Inhoud
1. inleiding.......................................................................................................................... 2
2. demografische gegevens & maatschappelijke ontwikkelingen.......................................3
3. belang van bewegen....................................................................................................... 8
4. vallen............................................................................................................................ 11
5. sporten & bewegen....................................................................................................... 16
6. aanbevelingen.............................................................................................................. 22
1
Vrijetijdseducatie - Senioren
, 1. INLEIDING
Senior: iemand die tot de oudere generatie behoort
o Leeftijd?
60 jaar als grens
Bij toeristendienst al vanaf 55 jaar
Competitiegymnast van 20 is eveneens een senior
Groep ouderen wordt meer divers
o Pas gepensioneerde 60 die volop de wereld wil zien
o Vrouw van 70 die mantelzorg voor haar zorgbehoevende partner opneemt
o Ouderen met buitenlandse roots die op taalbarrières botsen
o Ervaren bestuursvrijwilliger in een lokale sportvereniging
o Ouderen die digitaal vlot hun weg vinden
o Oudere die iedere maand rond moet komen met een karig pensioen
Willen actief ouder worden, willen maatschappelijk kunnen blijven participeren
o → Bewegen kan een enorme stimulans bieden
Onderzoek ‘gezond ouder worden’ Vlaams Instituut Gezond Leven – inzichten van
ouderen:
o Ouder worden is geen negatieve ervaring, zolang je je maar goed in je vel
voelt
o Liever niet te veel hulp vragen & onafhankelijk blijven
o Bezig blijven om gezond te blijven
o Belang van de vertrouwde omgeving
o Routine, bekende situaties & gezichten bieden een houvast & geven
vertrouwen
Binnen deze groep tekenen een # maatschappelijke trends af
2
Vrijetijdseducatie - Senioren
, 2. DEMOGRAFISCHE GEGEVENS & MAATSCHAPPELIJKE
ONTWIKKELINGEN
VERGRIJZING
De bevolkingspiramide (of leeftijdspiramide) heeft een zware top en smallere
basis
55- tot 64-jarigen vormen grootste leeftijdsgroep in wettelijke bevolking
o Mannen & vrouwen geboren in jaren 1960
o Geboortegolf valt samen met naoorlogse welvaartsperiode
Opkomst van contraceptiva → # geboortes neemt af
Leeftijdsgroep van 100-jarigen aan de top telt ≥ 1600 personen
Evolutie in # inwoners naar leeftijd & geslacht van 2000 tot 2024 zichtbaar
Leeftijdsgroep -5-jarigen ≤ leeftijdsgroep 5- tot 9-jarigen
o Verwijst naar ↘ # geboorten in recente jaren
Begin 2024 in Vlaamse Gewest: mannen ≤ vrouwen
Vlaamse bevolking vergrijst: bijna 1 op 5 is 67-plusser
Sinds 2000 neemt aandeel van bevolking van 67 jaar of ouder toe
18 tot 24 jaar ≤ 60 tot 66 jaar
o Potentiële instroom jongvolwassenen op arbeidsmarkt & potentiële
uitstroom van senioren op arbeidsmarkt
In 1 op 3 gemeenten is ≥ 20% van bevolking 67-plusser
In kustgemeenten is ≥ 30% 67 jaar of ouder
In algemeen kleurde de bevolking grijzer in West-Vlaanderen, Vlaamse Ardennen,
Zuidoostelijke deel van Vlaams-Brabant, delen van Limburg & in gemeenten aan
oostzijde van stad Antwerpen
Vlaamse demografische vooruitzichten voor 2023
# inwoners in Vlaanderen is afgelopen 25 jaar ↗
Bevolking van het Vlaams Gewest zal tussen 2023 & 2033 blijven groeien (met
5%)
Samenstelling van bevolking zal wijzigen
o Vergrijzing zet zich verder door
o 67 jaar of ouder
+22%
Sterk groeiende groep alleenwonenden boven 67 jaar
3
Vrijetijdseducatie - Senioren
1. inleiding.......................................................................................................................... 2
2. demografische gegevens & maatschappelijke ontwikkelingen.......................................3
3. belang van bewegen....................................................................................................... 8
4. vallen............................................................................................................................ 11
5. sporten & bewegen....................................................................................................... 16
6. aanbevelingen.............................................................................................................. 22
1
Vrijetijdseducatie - Senioren
, 1. INLEIDING
Senior: iemand die tot de oudere generatie behoort
o Leeftijd?
60 jaar als grens
Bij toeristendienst al vanaf 55 jaar
Competitiegymnast van 20 is eveneens een senior
Groep ouderen wordt meer divers
o Pas gepensioneerde 60 die volop de wereld wil zien
o Vrouw van 70 die mantelzorg voor haar zorgbehoevende partner opneemt
o Ouderen met buitenlandse roots die op taalbarrières botsen
o Ervaren bestuursvrijwilliger in een lokale sportvereniging
o Ouderen die digitaal vlot hun weg vinden
o Oudere die iedere maand rond moet komen met een karig pensioen
Willen actief ouder worden, willen maatschappelijk kunnen blijven participeren
o → Bewegen kan een enorme stimulans bieden
Onderzoek ‘gezond ouder worden’ Vlaams Instituut Gezond Leven – inzichten van
ouderen:
o Ouder worden is geen negatieve ervaring, zolang je je maar goed in je vel
voelt
o Liever niet te veel hulp vragen & onafhankelijk blijven
o Bezig blijven om gezond te blijven
o Belang van de vertrouwde omgeving
o Routine, bekende situaties & gezichten bieden een houvast & geven
vertrouwen
Binnen deze groep tekenen een # maatschappelijke trends af
2
Vrijetijdseducatie - Senioren
, 2. DEMOGRAFISCHE GEGEVENS & MAATSCHAPPELIJKE
ONTWIKKELINGEN
VERGRIJZING
De bevolkingspiramide (of leeftijdspiramide) heeft een zware top en smallere
basis
55- tot 64-jarigen vormen grootste leeftijdsgroep in wettelijke bevolking
o Mannen & vrouwen geboren in jaren 1960
o Geboortegolf valt samen met naoorlogse welvaartsperiode
Opkomst van contraceptiva → # geboortes neemt af
Leeftijdsgroep van 100-jarigen aan de top telt ≥ 1600 personen
Evolutie in # inwoners naar leeftijd & geslacht van 2000 tot 2024 zichtbaar
Leeftijdsgroep -5-jarigen ≤ leeftijdsgroep 5- tot 9-jarigen
o Verwijst naar ↘ # geboorten in recente jaren
Begin 2024 in Vlaamse Gewest: mannen ≤ vrouwen
Vlaamse bevolking vergrijst: bijna 1 op 5 is 67-plusser
Sinds 2000 neemt aandeel van bevolking van 67 jaar of ouder toe
18 tot 24 jaar ≤ 60 tot 66 jaar
o Potentiële instroom jongvolwassenen op arbeidsmarkt & potentiële
uitstroom van senioren op arbeidsmarkt
In 1 op 3 gemeenten is ≥ 20% van bevolking 67-plusser
In kustgemeenten is ≥ 30% 67 jaar of ouder
In algemeen kleurde de bevolking grijzer in West-Vlaanderen, Vlaamse Ardennen,
Zuidoostelijke deel van Vlaams-Brabant, delen van Limburg & in gemeenten aan
oostzijde van stad Antwerpen
Vlaamse demografische vooruitzichten voor 2023
# inwoners in Vlaanderen is afgelopen 25 jaar ↗
Bevolking van het Vlaams Gewest zal tussen 2023 & 2033 blijven groeien (met
5%)
Samenstelling van bevolking zal wijzigen
o Vergrijzing zet zich verder door
o 67 jaar of ouder
+22%
Sterk groeiende groep alleenwonenden boven 67 jaar
3
Vrijetijdseducatie - Senioren