Emilie
Lesnotities
Beelen
Bert Demarsin
,Inhoud
Inleiding..................................................................................................................................................5
Rechtsvergelijking in België.................................................................................................................7
Historisch kader..............................................................................................................................7
Staatsstructuur & rechtsbronnen...................................................................................................8
Verhouding tussen rechtspersonen..............................................................................................10
Indeling en algemene benadering................................................................................................12
Gerechtelijke organisatie..............................................................................................................12
Invloeden......................................................................................................................................14
Deel I: rechtsvergelijking: algemene principes......................................................................................15
Wat is rechtsvergelijking?.................................................................................................................15
Begrip...........................................................................................................................................15
Discipline of methode...................................................................................................................15
Soorten.........................................................................................................................................17
Positionering van rechtsvergelijking.............................................................................................18
Waarom rechtsvergelijking?.............................................................................................................20
Algemeen......................................................................................................................................20
Nabije doelen...............................................................................................................................20
Intermediaire doelen....................................................................................................................21
Verwijderde doelen......................................................................................................................22
Hoe recht vergelijken?......................................................................................................................23
Methoden van rechtsvergelijking..................................................................................................23
Kernfasen......................................................................................................................................23
Vraagstelling.................................................................................................................................25
Info verzamelen en duiden...........................................................................................................26
Vergelijken en verklaren...............................................................................................................27
Waarderen....................................................................................................................................29
Bijzondere aandachtspunten........................................................................................................30
bescheidenheid en moed.............................................................................................................31
Hoe landen groeperen?....................................................................................................................31
Indeling en caveats.......................................................................................................................31
Criterium.......................................................................................................................................32
Hoofdgroepen...............................................................................................................................33
1
, Moderne inzichten........................................................................................................................34
Bijkomende nuances.....................................................................................................................34
Overname van recht.....................................................................................................................35
Andere indelingen........................................................................................................................36
Deel II: Inleiding tot de belangrijkste rechtsstelsels..............................................................................37
Pro memorie: Opzet & structuur......................................................................................................37
Rechtsvergelijking in Nederland.......................................................................................................39
Historisch kader............................................................................................................................39
Staatsstructuur en rechtsbronnen................................................................................................41
Verhoudingen tussen rechtsbronnen............................................................................................45
Indeling en algemene benadering................................................................................................46
Nieuw Nederlands BW: successtory.........................................................................................47
Gerechtelijke organisatie..............................................................................................................47
Invloeden......................................................................................................................................48
Rechtsvergelijking in Frankrijk..........................................................................................................49
Historisch kader............................................................................................................................49
Staatsstructuur en rechtsbron......................................................................................................52
Verhouding tussen rechtsbronnen................................................................................................59
Indeling & algemene benadering..................................................................................................60
Gerechtelijke organisatie..............................................................................................................61
Invloeden......................................................................................................................................62
Rechtsvergelijking in Duitsland.........................................................................................................63
Historisch kader............................................................................................................................63
Staatstructuur & rechtsbronnen...................................................................................................63
Verhouding tussen rechtsbronnen................................................................................................67
Indeling en algemene benadering................................................................................................68
Gerechtelijke organisatie..............................................................................................................68
Invloeden......................................................................................................................................71
Rechtsvergelijking in Verenigd Koninkrijk.........................................................................................72
Historisch kader............................................................................................................................72
Staatsstructuur & rechtsbronnen.................................................................................................74
Verhouding tussen rechtsbronnen................................................................................................79
Indeling & algemene beginselen...................................................................................................81
Gerechtelijke organisatie..............................................................................................................81
Invloeden......................................................................................................................................85
Rechtsvergelijking in de Verenigde Staten van Amerika...................................................................86
2
, Historisch kader............................................................................................................................86
Staatsstructuur & rechtsbronnen.................................................................................................87
Verhouding tussen rechtsbronnen................................................................................................91
Indeling en algemene benadering................................................................................................93
Gerechtelijke organisatie..............................................................................................................94
Deelstatelijke gerechtelijke organisatie.....................................................................................96
Federaal gerechtelijke organisatie............................................................................................97
Invloeden......................................................................................................................................98
Rechtsvergelijking in Rusland............................................................................................................99
Historisch kader............................................................................................................................99
Staatsstructuur en rechtsbronnen..............................................................................................100
Hiërarchie der rechtsbronnen.....................................................................................................105
Gerechtelijke organisatie............................................................................................................106
invloeden....................................................................................................................................108
Rechtsvergelijking in China.............................................................................................................109
Historisch kader..........................................................................................................................109
Confucius (551 – 476 v.C.).......................................................................................................109
Confuciansime: moraliteit als ordeningssysteem....................................................................110
Li: confuciaanse code van morele en sociale waarden...........................................................111
Chinees isolatisme..................................................................................................................111
Republiek China (1912-1949)..................................................................................................113
Volksrepubliek China (1949- heden).......................................................................................114
Staatsstructuur en rechtsbronnen..............................................................................................115
Verhouding tussen rechtsbronnen..............................................................................................119
Algemene benadering van het recht...........................................................................................119
Gerechtelijke organisatie............................................................................................................121
Invloeden....................................................................................................................................122
Rechtsvergelijking in het Islamitisch recht......................................................................................123
Geloof en recht...........................................................................................................................123
Rechtsbronnen............................................................................................................................124
Verhouding tot het internationaal recht.....................................................................................129
Gerechtelijke organisatie............................................................................................................130
Staatsstructuur...........................................................................................................................130
Verhouding tot hedendaags recht..........................................................................................130
Koranische misdrijven.................................................................................................................132
Rechtsvergelijking in Afrikaans recht..............................................................................................133
3