheidszorg (D012713A)

En nog een goede gezondheid


1) Overheersend gezondheidsbegrip in onze samenleving?
Paradox van deze tijd: mensen willen zo gezond mogelijk zijn maar
drinken en eten vaak heel veel ongezond
- Medische wetenschappen
 Stroom aan data
 Meer technologie
 Meer kennis over het lichaam
- Meer kennis niet gelijk aan meer zekerheid
Hoe meer we weten hoe meer vragen en hoe meer twijfels
Goethe: “met het weten groeit de twijfel”
Vb: prenatale screening
Veel vragen, twijfels en dilemma’s na kennis over embryo
Zorgt voor meer ongerustheid
Verantwoordelijkheid groeit hierdoor bij individu
Impliciet wordt men toch altijd gestuurd om de ‘juiste keuzes’ te
maken
2) Wat is er van onze gezondheid
- Wat is er mis met ‘mij?’ (zelfbeeld
Nietsche en Han: teveel positiviteit kan omgekeerd werken (teveel
naar geluk streven maakt ongelukkig)
Odo Marquard: einde van het noodlot

Sociale media: mens wil GRAAG gezien worden
 Afhankelijk van anderen
 Streven naar ideaalbeeld
 Ten koste van eigen geluk en gemoedsrust
 Waarom? Omdat de maatschappij dit verwacht

De selfie:

 Egodecors, uiting van ‘individuele vrijheid’
 Men wilt/moet beantwoorden aan bepaalde norm



3) Gezondheid als maatschappelijke norm
- Geen gezondheidsdictatuur
- Geen totalitaire staat
- Toch voortdurend druk om ‘juiste’ keuzes te maken
- Keerzijde: bij negatieve uitkomst  eigen schuld en
verantwoordelijkheid

, Gezondheidsbegrip
WHO (world health organisation)
- Breed
 =Algehele situatie van fysiek, mentaal en sociaal welbevinden
- Normatief
 ‘het zou zo moeten zijn’
 Verantwoordelijkheid bij individu, plicht
 Voorspellende geneeskunde: preventie van toekomstige ziektes,
soms opgelegd van verzekering, werkgever,…
 Enhancement: mens moet steeds beter worden
- vloeibaar
 Zygmunt Bauman
Citaat: fitness kan altijd ‘meer’ zijn
Vroeger was iemand of ziek of gezond, nu kan iemand steeds
gezonder worden  gezond zijn kan dus veranderen
 Geen vaste structuren meer in samenleving
 Bovengrens aan fitness-ideaal?
 Ben ikzelf gezond genoeg?
 Beeld kan veranderen

Moderniteit  gezondheidsobsessie en medicalisering
Maakbaarheid: mens kan lot steeds meer in eigen handen nemen,
naar norm van maatschappij
Overmaat aan positiviteit: elk falen of slecht moment wordt
verdrongen  kan in iets negatiefs omslaan
Wegwerken van lijden en negativiteit
Het leven is 1 opstand geworden tegenover het lijden in het leven

Nietzsche
19e eeuw, ‘God is dood’ over dolle mens die zegt dat mens God
zelf heeft gedood
Nu God dood is moet mens zelf god spelen: waarden kiezen om
na te streven
Gezondheid is 1 van de waarden, geluk is dat ook
“een pretje voor de dag en een pretje van de nacht”  men mag
zich eens laten gaan maar gezondheid moet in acht worden
genomen
Volgens Nietzsche: mens moet zelf leven vormen en maken 
individuele mens
Mens steeds op zoek naar zinvolle activiteiten tegen neerslachtig
gevoel
Tijd is 1 lege ruimte: moeten invullen om negativiteit te gaan
ontvluchten