Samenvatting Sammenvatting - Farmacologie Neurologie - Chronische zorg

Neurologie – farmacologie
Antiparkinsonmiddelen
Neurotransmitter die te kort is = dopamine

Werkingsmechanisme
 Enkel effect op symptomen, niet op progressie (kan dus niet vertraagd
worden)
 Doel: tekort aan dopamine oplossen
 Geen 1 medicijn dat ziekte van Parkinson kan genezen
 Parkinson is progressief -> medicatie zal moeten verhogen naar gelang de
tijd/ nieuwe therapie opstarten
 3 mogelijkheden:
1. Hoeveelheid dopamine verhogen
2. Ervoor zorgen dat het niet sneller wordt afgebroken
3. Stoffen gebruiken die de werking van dopamine nabootsen

Dopamine  Bloedhersenbarrière -> levodopa wel, maar wordt
ook perifeer omgezet
-> minder dopamine voor CZS
-> perifere dopamine blijft zitten -> cardiovasculaire
gevolgen

 Dopadecarboxylase:
 Minder dopamine + ongewenste effecten, dus
minder levodopa wordt afgebroken (perifeer) ->
meer levodopa richting hersenen (via BHB)
-> Meer dopamine in hersenen (want levodopa
wordt in de hersenen omgezet tot dopamine
 Remmen via benserazide 1of carbidopa

Catechol-O-  Enzym dat in periferie levodopa afbreekt -> trachten
methyltransferase (COMT) blokkeren
 Zorgt dus voor meer levodopa (perifeer) -> meer
levodopa richting de hersenen (via BHB) -> meer
dopamine in de hersenen (want levodopa wordt in
de hersenen omgezet tot dopamine
 Voorbeeld: entacapon (Comtan®)
Dopamine-agonisten2  Bootsen effect van dopamine na
 Vaak in combinatie met levodopa
 Dus dopamine-agonisten bootsen dopamine na ->
deze binden op de dopaminereceptoren ->
functieverlies wordt deels hersteld
 Voorbeelden: Apomorfine (APO-GO-PEN®),
Bromocriptine (Parlodel®), Pramipexol
(Pramipexol®), Ropinirol (Requip®)


1
Remt de afbraak van levodopa, zodat dit medicijn sterker en langer werkt
2
Agonist = het lijkt er op, maar heeft niet volledig dezelfde werking

, Monoamine-oxidase-B-  MAO-B breekt dopamine in de hersenen af, dus
inhibitoren3 MAO-B inhibitor zorgt ervoor dat dopamine in de
(MAO-B-inhibitoren) hersenen niet wordt afgebroken -> meer dopamine
in hersenen
 Remmen van inhibitoren -> dopamine blijft langer
werken
 Bv. Safinamide (Xadago®)


Indicaties
 Motorische effecten: levodopa en dopamine antagonisten 4(in alle stadia
van de ziekte)
 Levodopa kan opgesplitst worden doorheen de dag
 Levodopa vaak in combinatie met MAO-B-inhibitor of COMT-inhibitor (add
on therapie)
 Optie om Levodopa af te bouwen
 Psychische problemen: eventueel verlagen van anticholinergica
 Patiënt moet medicatie op het moment nemen!
 Minstens halfuur na inname starten met verzorging van de patiënt
 MEDICATIE NIET GEVEN MET EIWITRIJKE EN IJZERRIJKE VOEDING!!
(bv met appelmoesje, fruitje als hij slikstoornissen heeft)

Interacties – aandachtspunten
1. Geef de patiënt de tijd om rechtop te komen (anders op de grond door
bloeddrukval)
2. Extra effect op alcohol door de middelen dat hij neemt
3. Kine, ergo… even belangrijk als de medicatie voor de patiënt met
Parkinson
4. Wnr Parkinsonpatiënt op spoed binnenkomt: om de 2u observeren:
motoriek…

Ongewenste effecten
Vroegtijdig en/of dosisafhankelijkheid
 Nausea, obstipatie, orthostatische hypotensie
Ouderen
 Psychische klachten, slaperigheid, slaapaanvallen, agitatie, verwardheid en
depressie
Lange behandelingsperiode
 Wearing-off, dyskinesie, on-off fenomeen



3
Remt selectief het enzym monoamineoxidase-B hierdoor wordt de afbraak van
dopamine geremd en daarmee de dopamineconcentratie verhoogd
4
Een stof die zich bindt aan een receptor zonder een biologische respons op te roepen en
daarmee de werking van een agonist dempt of bij verzadiging de receptor zelfs
verhindert. Zoals een agonist een respons veroorzaakt, blokkeert een antagonist die
respons