Aansprakelijkheidsrecht
Aansprakelijkheidsrecht
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid
o Misdrijf: Inbreuk op een strafwet (kunnen vervolgd worden door de
overheid ook al is er geen klacht neergelegd)
Overtreding
Wanbedrijf
Misdaad
o Sanctie: straf
Nooit schade vergoedend karakter
Strikt persoonlijk
Uitgesproken door een strafrechtbank
o Strafrecht: publiekrecht
o Strafrechtbanken
Politierechtbank
Correctionele rechtbank
Hof van Assisen
Hof van Beroep
o Misdrijven meestal geen klachtmisdrijf
Formele klacht vereist om tot vervolging te kunnen overgaan
o Nut klachtafstand?
Parket kan je nog vervolgen, want misdrijven bij ons zijn geen
klachtmisdrijven. Als ze voor het proces klachtafstand doen dan
kan dit gebruikt worden voor verzachtende omstandigheden
o Waar klacht neerleggen? Politie (ze maken dan PV; proces verbaal) of
onderzoeksrechter
- Fases strafrechtelijk onderzoek
o Opsporingsonderzoek onder leiding van Procureur des Konings
Nadeel: mogelijkheid seponering (niet vervolgen)
OF
o Gerechtelijk onderzoek onder leiding van een onderzoeksrechter
Klacht neerleggen met burgerlijke partijstelling (slachtoffer dat
schadevergoeding wenst te bekomen)
Voordeel: geen seponering mogelijk (als men de vermoedelijke
dader vindt)
Onderzoek wordt afgesloten door onderzoeksrechtbanken:
Raadkamer + Kamer van inbeschuldigingstelling (KI)
Vb. klacht neerleggen bij politie, kan er geseponeerd worden? JA
,VERVOLGENS
o Vonnisgerechten: De strafrechtbanken
Eiser: Openbaar Ministerie (OM)
Slachtoffer kan zich BP (burgerlijke partij) stellen om
schadevergoeding te bekomen
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid
o Strafrechtelijke aansprakelijkheid en burgerlijke aansprakelijkheid
(schadevergoeding) kunnen tezamen voorkomen
o Le criminel tient le civil en état
De criminele strafrechtelijke procedure houdt de burgerlijke
vordering wachtende
o Schadevergoeding: burgerlijke rechtbank of Burgerlijke Partij stelling
voor de strafrechtbank
o Gezag van gewijsde van de strafrechter ten aanzien van de burgerlijke
rechter
Eerst horen wat de strafrechter zegt
Vb. Politierechtbank (strafrecht) Burgerlijke rechtbank
Persoon A: 1) alcohol intoxicatie B. Rechtbank is eraan gebonden dat er
2) dronkenschap met vrijspraak vrijspraak is van dronkenschap
Als dronkenschap een ongeval zou veroorzaakt hebben dan zou het een straf zijn
o Verjaringstermijnen
Misdaden, 20, 15 of 10 jaar
Wanbedrijven: 5 jaar
Overtredingen: 6 maanden
o Bij burgerlijke aansprakelijkheid zijn de verjaringstermijnen anders
- Burgerlijke aansprakelijkheid
o Privaat recht, een partij vraagt vergoeding aan andere partij
o Contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid
Contractuele: er is een contract (beide partijen hebben een
akkoord)
Niet nakomen van een overeenkomst
AS ex contractu
Buitencontractuele: er is geen contract
Vb. familiale verzekering
Onrechtmatige daad, aquiliaanse AS = delictuele AS =
extracontractuele AS
o Bestanddelen: fout, schade, oorzakelijk verband
Vb. je rijdt parking van Zuid binnen, maar je camionette heeft schade omdat je tegen
een rol rijdt omdat de parking daar maar 2 meter is, terwijl er op een plakkaat staat
dat het 2meter10 is. Dit is contractueel
,Vb. je gaat naar een optreden en je geeft je jas af aan de vestiaire, op het einde ga je
je jas gaan ophalen, maar ze vinden hem niet meer. Ze zijn hem namelijk kwijt. Je wil
dat ze je vergoeden omdat het een dure was. Dit is contractueel (bewaargeving). Als
er staat ‘wij zijn niet aansprakelijk voor diefstal’ dan zijn ze niet aansprakelijk.
Vb. huurder koopt nieuwe TV, maar plafond valt naar beneden op de TV maar ook
op de ipad van zijn vrienden. Ze wenst ook een schadevergoeding: dit is
buitencontractueel.
o B.A. = een individuele vordering
o Wet van 28 maart 2014 voert in bepaalde gevallen de mogelijkheid tot
een groepsvordering in. Dit is de rechtsvordering tot collectief herstel:
opt-in (termijn van bepaalde duur waarin ieder moet meedelen of hij/ zij
meestapt in de groepsvordering) of opt-out
Aantal organisaties kunnen groepsvordering instellen in ons land. Vb.
testaankoop (consumentenorganisatie) tegen NMBS omdat een trein
veel vertraging had. Vervolgens was er een vonnis van de burgerlijke
rechtbank. De groepsvordering voorziet nu 2 systemen: opt-in of opt-
out. Opt-in zorgt ervoor dat je kan kiezen of je meestapt in de
groepsvordering en je vervolgens kan meerijden met NMBS voor
bepaalde duur + geen gerechtskosten. Opt-out
NOG EENS BEKIJKEN
- Andere systemen voor schadevergoeding
o Verzekeringen
o Sociale zekerheid
o Voorbeeld ander systeem: Art. 29 bis WAM-wet: zogenaamd zwakke
weggebruiker
Als zwakke weggebruiker (niet-gemotoriseerd) en gemotoriseerd
persoon is in fout, moet hij alle medische kosten betalen voor
zwakke weggebruiker
o Fondsen
, Contractuele aansprakelijkheid
Contractuele aansprakelijkheid
o Behoort tot het contractenrecht
o Bekijken per contract, huur, koop, aanneming… (benoemde
overeenkomsten)
o Burgerlijk wetboek
o Precontractuele aansprakelijkheid/ culpa incontrahendo/ buiten-
contractuele aansprakelijkheid = onderhandelingsfase
(onbenoemde overeenkomsten: onbeperkte reeks van overeenkomsten die niet bij
naam door de wetgever vermeld worden)
(culpa incontrahendo vb. Wanneer een van de onderhandelingspartijen op foutieve
wijze de onderhandelingen afbreekt begaat zij een culpa in contrahendo.
Uitwerking van de overeenkomst
o Principe van de relativiteit van overeenkomsten
- Tussen Partijen
o Interne gevolgen gelden enkel tussen partijen en niet ten aanzien van
derden
o Overeenkomst = wet tussen partijen
o Contractuele wanprestatie (verplichtingen niet nakomen): regel:
ingebrekstelling of aanmaning is vereist
o Wanneer contractuele wanprestatie?
Vanaf culpa levis (lichte fout)
Nuancering: resultaatsverbintenis versus inspanningsverbintenis
Opm.:
- In de buitencontractuele aansprakelijkheid vanaf Culpa Levissima
- Geen aansprakelijkheid bij definitieve overmacht of toeval verhinderd is zijn
verbintenis na te komen
o Sanctie contractuele wanprestatie?
Regel: uitvoering in natura (proberen contract te laten naleven
zoals voorzien was) + eventueel schadevergoeding
Uitvoering door een derde + eventuele schadevergoeding
Vervangende schadevergoeding
Schadevergoeding:
Enkel de voorzienbare schade op het moment van sluiten
van het contract, behalve bij opzet
Opm.: in de buitencontractuele aansprakelijkheid komt
alle schade ook de niet voorzienbare in aanmerking
Aansprakelijkheidsrecht
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid
o Misdrijf: Inbreuk op een strafwet (kunnen vervolgd worden door de
overheid ook al is er geen klacht neergelegd)
Overtreding
Wanbedrijf
Misdaad
o Sanctie: straf
Nooit schade vergoedend karakter
Strikt persoonlijk
Uitgesproken door een strafrechtbank
o Strafrecht: publiekrecht
o Strafrechtbanken
Politierechtbank
Correctionele rechtbank
Hof van Assisen
Hof van Beroep
o Misdrijven meestal geen klachtmisdrijf
Formele klacht vereist om tot vervolging te kunnen overgaan
o Nut klachtafstand?
Parket kan je nog vervolgen, want misdrijven bij ons zijn geen
klachtmisdrijven. Als ze voor het proces klachtafstand doen dan
kan dit gebruikt worden voor verzachtende omstandigheden
o Waar klacht neerleggen? Politie (ze maken dan PV; proces verbaal) of
onderzoeksrechter
- Fases strafrechtelijk onderzoek
o Opsporingsonderzoek onder leiding van Procureur des Konings
Nadeel: mogelijkheid seponering (niet vervolgen)
OF
o Gerechtelijk onderzoek onder leiding van een onderzoeksrechter
Klacht neerleggen met burgerlijke partijstelling (slachtoffer dat
schadevergoeding wenst te bekomen)
Voordeel: geen seponering mogelijk (als men de vermoedelijke
dader vindt)
Onderzoek wordt afgesloten door onderzoeksrechtbanken:
Raadkamer + Kamer van inbeschuldigingstelling (KI)
Vb. klacht neerleggen bij politie, kan er geseponeerd worden? JA
,VERVOLGENS
o Vonnisgerechten: De strafrechtbanken
Eiser: Openbaar Ministerie (OM)
Slachtoffer kan zich BP (burgerlijke partij) stellen om
schadevergoeding te bekomen
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid
o Strafrechtelijke aansprakelijkheid en burgerlijke aansprakelijkheid
(schadevergoeding) kunnen tezamen voorkomen
o Le criminel tient le civil en état
De criminele strafrechtelijke procedure houdt de burgerlijke
vordering wachtende
o Schadevergoeding: burgerlijke rechtbank of Burgerlijke Partij stelling
voor de strafrechtbank
o Gezag van gewijsde van de strafrechter ten aanzien van de burgerlijke
rechter
Eerst horen wat de strafrechter zegt
Vb. Politierechtbank (strafrecht) Burgerlijke rechtbank
Persoon A: 1) alcohol intoxicatie B. Rechtbank is eraan gebonden dat er
2) dronkenschap met vrijspraak vrijspraak is van dronkenschap
Als dronkenschap een ongeval zou veroorzaakt hebben dan zou het een straf zijn
o Verjaringstermijnen
Misdaden, 20, 15 of 10 jaar
Wanbedrijven: 5 jaar
Overtredingen: 6 maanden
o Bij burgerlijke aansprakelijkheid zijn de verjaringstermijnen anders
- Burgerlijke aansprakelijkheid
o Privaat recht, een partij vraagt vergoeding aan andere partij
o Contractuele en buitencontractuele aansprakelijkheid
Contractuele: er is een contract (beide partijen hebben een
akkoord)
Niet nakomen van een overeenkomst
AS ex contractu
Buitencontractuele: er is geen contract
Vb. familiale verzekering
Onrechtmatige daad, aquiliaanse AS = delictuele AS =
extracontractuele AS
o Bestanddelen: fout, schade, oorzakelijk verband
Vb. je rijdt parking van Zuid binnen, maar je camionette heeft schade omdat je tegen
een rol rijdt omdat de parking daar maar 2 meter is, terwijl er op een plakkaat staat
dat het 2meter10 is. Dit is contractueel
,Vb. je gaat naar een optreden en je geeft je jas af aan de vestiaire, op het einde ga je
je jas gaan ophalen, maar ze vinden hem niet meer. Ze zijn hem namelijk kwijt. Je wil
dat ze je vergoeden omdat het een dure was. Dit is contractueel (bewaargeving). Als
er staat ‘wij zijn niet aansprakelijk voor diefstal’ dan zijn ze niet aansprakelijk.
Vb. huurder koopt nieuwe TV, maar plafond valt naar beneden op de TV maar ook
op de ipad van zijn vrienden. Ze wenst ook een schadevergoeding: dit is
buitencontractueel.
o B.A. = een individuele vordering
o Wet van 28 maart 2014 voert in bepaalde gevallen de mogelijkheid tot
een groepsvordering in. Dit is de rechtsvordering tot collectief herstel:
opt-in (termijn van bepaalde duur waarin ieder moet meedelen of hij/ zij
meestapt in de groepsvordering) of opt-out
Aantal organisaties kunnen groepsvordering instellen in ons land. Vb.
testaankoop (consumentenorganisatie) tegen NMBS omdat een trein
veel vertraging had. Vervolgens was er een vonnis van de burgerlijke
rechtbank. De groepsvordering voorziet nu 2 systemen: opt-in of opt-
out. Opt-in zorgt ervoor dat je kan kiezen of je meestapt in de
groepsvordering en je vervolgens kan meerijden met NMBS voor
bepaalde duur + geen gerechtskosten. Opt-out
NOG EENS BEKIJKEN
- Andere systemen voor schadevergoeding
o Verzekeringen
o Sociale zekerheid
o Voorbeeld ander systeem: Art. 29 bis WAM-wet: zogenaamd zwakke
weggebruiker
Als zwakke weggebruiker (niet-gemotoriseerd) en gemotoriseerd
persoon is in fout, moet hij alle medische kosten betalen voor
zwakke weggebruiker
o Fondsen
, Contractuele aansprakelijkheid
Contractuele aansprakelijkheid
o Behoort tot het contractenrecht
o Bekijken per contract, huur, koop, aanneming… (benoemde
overeenkomsten)
o Burgerlijk wetboek
o Precontractuele aansprakelijkheid/ culpa incontrahendo/ buiten-
contractuele aansprakelijkheid = onderhandelingsfase
(onbenoemde overeenkomsten: onbeperkte reeks van overeenkomsten die niet bij
naam door de wetgever vermeld worden)
(culpa incontrahendo vb. Wanneer een van de onderhandelingspartijen op foutieve
wijze de onderhandelingen afbreekt begaat zij een culpa in contrahendo.
Uitwerking van de overeenkomst
o Principe van de relativiteit van overeenkomsten
- Tussen Partijen
o Interne gevolgen gelden enkel tussen partijen en niet ten aanzien van
derden
o Overeenkomst = wet tussen partijen
o Contractuele wanprestatie (verplichtingen niet nakomen): regel:
ingebrekstelling of aanmaning is vereist
o Wanneer contractuele wanprestatie?
Vanaf culpa levis (lichte fout)
Nuancering: resultaatsverbintenis versus inspanningsverbintenis
Opm.:
- In de buitencontractuele aansprakelijkheid vanaf Culpa Levissima
- Geen aansprakelijkheid bij definitieve overmacht of toeval verhinderd is zijn
verbintenis na te komen
o Sanctie contractuele wanprestatie?
Regel: uitvoering in natura (proberen contract te laten naleven
zoals voorzien was) + eventueel schadevergoeding
Uitvoering door een derde + eventuele schadevergoeding
Vervangende schadevergoeding
Schadevergoeding:
Enkel de voorzienbare schade op het moment van sluiten
van het contract, behalve bij opzet
Opm.: in de buitencontractuele aansprakelijkheid komt
alle schade ook de niet voorzienbare in aanmerking
