SAMENVATTING TINNITUS EN
HYPERACUSIS
- Elke examenvraag: tinnituspatiënt met bep problematiek, wat heeft patiënt (diagnose), hoe ga je
testen, hoe ga je helpen, etc. → altijd toegepast op patiënt
HOOFDSTUK 2 – HISTORIEK EN
DEFINITIES
1. TINNITUS DOORHEEN DE GESCHIEDENIS
- Steeds meer voorkomende klacht
- Oeroud fenomeen
- Nog steeds (gedeeltelijk) mysterie
2. TINNITUS: DEFINITIE
- Medische term voor oorsuizen, afgeleid van ‘innere’, Latijn voor rinkelen
- ≠ auditieve hallucinaties
o Auditieve hallucinaties: herkenbare geluiden uit omgeving/stemmen
o Tinnitus: moeilijk te definiëren geluid
Definities
= Perceptie van geluid, dat resultaat is van activiteit i/h auditief zenuwstelsel, er is geen corresponderende
mechanische activiteit i/h binnenoor, noch enige externe stimulatie
- Jastreboff (1990 + 1995) → grondlegger van onze moderne geneeskunde
- MAAR: niet dat er niets van activiteit is i/h binnenoor!
= Tinnitus is de fantoom perceptie van geluid, i/d afwezigheid v/e openlijke akoestische stimulatie
- Landgrebe (2012)
- Er is nog binnenooractiviteit die naar hersenen gaat waardoor er geluidsperceptie is
A. OEFENING
Hoe beschrijf je zelf tinnitus aan familie/vrienden?
- “Binnenoor stuurt iets verkeerd door naar de hersenen waardoor er oorsuizen ontstaan”
Oorsuizen na nachtje fuiven, na 1 maand nog altijd gepiep in beide oren, sprake van tinnitus?
- Ja, na maand kan gesproken worden van tinnitus
Oorsuizen na nachtje fuiven, volgende dag is het suizen weg, sprake van tinnitus?
- TTS (Temporary Threshold Shift): recuperatie v/d haarcel
- Hyperbare zuurstoftherapie
o = Medische behandeling waarbij pt. in kamer/drukvat wordt geplaatst waarin luchtdruk hoger
is dan normaal + hij/zij 100% zuurstof inademt
1
, o Bij vermoeden dat oorzaak tinnitus problemen zijn met bloedsomloop i/h binnenoor
o Verhoogde zuurstofdruk i/h bloed + weefsels verbeteren doorbloeding, wat herstel van
beschadigde cellen kan bevorderen
Iemand hoort continu de hartslag, sprake van tinnitus?
- = Pulsatie tinnitus
- Cardiovasculair
o Bloedvat dat heel nauw bij mastoïd ligt waardoor je pompen van hart hoort
o Puur anatomisch, niet problematisch
- Objectieve tinnitus
o Omdat mensen wel met klacht van tinnitus zullen komen
3. DEFINITIES VERMINDERDE GELUIDSTOLERANTIE
≠ termen die verwijzen naar verminderde/gewijzigde tolerantie t.o.v. geluid (→ komt o.a. doordat veel
disciplines hiermee bezig zijn (vb. audio, NKO, neuro, psycho…))
- Hyperacusis
- Recruitment
- Phonofobie
- Misofonie (misophonia)
- …
A. HYPERACUSIS
- Ongewone tolerantie voor alledaagse omgevingsgeluiden (niet echt voor specifieke geluiden)
- Consistent overdreven/onaangepaste reacties op geluiden die niet bedreigend/oncomfortabel zijn
voor normale personen
- Overactiviteit i/d auditieve zenuwbaan
- → Algemene intolerantie voor geluid
→ Mensen hebben onaangename reactie hierop (naar oren grijpen, oorbescherming dragen…)
- Door haarcelschade is systeem dat geluid balanceert volledig in onevenwicht geraakt (vb. voor
dagdagelijkse geluiden al gehoorbescherming dragen → horen met gehoorbescherming wordt nieuwe
vorm voor hersenen, waardoor alles nog veel luider zal klinken zonder → normverlegging)
→ Vermijden van geluid kan hyperacusis in stand houden/negatief beïnvloeden
B. PHONOFOBIE
- Letterlijk: angst voor geluiden
- Angst voor bep geluiden
- Sterke, specifieke emotionele associaties!
- → Angst voor specifieke geluiden
- Komt vaak voor bij mensen met hyperacusis, bang geworden van bep geluiden door hun ervaringen
- Erachter komen of het gaat om geluid/om voorwerp dat geluid produceert
o Vb. hond die blaft → Bang voor geluid? Bang voor hond?
C. MISOPHONIE
2
, - Afkeer van bep geluiden met specifiek patroon, geluiden die meestal negatieve betekenis hebben (vb.
smakken, hoesten, slikken, bestekgeluiden, snijden van vlees… = ook dagdagelijkse geluiden)
- Andere geluiden van eenzelfde luidheid kunnen wel verdragen worden
- → Negatieve reacties t.o.v. specifieke geluiden
- Geen angst, maar afkeer (persoon staat er zeer negatief tegenover)
- Mensen kunnen hier heel hevig op reageren, niet altijd luidop
- Vaak geassocieerd met ASS
D. MISOPHONIE VS HYPERACUSIS
- In praktijk: moeilijk te onderscheiden van elkaar
- Reacties + gedrag t.o.v. geluiden vaak zelfde
- Niet altijd duidelijk welke (specifieke?) geluiden intolerantie veroorzaken
- Hyperacusis → beïnvloed door spectrum + niveau v/h geluid (akoestische eigenschappen)
↕
- Misofonie → beïnvloed door patroon + betekenis v/h geluid
→ Uitgebreide intake nodig! (Want zeer ≠ therapie)
E. RECRUITMENT
- Verkleind dynamisch bereik
- Schade ter hoogte v/h perifeer gehoororgaan (→ ontregeling van auditief systeem)
- Geen emotionele link (geen angst, afkeer…)
- Niet beïnvloed door gemoedstoestand, stress…
- → Typisch fenomeen bij presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid)
o Gewone geluiden klinken gewoon/aangenaam
o Luidere geluiden klinken af en toe plots klein beetje luider (= vaak bij iets luidere geluiden,
niet dagdagelijkse geluiden)
3
, HOOFDSTUK 3 – KARAKTERISTIEKEN
EN CLASSIFICATIES
Hoe zou patiënt tinnitus omschrijven?
- Aard v/h geluid = hoe tinnitus klinkt
o Vb. tuut, pieptoon, gebrom, ruis, zoals geruis v/d tv, piep v/h testbeeld (oudere mensen)…
- Waar ze het horen
o Kan overal waargenomen worden: L, R, beide, vooraan, (achteraan tot nu toe nog niet)
- Welke hinder ze ondervinden (comorbide problemen)
- Wanneer waarnemen
o Vb. op rustige momenten (’s nachts)
1. STROOMDIAGRAM TRI
- TRI = Tinnitus Research Initiative
- Als hulpmiddel bij diagnose + mogelijke behandelingen
- Werkdocument, noodzakelijk om document te blijven actualiseren
- Onderwerpen met betrekking tot anamnese, testmethodes, pathologie, behandelmethode
4
HYPERACUSIS
- Elke examenvraag: tinnituspatiënt met bep problematiek, wat heeft patiënt (diagnose), hoe ga je
testen, hoe ga je helpen, etc. → altijd toegepast op patiënt
HOOFDSTUK 2 – HISTORIEK EN
DEFINITIES
1. TINNITUS DOORHEEN DE GESCHIEDENIS
- Steeds meer voorkomende klacht
- Oeroud fenomeen
- Nog steeds (gedeeltelijk) mysterie
2. TINNITUS: DEFINITIE
- Medische term voor oorsuizen, afgeleid van ‘innere’, Latijn voor rinkelen
- ≠ auditieve hallucinaties
o Auditieve hallucinaties: herkenbare geluiden uit omgeving/stemmen
o Tinnitus: moeilijk te definiëren geluid
Definities
= Perceptie van geluid, dat resultaat is van activiteit i/h auditief zenuwstelsel, er is geen corresponderende
mechanische activiteit i/h binnenoor, noch enige externe stimulatie
- Jastreboff (1990 + 1995) → grondlegger van onze moderne geneeskunde
- MAAR: niet dat er niets van activiteit is i/h binnenoor!
= Tinnitus is de fantoom perceptie van geluid, i/d afwezigheid v/e openlijke akoestische stimulatie
- Landgrebe (2012)
- Er is nog binnenooractiviteit die naar hersenen gaat waardoor er geluidsperceptie is
A. OEFENING
Hoe beschrijf je zelf tinnitus aan familie/vrienden?
- “Binnenoor stuurt iets verkeerd door naar de hersenen waardoor er oorsuizen ontstaan”
Oorsuizen na nachtje fuiven, na 1 maand nog altijd gepiep in beide oren, sprake van tinnitus?
- Ja, na maand kan gesproken worden van tinnitus
Oorsuizen na nachtje fuiven, volgende dag is het suizen weg, sprake van tinnitus?
- TTS (Temporary Threshold Shift): recuperatie v/d haarcel
- Hyperbare zuurstoftherapie
o = Medische behandeling waarbij pt. in kamer/drukvat wordt geplaatst waarin luchtdruk hoger
is dan normaal + hij/zij 100% zuurstof inademt
1
, o Bij vermoeden dat oorzaak tinnitus problemen zijn met bloedsomloop i/h binnenoor
o Verhoogde zuurstofdruk i/h bloed + weefsels verbeteren doorbloeding, wat herstel van
beschadigde cellen kan bevorderen
Iemand hoort continu de hartslag, sprake van tinnitus?
- = Pulsatie tinnitus
- Cardiovasculair
o Bloedvat dat heel nauw bij mastoïd ligt waardoor je pompen van hart hoort
o Puur anatomisch, niet problematisch
- Objectieve tinnitus
o Omdat mensen wel met klacht van tinnitus zullen komen
3. DEFINITIES VERMINDERDE GELUIDSTOLERANTIE
≠ termen die verwijzen naar verminderde/gewijzigde tolerantie t.o.v. geluid (→ komt o.a. doordat veel
disciplines hiermee bezig zijn (vb. audio, NKO, neuro, psycho…))
- Hyperacusis
- Recruitment
- Phonofobie
- Misofonie (misophonia)
- …
A. HYPERACUSIS
- Ongewone tolerantie voor alledaagse omgevingsgeluiden (niet echt voor specifieke geluiden)
- Consistent overdreven/onaangepaste reacties op geluiden die niet bedreigend/oncomfortabel zijn
voor normale personen
- Overactiviteit i/d auditieve zenuwbaan
- → Algemene intolerantie voor geluid
→ Mensen hebben onaangename reactie hierop (naar oren grijpen, oorbescherming dragen…)
- Door haarcelschade is systeem dat geluid balanceert volledig in onevenwicht geraakt (vb. voor
dagdagelijkse geluiden al gehoorbescherming dragen → horen met gehoorbescherming wordt nieuwe
vorm voor hersenen, waardoor alles nog veel luider zal klinken zonder → normverlegging)
→ Vermijden van geluid kan hyperacusis in stand houden/negatief beïnvloeden
B. PHONOFOBIE
- Letterlijk: angst voor geluiden
- Angst voor bep geluiden
- Sterke, specifieke emotionele associaties!
- → Angst voor specifieke geluiden
- Komt vaak voor bij mensen met hyperacusis, bang geworden van bep geluiden door hun ervaringen
- Erachter komen of het gaat om geluid/om voorwerp dat geluid produceert
o Vb. hond die blaft → Bang voor geluid? Bang voor hond?
C. MISOPHONIE
2
, - Afkeer van bep geluiden met specifiek patroon, geluiden die meestal negatieve betekenis hebben (vb.
smakken, hoesten, slikken, bestekgeluiden, snijden van vlees… = ook dagdagelijkse geluiden)
- Andere geluiden van eenzelfde luidheid kunnen wel verdragen worden
- → Negatieve reacties t.o.v. specifieke geluiden
- Geen angst, maar afkeer (persoon staat er zeer negatief tegenover)
- Mensen kunnen hier heel hevig op reageren, niet altijd luidop
- Vaak geassocieerd met ASS
D. MISOPHONIE VS HYPERACUSIS
- In praktijk: moeilijk te onderscheiden van elkaar
- Reacties + gedrag t.o.v. geluiden vaak zelfde
- Niet altijd duidelijk welke (specifieke?) geluiden intolerantie veroorzaken
- Hyperacusis → beïnvloed door spectrum + niveau v/h geluid (akoestische eigenschappen)
↕
- Misofonie → beïnvloed door patroon + betekenis v/h geluid
→ Uitgebreide intake nodig! (Want zeer ≠ therapie)
E. RECRUITMENT
- Verkleind dynamisch bereik
- Schade ter hoogte v/h perifeer gehoororgaan (→ ontregeling van auditief systeem)
- Geen emotionele link (geen angst, afkeer…)
- Niet beïnvloed door gemoedstoestand, stress…
- → Typisch fenomeen bij presbyacusis (ouderdomsslechthorendheid)
o Gewone geluiden klinken gewoon/aangenaam
o Luidere geluiden klinken af en toe plots klein beetje luider (= vaak bij iets luidere geluiden,
niet dagdagelijkse geluiden)
3
, HOOFDSTUK 3 – KARAKTERISTIEKEN
EN CLASSIFICATIES
Hoe zou patiënt tinnitus omschrijven?
- Aard v/h geluid = hoe tinnitus klinkt
o Vb. tuut, pieptoon, gebrom, ruis, zoals geruis v/d tv, piep v/h testbeeld (oudere mensen)…
- Waar ze het horen
o Kan overal waargenomen worden: L, R, beide, vooraan, (achteraan tot nu toe nog niet)
- Welke hinder ze ondervinden (comorbide problemen)
- Wanneer waarnemen
o Vb. op rustige momenten (’s nachts)
1. STROOMDIAGRAM TRI
- TRI = Tinnitus Research Initiative
- Als hulpmiddel bij diagnose + mogelijke behandelingen
- Werkdocument, noodzakelijk om document te blijven actualiseren
- Onderwerpen met betrekking tot anamnese, testmethodes, pathologie, behandelmethode
4
