les 1/2
de verschillende perspectieven/categorieën t.o.v. producten benoemen en
verklaren
1. Product – dienstcombinatie
Fysieke en niet – fysieke producten (software, pakjesdiensten, …) & de combinatie van de 2 (bv. uitleendienst
stadsfietsen + stadsfietsen zelf en de parkeerstations)
→ Om beide optimaal te laten werken, worden beide componenten samen ontwikkeld
2. Kunst, kunstambacht & productontwikkeling
- Kunst: = individuele expressie van individuele gevoelens of ervaringen, die leidt tot unieke stukken
functionaliteit is geen doel (maar kunst kan wel een functioneel karakter hebben)
het statuut van de kunstenaar en de erkenning die hij/zij krijgt is essentieel
- Kunstambacht: = creatieproces dat leidt tot kleine reeksen van producten
ambachtsman creëert én produceert de producten
- Productontwikkeling: = activiteit waar creatie en productie van elkaar gescheiden zijn
ontwerpen ontwerpt een product → wordt door een industrieel apparaat omgezet in een
fysiek of niet-fysiek product → wordt op de markt gebracht
schaalgrootte is niet belangrijk
vergt veel voorbereiding
ontwerper moet inspelen op de gebruiker die veraf staat
veiligheden zijn belangrijk (voor de volgende tussenpersonen die nog komen)
3. Producten, diensten & ervaringen
→ Evolutie in de tijd:
● Extract commodities: losse ingrediënten, bulkgoederen
● Make goods: geprepareerde producten; iemand anders heeft al een deel van het werk gedaan
● Deliver services: diensteneconomie; iemand anders levert jou de dienst (bv. een bakker)
● Stage experiences: product/dienst wordt een ervaring à bv. je koopt een heel
verjaardagsfeest of een reisbureau regelt heel jouw vakantie zodat jij de beste ervaring kan
hebben
4. Consumentengoederen, investeringsgoederen & publieke goederen
- Consumenten- / gebruiksgoederen
Producten die de consument koopt voor eigen gebruik (bv. tandenborstel)
→ aankoop is vaak gedreven door onderliggende motivatie of emoties
- Investerings- / uitrustingsgoederen
Producten of diensten, gekocht door een bedrijf, om zijn activiteiten uit te voeren (bv.
drukpers)
→ moeten een terugverdiencapaciteit hebben
→ moet een voordeel zijn t.o.v. de bestaande situatie
→ vaak rationeel beslist
- Producten / diensten voor de openbare sector
Producten of diensten die de dienstverlening van de overheid aan de bevolking moet
garanderen (bv. tram)
→ overheid beslist
basisbegrippen kunnen verklaren
- functie = wat het product doet en kan en waarvoor het dient, bestaansreden van het product
- eigenschappen = manier waarop of mate waarin een product zijn functie vervult, het is wat de
ondernemers proberen te beschrijven in het PVE/specificaties
- analyse = systematisch onderzoeken van een probleem/fenomeen door dieper in te gaan op alle
deelaspecten en alle relaties tussen deelaspecten
,- synthese = het eigenlijke ontwerpproces; alle voorkennis gebruiken om iets nieuw samen te stellen
- divergeren = veel opties naast elkaar zetten; meerdere oplossingen voor 1 probleem zoeken
- convergeren = onderbouwde keuze maken tussen de verschillende opties en deze samenbrengen tot 1
resultaat
analyse en synthese:
- Discover = Ontdekken, uitvinden
- Define = Definieren, in kaart brengen
- Develop = Ontwikkelen
- Deliver = Leveren
de verschillende vormen die productontwikkeling aanneemt kunnen
beschrijven tov elkaar.
Design 1.0: traditioneel design ; materiële producten → basisvaardigheden PO’er zijn gericht op constructie en
vormgeving
Design 2.0: product / service design ; diensten → Product-Service design producten zijn onlosmaakbaar aan
elkaar verbonden
Design 3.0: Organisatie / transformatie design ; veranderen van organisaties en bedenken van innovaties →
product & organisatie ondergaan samen een ontwikkeling
Design 4.0: Sociale transformatie design ; verandering/oplossing zoeken voor problemen in de samenleving →
systemic design → finaliteit is géén product of dienst: de finaliteit is het complexe systeem verbeteren of
veranderen → sociale innovatie
de veranderende rol van de ontwerper kunnen omschrijven
Vroeger werd de ontwerper gezien als het centrum van de evolutie; hij bepaalde hoe
de toekomst eruit ging zien.
Later werd de ontwerper gezien als de ‘vertaler’: hij nam de rol op zich om, al
ontwerpend, de inzichten, verkregen door onderzoek naar de context van de gebruiker
en organisaties, te vertalen naar producten en/of diensten of naar oplossingen in het algemeen.
Vandaag zien we de ontwerper meer als een facilitator in een proces waar ook de onderzoeker
en de gebruiker bij betrokken zijn. De ontwerper als facilitator maakt gebruik van de nodige tools
en technieken om samen met de andere stakeholders (= gebruiker en onderzoeker) tot resultaten
te komen = co-creatie. De ontwerper moet kunnen aansturen op welke manier de anderen
ingeschakeld kunnen worden. Als facilitator is de ontwerper ook aangewezen op processturing:
hij kan richting geven aan de manier waarop het productontwikkelingsproces wordt doorlopen.
Verschillende rollen in design:
Een argumentatie kunnen opbouwen voor het gebruik van methodologie, zowel
binnen een bedrijfscontext als binnen een individueel ontwerpproces
Methodes zorgen voor een stappenplan waarlangs men (deel)problemen kan oplossen. In een bedrijf zorgt dit
voor structuur en mogelijkheid tot sturing binnen afdeling/partij binnen het bedrijf.
Methodes zorgen voor fasering waardoor in een bedrijf het productontwikkelingsproces op een logische manier
kan verdeeld worden onder verschillende bedrijfstakken (vb fasering in onderzoek, ontwerp, verificatie, …)
Methodologie binnen een bedrijf is dus vooral handig om de effectiviteit, efficiëntie en intersubjectieve consensus
(zorgen dat andere de redenering kunnen volgen) binnen een bedrijf te verhogen.
Als individueel ontwerpproces kan dit als leidraad/checklist gebruik worden. Ook kan het ervoor zorgen dat een
, klant op verschillende momenten in het productontwikkelingsproces kan meevolgen en aansturen waar nodig.
Context methodologie in PO
producten maken die de klanten/gebruikers/mensen willen. >> unieke meerwaarde
werknemers motiveren om samen te werken aan hetzelfde product. >> de juiste mensen hebben
een bedrijfscultuur hebben die bovenstaande mogelijk maakt. >> de juiste voorwaarden creëren
technologie, systemen, processen en procedures instellen die dit proces ondersteunen. >> tools en
methodes
Succesvol product
- juiste product op juiste markt (ondersteunen van behoefte)
- competitief voordeel (innovatief) op korte of lange termijn
- unieke meerwaarde
- winst genereren (added value voor iedereen)
- prijs komt overeen met geschatte waarde (als het op markt verkocht word voor prijs die
men ervoor wil betalen)
Succesvol ontwerp
- binnen tijd
- binnen budget
- Problemen van in het begin geëlimineerd
- voldoet aan beloftes: gedaan wat we gezegd hadden dat we gingen doen
Belang van innovatie
• is een fenomeen: sleutel tot competitief succes op lange termijn
• één van de enige manieren om economische groei te genereren
• onontbeerlijk voor langdurig competitief succes van een onderneming
Wat is
innovatie?
Innovatie wordt mogelijk gemaakt door
technologische verbeteringen
Wat kan er mislopen
Gedurende het proces
• Niet weten wat de opdracht is
• Geen ideeën hebben
• Veel ideeën maar niet weten hoe ze te selecteren
• Kernprobleem niet weten te vatten
• Ideeën zijn wel goed maar passen niet binnen het bedrijf
• Geen goede samenwerking binnen bedrijf
• Verschillende mensen komen met verschillende eisen
Op innovatievlak met betrekking tot eindresultaat;
• Product komt te laat op de markt (timing = cruciaal)
o playstation-xbox-wii
• product dat niemand wil kopen (niet voldoende onderzoek gedaan naar noden van de
markt)
o te innovatief (renault espace)
Innovatie is niet iets wat een consument altijd kan accepteren.
• veranderingen moeten worden doorgevoerd te laat in het proces
o productie is al opgestart, maar gefaald voor test
• niet compatibel met wetgeving (mercedes A-klasse voldoet niet aan test)
de verschillende perspectieven/categorieën t.o.v. producten benoemen en
verklaren
1. Product – dienstcombinatie
Fysieke en niet – fysieke producten (software, pakjesdiensten, …) & de combinatie van de 2 (bv. uitleendienst
stadsfietsen + stadsfietsen zelf en de parkeerstations)
→ Om beide optimaal te laten werken, worden beide componenten samen ontwikkeld
2. Kunst, kunstambacht & productontwikkeling
- Kunst: = individuele expressie van individuele gevoelens of ervaringen, die leidt tot unieke stukken
functionaliteit is geen doel (maar kunst kan wel een functioneel karakter hebben)
het statuut van de kunstenaar en de erkenning die hij/zij krijgt is essentieel
- Kunstambacht: = creatieproces dat leidt tot kleine reeksen van producten
ambachtsman creëert én produceert de producten
- Productontwikkeling: = activiteit waar creatie en productie van elkaar gescheiden zijn
ontwerpen ontwerpt een product → wordt door een industrieel apparaat omgezet in een
fysiek of niet-fysiek product → wordt op de markt gebracht
schaalgrootte is niet belangrijk
vergt veel voorbereiding
ontwerper moet inspelen op de gebruiker die veraf staat
veiligheden zijn belangrijk (voor de volgende tussenpersonen die nog komen)
3. Producten, diensten & ervaringen
→ Evolutie in de tijd:
● Extract commodities: losse ingrediënten, bulkgoederen
● Make goods: geprepareerde producten; iemand anders heeft al een deel van het werk gedaan
● Deliver services: diensteneconomie; iemand anders levert jou de dienst (bv. een bakker)
● Stage experiences: product/dienst wordt een ervaring à bv. je koopt een heel
verjaardagsfeest of een reisbureau regelt heel jouw vakantie zodat jij de beste ervaring kan
hebben
4. Consumentengoederen, investeringsgoederen & publieke goederen
- Consumenten- / gebruiksgoederen
Producten die de consument koopt voor eigen gebruik (bv. tandenborstel)
→ aankoop is vaak gedreven door onderliggende motivatie of emoties
- Investerings- / uitrustingsgoederen
Producten of diensten, gekocht door een bedrijf, om zijn activiteiten uit te voeren (bv.
drukpers)
→ moeten een terugverdiencapaciteit hebben
→ moet een voordeel zijn t.o.v. de bestaande situatie
→ vaak rationeel beslist
- Producten / diensten voor de openbare sector
Producten of diensten die de dienstverlening van de overheid aan de bevolking moet
garanderen (bv. tram)
→ overheid beslist
basisbegrippen kunnen verklaren
- functie = wat het product doet en kan en waarvoor het dient, bestaansreden van het product
- eigenschappen = manier waarop of mate waarin een product zijn functie vervult, het is wat de
ondernemers proberen te beschrijven in het PVE/specificaties
- analyse = systematisch onderzoeken van een probleem/fenomeen door dieper in te gaan op alle
deelaspecten en alle relaties tussen deelaspecten
,- synthese = het eigenlijke ontwerpproces; alle voorkennis gebruiken om iets nieuw samen te stellen
- divergeren = veel opties naast elkaar zetten; meerdere oplossingen voor 1 probleem zoeken
- convergeren = onderbouwde keuze maken tussen de verschillende opties en deze samenbrengen tot 1
resultaat
analyse en synthese:
- Discover = Ontdekken, uitvinden
- Define = Definieren, in kaart brengen
- Develop = Ontwikkelen
- Deliver = Leveren
de verschillende vormen die productontwikkeling aanneemt kunnen
beschrijven tov elkaar.
Design 1.0: traditioneel design ; materiële producten → basisvaardigheden PO’er zijn gericht op constructie en
vormgeving
Design 2.0: product / service design ; diensten → Product-Service design producten zijn onlosmaakbaar aan
elkaar verbonden
Design 3.0: Organisatie / transformatie design ; veranderen van organisaties en bedenken van innovaties →
product & organisatie ondergaan samen een ontwikkeling
Design 4.0: Sociale transformatie design ; verandering/oplossing zoeken voor problemen in de samenleving →
systemic design → finaliteit is géén product of dienst: de finaliteit is het complexe systeem verbeteren of
veranderen → sociale innovatie
de veranderende rol van de ontwerper kunnen omschrijven
Vroeger werd de ontwerper gezien als het centrum van de evolutie; hij bepaalde hoe
de toekomst eruit ging zien.
Later werd de ontwerper gezien als de ‘vertaler’: hij nam de rol op zich om, al
ontwerpend, de inzichten, verkregen door onderzoek naar de context van de gebruiker
en organisaties, te vertalen naar producten en/of diensten of naar oplossingen in het algemeen.
Vandaag zien we de ontwerper meer als een facilitator in een proces waar ook de onderzoeker
en de gebruiker bij betrokken zijn. De ontwerper als facilitator maakt gebruik van de nodige tools
en technieken om samen met de andere stakeholders (= gebruiker en onderzoeker) tot resultaten
te komen = co-creatie. De ontwerper moet kunnen aansturen op welke manier de anderen
ingeschakeld kunnen worden. Als facilitator is de ontwerper ook aangewezen op processturing:
hij kan richting geven aan de manier waarop het productontwikkelingsproces wordt doorlopen.
Verschillende rollen in design:
Een argumentatie kunnen opbouwen voor het gebruik van methodologie, zowel
binnen een bedrijfscontext als binnen een individueel ontwerpproces
Methodes zorgen voor een stappenplan waarlangs men (deel)problemen kan oplossen. In een bedrijf zorgt dit
voor structuur en mogelijkheid tot sturing binnen afdeling/partij binnen het bedrijf.
Methodes zorgen voor fasering waardoor in een bedrijf het productontwikkelingsproces op een logische manier
kan verdeeld worden onder verschillende bedrijfstakken (vb fasering in onderzoek, ontwerp, verificatie, …)
Methodologie binnen een bedrijf is dus vooral handig om de effectiviteit, efficiëntie en intersubjectieve consensus
(zorgen dat andere de redenering kunnen volgen) binnen een bedrijf te verhogen.
Als individueel ontwerpproces kan dit als leidraad/checklist gebruik worden. Ook kan het ervoor zorgen dat een
, klant op verschillende momenten in het productontwikkelingsproces kan meevolgen en aansturen waar nodig.
Context methodologie in PO
producten maken die de klanten/gebruikers/mensen willen. >> unieke meerwaarde
werknemers motiveren om samen te werken aan hetzelfde product. >> de juiste mensen hebben
een bedrijfscultuur hebben die bovenstaande mogelijk maakt. >> de juiste voorwaarden creëren
technologie, systemen, processen en procedures instellen die dit proces ondersteunen. >> tools en
methodes
Succesvol product
- juiste product op juiste markt (ondersteunen van behoefte)
- competitief voordeel (innovatief) op korte of lange termijn
- unieke meerwaarde
- winst genereren (added value voor iedereen)
- prijs komt overeen met geschatte waarde (als het op markt verkocht word voor prijs die
men ervoor wil betalen)
Succesvol ontwerp
- binnen tijd
- binnen budget
- Problemen van in het begin geëlimineerd
- voldoet aan beloftes: gedaan wat we gezegd hadden dat we gingen doen
Belang van innovatie
• is een fenomeen: sleutel tot competitief succes op lange termijn
• één van de enige manieren om economische groei te genereren
• onontbeerlijk voor langdurig competitief succes van een onderneming
Wat is
innovatie?
Innovatie wordt mogelijk gemaakt door
technologische verbeteringen
Wat kan er mislopen
Gedurende het proces
• Niet weten wat de opdracht is
• Geen ideeën hebben
• Veel ideeën maar niet weten hoe ze te selecteren
• Kernprobleem niet weten te vatten
• Ideeën zijn wel goed maar passen niet binnen het bedrijf
• Geen goede samenwerking binnen bedrijf
• Verschillende mensen komen met verschillende eisen
Op innovatievlak met betrekking tot eindresultaat;
• Product komt te laat op de markt (timing = cruciaal)
o playstation-xbox-wii
• product dat niemand wil kopen (niet voldoende onderzoek gedaan naar noden van de
markt)
o te innovatief (renault espace)
Innovatie is niet iets wat een consument altijd kan accepteren.
• veranderingen moeten worden doorgevoerd te laat in het proces
o productie is al opgestart, maar gefaald voor test
• niet compatibel met wetgeving (mercedes A-klasse voldoet niet aan test)
