KENMERKEN EN STIJLEN VAN TAALAANBOD
1 Kenmerken........................................................................................................................... 2
1.1 Algemeen...................................................................................................................... 2
1.2 Parenthese.................................................................................................................... 2
1.2.1 Akkoestische ruimte: Klankniveau...........................................................................2
1.2.2 LinguIstische kenmerken: zinsbouw........................................................................3
1.2.3 Linguistische complexiteit in parenthese.................................................................3
1.2.4 Betekenis................................................................................................................ 3
1.2.5 Reciprociteit in parenthese......................................................................................4
2 Stijlen................................................................................................................................... 5
2.1 communicatiestijlen van de ouder/opvoeder..................................................................5
2.2 Communicatiestijlen van het kind...................................................................................9
Pagina | 1
, 1 KENMERKEN
1.1 ALGEMEEN
Elke ontstaanstheorie erkent de rol van omgevingstaal, maar er is groeiend bewijs voor
de unieke didactische eigenschappen van het taalaanbod door verzorgers.
Bij communicatie met een taallerend kind schakelen verzorgers automatisch over naar
een bijzonder spraak- en taalregister
- Deze stijl wordt door Catherine Snow "motherese" genoemd
- Het begrip "parenthese" werd later toegevoegd, omdat ook vaders hun taal
aanpassen.
- Broers en zussen passen hun taal aan vanaf een bepaald pragmatisch en
metalinguïstisch ontwikkelingsniveau.
- Andere volwassenen, zoals kinderoppas en kleuterjuffen, gebruiken ook dit
bijzondere spraak-taalregister
- Overkoepelende termen:
Child-directed speech (CDS)
Infant-directed speech (IDS)
Overeenkomsten van parenthese met:
- Spreekstijl gericht op huisdieren.
- Spreekstijl tussen geliefden.
Kenmerken van parenthese/CDS/IDS:
- Fonetische (spraak) en linguïstische (taal) eigenschappen.
- Heeft kenmerken van een taalles, hoewel het niet bewust als zodanig bedoeld is.
1.2 PARENTHESE
1.2.1 AKKOESTISCHE RUIMTE: KLANKNIVEAU
Groter in CDS door tragere en omvangrijkere articulatiebewegingen.
Ondersteunt fonologische taalontwikkeling.
Vergroot verschil tussen klinkercategorieën, waardoor deze makkelijker te onderscheiden
en aan te leren zijn.
Fricatieven in CDS: hebben hogere frequenties dan in gewone spraak
Hogere toonhoogte
Pagina | 2
1 Kenmerken........................................................................................................................... 2
1.1 Algemeen...................................................................................................................... 2
1.2 Parenthese.................................................................................................................... 2
1.2.1 Akkoestische ruimte: Klankniveau...........................................................................2
1.2.2 LinguIstische kenmerken: zinsbouw........................................................................3
1.2.3 Linguistische complexiteit in parenthese.................................................................3
1.2.4 Betekenis................................................................................................................ 3
1.2.5 Reciprociteit in parenthese......................................................................................4
2 Stijlen................................................................................................................................... 5
2.1 communicatiestijlen van de ouder/opvoeder..................................................................5
2.2 Communicatiestijlen van het kind...................................................................................9
Pagina | 1
, 1 KENMERKEN
1.1 ALGEMEEN
Elke ontstaanstheorie erkent de rol van omgevingstaal, maar er is groeiend bewijs voor
de unieke didactische eigenschappen van het taalaanbod door verzorgers.
Bij communicatie met een taallerend kind schakelen verzorgers automatisch over naar
een bijzonder spraak- en taalregister
- Deze stijl wordt door Catherine Snow "motherese" genoemd
- Het begrip "parenthese" werd later toegevoegd, omdat ook vaders hun taal
aanpassen.
- Broers en zussen passen hun taal aan vanaf een bepaald pragmatisch en
metalinguïstisch ontwikkelingsniveau.
- Andere volwassenen, zoals kinderoppas en kleuterjuffen, gebruiken ook dit
bijzondere spraak-taalregister
- Overkoepelende termen:
Child-directed speech (CDS)
Infant-directed speech (IDS)
Overeenkomsten van parenthese met:
- Spreekstijl gericht op huisdieren.
- Spreekstijl tussen geliefden.
Kenmerken van parenthese/CDS/IDS:
- Fonetische (spraak) en linguïstische (taal) eigenschappen.
- Heeft kenmerken van een taalles, hoewel het niet bewust als zodanig bedoeld is.
1.2 PARENTHESE
1.2.1 AKKOESTISCHE RUIMTE: KLANKNIVEAU
Groter in CDS door tragere en omvangrijkere articulatiebewegingen.
Ondersteunt fonologische taalontwikkeling.
Vergroot verschil tussen klinkercategorieën, waardoor deze makkelijker te onderscheiden
en aan te leren zijn.
Fricatieven in CDS: hebben hogere frequenties dan in gewone spraak
Hogere toonhoogte
Pagina | 2