Ontdek het kind in jezelf
Zita Basteleus
Ontdek het kind in jezelf
1ste bachelor pedagogie van het jonge kind
2024-2025
,Ontdek het kind in jezelf Samenvatting
Samenvatting
Vak: Project – Ontdek het kind in jezelf
Docent: Sanne Caluwaerts, Nathalie Deklerck, Joke Den Haese, Lieselot Jansen
Academiejaar I – Semester I
"Kinderen zijn geen lege doos die gevuld moet worden of een homp klei die gekneed moet worden
naar onze verwachtingen. Kinderen hebben alles in zich. Geef hun tijd, ruimte en vertrouwen om te
groeien. Laat hen grenzen aftasten en onderzoeken waar ze goed in zijn. Een stoofappel zal nooit een
Jonagold worden, maar smaakt heerlijk indien met zorg bereid. Wij volwassenen kunnen zoveel van
die vragende spelende en dromende kinderen leren." - Gerda Dendooven
Doelstellingen:
- De student onderzoekt, analyseert en vergelijkt via literatuur, verschillende pedagogische
stromingen die uitgaan van een krachtig kindbeeld.
- De student past het concept 'krachtig kijken' toe tijdens diverse ateliers.
- De student kan het belang van cultuurparticipatie en cultuurbeleving onderbouwen.
- De student duidt het verschil en het verband tussen de concepten mythos en logos.
- De student analyseert zijn beginsituatie ten aanzien van cultuur.
- De student creëert aan de hand van 100-talige autobiografieën.
- De student ontwikkelt een performance in groep, gebaseerd op autobiografisch materiaal.
- De student bestudeert het surrealisme als stroming in al zijn facetten.
- De student verrijkt zijn creaties met surrealistische elementen.
- De student evalueert de eigen performance en formuleert inzichten in het maakproces.
- De student kan de groepsdynamische processen tijdens het maakproces beoordelen.
1
Zita Basteleus
1PJK
,Ontdek het kind in jezelf Samenvatting
Inhoudsopgave
M1: INLEIDING ........................................................................................................................ 5
Kernconcepten ‘ontdek het kind in jezelf’ ...................................................................................... 5
5 muzische domeinen................................................................................................................. 5
Het krachtig kindbeeld & de 100 talen............................................................................................ 6
De 100 talen van kinderen Loris Malaguzzi................................................................................... 6
De taal van elk kind Peter Adriaenssens ...................................................................................... 6
Verbeelding & onderzoek .............................................................................................................. 7
Onderzoek Alison Gopnik – 2012 .................................................................................................. 8
Verbeeldingskracht................................................................................................................. 8
De tuinman & de timmerman ................................................................................................... 8
The Reggio Emilia Approach (0-6)................................................................................................... 9
De 3 pedagogen ......................................................................................................................... 9
Pedagogische cyclus ............................................................................................................. 10
De atelierista ............................................................................................................................ 10
Loose parts .............................................................................................................................. 10
De 100 talen van kinderen .......................................................................................................... 11
M2: SURREALISME .............................................................................................................. 12
Wat is surrealisme? ..................................................................................................................... 12
Beeld .......................................................................................................................................... 13
Literatuur .................................................................................................................................... 13
Fotografie ................................................................................................................................... 14
Film ............................................................................................................................................ 14
M3: SURREALISME & MUZIEK .......................................................................................... 15
André Breton ............................................................................................................................... 15
Manifest ................................................................................................................................... 15
De geboorte van het surrealisme .................................................................................................. 15
Surrealisme & muziek .................................................................................................................. 16
Satie ........................................................................................................................................ 16
Belichamen .......................................................................................................................... 16
Automatisch tekenen en schrijven ........................................................................................... 16
Luisterhoudingen ........................................................................................................................ 17
Verwachtingsvol luisteren .......................................................................................................... 17
Associatief luisteren .................................................................................................................. 17
Herinnerend luisteren ................................................................................................................ 17
Vooroordelend luisteren ............................................................................................................ 17
Resonerend luisteren ................................................................................................................ 18
Analytisch luisteren ................................................................................................................... 18
2
Zita Basteleus
1PJK
, Ontdek het kind in jezelf Samenvatting
Ontrafelend luisteren................................................................................................................. 18
Relationeel luisteren.................................................................................................................. 18
Geïrriteerd luisteren .................................................................................................................. 19
Herstellend luisteren ................................................................................................................. 19
Inbeeldend luisteren.................................................................................................................. 19
Alert luisteren ........................................................................................................................... 19
Ruimtelijk luisteren ................................................................................................................... 19
M4: MEDIA ............................................................................................................................. 20
Iedereen fotograaf ....................................................................................................................... 20
Kenmerken van goede foto’s....................................................................................................... 20
Kader ....................................................................................................................................... 20
Compositie............................................................................................................................... 20
Tips voor geslaagde compositie............................................................................................... 20
Regel van 3........................................................................................................................ 21
Lijnen & diagonalen............................................................................................................ 21
Kader in het kader .............................................................................................................. 21
Contact tussen onderwerp & achtergrond ............................................................................ 21
Patronen en repitite............................................................................................................ 21
Symmetrie ........................................................................................................................ 22
Tips fotograferen met Smartphone .............................................................................................. 22
Fotoverhaal atelier – fotograferen van een proces ......................................................................... 22
Wat is een proces? .................................................................................................................... 22
Fotograferen van een proces ...................................................................................................... 22
Zelfportret Frida Kahlo ................................................................................................................. 23
Vertrekpunten van een zelfportret ............................................................................................... 23
M5: DRAMA ........................................................................................................................... 24
Wat is drama? ............................................................................................................................. 24
Waarom in deze opleiding?......................................................................................................... 24
Wat is het belang van drama voor kinderen? ................................................................................. 24
Verhaalstructuur ......................................................................................................................... 25
Traditionele narratieve structuur ................................................................................................. 25
Deel 1: expositie .................................................................................................................... 25
Deel 2: obstakels................................................................................................................... 25
Hoe creëer je een dramatisch conflict? ................................................................................ 25
Deel 3: naar de climax ............................................................................................................ 26
Deel 4: resolutie .................................................................................................................... 26
Deus ex machina....................................................................................................................... 26
Toverformule? .......................................................................................................................... 26
M6: SPOREN VAN REGGIO ................................................................................................. 27
Inleiding ...................................................................................................................................... 27
Wat is sporen, wat is het niet? ...................................................................................................... 28
Sporen ..................................................................................................................................... 28
Het verhaal van Reggio Emilia ...................................................................................................... 29
Wat is Reggio niet en wat is het wel? ............................................................................................ 29
3
Zita Basteleus
1PJK
Zita Basteleus
Ontdek het kind in jezelf
1ste bachelor pedagogie van het jonge kind
2024-2025
,Ontdek het kind in jezelf Samenvatting
Samenvatting
Vak: Project – Ontdek het kind in jezelf
Docent: Sanne Caluwaerts, Nathalie Deklerck, Joke Den Haese, Lieselot Jansen
Academiejaar I – Semester I
"Kinderen zijn geen lege doos die gevuld moet worden of een homp klei die gekneed moet worden
naar onze verwachtingen. Kinderen hebben alles in zich. Geef hun tijd, ruimte en vertrouwen om te
groeien. Laat hen grenzen aftasten en onderzoeken waar ze goed in zijn. Een stoofappel zal nooit een
Jonagold worden, maar smaakt heerlijk indien met zorg bereid. Wij volwassenen kunnen zoveel van
die vragende spelende en dromende kinderen leren." - Gerda Dendooven
Doelstellingen:
- De student onderzoekt, analyseert en vergelijkt via literatuur, verschillende pedagogische
stromingen die uitgaan van een krachtig kindbeeld.
- De student past het concept 'krachtig kijken' toe tijdens diverse ateliers.
- De student kan het belang van cultuurparticipatie en cultuurbeleving onderbouwen.
- De student duidt het verschil en het verband tussen de concepten mythos en logos.
- De student analyseert zijn beginsituatie ten aanzien van cultuur.
- De student creëert aan de hand van 100-talige autobiografieën.
- De student ontwikkelt een performance in groep, gebaseerd op autobiografisch materiaal.
- De student bestudeert het surrealisme als stroming in al zijn facetten.
- De student verrijkt zijn creaties met surrealistische elementen.
- De student evalueert de eigen performance en formuleert inzichten in het maakproces.
- De student kan de groepsdynamische processen tijdens het maakproces beoordelen.
1
Zita Basteleus
1PJK
,Ontdek het kind in jezelf Samenvatting
Inhoudsopgave
M1: INLEIDING ........................................................................................................................ 5
Kernconcepten ‘ontdek het kind in jezelf’ ...................................................................................... 5
5 muzische domeinen................................................................................................................. 5
Het krachtig kindbeeld & de 100 talen............................................................................................ 6
De 100 talen van kinderen Loris Malaguzzi................................................................................... 6
De taal van elk kind Peter Adriaenssens ...................................................................................... 6
Verbeelding & onderzoek .............................................................................................................. 7
Onderzoek Alison Gopnik – 2012 .................................................................................................. 8
Verbeeldingskracht................................................................................................................. 8
De tuinman & de timmerman ................................................................................................... 8
The Reggio Emilia Approach (0-6)................................................................................................... 9
De 3 pedagogen ......................................................................................................................... 9
Pedagogische cyclus ............................................................................................................. 10
De atelierista ............................................................................................................................ 10
Loose parts .............................................................................................................................. 10
De 100 talen van kinderen .......................................................................................................... 11
M2: SURREALISME .............................................................................................................. 12
Wat is surrealisme? ..................................................................................................................... 12
Beeld .......................................................................................................................................... 13
Literatuur .................................................................................................................................... 13
Fotografie ................................................................................................................................... 14
Film ............................................................................................................................................ 14
M3: SURREALISME & MUZIEK .......................................................................................... 15
André Breton ............................................................................................................................... 15
Manifest ................................................................................................................................... 15
De geboorte van het surrealisme .................................................................................................. 15
Surrealisme & muziek .................................................................................................................. 16
Satie ........................................................................................................................................ 16
Belichamen .......................................................................................................................... 16
Automatisch tekenen en schrijven ........................................................................................... 16
Luisterhoudingen ........................................................................................................................ 17
Verwachtingsvol luisteren .......................................................................................................... 17
Associatief luisteren .................................................................................................................. 17
Herinnerend luisteren ................................................................................................................ 17
Vooroordelend luisteren ............................................................................................................ 17
Resonerend luisteren ................................................................................................................ 18
Analytisch luisteren ................................................................................................................... 18
2
Zita Basteleus
1PJK
, Ontdek het kind in jezelf Samenvatting
Ontrafelend luisteren................................................................................................................. 18
Relationeel luisteren.................................................................................................................. 18
Geïrriteerd luisteren .................................................................................................................. 19
Herstellend luisteren ................................................................................................................. 19
Inbeeldend luisteren.................................................................................................................. 19
Alert luisteren ........................................................................................................................... 19
Ruimtelijk luisteren ................................................................................................................... 19
M4: MEDIA ............................................................................................................................. 20
Iedereen fotograaf ....................................................................................................................... 20
Kenmerken van goede foto’s....................................................................................................... 20
Kader ....................................................................................................................................... 20
Compositie............................................................................................................................... 20
Tips voor geslaagde compositie............................................................................................... 20
Regel van 3........................................................................................................................ 21
Lijnen & diagonalen............................................................................................................ 21
Kader in het kader .............................................................................................................. 21
Contact tussen onderwerp & achtergrond ............................................................................ 21
Patronen en repitite............................................................................................................ 21
Symmetrie ........................................................................................................................ 22
Tips fotograferen met Smartphone .............................................................................................. 22
Fotoverhaal atelier – fotograferen van een proces ......................................................................... 22
Wat is een proces? .................................................................................................................... 22
Fotograferen van een proces ...................................................................................................... 22
Zelfportret Frida Kahlo ................................................................................................................. 23
Vertrekpunten van een zelfportret ............................................................................................... 23
M5: DRAMA ........................................................................................................................... 24
Wat is drama? ............................................................................................................................. 24
Waarom in deze opleiding?......................................................................................................... 24
Wat is het belang van drama voor kinderen? ................................................................................. 24
Verhaalstructuur ......................................................................................................................... 25
Traditionele narratieve structuur ................................................................................................. 25
Deel 1: expositie .................................................................................................................... 25
Deel 2: obstakels................................................................................................................... 25
Hoe creëer je een dramatisch conflict? ................................................................................ 25
Deel 3: naar de climax ............................................................................................................ 26
Deel 4: resolutie .................................................................................................................... 26
Deus ex machina....................................................................................................................... 26
Toverformule? .......................................................................................................................... 26
M6: SPOREN VAN REGGIO ................................................................................................. 27
Inleiding ...................................................................................................................................... 27
Wat is sporen, wat is het niet? ...................................................................................................... 28
Sporen ..................................................................................................................................... 28
Het verhaal van Reggio Emilia ...................................................................................................... 29
Wat is Reggio niet en wat is het wel? ............................................................................................ 29
3
Zita Basteleus
1PJK
