Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)/ Corporate
social responsibility (CSR)
Definitie: “MVO streeft naar het voortdurend verbeteren van de milieu (planet),
financieel-economische (profit) en sociaal-maatschappelijke (people) prestaties.”
MVO houdt dus in dat bedrijven rekening houden met de gevolgen voor mens en
maatschappij, de impact die ze hebben op het milieu, en het maken van winst
om het voortbestaan van het bedrijf te garanderen. De bedoeling is dat deze
inspanningen opgenomen in de kernactiviteiten van het bedrijf.
Kritische bedenkingen: Het is belangrijk dat bedrijven weten wat hun
verantwoordelijkheden zijn en hoe ze dit voor hun bedrijf kunnen toepassen. Bij
veel bedrijven zal er een structurele verandering moeten plaatsvinden om MVO
correct en volledig toe te passen. Hierbij is het van belang om te kijken naar de
doelen op lange termijn en niet naar winst op korte termijn.
Sociaal Contract
Definitie: Een sociaal contract is een overeenkomst tussen de bedrijven en de
gemeenschap waarin rechten, plichten en verantwoordelijkheden van beide
partijen vastgelegd worden. Het houdt in dat bedrijven een meer
verantwoordelijkheden hebben dan enkel winst maken; ze zijn ook
verantwoordelijk voor onder andere zorgen voor goede arbeidsomstandigheden
en milieubescherming.
Link met MVO: Een sociaal contract stelt dat bedrijven meer moeten doen dan
enkel winst maken, ze zijn ook verantwoordelijk om rekening te houden met hun
werknemers, klanten, de samenleving, het milieu…
Kritische bedenkingen: Een sociaal contract kan bedrijven veel macht geven
om regels in het contract te maken waarmee ze zogezegd de gemeenschap
willen beschermen, maar die in werkelijkheid enkel voordelig zijn voor zichzelf.
Dit wordt ook wel paternalisme genoemd.
Paternalisme
Definitie: “Paternalisme is het beperken van de vrijheid of autonomie van een
persoon/groep in naar wat wordt aangenomen hun eigen bestwil.”
Link met MVO: Paternalisme staat een effectieve implementatie van MVO in de
weg doordat het ongelijkheid creëert. Zowel bij paternalisme als bij MVO worden
bedrijven verantwoordelijk gesteld met de intentie om het welzijn van de
gemeenschap te bevorderen maar bij paternalisme wordt dit zonder directe
inspraak van de stakeholders gedaan. MVO is meer gericht op samenwerking met
de stakeholders door hen inspraak te geven en hier ook actief mee aan de slag te
gaan.
Kritische bedenkingen: Paternalisme zorgt voor een onevenwichtige relatie
tussen bedrijven en hun stakeholders waardoor er geen samenwerking mogelijk
is.
,
, Filantropie
Definitie: “Filantropie staat voor bijdragen in de vorm van geld, goederen, en/of
tijd/expertise die individuen en organisaties vrijwillig ter beschikking stellen om
algemeen nuttige doelen te steunen.”
Link met MVO: Filantropie draait om vrijwillige donaties of de steun aan
organisaties die werken aan sociale, culturele, of milieuprojecten, zonder dat ze
hier zelf direct een voordeel aan hebben. MVO draait evengoed om het bijdragen
aan de maatschappij maar pakt dit aan door de maatschappelijke
verantwoordelijkheden te integreren in hun kernactiviteiten.
Kritische bedenkingen: Hoewel filantropie zeker geen slechte zaak is, is het in
de visie van MVO geen oplossing. Filantropie zorgt natuurlijk wel voor steun aan
goede doelen, maar zorgt niet voor structurele verandering in het bedrijf. Er
wordt dus niet binnen het bedrijf zelf gezocht naar manieren om een betere of
minder slechte impact te maken, maar ze willen de problemen die ze als bedrijf
zelf veroorzaken compenseren door goede doelen te steunen. Bovendien zorgt dit
ervoor dat de filantroop nog steeds een zekere machtspositie heeft aangezien
hij/zij beslist waar het geld naartoe gaat.
Structurele verandering (of systemische / systeemverandering)
Definitie: “Structurele verandering wijzigt de structuur van een organisatie. Dit
kan gaan van een totale reorganisatie van de diensten en het organogram, over
een herschikking van de productielocaties tot administratieve procedures.”
Link met MVO: Er is structurele verandering in organisaties nodig om ervoor te
zorgen dat een ze effectief hun verantwoordelijkheid naar de maatschappij toe,
kan opnemen en implementeren. Bedrijven zijn vaak/meestal gericht op het
maken van winst en niet op de duurzaamheid van hun productieproces of het
welzijn van hun medewerkers. Om te zorgen dat ze geen slechte impact meer
maken moet de structuur van de organisatie en misschien wel heel de denkwijze
van deze bedrijven veranderen.
Kritische bedenkingen: Maar weinig bedrijven zijn bereid om deze
veranderingen door te voeren omdat het hen op korte termijn niet meer winst zal
opleveren. Slechts weinig bedrijven zullen al die moeite willen doen om heel hun
business te herdenken en aan te passen als het niet gegarandeerd is dat dit op
lange termijn meer zal opleveren.
Limits to Growth
Definitie: “Het rapport ‘Limits to Growth’ onderzocht vijf grote wereldproblemen
in hun onderlinge verband: de groei van de mondiale bevolking, de
voedselproductie, de industrialisatie, de uitputting van grondstoffen en
milieuvervuiling.”
Link met MVO: Het rapport ‘Limits to Growth’ waarschuwde dat economische
groei moet rekening houden met de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en de
effecten dat het heeft op het milieu. MVO sluit hier ook mooi op aan want het
social responsibility (CSR)
Definitie: “MVO streeft naar het voortdurend verbeteren van de milieu (planet),
financieel-economische (profit) en sociaal-maatschappelijke (people) prestaties.”
MVO houdt dus in dat bedrijven rekening houden met de gevolgen voor mens en
maatschappij, de impact die ze hebben op het milieu, en het maken van winst
om het voortbestaan van het bedrijf te garanderen. De bedoeling is dat deze
inspanningen opgenomen in de kernactiviteiten van het bedrijf.
Kritische bedenkingen: Het is belangrijk dat bedrijven weten wat hun
verantwoordelijkheden zijn en hoe ze dit voor hun bedrijf kunnen toepassen. Bij
veel bedrijven zal er een structurele verandering moeten plaatsvinden om MVO
correct en volledig toe te passen. Hierbij is het van belang om te kijken naar de
doelen op lange termijn en niet naar winst op korte termijn.
Sociaal Contract
Definitie: Een sociaal contract is een overeenkomst tussen de bedrijven en de
gemeenschap waarin rechten, plichten en verantwoordelijkheden van beide
partijen vastgelegd worden. Het houdt in dat bedrijven een meer
verantwoordelijkheden hebben dan enkel winst maken; ze zijn ook
verantwoordelijk voor onder andere zorgen voor goede arbeidsomstandigheden
en milieubescherming.
Link met MVO: Een sociaal contract stelt dat bedrijven meer moeten doen dan
enkel winst maken, ze zijn ook verantwoordelijk om rekening te houden met hun
werknemers, klanten, de samenleving, het milieu…
Kritische bedenkingen: Een sociaal contract kan bedrijven veel macht geven
om regels in het contract te maken waarmee ze zogezegd de gemeenschap
willen beschermen, maar die in werkelijkheid enkel voordelig zijn voor zichzelf.
Dit wordt ook wel paternalisme genoemd.
Paternalisme
Definitie: “Paternalisme is het beperken van de vrijheid of autonomie van een
persoon/groep in naar wat wordt aangenomen hun eigen bestwil.”
Link met MVO: Paternalisme staat een effectieve implementatie van MVO in de
weg doordat het ongelijkheid creëert. Zowel bij paternalisme als bij MVO worden
bedrijven verantwoordelijk gesteld met de intentie om het welzijn van de
gemeenschap te bevorderen maar bij paternalisme wordt dit zonder directe
inspraak van de stakeholders gedaan. MVO is meer gericht op samenwerking met
de stakeholders door hen inspraak te geven en hier ook actief mee aan de slag te
gaan.
Kritische bedenkingen: Paternalisme zorgt voor een onevenwichtige relatie
tussen bedrijven en hun stakeholders waardoor er geen samenwerking mogelijk
is.
,
, Filantropie
Definitie: “Filantropie staat voor bijdragen in de vorm van geld, goederen, en/of
tijd/expertise die individuen en organisaties vrijwillig ter beschikking stellen om
algemeen nuttige doelen te steunen.”
Link met MVO: Filantropie draait om vrijwillige donaties of de steun aan
organisaties die werken aan sociale, culturele, of milieuprojecten, zonder dat ze
hier zelf direct een voordeel aan hebben. MVO draait evengoed om het bijdragen
aan de maatschappij maar pakt dit aan door de maatschappelijke
verantwoordelijkheden te integreren in hun kernactiviteiten.
Kritische bedenkingen: Hoewel filantropie zeker geen slechte zaak is, is het in
de visie van MVO geen oplossing. Filantropie zorgt natuurlijk wel voor steun aan
goede doelen, maar zorgt niet voor structurele verandering in het bedrijf. Er
wordt dus niet binnen het bedrijf zelf gezocht naar manieren om een betere of
minder slechte impact te maken, maar ze willen de problemen die ze als bedrijf
zelf veroorzaken compenseren door goede doelen te steunen. Bovendien zorgt dit
ervoor dat de filantroop nog steeds een zekere machtspositie heeft aangezien
hij/zij beslist waar het geld naartoe gaat.
Structurele verandering (of systemische / systeemverandering)
Definitie: “Structurele verandering wijzigt de structuur van een organisatie. Dit
kan gaan van een totale reorganisatie van de diensten en het organogram, over
een herschikking van de productielocaties tot administratieve procedures.”
Link met MVO: Er is structurele verandering in organisaties nodig om ervoor te
zorgen dat een ze effectief hun verantwoordelijkheid naar de maatschappij toe,
kan opnemen en implementeren. Bedrijven zijn vaak/meestal gericht op het
maken van winst en niet op de duurzaamheid van hun productieproces of het
welzijn van hun medewerkers. Om te zorgen dat ze geen slechte impact meer
maken moet de structuur van de organisatie en misschien wel heel de denkwijze
van deze bedrijven veranderen.
Kritische bedenkingen: Maar weinig bedrijven zijn bereid om deze
veranderingen door te voeren omdat het hen op korte termijn niet meer winst zal
opleveren. Slechts weinig bedrijven zullen al die moeite willen doen om heel hun
business te herdenken en aan te passen als het niet gegarandeerd is dat dit op
lange termijn meer zal opleveren.
Limits to Growth
Definitie: “Het rapport ‘Limits to Growth’ onderzocht vijf grote wereldproblemen
in hun onderlinge verband: de groei van de mondiale bevolking, de
voedselproductie, de industrialisatie, de uitputting van grondstoffen en
milieuvervuiling.”
Link met MVO: Het rapport ‘Limits to Growth’ waarschuwde dat economische
groei moet rekening houden met de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en de
effecten dat het heeft op het milieu. MVO sluit hier ook mooi op aan want het
