Samenvatting Technologie Elektriciteit

1.Transport en distributie van elektriciteit
1.1. Inleiding
 Transmissienetten transporteren hoge vermogens op hoge spanning dus hoge
bedrijfszekerheid nodig
 Sterk vermaasde netten voor eenvoudig herstel bij panne
 Laag vermogen en lage spanning naar het einde van de aftakking dus ook
lagere eisen voor bedrijfszekerheid want makkelijk te herstellen
 Netwerk op te delen in 3 delen:
1. Transmissienetten: hoge vermogens en hoge spanning uit centrales in
binnen- en buitenland naar hoogspanningstransformatorstations
2. Distributienetten: middenspanning van
hoogspanningstransformatorstations naar hoogspanningscabines van
industriële klanten en distributieposten en laagspanningsdistributienetten
voor residentiële klanten
3. Elektriciteitsnet in de woning: levert vermogen aan huis
 Elektriciteit: produceren → transformeren → transporteren → transformeren →
consumeren
 Centrale van Coo-Trois-Points: buffer voor kerncentrale Tihange (1164 MW)




Transformator
Zware
industriële
industrie
klant

HS-
Producenten Industrie:
transportnet
(20 kV) directe klant
(380 - 36 kV)

Transformator
Transformator
distributiecabi Residentiële
HS/MS (10 - 15
ne (400 - 230 klant
kV)
V)

Industrie: klant
distributie (400
- 230 V)



1.2. Praktische opsplitsing van de netten in Vlaanderen
 Transmissienetten beheerd door Elia
o 380 en 220 kV: verbindt Belgisch net met Europees net. Belgische
kerncentrales en pompcentrale van Coo injecteren in dit net
o 150 kV: andere grote elektriciteitscentrales injecteren in dit net
o 30, 36 en 70 kV: regionale transmissienetten. Kleine productie-eenheden
injecteren

,  Distributienetten beheerd door distributienetbeheerders (DNB’s): spanning lager
dan 30 kV

1.3. Het transmissienet
 In België beheerd door Elia
 Transmissienet = autostrade net van elektriciteit in Europa
 Transmissienetbeheerders (TNB’s) gecontroleerd door ENTSO-E

1.3.1. Ontstaan van het transmissienet

 Meer nood aan bedrijfszekerheid → centrales aan elkaar koppelen
 Begin jaren 70: eerste 380 kV net en pompcentrale van COO
 380 kV netten zijn belangrijkste verbindingen tussen Europese landen

1.3.2. Taken van TNB

 Elia heeft wettelijke monopolie
 Beheer en goede werking van Belgische HS-infrastructuur (> 150 kV)
 Toegang voor alle netgebruikers
 Bezit alles van 150 kV tot 380 kV en 94% van 30 kV tot 70 kV
 Geen producent

1.3.3. Grote vermogens met hoge spanning

 Factoren om optimale spanning te kiezen:
o Hoge spanning → lage stroom → minder spannings- en warmteverlies (P =
R * I²) → betere isolatie → hogere veiligheidsvoorzieningen
o Hoe groter het vermogen, hoe dikker de kabel
o Dunne kabel → minder gewicht → luchtlijnen hangen minder door →
minder pylonen

1.3.4. Het transmissienet van Elia

 Elia-net → sterk vermaasd = spinnenweb → hoge bedrijfszekerheid
 Kerncentrales en pompcentrale van COO: produceren 10 en 20 kV en
transformeren tot 380 kV
 Andere elektriciteitscentrales: injecteren op 150 kV net
 Kleinere eenheden: injecteren op 70 en 36 kV-net (verdeling naar de netten van
DNB’s)
 Op deze netten zijn veel knooppunten = hoogspanningsstations
 Luchtlijnen en ondergrondse kabels: 380 kV in België, 220 kV enkel in Wallonië
 Projecten Elia:
o Nemo project: HS-verbinden met Verenigd Koninkrijk
o Stevin project: versterking van elektriciteitsnet tussen Zomergem en
Zeebrugge met nieuwe verbinding, nieuw HS-station en nieuwe
overgangsstations (boven- naar ondergronds). Verbonden met Nemo
project via Zeebrugge
o Brabo project: bevoorrading van België en vooral Antwerpse haven
verzekeren a.d.h.v. nieuwe lijnen en import uit Nederland via Zandvliet en
Doel
o Alegro project: verbinding tussen Luik en Aken

,  Verbonden met het Franse net via Monceau-sur-Sambre
 Verbonden met Nederlands net via Zandvliet

1.3.5. De installatie van het transmissienet

 2 types HS-stations:
o Stations geïsoleerd met lucht (AIS – Air Insulated Substation)
o Stations geïsoleerd met gas (GIS – Gas Insulated Substation)
 2 types verbindingen:
o Luchtlijnen
o Ondergrondse kabels: bijna alles van 36 kV, 30 kV en middenspanning

1.3.5.1. Hoogspanningsstations

1.3.5.1.1. De hoogspanningsuitrustingen bij AIS

1.3.5.1.1.1. De structuur van een station

 Station bestaat uit railstellen en zijn verbinding tussen verschillende velden
(vertrekken)
 Worden geëxploiteerd op bepaalde wijze volgens exploitatieschema
 Bij meerdere railstellen bevat het een railkoppelveld voor veilige aansluiting
 Nadeel bij een enkel railstel: alles valt uit bij klein incident
 Verschillende veldtypes:
o Lijnveld: vertrek en aankomst luchtlijn
o Kabelveld: vertrek en aankomst ondergrondse kabel
o Transformatorveld: vertrek en aankomst van voeding op ander
spanningsniveau
o Condensatorveld: aansluiting op condensatoren
o Koppelveld: verbinding tussen railstellen